Nhiều ba mẹ rất băn khoăn trong việc cho trẻ sơ sinh nằm điều hòa vì sợ rằng bé còn nhỏ, nằm trong phòng có máy điều hòa sẽ dễ bị bệnh. Thế nhưng, liệu điều này có đúng? Trẻ sơ sinh nằm trong phòng có gắn điều hòa hay quạt sẽ tốt hơn?
Vào mùa hè, thời tiết oi bức, nhiều ba mẹ nghĩ đến việc cho bé nằm điều hòa thay vì quạt để bé thoải mái, ít quấy khóc và ngủ ngon giấc hơn. Nếu bạn đang có suy nghĩ này và vẫn còn băn khoăn, lo ngại trẻ nằm điều hòa có tốt cho sức khỏe, trẻ có dễ bị bệnh không thì hãy xem ngay những chia sẻ dưới đây của Hello Bacsi để được giải đáp nhanh cũng như biết cách dùng điều hòa tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Trẻ sơ sinh có nằm điều hòa được không?
Đối với trẻ sơ sinh, bạn vẫn có thể cho trẻ nằm điều hòa, nhất là trong những ngày thời tiết oi nóng để giúp bé ngủ ngon giấc. Tuy nhiên, để trẻ không bị bệnh khi nằm điều hòa, quan trọng nhất bạn phải dùng điều hòa đúng cách và điều chỉnh nhiệt độ phòng cho trẻ sơ sinh phù hợp.
Không những vậy, việc cho trẻ sơ sinh nằm điều hòa đúng cách trong những ngày nóng còn có thể mang đến một số lợi ích như:
- Giúp bé thoải mái, ngủ ngon hơn
- Giảm nguy cơ bị rôm sảy, ngứa ngáy, khó chịu
- Giảm nguy cơ mất nước do đổ mồ hôi nhiều
- Giảm nguy cơ cảm lạnh, ho, viêm phổi.
Ngoài ra, một số chuyên gia cũng cho rằng việc cho trẻ sơ sinh ngủ trong môi trường mát mẻ, nhiệt độ phòng phù hợp còn giúp giảm nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh [SIDS]. Tuy nhiên, với trẻ sinh non, cân nặng dưới 3,5kg thì tốt nhất, bạn nên đợi đến khi trẻ được 1 – 2 tháng, tùy theo sự phát triển của bé rồi mới nên cho trẻ nằm điều hòa.
Trẻ sơ sinh nằm điều hòa hay quạt tốt hơn?
Nếu so với điều hòa thì quạt là vật dụng phổ biến hơn do tiện lợi, dễ sử dụng và phù hợp với kinh tế của nhiều gia đình. Tuy nhiên, nhiều ba mẹ băn khoăn không biết nên cho trẻ sơ sinh nằm điều hòa hay quạt tốt hơn, ít bị bệnh hơn.
Thực tế, rất khó để có câu trả lời chính xác bởi quạt hay điều hòa đều có ưu và nhược điểm riêng và nếu sử dụng không đúng thì bé đều có thể bị bệnh. Cụ thể:
Sử dụng quạt
Quạt có thể giúp không khí lưu thông tốt hơn. Tuy nhiên, dùng không đúng có thể khiến gió thổi trực tiếp vào bé, làm cho bé dễ bị nghẹt mũi, khó thở. Trong quá trình sử dụng, cánh và lồng quạt cũng có thể bị bám rất nhiều bụi mịn. Khi quạt hoạt động sẽ tạo ra những luồng gió đưa bụi về phía bé.
Nếu dùng quạt, mẹ nên dùng quạt ở chế độ xoay, không để thổi trực tiếp vào bé và tránh dùng quạt hơi nước vì sẽ làm độ ẩm tăng khiến nấm mốc, vi khuẩn có hại dễ phát triển.
Sử dụng điều hòa
Máy điều hòa có thể cung cấp nhiệt độ ổn định hơn. Tuy nhiên, điều hòa làm giảm độ ẩm và sự lưu thông trong không khí. Nếu chỉnh nhiệt độ không phù hợp dễ gây các bệnh về hô hấp.
