Tài liệu ôn học sinh giỏi Sinh 11 có đáp án

----NGUYỄN QUANG HUY----TUYỂN TẬP 50 ĐỀ THIHỌC SINH GIỎI[Có đáp án chi tiết]//sTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTSỞ GD&ĐT VĨNH PHÚCKÌ THI CHỌN HSG LỚP 10, 11 THPT NĂM HỌC 2015-2016ĐỀ THI MÔN: SINH HỌC 11 - THPTĐỀ CHÍNH THỨCThời gian: 180 phút, không kể thời gian giao đề.[Đề thi gồm 02 trang]Câu 1 [1 điểm]. Tại sao cây trồng ở vùng không ngập mặn đem ra trồng ở vùng đất ngập mặnlại bị chết? Vì sao nói hô hấp có vai trò quan trọng trong quá trình hấp thụ khoáng của rễ cây?Câu 2 [1 điểm]. Tính lượng phân đạm [theo kg] cần bón cho lúa để đạt năng suất trung bình45 tạ/ha trong các trường hợp: Dùng phân đạm urê, dùng phân đạm nitrat [KNO3].Biết rằng, để thu 100 kg thóc cần 1,4 kg N; 1kg phân đạm urê có 0,46 kg N, 1kg phânđạm nitrat [KNO3] có 0,13 kg N; hệ số sử dụng trung bình N ở cây lúa đạt 60%; lượng chấtdinh dưỡng còn lại trong đất bằng 0.Câu 3 [1 điểm].Ribulôzơ – 1,5 DiPNồng độ CO2 caoNồng độ O2 caoRibulôzơ – 1,5 DiP oxigenaza[1][I][II]Ribulôzơ – 1,5 DiP cacboxilaza[2]a] Biết [1], [2] là sản phẩm đầu tiên của hai quá trình. Sản phẩm [1] và [2] là chất gì?b] [I], [II] là quá trình nào và xảy ra ở đâu? Nêu tên nhóm sinh vật có quá trình [I] xảy ra.Câu 4 [1 điểm].a] Tại sao các biện pháp bảo quản nông sản, thực phẩm, rau quả đều nhằm mục đíchgiảm thiểu cường độ hô hấp? Có nên giảm cường độ hô hấp đến 0 hay không? Vì sao?b] Ở cây ngô có những loại lục lạp nào? Phân tích chức năng của mỗi loại lục lạp đótrong quá trình cố định CO2.Câu 5 [1 điểm].a] Mưa rào có thể gây phản ứng khép lá ở cây trinh nữ và cây gọng vó không? Vì sao?b] Một cây măng tre cao 70 cm, bị gãy phần ngọn, cây măng này có tiếp tục cao thêmđược không? Vì sao?Câu 6 [1 điểm]. Auxin có vai trò gì trong hướng động của cây? Nêu ứng dụng trong nôngnghiệp về vận động hướng động.TUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTCâu 7 [1 điểm]. Sự tiêu hoá hoá học ở dạ dày diễn ra như thế nào? Thức ăn sau khi được tiêuhoá ở dạ dày được chuyển xuống ruột từng đợt với lượng nhỏ có ý nghĩa gì? Trình bày cơ chếcủa hiện tượng trên.Câu 8 [1 điểm].a] Tim của động vật có vú có áp lực trong tâm thất trái và tâm thất phải khác nhau. Nêunguyên nhân dẫn đến sự khác nhau đó và tác dụng đối với hệ tuần hoàn.b] Mạch đập ở cổ tay và thái dương có phải do máu chảy trong hệ mạch gây nên haykhông? Vì sao?Câu 9 [1 điểm]. Tại sao pH trung bình của máu chỉ dao động trong giới hạn hẹp: 7,35 đến 7,45?Câu 10 [1 điểm].a] Điện thế nghỉ là gì? Điện thế nghỉ hình thành chủ yếu do yếu tố nào?b] Tốc độ dẫn truyền xung thần kinh phụ thuộc vào yếu tố nào? Tại sao xung thần kinhđược dẫn truyền trong một cung phản xạ chỉ theo một chiều?-----------------Hết-------------Thí sinh không được sử dụng bất cứ tài liệu nào.Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.Họ tên thí sinh: …………………………………………Số báo danh……………TUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTSỞ GD&ĐT VĨNH PHÚCKỲ THI CHỌN HSG LỚP 10, 11 THPTNăm học 2015 – 2016HƢỚNG DẪN CHẤM MÔN: SINH HỌC 11 - THPT[hướng dẫn chấm gồm 03 trang]CâuĐáp ánCâu 1- Ở vùng đất ngập mặn có áp suất thẩm thấu của dịch đất rất cao nên câykhông lấy được nước nên cây bị chết………………………………………….0,25- Vì phần lớn các chất khoáng được hấp thụ qua rễ vào cây theo cách chủ độngcần tới ATP và các chất mang…………………………………………………. 0,25[1 điểm]- ATP và các chất mang được cung cấp chủ yếu từ quá trình hô hấp…………..Điểm0,25- Tạo ra CO2: CO2 + H2O  H2CO3- + H+, H+ sinh ra thực hiện hút bám traođổi ion khoáng với keo đất…………………………………………………….. 