Dạng toán chia một số tự nhiên cho một số thập phân
1.1. Chia một số tự nhiên cho một số thập phân
Quy tắc: Muốn chia một số tự nhiên cho một số thập phân ta làm như sau:
– Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì viết thêm vào bên phải số bị chia bấy nhiêu chữ số 0.
– Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia các số tự nhiên.
Ví dụ 1: Một mảnh vườn hình chữ nhật có diện tích 57m2, chiều dài 9,5m. Hỏi chiều rộng của mảnh vườn là bao nhiêu mét?
Ta phải thực hiện phép chia: 57 : 9,5 = ? m
Ta có: 57 : 9,5 = [57 x10 ] : [9,5 x 10]
57 : 9,5 = 570 : 95
Thông thường ta đặt tính rồi làm như sau:
Phần thập phân của số 9,5 có một chữ số.
Viết thêm một chữ số 0 vào bên phải 57 được 570; bỏ dấu phẩy ở số 9,5 được 95.
Thực hiện phép chia 570 : 95
Vậy 5,7 : 9,5 = 6 [m]
c] Ví dụ 2: 400 : 1,25 = ?
Ta đặt tính rồi làm như sau:
Phần thập phân của số 1,25 có hai chữ số.
Viết thêm hai chữ số 0 vào bên phải số 4 được 400; bỏ dấu phẩy ở dố 1,25 được 125.
Thực hiện phép chia 400 : 125.
Vậy 4 : 1,25 = 3,2
1.2. Chia một số tự nhiên cho 0,1; 0,01; 0,001; …
Muốn chia một số tự nhiên cho 0,1; ,0,01; 0,001;… ta chỉ việc thêm vào bên phải của số tự nhiên đó một, hai, ba, … chữ số 0.
Ví dụ 3: Đặt tính rồi tính:
7 : 0,1; 3 : 0,01
7 : 0,1 = 70
3 : 0,01 = 300
* Nhận xét:
Nếu thêm một chữ số 0 vào bên phải số 7 ta cũng được 70.
Nếu thêm hai chữ số 0 vào bên phải số 3 ta cũng được 300.
Câu 1: Đặt tính rồi tính
34,075 : 2,35 7,2 : 0,45
70,76 : 5,8; 5,22 : 1,45
Hướng dẫn giải
Câu 2: Một động cơ mỗi giờ chạy hết 0,5l dầu. Hỏi có 130l dầu thì động cơ ấy chạy được trong bao lâu?
Hướng dẫn giải
Tóm tắt
Một giờ: 0,5l dầu
? giờ 130l dầu
Giải
Với 130 lít dầu động cơ chạy được
130 : 0,5 = 260 [giờ]
Đáp số: 260 giờ
Câu 3: Tìm x biết
a] X + 18,7 = 50,5 : 2,5
b] [X + 3,86] x6 = 24,36
Hướng dẫn giải
a]
X + 18,7 = 50,5 : 2,5
X + 18,7 = 20,2
X = 20,2 – 18,7 = 1,5
b]
[X + 3,86] x 6 = 24,36
X + 3,86 = 24,36 : 6
X + 3,86 = 4,06
X = 4,06 – 3,86 = 0,2
Bài 1: Tìm x
a] x × 4,5 = 72
b] 15 : x = 0,85 + 0,35
Bài 2: Một mảnh đất hình chữ nhật có chiều rộng 7,2m và có diện tích bằng diện tích một cái sân hình vuông cạnh 12m. Tính chiều dài của mảnh đất hình chữ nhật đó.
Bài 3: Tìm ba giá trị số của x sao cho: 5,5 < x < 5,52
Bài 4:Một ô tô chạy trong 3,5 giờ được 154km. Hỏi nếu cũng chạy như thế, trong 6 giờ ô tô đó chạy được bao nhiêu ki-lô-mét?
Hướng dẫn giải
Bài 1:
a]
x × 4,5 = 72
x = 72:4,5
x = 16
b]
15 : x = 0,85 + 0,35
15 : x = 1,2
x = 1,2:15
x = 12,5
Bài 2:
Diện tích cái sân hình vuông hay diện tích mảnh vườn hình chữ nhật :
12 x 12 = 144 [m2]
Chiều dài hình chữ nhật là:
144 : 7,2 = 20 [m]
Đáp số: 20m
Bài 3:
Tìm ba giá trị số của x sao cho: 5,5 < x < 5,52
Giá trị thích hợp là:
x = 5,501; 5,502; 5,503
Bài 4:
Ô tô chạy được trong 1 giờ được:
154 : 3,5 = 44 [km]
Trong 6 giờ ô tô chạy được:
44 x 6 = 264 [km]
Đáp số: 264 km
Trên đây là nội dung tài liệu Bài tập về dạng Chia một số tự nhiên cho một số thập phân Toán lớp 5. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang hocz.net để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Ngoài ra các em có thể tham khảo thêm một số tư liệu cùng chuyên mục tại đây:
Chúc các em học tập tốt!
a] Ví dụ 1: Một thanh sắt dài 6,2dm cân nặng 23,56 kg. Hỏi 1dm của thanh sắt đó cân nặng bao nhiêu ki-lô-gam?