Cách dùng điều hòa tốt nhất cho trẻ sơ sinh
Nhìn chung, trẻ sơ sinh nằm điều hòa có tốt hay không sẽ phụ thuộc nhiều vào cách dùng điều hòa của bạn. Dưới đây là những lưu ý khi dùng điều hòa cho bé:
- Nhiệt độ phòng cho trẻ sơ sinh tốt nhất là từ 25 – 27 độ C nếu trẻ được mặc quần áo, mang bao tay, mang vớ chân, đội mũ và đắp chăn. Nếu nhiệt độ hơn 28 độ C, trẻ sẽ dễ đổ mồ hôi, nổi rôm sảy và tăng nguy cơ đột tử. Còn nếu thấp hơn 23 độ C, trẻ sẽ dễ bị lạnh và mắc các bệnh về đường hô hấp.
- Không để điều hòa thổi thẳng vào người bé, nhất là mặt và đầu vì như vậy bé sẽ rất dễ mắc các bệnh về đường hô hấp như viêm phổi, viêm mũi.
- Không để trẻ ở phòng máy lạnh cả ngày hoặc hơn 4 giờ liên tiếp vì trẻ bị khô da và đau họng. Bạn nên bế trẻ ra khỏi phòng máy lạnh 2 – 3 giờ/lần.
- Không đột ngột đưa trẻ ra bên ngoài khi trẻ đang nằm trong phòng điều hòa vì như vậy khiến bé dễ bị sốc nhiệt, dễ bị sốt, cảm cúm, ho. Trước đưa trẻ ra ngoài, hãy tắt điều hòa khoảng vài phút, khi nhiệt độ phòng gần với nhiệt độ bên ngoài thì mới bế bé ra ngoài.
- Vệ sinh điều hòa và nhà cửa thường xuyên để tránh nấm mốc và mầm bệnh sinh sôi. Phòng phải thoáng, sạch, không có quá nhiều đồ vật và không có quá nhiều người trong phòng. Nếu không mở điều hòa thì nên mở cửa sổ kết hợp với dùng quạt để phòng thoáng mát.
- Chú ý giữ ẩm cho trẻ do dùng điều hòa khiến trẻ dễ bị khô da, khô mũi. Bạn có thể dùng nước muối sinh lý vệ sinh mũi cho bé trước mỗi lần tắm hoặc khi vệ sinh buổi sáng. Cho bé bú thường xuyên hơn để tránh mất nước.
- Đắp một tấm chăn mỏng, đặc biệt che kín vùng bụng, tránh lỗ chân lông giãn nở dễ dẫn tới bị cảm lạnh. Thay tã ướt thường xuyên và kịp thời để tránh bé bị lạnh.
Vào những ngày thời tiết không quá nóng thì không nên cho trẻ sơ sinh nằm điều hòa vì gió trời vẫn là tốt nhất cho cơ thể bé.
Trẻ bị sốt có nên nằm máy lạnh không là băn khoăn của không ít các mẹ bỉm. Trẻ bị sốt vẫn có thể nằm điều hòa bình thường vì điều hòa mang lại bầu không khí mát mẻ, giúp bé thoải mái hơn.
Tuy nhiên, cũng có trường hợp trẻ bị sốt không nên nằm điều hòa, chẳng hạn như sốt siêu vi vì nằm điều hòa trong phòng kín khiến virus dễ di chuyển đến các vị trí trong phòng, làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Do đó, trong trường hợp này, tốt nhất mẹ vẫn nên hỏi ý kiến bác sĩ.
Nếu trẻ bị sốt thì khi cho trẻ sơ sinh nằm điều hòa, cha mẹ cần lưu ý về nhiệt độ phòng cũng nhưng những lưu ý khi dùng điều hòa kể trên. Ngoài ra, mẹ cũng nên áp dụng một số cách hạ sốt nhanh cho bé để giúp bé dễ chịu hơn.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Miền bắc đang trải qua đợt nắng nóng gay gắt nhất trong năm, vậy nên hầu như tất cả các gia đình đều lựa chọn sử dụng điều hòa giúp bé ngủ ngon giấc hơn.