0,25- Lượng N lúa sử dụng để đạt năng suất 45 tạ/ha: 1,4 x 45 = 63 kg N............Câu 20,25- Do hệ số sử dụng của N chỉ đạt 60% nên lượng N phải cung cấp là:[1 điểm]63 x100/60 = 105 kg N.............................................................................0,25- Lượng phân urê cần bón: 105 x 100/46 = 228,3 kg.........................................0,25- Lượng phân nitrat cần bón: 105 x 100/13 = 807,7 kg......................................0,25Câu 3a] 1 là Axit Glicolic; 2 là Axit Photphoglixeric [APG]………………………..0,25[1 điểm]b.- I là quá trình hô hấp sáng ở thực vậtXảy ra ở 3 bào quan: lục lạp – peroxixôm – ti thể……………………………… 0,25- II là pha tối trong quang hợp xảy ra ở lục lạp…………………………………0,25- Thực vật C3........................................................................................................0,25Câu 4a] * Vì:[1 điểm]Mục đích của bảo quản là bảo tồn số lượng và chất lượng vật bảo quản, mà hôhấp mạnh sẽ tiêu hao nhanh chóng số lượng và chất lượng vật bảo quản……..*Không nên giảm cường độ hô hấp đến 0. Vì đối tượng bảo quản sẽ chết, nhất 0,25là hạt giống, củ giống…………………………………………………………..Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTCâuĐáp ánb] Ngô thuộc nhóm thực vật C4 nên có 2 loại lục lạp:Điểm0,25- Lục lạp ở tế bào mô giậu: có enzim PEP - cacboxilaza cố định CO2 tạo AOA,dự trữ CO2………………………………………………………………………- Lục lạp ở tế bào bao bó mạch: có enzim RiDP - cacboxilaza cố định CO2 0,25trong hợp chất hữu cơ…………………………………………………………0,25Câu 5[1 điểm]a] - Mưa rào chỉ gây khép, cụp lá ở cây trinh nữ vì chúng rất nhạy cảm vớikích thích cơ học. Khi có va chạm, sức trương nước của các tế bào thể gối ởcuống lá và gốc lá chét giảm do sự vận chuyển ion K+ ra khỏi không bào gây0,25mất nước, giảm áp suất thẩm thấu → lá cụp xuống- Còn ở cây gọng vó chúng phản ứng cùng lúc với kích thích cơ học và hóahọc, trong khi đó kích thích hóa học có tác động mạnh hơn nên nước mưakhông gây được phản ứng khép lá. ……………………………………………. 0,25b] - Có. …………………………………………………………………………0,25- Vì khi phần ngọn bị gãy, ở mỗi lóng măng còn lại đều có chứa mô phân sinhlóng, các tế bào vẫn phân chia bình thường làm cho mỗi lóng dài ra…………. 0,25Câu 6[1 điểm]Auxin có vai trò trong hướng đất và hướng sáng của thực vật, do sự phân bốkhông đều của auxin ở rễ và chồi……………………………………………… 0,5* Ứng dụng:- Hướng đất: làm đất tơi xốp, thoáng khí đủ ẩm để rễ cây sinh trưởng ăn sâu.- Hướng nước: nơi nào được tưới nước thì rễ phân bố đến đó. Tưới nước ởrãnh làm cho rễ vươn rộng. Khi nước thấm sâu rễ ăn sâu……………………… 0,25- Hướng sáng: trồng nhiều loại cây, chú ý mật độ trồng từng loại cây, khôngche lấp nhau. Chiếu sáng sát mặt đất cho cây và cành thấp phát triển tạo nhiềuquả.- Hướng hóa: bón phân theo tán lá nơi có nhiều rễ phụ và lông hút. Bón gốclàm phát triển bộ rễ theo chiều sâu. Bón phân nông cho cây rễ chùm, bón phân 0,25sâu cho cây rễ cọc.[ Trả lời đúng 2 ý cho 0,25 đ]Câu 7- Chủ yếu là biến đổi Prôtêin thành các chuỗi polipeptit ngắn dưới tác dụngHọc – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTCâu[1 điểm]Đáp áncủa enzim pepsin với sự có mặt của HCl………………………………………Điểm0,25- Ý nghĩa:+ Dễ dàng trung hoà lượng axít trong thức ăn từ dạ dày xuống ít một, tạo môitrường cần thiết cho hoạt động của các enzim trong ruột [vì có NaHCO3 từ tuỵvà ruột tiết ra với nồng độ cao]………………………………………………… 0,25+ Đủ thời gian để tuyến tụy và tuyến ruột tiết enzim tiêu hóa. Đủ thời gian tiêuhóa triệt để thức ăn và hấp thụ các chất dinh dưỡng vào thành ruột…………… 0,25- Cơ chế đóng mở môn vị có liên quan đến:+ Sự co bóp của dạ dày với áp lực ngày càng tăng làm mở cơ vòng+ Phản xạ co thắt cơ vòng môn vị do môi trường ở tá tràng bị thay đổi khi thứcăn từ dạ dày dồn xuống[ Phải nêu đủ 2 ý mới cho điểm tối đa]………………..Câu 8[1 điểm]0,25a] Nguyên nhân: Do thành tâm thất trái dày hơn thành tâm thất phải nên khico tạo áp lực lớn hơn ………………………………………………………….. 