Cách tính sản lượng diện Địa lý

● Tính tỉ lệ cơ cấu [%] của từng thành phần trong một tổng thể. Có 2 trường hợp xảy ra

- Trường hợp [1]: Nếu bảng thống kê có cột tổng. Ta chỉ cần tính theo công thức:

Tỉ lệ cơ cấu [%] của [A] = [Số liệu tuyệt đối của [thành phần A]/Tổng số] x 100

- Trường hợp [2]: Nếu bảng số liệu không có cột tổng, ta phải cộng số liệu giá trị của từng thành phần ra [tổng] rồi tính như trường hợp [1].

● Tính qui đổi tỉ lệ [%] của từng thành phần ra độ góc hình quạt để vẽ biểu đồ hình tròn. Chỉ cần suy luận: Toàn bộ tổng thể = 100% phủ kín hình tròn [3600], như vậy 1% = 3,60. Để tìm ra độ góc của các thành phần cần vẽ, ta lấy số tỉ lệ giá trị [%] của từng thành phần nhân với 3,60 [không cần trình bày từng phép tính qui đổi ra độ vào bài làm]

● Tính bán kính các vòng tròn. Có 2 trường hợp xảy ra: 

- Trường hợp [1]

- Trường hợp [2]. Nếu số liệu của các tổng thể cho là giá trị tuyệt đối [lớn, nhỏ khác nhau], ta phải vẽ các biểu đồ có bán kính khác nhau. Ví dụ: Giá trị sản lượng công nghiệp của năm [B] gấp 2,4 lần năm [A], thì diện tích biểu đồ [B] cũng sẽ lớn gấp 2,4 lần biểu đồ [A]; Hay bán kính của biểu đồ [B] sẽ bằng:Căn bậc hai của 2,4 = 1,54 lần bán kính biểu đồ [A]. 

Lưu ý trường hợp thứ [2] chỉ tính tương quan cụ thể bán kính của hai biểu đồ khi mà hai biểu đồ này sử dụng cùng một thước đo giá trị, ví dụ: GDP của hai năm khác nhau nhưng cùng được tính theo một giá so sánh; Hay sản lượng của các ngành tính theo hiện vật như tấn, triệu mét,...; Hay hiện trạng sử dụng đất cùng tính bằng triệu ha, ha,...]

● Tính chỉ số phát triển. Có 2 trường hợp xảy ra:

- Trường hợp [1]: 

Nếu bảng số liệu về tình hình phát triển của ngành kinh tế nào đó trải qua ít nhất là từ 4 thời điểm với 2 đối tượng khác nhau], yêu cầu tính chỉ số phát triển [%]. 

Cách tính: Đặt giá trị đại lượng của năm đầu tiên trong bảng số liệu thống kê thành năm đối chứng = 100%. Tính cho giá trị của những năm tiếp theo: Giá trị của năm tiếp theo [chia] cho giá trị của năm đối chứng, rồi [nhân] với 100 sẽ thành tỉ lệ phát triển [%] so với năm đối chứng; Số đó được gọi là chỉ số phát triển. 

Ví dụ: Cho bảng số liệu về diện tích và sản lượng và năng suất lúa qua các năm từ 1995 - 2005. 

● Một số trường hợp cần xử lý, tính toán khác.

- Tính năng suất cây trồng: Năng suất = Sản lượng/Diện tích [đơn vị: tạ/ha]

- Tính giá trị xuất khẩu & nhập khẩu:

▪ Tổng giá trị xuất, nhập khẩu: = Giá trị xuất khẩu + Giá trị nhập khẩu.

▪ Cán cân xuất nhập khẩu: = Giá trị xuất khẩu – Giá trị nhập khẩu. Nếu xuất > nhập: Cán cân XNK dương [ + ] xuất siêu. Nếu xuất < nhập: Cán cân XNK âm [ - ] nhập siêu].

▪ Tỉ lệ xuất nhập khẩu = [Giá trị xuất khẩu /Giá tị nhập khẩu] x 100

- Tính tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên: Gia tăng dân số tự nhiên = Tỉ suất sinh – Tỉ suất tử