Vậy việc dùng điều hòa như thế nào để không ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ nhỏ, các bậc phụ huynh của tham khảo những chia sẻ sau đây của các bác sĩ chuyên khoa Nhi tại Phòng khám đa khoa Biển Việt:
1. Cho bé uống nhiều nước
Việc uống nhiều nước chưa bao giờ là lời khuyên thừa. Việc đáng lo ngại nhất của bé khi nằm phòng điều hòa là bị mất nước. Mất nước không những khiến cơ thể suy nhược, dễ bị ốm mà còn khiến con hay gặp táo bón do phân cứng khó tiêu. Cha, mẹ nên bổ sung cho bé thật nhiều nước khi con nằm điều hòa. Cho dù đó là nước lọc, sữa mẹ, sữa công thức, nước trái cây hay canh súp…thì đều có công dụng bù nước cho cơ thể trẻ.
Ngoài ra mẹ còn cần lưu ý thêm một nguyên tắc nhỏ trong chế độ ăn uống của trẻ, đó là nên ăn nhiều rau quả, trái cây hơn một chút.
2. Điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm phù hợp với thời tiết
Cha mẹ không nên để điều hòa quá lạnh và khô, nhiệt độ chênh lệch nhiều với bên ngoài [khoảng dưới 10 độ C]. Mức độ ẩm phù hợp từ 40-60%. Bạn nên đặt trong phòng con một chiếc nhiệt - ẩm kế để đo nhiệt độ và độ ẩm hàng ngày.
Trẻ nhỏ, đặc biệt trẻ sơ sinh không có khả năng điều hòa nhiệt độ cơ thể như trẻ lớn hay người lớn, thân nhiệt bình thường của trẻ sẽ ở khoảng 36,5-37,5 độ C. Nếu trẻ được mặc quần áo, mang bao tay, vớ chân, đội mũ và đắp chăn thì có thể chịu được nhiệt độ phòng từ 26-28 độ C.
Ở nhiệt độ này đối với người lớn, nhất là người mập mạp có thể sẽ nóng nực nhưng với trẻ sẽ lạnh và phải mặc đủ ấm. Cha mẹ không nên quyết định nhiệt độ trong phòng có trẻ mới sinh theo cảm giác của mình.
3. Không bật điều hòa 24/24h
Cha mẹ không nên bật điều hoa liên tục và để bé ở trong đó cả ngày. Hãy để cho bé được tiếp xúc với không khí tự nhiên. Khoảng 3-4 giờ sử dụng, bạn nên tắt điều hoà, mở cửa cho không khí bên ngoài cùng với độ ẩm tự nhiên lùa vào phòng. Những buổi sáng sớm không khí trong lành hay ngày trời chuyển mát, cha mẹ đưa bé ra ngoài tiếp xúc với thiên nhiên sẽ tạo cơ hội cho bé gia tăng sức đề kháng, ngăn ốm vặt.
Khi trẻ ngủ, mẹ cũng lưu ý đắp chăn mỏng, đặc biệt che kín vùng bụng, tránh lỗ chân lông giãn nở dễ dẫn tới cảm lạnh. Với trẻ ngủ qua đêm trong phòng điều hoà hay đạp chăn, mẹ nên chú ý đắp lại chăn thường xuyên để giữ ấm cho con.
Bật điều hòa cả ngày sẽ khiến không khí tù đọng, không tốt cho sức khỏe và hệ hô hấp của trẻ. Mỗi ngày, ít nhất mẹ phải 2 lần tắt điều hòa, mở hết các cửa, dùng quạt đuổi hết không khí tù đọng ra ngoài, đồng thời kết hợp đón ánh nắng vào phòng càng nhiều càng tốt.
4. Không thay đổi môi trường đột ngột [Quy tắc 3 phút]
Thay đổi nhiệt độ đột ngột như tắt/bật điều hòa liên tục, mang bé đi ra/vào phòng điều hòa thường xuyên có thể làm giảm sức đề kháng của trẻ. Nhiệt độ môi trường thay đổi liên tục, bé không thích ứng kịp rất dễ gây ốm, tệ hơn là sốc nhiệt, ngất xỉu. Khi tắt điều hoà, bạn cũng nên mở cửa phòng và để bé chơi ở gần cửa một thời gian cho quen với việc giảm nhiệt độ sau đó mới ra ngoài.