0,25Tác dụng: - Tâm thất trái tạo ra áp lực lớn để thắng sức cản lớn trong vòngtuần hoàn lớn. Tâm thất phải tạo ra áp lực nhỏ hơn đủ để thắng sức cản máutrong vòng tuần hoàn nhỏ……………………………………………………… 0,25b] Mạch đập ở cổ tay và thái dương không phải do máu chảy trong hệ mạch gâynên mà do tính đàn hồi của thành động mạch và nhịp co bóp của tim gây nên.Câu 9[1 điểm]0,5pH của máu chỉ dao động trong giới hạn hẹp là nhờ các hệ đệm và một số cơquan khác………………………………………………………………………0,25- Hệ đệm:+ Hệ đệm bicacbonat: H2CO3/ NaHCO3+ Hệ đệm phốt phát: NaH2PO4/NaHPO4+ Hệ đệm protêinat: hệ đệm mạnh nhất.[ Học sinh nêu tên đủ 3 hệ đệm được 0,25đ]……………………………………0,25- Phổi tham gia điều hòa pH bằng cách thải CO2 vì khi CO2 tăng lên sẽ làmtăng pH trong máu. ……………………………………………………………0,25- Thận tham gia điều hòa pH nhờ khả năng thải H+, tái hấp thu Na+, thải NH3Học – Học nữa – Học mãi0,25TUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTCâuĐáp ánCâu 10a] - Điện thế nghỉ là sự chênh lệch điện thế giữa hai bên màng tế bào khi tếbào không bị kích thích, phía trong màng mang điện âm so với phía bên ngoàimang điện dương………………………………………………………………. 0,25- Điện thế nghỉ hình thành chủ yếu là do 3 yếu tố: Sự phân bố ion ở hai bênmàng tế bào và sự di chuyển của ion qua màng tế bào; tính thấm có chọn lọccủa màng tế bào với ion; bơm Na – K[1 điểm]Điểm[ Học sinh nêu tên đủ 3 yếu tố cho đủ điểm]………………………………………… 0,25b] - Tốc độ dẫn truyền xung thần kinh phụ thuộc vào đường kính của sợi trụcvà có hay không có bao miêlin…………………………………………………0,25- Xung thần kinh được dẫn truyền trong một cung phản xạ chỉ theo một chiềuvì tính trơ tuyệt đối của vùng màng vừa bị kích thích; các nơron trong cungphản xạ liên hệ với nhau qua xináp, mà xináp chỉ cho xung thần kinh đi quatheo một chiều…………………………………………………………………. 0,25-----------------Hết--------------Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTSỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOHÀ TĨNHĐỀ CHÍNHTHỨCKÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNHLỚP 12 THPT NĂM HỌC 2013 - 2014Môn: Sinh họcThời gian làm bài: 180 phút[Đề thi có 02 trang, gồm 07câu]Câu 1:Hình dưới đây mô tả sơ đồ cắt ngang của lá cây:a] Hãy sắp xếp các vị trí từ 1 đến 4 theo thứ tự giảm dần thế nước. Giải thíchtại sao lại sắp xếp được như vậy.b] Nếu để cây trong tối một thời gian sau đó chiếu sáng thì thế nước ở vị trí nàogiảm xuống? Vì sao? Sự thay đổi thế nước ở các vị trí đó có ý nghĩa gì?Câu 2:a] Tại sao quang hợp ở thực vật lại thải ra ôxi? Quang hợp thải ra ôxi có ýnghĩa gì đối với sinh giới?b] Nêu vai trò của các nhóm sắc tố quang hợp ở thực vật. Trình bày cách tiếnhành chiết rút sắc tố từ lá và tách các nhóm sắc tố bằng phương pháp hóahọc?c] Có hai cây [A và B] hoàn toàn giống nhau được trồng trong điều kiện nhưnhau, nhưng chỉ khác nhau về chế độ chiếu sáng: cây A được chiếu sángbằng ánh sáng đỏ, cây B được chiếu sáng bằng ánh sáng trắng. Hỏi sau cùngmột thời gian, sinh khối của cây nào tăng nhanh hơn? Vì sao?Câu 3:Các hiện tượng sau đây thuộc kiểu cảm ứng nào?a] Cây nắp ấm bắt côn trùng.b] Tua cuốn của