Hiện tượng nghe thấy tiếng nói trong đầu

Có thể giọng nói đó giống với một người nào đó mà bạn biết nên khiến bạn phải quay đầu lại xem có đúng là ai đó đang ở gần mình không, hoặc có thể nó hoàn toàn xa lạ. 

Khi giọng nói đó vang lên, bạn có thể cảm thấy hơi bối rối, thậm chí có thể lo ngại rằng tâm trí mình đang có vấn đề.

Nhiều khả năng, bạn sẽ giữ kín việc này bởi nếu lộ ra, người khác sẽ nhìn bạn bằng ánh mắt khác. Điều này xảy ra bởi mọi người thường cho rằng việc nghe thấy hoặc nhìn thấy những thứ không có thật được quy vào việc gặp các tình trạng sức khỏe tâm thần nghiêm trọng, hoặc nói cách khác đó là “bị tâm thần”.

Tuy nhiên, ảo giác âm thanh phổ biến hơn nhiều những gì chúng ta biết, đặc biệt là ở trẻ em và thanh thiếu niên. Theo một nghiên cứu đáng tin cậy cho thấy có tới cứ mười người sẽ có một người sẽ trải qua ảo giác âm thanh vào một thời điểm nào đó trong đời.

Ảo Giác Âm Thanh Như Thế Nào?

Ảo giác âm thanh không giống nhau ở tất cả mọi người. Dưới đây là một số âm thanh được ghi nhận:

  • nghe như một người bạn

  • nói một cách tử tế hoặc khen ngợi bạn

  • nói về những điều riêng tư mà bạn chưa bao giờ nói với ai

  • nói những điều không đẹp hoặc chỉ trích bạn

  • bình luận về các hoạt động của bạn

  • đưa ra hướng dẫn, bao gồm hướng dẫn tâm linh

  • thúc giục bạn làm những điều nguy hiểm tiềm tàng

  • nghe giống như âm nhạc hoặc các âm thanh khác, chứ không phải là giọng nói

Những ảo giác âm thanh này có thể xảy ra cùng với hoặc không có các triệu chứng sức khỏe tâm thần khác. Trên thực tế, nghiên cứu giải thích rằng ảo giác âm thanh không chỉ có nhiều nguyên nhân khác nhau mà còn có thể xảy ra khi không có bất kỳ tình trạng rối loạn tâm lý cơ bản nào.

Các tác giả của báo cáo đã kêu gọi các chuyên gia sức khỏe tâm thần tránh việc chẩn đoán tâm thần phân liệt, hoặc bất kỳ rối loạn tâm thần nào, khi ai đó nói rằng họ nghe thấy giọng nói mà không có các triệu chứng khác.

Một nghiên cứu khác cho thấy giọng nói diễn ra có xu hướng:

  • bắt đầu từ từ và tăng cường, sau đó kết thúc dần dần thay vì tất cả cùng một lúc

  • kéo dài lâu hơn

  • dường như đến từ một nguồn bên ngoài

  • đồng hành hoặc góp phần vào các ảo tưởng

  • cản trở cuộc sống hàng ngày

Tuy nhiên, giọng nói xảy ra với bệnh tâm thần phân liệt và các bệnh khác có thể có sự thay đổi khá nhiều.

Một nghiên cứu quy mô nhỏ vào năm 2015 cho thấy nền tảng văn hóa có thể đóng vai trò quan trọng đối với loại giọng mà người bệnh nghe thấy.

Trong một mẫu gồm 20 người cho biết họ có nghe thấy giọng nói và các triệu chứng đáp ứng các tiêu chí về bệnh tâm thần phân liệt, nghiên cứu cho thấy:

  • mọi người ở California có xu hướng mô tả giọng nói là những suy nghĩ không có thật

  • những người ở Tây Phi nói rằng tiếng nói có một quyền lực và nó tốt hoặc xấu về mặt đạo đức.

  • những người ở Tây Ấn Độ có nhiều khả năng nghe thấy giọng nói của người thân hoặc giọng nói đưa ra lời khuyên

Ảo Giác Âm Thanh Có Phải Là Suy Nghĩ Xâm Lấn Không?

Về cơ bản là không. Những suy nghĩ xâm nhập có xu hướng thể hiện thành những suy nghĩ khác biệt, vì vậy bạn “nghe” thấy những âm thanh bằng giọng nói tinh thần của chính mình và nó giống như bất kỳ suy nghĩ nào khác.

