Một trong những loại thảo dược quý, là bài thuốc hay của Đông y giúp điều trị rất nhiều loại bệnh đó là cây mật gấu. Với công dụng trị các bệnh liên quan đến xương khớp, gan, đường ruột,… và lành tính nên loại thảo dược này được ứng dụng rất nhiều trong việc chữa bệnh. Hãy cùng Hoàn Mỹ tìm hiểu những thông tin chi tiết về loại cây này trong bài viết dưới đây.
Tên khoa học của cây mật gấu là Gymnanthemum Amygdalinum, cây thuộc họ cúc, ở Việt Nam thường gọi là cây lá đắng. Cây có dáng thân thảo, phụ thuộc vào ánh sáng và chất lượng đất, cây thường sinh trưởng và phát triển thành từng bụi cao khoảng từ 2m đến 5m. Lá mật gấu sẽ có hình trái xoan, hai bên rìa có răng cưa nhỏ. Lá mật gấu có độ dài từ 6cm đến 10cm và rộng khoảng từ 2cm đến 4cm với độ cứng vừa phải.
Cây mật gấu có thể dễ dàng tìm thấy ở một số nước như: Ấn Độ, Việt Nam, Trung Quốc, Nepal và thường xuất hiện ở vùng núi, nơi có khí hậu mát mẻ, địa hình đồi núi cao. Ở Việt Nam, cây mọc ở một số tỉnh miền núi phía Bắc và ở Lâm Đồng. Hoa của cây lá đắng thường sẽ nở vào tầm tháng 2 đến tháng 4 với màu vàng nhạt. Mỗi hoa được đỡ bằng nhiều lá đài và có 6 cánh, các lá đài sẽ xếp thành 3 vòng dưới hoa. Cho đến tháng 5 và tháng 6, khi những đóa hoa tàn đi thì những quả mật gấu sẽ xuất hiện, khi chính sẽ có màu xanh nâu.
Tác dụng của cây mật gấu?
Loại cây này được xem như minh chứng cho câu nói “thuốc đắng giã tật” bởi vì bên trong bộ phận thân và lá của cây có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng và cần thiết cho cơ thể như: Vitamin A, B1, B2, C, E, tannin, xanthone, flavonoid, terpene,… Do đó, bài thuốc cây lá mật gấu sẽ giúp bảo vệ gan, hệ tiêu hóa, chống oxy hóa và ngăn ngừa một số bệnh liên quan đến tim mạch.
Bảo vệ gan
Bên trong cây mật gấu có chứa: Exercise in A, ursolic acid, beta sitosterol, glucoside,.. Đây là những hoạt chất rất tốt cho cơ thể, giúp ngăn ngừa sự hình thành các tế bào xấu, nên rất hiệu quả trong việc bảo vệ gan.
Tốt cho hệ tiêu hóa
Ngoài ra, cây còn hỗ trợ điều trị một số bệnh liên quan đến đường ruột như: Bệnh tiêu chảy, kiết lỵ, giải độc, thanh nhiệt, tiêu viêm,…
Trị bệnh đau mắt đỏ và viêm gan vàng da
Một công dụng đặc biệt của cây mật gấu trong việc điều trị các bệnh liên quan đến gan như viêm gan vàng da và bệnh đau mắt đỏ. Để điều trị bệnh này, các bác sĩ thường dùng phần lá và quả mật gấu.
Chống oxy hóa
Nhờ vào saponin, tannin hay flavonoid là nguồn chất chống oxy hóa dồi dào, cây lá đắng giúp giảm thiểu hàm lượng cholesterol xấu trong máu, ngăn ngừa bệnh stress oxy hóa do viêm nhiễm hoặc ung thư. Ngoài ram những chất này còn giúp loại bỏ các tế bào gốc tự do, cũng như hỗ trợ kiểm soát những bệnh lý mạn tính. Ngoài ra, dùng lá mật gấu còn giúp điều trị các bệnh về tim mạch hoặc các bệnh do lão hóa gây da.
Phòng bệnh ung thư
Bởi vì bên trong cây có chứa các hoạt chất như: beta sitosterol, ursolic acid, glucoside,… Nên một trong những công dụng đặc biệt của lá mật gấu là giúp ức chế, ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư ác tính, cũng như giảm sự tăng sinh của chúng. Bên cạnh đó, với bài thuốc phù hợp, loại thảo dược này còn hỗ trợ ngăn chặn các hoạt động tràn lan của các tế bào ung thư như ung thư dạ dày hoặc ung thư vú.
Ngăn ngừa bệnh về tim mạch
Nhờ có axit béo linoleic có trong cây mật gấu, nên nó thường được ứng dụng để điều trị các bệnh liên quan đến hệ tim mạch.
Giảm căng thẳng
Các chất lacton andrographolide, glucosides, fiterpene và flavonoid trong lá mật gấu có công dụng giúp giảm triệu chứng căng thẳng của thần kinh. Cho nên, loại cây này cũng thường được ứng dụng để điều chế thành các loại thuốc giúp giảm căng thẳng, lo âu, rối loạn cảm xúc cho những bệnh nhân mắc bệnh tâm lý.