bầu, bí quấn quanh giá thể.c] Cây dạ hương nở hoa vào ban đêm.d] Rễ cây luôn mọc xuống dưới đất, lan về phía có phân bón.Câu 4:a] Ở người bình thường, mỗi chu kì tim kéo dài 0,8 giây. Giả sử mỗi lần tâmthất co bóp đã tống vào động mạch chủ 70ml máu và nồng độ ôxi trong máuHọc – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTđộng mạch của người này là 21ml/100ml máu. Hãy cho biết trong một phút,có bao nhiêu ml ôxi được vận chuyển vào động mạch chủ.b] Trong lòng ống tiêu hóa của thú ăn thịt, ở dạ dày luôn duy trì độ pH thấp[môi trường axít] còn miệng và ruột đều duy trì độ pH cao [môi trườngkiềm]. Hãy cho biết hiện tượng trên có ý nghĩa gì đối với nhóm động vậtnày?Câu 5:Giải thích ngắn gọn các hiện tượng sau:a] Người già huyết áp thường cao hơn lúc trẻ.b] Phụ nữ mang thai thường thở nhanh hơn lúc không mang thai.c] Nhịp tim của trẻ em thường cao hơn nhịp tim của người trưởng thành.d] Khi chữa bệnh truyền nhiễm ở trâu, bò bằng thuốc kháng sinh, người tathường tiêm vào máu chứ ít khi cho trâu, bò uống.Câu 6:a] Trong xináp hóa học, nhờ đâu mà xung thần kinh lan truyền được từ màngtrước ra màng sau mặc dù hai màng này không tiếp xúc trực tiếp với nhau?Nếu hai màng tiếp xúc trực tiếp với nhau thì sự lan truyền xung qua xináp sẽcó gì khác so với bình thường?b] Curare là một chất có khả năng phong bế thụ thể màng sau xináp. Hãy giảithích tại sao khi các con thú bị bắn trúng tên mà trên mũi tên có tẩm chất nàythì con thú không chạy được nữa?Câu 7:a] Nêu vai trò của thoi phân bào đối với quá trình phân bào ở sinh vật nhân thực.Hãy thiết kế thí nghiệm chứng minh vai trò đó.b] Một tế bào sinh dục sơ khai [2n] của một cơ thể thực vật tiến hành nguyênphân liên tiếp 8 lần. Ở lần nguyên phân thứ 2, có một tế bào không hình thànhthoi vô sắc, bộ nhiễm sắc thể không phân li, hình thành nên một tế bào tứ bội[4n]. Sau đó, tế bào tứ bội vẫn tiếp tục nguyên phân bình thường như nhữngtế bào khác. Quá trình nguyên phân của tế bào sinh dục sơ khai nói trên đãđòi hỏi môi trường nội bào cung cấp nguyên liệu tương đương 6120 nhiễmsắc thể đơn.- Xác định bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội [2n] của loài và số tế bào tứ bội [4n] đượctạo ra sau nguyên phân.- Tất cả các tế bào lưỡng bội [2n] tạo ra từ quá trình nguyên phân nói trênđều bước vào giảm phân hình thành giao tử. Biết rằng giảm phân xảy ra bìnhthường, không có trao đổi chéo, hãy cho biết số loại giao tử tối đa thực tế cóthể tạo ra là bao nhiêu?_________HẾT_________Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTHƢỚNG DẪN CHẤMCâu 1:Hình dưới đây mô tả sơ đồ cắt ngang của lá cây:c] Hãy sắp xếp các vị trí từ 1 đến 4 theo thứ tự giảm dần thế nước. Giải thích tại sao lại sắp xếpđược như vậy.d] Nếu để cây trong tối một thời gian sau đó chiếu sáng thì thế nước ở vị trí nào giảm xuống? Vìsao? Sự thay đổi thế nước ở các vị trí đó có ý nghĩa gì?Điểm3,0đ0.50.750.250.750.75Nội dunga] [1.25đ]- Thế nước được đặc trưng bởi hàm lượng nước tự do trong môi trường.Môi trường nào có hàm lượng nước tự do cao thì thế nước cao. Thứ tự: 1→2→4→3- Giải thích:+ Vị trí 1 là mạch gỗ, vị trí 2 là tế bào mô giậu, vị trí 4 là khoảng trốngtrong lá, vị trí 3 là không khí ngoài lá.+ Chỉ có vị trí 1 và 2 là nước tồn tại ở dạng lỏng, vị trí 3 và 4 nước tồn tại ởdạng khí nên thế nước thấp hơn.+ Trong 2 vị trí 1 và 2, nồng độ chất tan ở vị trí 2 cao hơn nên thế nướcthấp hơn. Trong 2 vị trí 3 và 4, vị trí 3 là không khí ngoài lá, ở vị trí này dokhông gian rộng hơn, có hoạt động đối lưu của không khí, gió... nên mật độcác phân tử nước [độ ẩm] thấp hơn vị trí 4.b] [1.75 điểm]- Khi chiếu sáng, các vị trí có thế nước giảm là: 2, 4, 1.