5Star- Trung Tâm Luyện Thi Đại Học Hàng Đầu VNFacebook: Nguyễn LiênLUYỆN THI THPT QUỐC GIA 2017 – MÔN ĐỊA LÍChuyên đề:MỘT SỐ CÔNG THỨC TÍNH TOÁN★ ★ ★ ★ ★Video Bài Giảng và Lời Giải chi tiết chỉ có tại website: online.5star.edu.vn-----------------------A. Phần Tự nhiên1. Nhiệt độ trung bình ngày2. Nhiệt độ trung bình tháng3. Nhiệt độ trung bình năm4. Biên độ nhiệt độ nămBiên độ nhiệt độ năm = Nhiệt độ tháng cao nhất - Nhiệt độ tháng thấp nhất =…0C5. Lượng mưa trung bình nămLượng mưa trung bình năm = Tổng lượng mưa của 12 tháng [mm]6. Cân bằng ẩmCân bằng ẩm = Lượng mưa - Lượng bốc hơi [mm]- Lưu ý: Phải có dấu + hoặc dấu - phía trước kết quảNếu ra [+] => Cân bằng ẩm dươngNếu ra [-] => Cân bằng ẩm âmLuyện thi THPT QG 2017- Môn: Địa lí – Giáo viên: NGUYỄN THỊ LIÊN tại ONLINE.5STAR.EDU.VN5Star- Trung Tâm Luyện Thi Đại Học Hàng Đầu VNFacebook: Nguyễn Liên7. Độ che phủ rừngTổng diện tích rừngĐộ che phủ rừng =× 100 = …%Diện tích tự nhiên cả nước- Lưu ý: Phải đổi diện tích tự nhiên cả nước ra đơn vị ha [1km2 = 100ha]B. Phần dân cư1. Tính mật độ dân sốDân số[người/km2]Mật độ dân số =Diện tích2. Tỉ suất sinh thôSố trẻ em sinh ra trong 1 năm× 1000 = ... ‰Tỉ suất sinh thô =Tổng dân số cùng năm3. Tỉ suất tử thôSố trẻ em tử vong trong 1 năm× 1000 = ... ‰Tỉ suất tử thô =Tổng dân số cùng năm4. Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiênTỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên = Tỉ suất sinh thô - Tỉ suất tử thô = …%* Lưu ý: phải chuyển từ ‰ ra % [chỉ cần chia cho 10]5. Gia tăng cơ họcGia tăng cơ học = Số người xuất cư – Số người nhập cư [người]Luyện thi THPT QG 2017- Môn: Địa lí – Giáo viên: NGUYỄN THỊ LIÊN tại ONLINE.5STAR.EDU.VN5Star- Trung Tâm Luyện Thi Đại Học Hàng Đầu VNFacebook: Nguyễn Liên6. Tỉ suất gia tăng cơ họcTỉ suất gia tăng cơ học = Tỉ suất xuất cư – tỉ suất nhập cư = …%Trong đó:Số người xuất cưTỉ suất xuất cư =× 100 = ... %Tổng dân sốSố người nhập cưTỉ suất nhập cư =× 100 = ... %Tổng dân số7. Gia tăng dân sốGia tăng dân số = Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên + Gia tăng cơ học =…%8. Cơ cấu dân số theo giớiDân số namTỉ số giới tính =× 100 = ... %Dân số nữ* Chú ý: Công thức này cho ta biết trung bình cứ 100 nữ thì có bao nhiêu nam9. Tỉ lệ dân thành thịSố dân thành thịTỉ lệ dân thành thị =× 100 = ... %Tổng số dân10. Tỉ lệ dân số phụ thuộcTỉ lệ phụ thuộc = Tỉ lệ dân số dưới độ tuổi lao động + Tỉ lệ dân số trên độ tuổi lao động = …%Luyện thi THPT QG 2017- Môn: Địa lí – Giáo viên: NGUYỄN THỊ LIÊN tại ONLINE.5STAR.EDU.VN5Star- Trung Tâm Luyện Thi Đại Học Hàng Đầu VNFacebook: Nguyễn LiênC. Phần kinh tế1. Bình quân đất nông nghiệpDiện tích đất nông nghiệpBình quân đất nông nghiệp =[ha/người]Tổng số dân2. Bình quân lương thực theo đầu ngườiSản lượng lương thựcBình quân lương thực =[kg/người]Tổng số dân3. Sản lượng lương thựcSản lượng lương thực = Diện tích × Năng suất [tấn,tạ…]4. Năng suấtSản lượngNăng suất =[tạ/ha]Diện tích3. Thu nhập bình quân theo đầu ngườiTổng sản phẩm trong nước [GDP]GDP/ người =[USD/ người]Tổng số dân4. Tổng giá trị Xuất Nhập khẩu [Tổng kim ngạch Xuất Nhập khẩu]Tổng giá trị XNK = Giá trị xuất khẩu + Giá trị nhập khẩu [tỉ USD, tỉ đồng]5. Cán cân Xuất Nhập khẩuCán cân XNK = Giá trị xuất khẩu - Giá trị nhập khẩu [tỉ USD, tỉ đồng]Luyện thi THPT QG 2017- Môn: Địa lí – Giáo viên: NGUYỄN THỊ LIÊN tại ONLINE.5STAR.EDU.VN5Star- Trung Tâm Luyện Thi Đại Học Hàng Đầu VNFacebook: Nguyễn LiênTrong đó:+ Nếu giá trị XK < NK thì cán cân XNK âm [-]: gọi là nhập siêu+ Nếu giá trị XK > NK thì cán cân XNK dương [+]: gọi là suất siêu6. Tính cơ cấuGiá trị của thành phầnCơ cấu =× 100 = … %Tổng giá trị7. Tính bán kính đường tròn [R]:Rnăm sau =Gia tri san xuat nam sauGia tri san xuat nam truoc= …[a]…đơn vị bán kính [cm] Nếu lấy Rtrước = 1 cm => Rnăm sau = 1cm × [a] = ….. cm8. Tính tốc độ tăng trưởngCho năm gốc [năm đầu tiên trong bảng số liệu] bằng 100%, suy ra:Giá trị năm sauTốc độ tăng trưởng năm sau =× 100 = …%Giá trị năm gốcLuyện thi THPT QG 2017- Môn: Địa lí – Giáo viên: NGUYỄN THỊ LIÊN tại ONLINE.5STAR.EDU.VN