Lợi tiểu
Theo một số người dân ở vùng Tây Phi chia sẻ thì họ thường dùng lá mật gấu để chế biến thành trà. Loại trà này có công năng tuyệt vời như lợi tiểu, điều trị bệnh đái tháo đường, táo bón, những bệnh liên quan đến gan và nhiễm trùng da.
Một số lưu ý khi sử dụng cây mật gấu
Mặc dù là bài thuốc hay nhưng bạn không thể dùng cây mật gấu tùy tiện mà cần phải có sự chỉ dẫn và kê đơn của bác sĩ. Bởi vì bất kỳ loại dược phẩm nào cũng vậy, dù có tốt đến đâu nếu bạn không sử dụng đúng cách và đúng liều lượng thì có thể dẫn đến một số tác dụng phụ. Do đó, trước khi dùng cây lá đắng, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ. Sau đây sẽ là những lưu ý quan trọng khi bạn sử dụng loại thảo dược này.
- Không nên sử dụng trong thời gian dài một cách tùy ý: Bởi vì bên trong thảo dược này có chứa thành phần kháng sinh, nên việc sử dụng quá nhiều sẽ không tốt cho cơ thể. Bạn chỉ nên sử dụng trực tiếp hoặc chế phẩm thuốc từ cây mật gấu tối đa hai tuần, rồi sau đó ngừng sử dụng cho đến tối thiểu 2 đến 4 tuần sau mới được dùng lại.
- Nên sử dụng liều lượng ít khi mới bắt đầu: Do khi mới sử dụng, cơ thể cần thời gian để thích ứng với các hoạt chất trong cây. Bạn chỉ nên dùng liều lượng ít và tuyệt đối không được ngừng đột ngột các loại thuốc đặc trị khác, mà phải có sự cho phép của bác sĩ.
- Tránh dù cho phụ nữ đang có thai hoặc đang cho con bú: Bởi vì chưa có minh chứng nào khẳng định về độ an toàn tuyệt đối cho đối tượng này, nên mẹ bầu nên hạn chế không sử dụng và phải có sự hướng dẫn từ bác sĩ phụ trách. Tuyệt đối không tự ý sử dụng, vì nếu dùng quá liều lượng thì có thể dẫn đến nguy cơ bị sảy thai.
- Có thể tương khắc với một số loại thuốc đặc trị: Bởi bên trong cây mật gấu chứa rất nhiều thành phần, chất dinh dưỡng nên sẽ dễ bị tương khác với một số loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng. Do đó, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng về thành phần và khai báo với bác sĩ điều trị trước khi dùng.
- Nước được sắc từ rễ cây, thân và lá mật gấu có thể uống: Loại nước này có công dụng giúp cơ thể thanh nhiệt, thải độc và giải nhiệt nhanh chóng.
- Dễ bị hạ đường huyết khi sử dụng: Do thành phần và công dụng của loại thảo dược này là giúp hạ huyết áp cho nên những đối tượng có huyết áp thấp thì không nên sử dụng.
Theo nghiên cứu thì chưa có quá nhiều trường hợp bị tác dụng phụ khi dùng cây mật gấu. Tuy nhiên tình trạng bị táo bón, huyết áp giảm nhanh, ngọt miệng thì thường nhìn thấy ở những người sử dụng. Do đó, nếu bạn thấy cơ thể có dấu hiệu bất thường sau khi sử dụng thì nên đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị.
Nhìn chung, cây mật gấu có rất nhiều công dụng đối với sức khỏe, với thành phần các chất dinh dưỡng và các hoạt chất cần thiết giúp điều trị nhiều loại bệnh. Tuy nhiên, bạn cần tham khảo ý kiến từ các chuyên gia, bác sĩ trước khi quyết định sử dụng. Để cập nhật thêm các kiến thức y học thường thức khác, mời bạn truy cập Tin tức y tế. Liện hệ ngay với chúng tôi qua số HOTLINE hoặc đặt lịch hẹn trực tiếp TẠI ĐÂY để được tư vấn miễn phí tại hệ thống Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc.
Câu hỏi liên quan:
Rễ cây mật gấu ngâm rượu có tác dụng gì?
Rễ cây mật gấu ngâm rượu sẽ có tác dụng giúp điều trị nhiều loại bệnh khác nhau như: Men gan tăng cao, xơ gan, viêm gan dị ứng, vàng da, các bệnh liên quan đến xương khớp và đặc biệt là bệnh gout.
Lá mật gấu uống với bia có tác dụng gì?
Theo nhiều nghiên cứu, lá mật gấu uống với bia hoặc rượu trắng sẽ có công dụng chữa trị thoái hóa đốt sống cổ.
*Các bài viết của Hoàn Mỹ chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
*Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.