- Vì:+ Khi chiếu sáng, khí khổng mở, các tế bào mô giậu [vị trí 2] tiến hànhquang hợp làm tăng nồng độ chất tan trong tế bào, đồng thời quang hợp sửdụng nước trong tế bào làm nguyên liệu tổng hợp chất hữu cơ nên hàmlượng nước tự do trong tế bào giảm, thế nước giảm.+ Các khoảng trống trong tế bào [vị trí 4] được thông với bên ngoài, do độẩm bên ngoài thấp hơn, hơi nước khuếch tán ra ngoài làm giảm thế nước.+ Nước từ mạch gỗ [vị trí 1] bị kéo vào tế bào mô giậu và đi vào cácHọc – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTkhoảng trống nhiều hơn → thế nước trong mạch gỗ giảm.- Ý nghĩa:+ Giảm thế nước ở vị trí số 2 [trong tế bào mô giậu] làm tăng mức chênhlệch thế nước giữa tế bào mô giậu với mạch gỗ, nước vào tế bào nhiều hơn,cung cấp nguyên liệu cho quá trình quang hợp.+ Giảm thế nước ở vị trí số 4 làm tăng chênh lệch giữa khoảng trống lá vớicác tế bào xung quanh, nước tăng cường khuếch tán ra ngoài, lượng nướctrong mạch gỗ thoát ra nhanh, tạo động lực cho quá trình hút nước từ dướilên.+ Giảm thế nước ở vị trí 1 làm tăng tốc độ vận chuyển nước từ rễ lên lá.Câu 2:d] Tại sao quang hợp ở thực vật lại thải ra ôxi? Quang hợp thải ra ôxi có ý nghĩa gì đối với sinhgiới?e] Nêu vai trò của các nhóm sắc tố quang hợp ở thực vật. Trình bày cách tiến hành chiết rút sắc tốtừ lá và tách các nhóm sắc tố bằng phương pháp hóa học?f] Có hai cây [A và B] hoàn toàn giống nhau được trồng trong điều kiện như nhau, nhưng chỉ khácnhau về chế độ chiếu sáng: cây A được chiếu sáng bằng ánh sáng đỏ, cây B được chiếu sángbằng ánh sáng trắng. Hỏi sau cùng một thời gian, sinh khối của cây nào tăng nhanh hơn? Vìsao?Điểm3,0đ0.500.750.50Nội dunga] [1,25 điểm]- Quang hợp ở thực vật thải ra ôxi vì:+ Thực vật sử dụng nước làm nguồn electron và Hiđrô cung cấp cho quanghợp.]+ Khi thực vật quang hợp, nước bị quang phân li tạo ra electron, H+ và O2.Electron và H+ được tế bào sử dụng còn ôxi được thải ra ngoài.- Ý nghĩa: Quang hợp thải ra ôxi có ý nghĩa rất quan trọng đối với sinh giớivì:+ Nó làm cân bằng nồng độ ôxi và CO2 trong khí quyển.+ Trong quá trình tiến hóa của sự sống trên trái đất, quang hợp thải ôxi làmtăng nồng độ ôxi trong khí quyển, tạo ra tầng ozon hấp thu phần lớn tia tửngoại từ vũ trụ, tạo điều kiện thuận lợi cho sinh vật chuyển đời sống từnước lên cạn.+ Quang hợp tạo ra ôxi, là nguồn nguyên liệu của hô hấp hiếu khí.b] [1.0 điểm]- Vai trò của các nhóm sắc tố quang hợp ở thực vật:Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾT0.500.250.50+ Diệp lục: Trực tiếp hấp thu năng lượng ánh sáng để từ đó chuyển hóathành năng lượng ATP và NADPH cung cấp cho quá trình tổng hợp chấthữu cơ từ CO2+ Carotenoit: Hấp thu năng lượng ánh sáng sau đó chuyển cho diệp lục đểthực hiện quang hợp; hấp thu năng lượng ánh sáng để tạo nhiệt sưởi ấm tếbào khi nhiệt độ môi trường hạ thấp.- Cách tiến hành :+ Chiết rút sắc tố: lấy khoảng 2-3 g lá tươi, cắt nhỏ, cho vào cối sứ, nghiềnvới một ít axêtôn 80% cho thật nhuyễn, thêm axêtôn, khuấy đều, lọc quaphễu lọc vào bình chiết, ta được một hỗn hợp sắc tố màu xanh lục.+ Tách các sắc tố thành phần: lấy một lượng benzen gấp đôi lượng dịch vừachiết, đổ vào bình chiết, lắc đều rồi để yên. Vài phút sau quan sát bình chiếtsẽ thấy dung dịch màu phân thành hai lớp: lớp dưới có màu vàng làcarotenoit hòa tan trong benzen, lớp trên có màu xanh lục là diệp lục hòatan trong axêtôn.c] [0,75 điểm]- Sinh khối của cây B tăng nhanh hơn.