Với ảo giác âm thanh, bạn sẽ nghe thấy giọng nói của người khác hoặc một âm thanh riêng biệt.

Nguyên Nhân Tiềm Ẩn

Mặc dù hoàn toàn có thể nghe thấy giọng nói mà không có bất kỳ tình trạng cơ bản nào, nhưng ảo giác âm thanh đôi khi có nguyên nhân cụ thể.

Bạn có thể nghe thấy giọng nói:

  • sau khi bị mất thính giác 

  • khi đau buồn bởi sự mất mát một người thân yêu

  • sau khi bị chấn thương ở vùng đầu

  • khi bị căng thẳng nhiều

  • trong khi sử dụng chất kích thích hoặc rượu, hoặc trong khi cai nghiện

Ảo giác âm thanh cũng có thể xuất hiện như một triệu chứng của một số vấn đề về sức khỏe tâm thần.

Rối Loạn Tâm Thần Phân Liệt

Tâm thần phân liệt và các tình trạng liên quan thường xuất hiện ở tuổi trưởng thành sớm. Chúng có đặc điểm là người bệnh không kết nối với thực tế, thường gồm ảo giác âm thanh hoặc hoặc ảo giác hình ảnh cũng như ảo tưởng.

Các triệu chứng phổ biến khác gồm:

  • khó tập trung

  • xu hướng tự cô lập

  • mất hứng thú với các hoạt động thông thường

  • suy nghĩ hoặc lời nói vô tổ chức

  • cáu gắt

  • khó ngủ

  • khó thể hiện cảm xúc

Rối Loạn Giấc Ngủ

Rối loạn giấc ngủ đề cập đến bất kỳ tình trạng nào thường xuyên ngăn bạn ngủ đủ giấc.

Bộ não và cơ thể của chúng ta cần ngủ để hoạt động bình thường, và việc thiếu ngủ thường xuyên có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.

Thiếu ngủ có thể là nguyên nhân gây ra ảo giác, và bạn có thể:

  • hồi tưởng hoặc gặp ác mộng

  • khó tập trung

  • tức giận và cáu kỉnh

  • cảm giác tội lỗi, đổ lỗi hoặc tự trách bản thân, hoặc trầm cảm

  • không quan tâm đến các hoạt động thường ngày của bạn

  • lo lắng, bất an hoặc hoảng sợ

Các Tình Trạng Sức Khỏe Tâm Thần Khác

Có thể có ảo giác âm thanh với nhiều tình trạng sức khỏe tâm thần khác nhau, mặc dù không phải ai có vấn đề sức khỏe tâm thần cũng sẽ nghe thấy giọng nói.

Dưới đây là một số tình trạng có thể gây ra ảo giác âm thanh:

  • Trầm cảm

  • Rối loạn lưỡng cực

  • Rối loạn nhân cách ranh giới 

  • Rối loạn nhận dạng phân ly 

Não Bộ & Rối Loạn Hệ Thần Kinh 

Các tình trạng này gồm

  • viêm màng não

  • Bệnh Parkinson

  • sa sút trí tuệ

  • động kinh thùy thái dương

  • đau nửa đầu

  • một khối u não

Các triệu chứng có thể có như:

  • đau đầu đột ngột, dai dẳng

  • tê và ngứa ran

  • thay đổi tầm nhìn

  • rắc rối với trí nhớ hoặc sự tập trung

  • cơ yếu hoặc cứng, run cơ

  • co giật

  • nói ngọng hoặc khó nói rõ ràng

Sự Thiếu Hụt Vitamin

Bạn có thể gặp ảo giác âm thanh khi không bổ sung đủ một số loại vitamin, bao gồm vitamin D và B12.

Nghiên cứu cũng cho thấy có sự liên kết giữa mức độ vitamin D thấp với các triệu chứng tâm thần phân liệt nghiêm trọng hơn.

Các triệu chứng thiếu hụt vitamin D hoặc B12 có thể bao gồm:

  • suy nhược hoặc mệt mỏi

  • tê và ngứa ran

  • thay đổi về thị lực hoặc khả năng vận động

  • loét miệng

  • cáu kỉnh hoặc trầm cảm

  • da nhợt nhạt hoặc vàng

  • đau cơ

  • ốm đau thường xuyên

  • rụng tóc

Kết Lại

Nếu bạn lo ngại bản thân đang có vấn đề đối với ảo giác âm thanh, hãy liên hệ ngay tới các chuyên gia tâm lý/tâm thần để được chẩn đoán và điều trị sớm nhất.