Ta phải thực hiện phép chia: 23,56 : 62 = ?
Ta có: 23,56 : 6,2 = [23,56 x 10] : [6,2 x 10]
23,56 : 6,2 = 235,6 : 62
Thông thường ta đặt tính rồi làm như sau:
- Phần thập phân của số 6,2 có một chữ số.
- Chuyển dấu phẩy của số 23,56 sang bên phải một chữ số được 235,6; bỏ dấu phẩy ở số 6,2 được 62.
- Thực hiện phép chia 235,6 : 62
Vậy 23,56 : 6,2 = 3,8 [kg]
b] Ví dụ 2: 82,55 : 1,27 = ?
Ta đặt tính rồi làm như sau:
- Phần thập phân của hai số 82,55 và 1,27 cùng có hai chữ số; bỏ dấu phẩy ở hai số đó được 8255 và 127
- Thực hiện phép chia 8255 : 127
*** Muốn chia một số thập phân cho một số thập phân ta làm như sau:
- Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì chuyển dấu phẩy ở số bị chia sang bên phải bấy nhiêu chữ số.
- Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia số tự nhiên.
1.2. Giải bài tập SGK trang 71
Bài 1
Đặt tính rồi tính:
a] 19,72:5,8 b] 8,216:5,2
c] 12,88:0,25 d] 17,4:1,45
Hướng dẫn giải:
Bài 2
Biết 4,5l dầu cân nặng 3,42kg. Hỏi 8l dầu cân nặng bao nhiêu ki-lô-gam?
Hướng dẫn giải:
1l dầu hỏa nặng số ki-lô-gam là:
3,42 : 4,5 = 0,76[kg]
8l8l dầu hỏa nặng số ki-lô-gam là:
0,76 × 8 = 6,08[kg]
Đáp số: 6,08kg.
Bài 3
May một bộ quần áo hết 2,8m vải. Hỏi 429,5m vải thì may được nhiều nhất bao nhiêu bộ quần áo như thế và còn thừa mấy mét vải?
Hướng dẫn giải:
Ta có:
429,5 : 2,8 = 153 [dư 1,1]
Vậy nếu có 429,5m vải thì cửa hàng may được 153 bộ quần áo và còn thừa 1,1m vải.
Đáp số: 153 bộ quần áo; dư 1,1m vải.
1.3. Giải bài tập SGK Luyện tập trang 72
Bài 1
Đặt tính rồi tính:
a]17,55:3,9 b]0,603:0,09
c]0,3068:0,26 d]98,156:4,63.
Hướng dẫn giải:
Bài 2
Tìm x:
a] x × 1,8 = 72
b] x × 0,34 = 1,19 × 1,02
c] x × 1,36 = 4,76 × 4,08.
Hướng dẫn giải:
\[\begin{array}{l} a]x \times 1,8 = 72\\ x = 72:1,8\\ x = 40\\ b]x \times 0,34 = 1,19 \times 1,02\\ x \times 0,34 = 1,2138\\ x = 1,2138:0,34\\ x = 3,57\\ c]x \times 1,36 = 4,76 \times 4,08\\ x \times 1,36 = 19,4208\\ x = 19,4208:1,36\\ x = 14,28
\end{array}\]
Bài 3
Biết 5,2l dầu cân nặng 3,952. Hỏi có bao nhiêu lít dầu nếu chúng cân nặng 5,32kg?
Hướng dẫn giải:
1l dầu hỏa nặng số ki-lô-gam là:
3,952 : 5,2 = 0,76[kg]
Có số lít dầu là:
5,32 : 0,76 = 7[l]
Đáp số: 7l dầu hỏa.
Bài 4
Tìm số dư của phép chia 218 : 3,7 nếu chỉ lấy đến hai chữ số ở phần thập phân của thương.
Hướng dẫn giải:
Dóng một đường thẳng từ chữ số 88 ở hàng đơn vị của số bị chia xuống [như hình vẽ trên] ta thấy số dư là 0,033
Thử lại: 58,91 × 3,7 + 0,033 = 217,967 + 0,033 = 218
Vậy số dư của phép chia 218 : 3,7 nếu chỉ lấy đến hai chữ số ở phần thập phân của thương là 0,033.