- Vì: Cây A chỉ hấp thu được năng lượng của ánh sáng đỏ trong khi đó câyB hấp thu được năng lượng của cả ánh sáng đỏ và các ánh sáng có bướcsóng khác nhờ hệ sắc tố quang hợp [gồm cả diệp lục và carotenoit] do đónăng lượng hấp thu được nhiều hơn, quang hợp diễn ra mạnh hơn, sinhkhối tăng nhanh hơn.Câu 3:Các hiện tượng sau đây thuộc kiểu cảm ứng nào?e] Cây nắp ấm bắt côn trùng.f] Tua cuốn của bầu, bí quấn quanh giá thể.g] Cây dạ hương nở hoa vào ban đêm.h] Rễ cây luôn mọc xuống dưới đất, lan về phía có phân bón.Điểm2,0đ0.500.500.500.50Nội dunga] Cây nắp ấm bắt côn trùng: Ứng động không sinh trưởng.b] Tua cuốn bầu bì quấn quanh giá thể: Hướng tiếp xúc dương.c] Hoa dạ hương chỉ nở vào ban đêm: Ứng động sinh trưởng.d] Rễ cây luôn mọc xuống dưới đất, lan về phía có phân bón:Rễ mọc xuống dưới đất: Hướng trọng lực dương; rễ lan về phía có phân bón: Hướnghóa dương.Nếu thí sinh chỉ trình bày là hướng động hay ứng động thì với mỗi ý chỉcho 1/2 số điểmCâu 4:Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTc] Ở người bình thường, mỗi chu kì tim kéo dài 0,8 giây. Giả sử mỗi lần tâm thất co bóp đã tống vàođộng mạch chủ 70ml máu và nồng độ ôxi trong máu động mạch của người này là 21ml/100mlmáu. Hãy cho biết trong một phút, có bao nhiêu ml ôxi được vận chuyển vào động mạch chủ.d] Trong lòng ống tiêu hóa của thú ăn thịt, ở dạ dày luôn duy trì độ pH thấp [môi trường axít] cònmiệng và ruột đều duy trì độ pH cao [môi trường kiềm]. Hãy cho biết hiện tượng trên có ý nghĩagì đối với nhóm động vật này?Điểm2,0đ0.500.500.500.250.25Nội dunga] [1,0 đ]- Lượng máu tim bơm vào động mạch chủ trong 1 phút là: 70 x [60:0,8] =5250ml.- Lượng ôxi được vận chuyển vào động mạch chủ trong 1phút: 5250:100 x 21 = 1102,5 ml.b] Ý nghĩa: [1,0đ]+ Tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các enzim đặc trưng ở khu vựcđó.+ Sự thay đổi đột ngột pH từ vùng này sang vùng kề bên của ống tiêu hóalàm cho các vi sinh vật kí sinh bị tiêu diệt ở mức tối đa, hạn chế sự xâmnhập của vi sinh vật gây bệnh qua đường tiêu hóa.+ Sự khác biệt pH giữa các vùng kề nhau là tín hiệu cho sự điều hòa hoạtđộng của các bộ phận trong ống tiêu hóa.Câu 5:Giải thích ngắn gọn các hiện tượng sau:e] Người già huyết áp thường cao hơn lúc trẻ.f] Phụ nữ mang thai thường thở nhanh hơn lúc không mang thai.g] Nhịp tim của trẻ em thường cao hơn nhịp tim của người trưởng thành.h] Khi chữa bệnh truyền nhiễm ở trâu, bò bằng thuốc kháng sinh, người ta thường tiêm vào máuchứ ít khi cho trâu, bò uống.ĐiểmNội dung4,0đ1.0 a] Người già, mạch kém đàn hồi, khi tim co đẩy máu vào hệ, mạch khônggiãn hoặc giãn yếu → áp lực tác động lên thành mạch tăng lên → tăng1.0 huyết áp.b] Phụ nữ mang thai có nồng độ CO2 trong máu cao hơn và nồng độ ôxithấp hơn bình thường do hoạt động trao đổi chất của cả cơ thể mẹ và thainhi. Nồng độ CO2 trong máu tăng, ôxi giảm sẽ kích thích lên các thụ thểhóa học ở cung động mạch chủ, xoang động mạch cảnh và thụ thể hóa học1.0 trung ương. Các thụ thế này gửi xung thần kinh về trung khu hô hấp gâytăng nhịp thở.c] Trẻ em có kích thước cơ thể nhỏ, tỷ lệ S/V lớn do đó tốc độ mất nhiệtnhanh hơn người trưởng thành. Vì vậy, cường độ trao đổi chất trong cơ thểtăng lên để tạo ra lượng nhiệt bù vào lượng nhiệt đã mất. Cường độ trao đổiHọc – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾT1.0chất tăng làm tăng lượng CO2 và giảm lượng O2 trong máu. Những thay đổinày kích thích lên các thụ thể hóa học ở cung động mạch chủ, xoang độngmạch cảnh và thụ thể hóa học