Sự chênh lệch, thay đổi nhiệt độ đột ngột giữa trong và ngoài phòng điều hòa có thể nhanh chóng “hạ gục” sức đề kháng của trẻ, khiến trẻ dễ bị sốt, cảm cúm, ho, tệ hơn bé có thể bị sốc nhiệt, ngất xỉu.
Mẹ nên nhớ mỗi khi muốn cho con từ phòng điều hòa ra ngoài thì hãy mở cửa trước đó 3 phút, cho con đứng chơi gần đó để quen với luồng không khí nóng bên ngoài. Mặt khác, khi bé ở ngoài về, ra nhiều mồ hôi, mẹ cũng nên lau mồ hôi cho con và để con ngồi nghỉ ít nhất 3 phút ở nhiệt độ phòng bình thường, tránh cho bé vào ngay phòng điều hòa gió lạnh, nhiệt độ thấp đột ngột.
5. Không để điều hòa thốc thẳng vào khu vực ngủ của bé
Hệ hô hấp của trẻ nhỏ còn rất nhạy cảm. Nếu quạt gió của điều hòa thổi thẳng vào mặt, vào đầu, bé có cơ địa yếu sẽ rất dễ mắc những bệnh về đường hô hấp như dị ứng đường hô hấp, viêm mũi, viêm phế quản, viêm phổi, đau họng. Những triệu chứng phổ biến của bé là ho, sốt, ngạt mũi... có thể xuất hiện sau khi nằm điều hòa trong thời gian lâu. Gia đình nên đặt điều hòa ở trên cao, cánh cửa gió không đặt trực tiếp hướng về phía trẻ nằm, tốc độ quạt gió ở mức thấp nhất. Giữ vệ sinh sạch sẽ và tạo độ ẩm cho phòng.
Phòng bật điều hòa cần được thường xuyên lau dọn, nếu không, những loại nấm mốc, mầm bệnh lưu trú sẽ trở thanh nguồn gốc phát sinh bệnh cho em bé. Ngoài ra khi sử dụng điều hòa lâu thường sẽ làm khô không khí. Nếu không có điều kiện mua máy phun sương hay máy hơi nước tạo độ ẩm, mẹ có thể đặt một chậu nước trong phòng.
Kỹ năng xử lý đúng khi con gặp các bệnh về điều hòa
Viêm họng: Nếu trẻ bị ho nhẹ, viêm họng mới chớm khi nằm điều hòa, mẹ có thể cho bé uống chanh đào mật ong, quất ngâm đường phèn, lê hấp đường hay cam nướng muối tinh… đều có tác dụng chữa bệnh.
Nghẹt mũi: Không khí khô lạnh dẫn đến nghẹt mũi là khó chịu nhất cho trẻ nhỏ. Để giảm nghẹt mũi mẹ cần thường xuyên xịt, nhỏ nước muối sinh lý thường xuyên làm sạch đường hô hấp trên của bé. Một phương pháp nữa, đó là xông hơi mũi cho bé bằng cảm xuyên hương theo hướng dẫn này. Chỉ cần lưu ý nhiệt độ nước không quá 50 độ C và khoảng cách nước - mũi bé không nên quá gần để tránh bỏng.
Ngoài ra, mẹ có thể massage mũi con bằng cách lấy ngón cái và ngón trỏ nhẹ nhàng xoa bóp mũi bé từ trên xuống dưới, làm nhiều lần trong ngày cũng có thể giảm các triệu chứng nghẹt mũi.
Cảm lạnh, sốt: Khi con đã bị cảm lạnh hay sốt tức là lúc hệ thống miễn dịch đã cần phải hoạt động hết công suất. Nếu bé bị lặp đi lặp lại, sốt cao hơn 3 ngày kèm theo các biểu hiện ớn lạnh, đau đầu hay co giật thì mẹ cần đưa con đi khám bác sĩ ngay lập tức.