trung ương. Các thụ thể gửi xung thần kinhvề trung khu điều hòa tim mạch gây tăng nhịp tim.d] Kháng sinh có tác dụng ức chế hoặc giết chết các tế bào vi khuẩn. Trongống tiêu hóa của trâu bò có một lượng lớn các loài vi khuẩn sống cộng sinhgiúp tiêu hóa xenlulôzơ, tạo nguồn prôtêin đơn bào cho trâu bò. Nếu chotrâu bò uống kháng sinh sẽ giết chết các vi sinh vật trong dạ cỏ, ảnh hưởngnghiêm trọng đến quá trình tiêu hóa của chúng.Câu 6:c] Trong xináp hóa học, nhờ đâu mà xung thần kinh lan truyền được từ màng trước ra màng saumặc dù hai màng này không tiếp xúc trực tiếp với nhau? Nếu hai màng tiếp xúc trực tiếp với nhauthì sự lan truyền xung qua xináp sẽ có gì khác so với bình thường?d] Curare là một chất có khả năng phong bế thụ thể màng sau xináp. Hãy giải thích tại sao khi cáccon thú bị bắn trúng tên mà trên mũi tên có tẩm chất này thì con thú không chạy được nữa?Điểm3,0đ0.500.500.500.501.00Nội dunga] [2.0 đ]- Mặc dù màng trước và màng sau synap không tiếp xúc trực tiếp với nhau nhưng nhờ có chấttrung gian hóa học trong chùy synap được giải phóng vào khe synap và gắn vào thụ thể màngsau synap nên gây điện thế hoạt động ở màng sau. Như vậy, chất trung gian hóa học đóng vaitrò truyền tin từ màng trước ra màng sau.- Nếu hai màng tiếp xúc trực tiếp với nhau thì sự lan truyền xung qua synap sẽ có nhiều khácbiệt:+ Tốc độ truyền xung nhanh hơn.+ Xung có thể lan theo hai chiều.+ Khi lan qua synap, cường độ xung không thay đổi.b] [1,0đ] Khi bị bắn bởi mũi tên có tẩm curare, các chất này thấm vào cơ thể, phong bế các thụthể màng sau của các synap thần kinh cơ, dẫn đến xung thần kinh không được truyền đến tế bàocơ, cơ không co, con vật không chạy được.Câu 7:c] Nêu vai trò của thoi phân bào đối với quá trình phân bào ở sinh vật nhân thực. Hãy thiết kế thínghiệm chứng minh vai trò đó.Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTd] Một tế bào sinh dục sơ khai [2n] của một cơ thể thực vật tiến hành nguyên phân liên tiếp 8 lần. Ởlần nguyên phân thứ 2, có một tế bào không hình thành thoi vô sắc, bộ nhiễm sắc thể không phânli, hình thành nên một tế bào tứ bội [4n]. Sau đó, tế bào tứ bội vẫn tiếp tục nguyên phân bìnhthường như những tế bào khác. Quá trình nguyên phân của tế bào sinh dục sơ khai nói trên đã đòihỏi môi trường nội bào cung cấp nguyên liệu tương đương 6120 nhiễm sắc thể đơn.- Xác định bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội [2n] của loài và số tế bào tứ bội [4n] được tạo ra sau nguyên phân.- Tất cả các tế bào lưỡng bội [2n] tạo ra từ quá trình nguyên phân nói trên đều bước vào giảmphân hình thành giao tử. Biết rằng giảm phân xảy ra bình thường, không có trao đổi chéo, hãycho biết số loại giao tử tối đa thực tế có thể tạo ra là bao nhiêu?Điểm3,0đ0.501.500.250.250.250.25Nội dunga] [2,0 điểm]- Vai trò của thoi phân bào: Đảm bảo cho sự phân chia đều NST về các tế bào con.- Thiết kế thí nghiệm:+ Mẫu thí nghiệm: Nhóm tế bào đang phân chia được xử lí bằng cônsisin gây ức chế hình thànhthoi phân bào;+ Mẫu đối chứng: Nhóm tế bào cùng cơ thể đang phân chia nhưng không xử lí cônsisin.+ Làm tiêu bản NST của các tế bào con tạo ra sau phân chia của các tế bào thí nghiệm và tế bàođối chứng.+ So sánh số lượng NST trong các tế bào con của mỗi nhóm với nhau.+ Kết quả:* Các tế bào con của tế bào đối chứng có số NST giống nhau.* Các tế bào con của tế bào thí nghiệm có số NST không giống nhau.+ Kết luận: Thoi vô sắc có vai trò đảm bảo sự phân chia đều NST về tế bào con.b] [1,0 điểm]- Xác định bộ NST 2n:Mặc dù có 1 tế bào không phân chia NST nhưng NST vẫn nhân đôi bình thường, do đó số NSTmôi trường cung cấp cho nguyên phân cũng không thay đổi so với bình thường.Số NST môi trường cung cấp cho quá trình nguyên phân: 2n[28-1] = 6120 → 2n = 24.- Số tế bào tứ bội:Có 2 tế bào bước vào lần nguyên phân thứ hai, trong đó một tế bào nguyên phân không bìnhthường, một tế bào nguyên phân bình thường. Sau lần nguyên phân thứ 2, sẽ có 1 tế bào 4n và 2tế bào 2n được tạo ra. Vậy số tế bào 4n tạo ra sau 8 lần nguyên phân là: 2[8-2] = 64 tế bào.- Số tế bào 2n tạo ra sau 8 lần nguyên phân là: 2.2[8-2] = 128 tế bào.- Số loại giao tử tối đa có thể tạo ra là min[128.2; 212] = 128.2 = 256 loại [ đối với cơ thể đực];cơ thể cái tạo ra tối đa 128 loại giao tử.Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTSỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOHÀ TĨNHĐỀ CHÍNH THỨCKÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNHCẤP THPT NĂM HỌC 2012 - 2013Môn: SINH HỌC LỚP 11Thời gian làm bài: 180 phút[Đề thi có 02 trang, gồm 05 câu]Câu 1.a] Những nhóm sinh vật nào có khả năng cố định nitơ không khí? Vì sao chúng cókhả năng đó?b] Vai trò của nitơ đối với đời sống cây xanh? Hãy nêu những nguồn nitơ chủ yếucung cấp cho cây?c] Chứng minh mối liên quan chặt chẽ giữa quá trình hô hấp với quá trình dinhdưỡng khoáng và trao đổi nitơ. Con người đã vận dụng những hiểu biết về mốiquan hệ này vào trong thực tiễn trồng trọt như thế nào?Câu 2.a] Điểm bù ánh sáng là gì? Có thể sử dụng điểm bù ánh sáng để xác định cây ưabóng và cây ưa sáng được không? Giải thích.b] Mặc dù diện tích lỗ khí của toàn bộ khí khổng chỉ gần bằng 1% diện tích của lá,nhưng lượng nước thoát ra khỏi khí khổng lại lớn hơn lượng nước thoát qua bềmặt lá nhiều lần. Tại sao vậy?c] Tương quan tỷ lệ các phitohoocmon sau đây có ảnh hưởng như thế nào tới sự sinhtrưởng và phát triển của cây xanh: Auxin/Xitôkinin; Abxixic/Giberelin;Auxin/Êtilen; Xitôkinin/Abxixic.Câu 3.a] Nêu những điểm khác biệt giữa sự dẫn truyền xung thần kinh trên sợi trục với sựdẫn truyền xung thần kinh qua xináp hóa học.b] Ở trẻ em, nếu chế độ dinh dưỡng thiếu iốt kéo dài thì thường có biểu hiện suy dinhdưỡng, trí tuệ chậm phát triển. Giải thích.c] Ở người, vì sao khi bị tràn dịch màng phổi thì sẽ ngạt thở, dễ dẫn đến tử vong?d] Vì sao các loài động vật bậc thấp thường hoạt động theo bản năng là chủ yếu?Câu 4.a] Mạch đập ở cổ tay có phải do máu chảy trong mạch gây nên hay không?b] Trường hợp nào dưới đây làm thay đổi huyết áp và vận tốc máu? Giải thích.- Đang hoạt động cơ bắp [ví dụ nâng vật nặng].Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾT- Sau khi nín thở quá lâu.- Hít phải khí CO.c] Nhận định sau đây đúng hay sai? Giải thích.―Máu trong tĩnh mạch trên gan [tĩnh mạch rời gan] có màu đỏ thẫm và có rất ít chấtdinh dưỡng‖.Câu 5.a] Chu kỳ tế bào là gì? Ý nghĩa của việc điều hoà chu kỳ tế bào?b] Trong nhân của tế bào lưỡng bội [2n] ở người chứa khoảng 6.109 cặp nuclêôtit.Hãy cho biết trong nhân các tế bào sau đây chứa bao nhiêu cặp nuclêôtit?- Tế bào ở pha G1- Tế bào ở pha G2- Tế bào nơron- Tinh trùng.c] Quan sát các tế bào sinh dục sơ khai của ruồi giấm đực và ruồi giấm cái thực hiệnnguyên phân một số đợt, sau đó tất cả các tế bào con tạo thành đều tiến hành giảmphân tạo giao tử, nhận thấy: tổng hàm lượng ADN trong nhân của các tế bào sinhtinh và các tế bào sinh trứng là 72pg [picrogram], tổng hàm lượng ADN trongnhân các tinh trùng tạo thành nhiều hơn tổng hàm lượng ADN trong nhân cáctrứng tạo thành là 124pg. Biết hàm lượng ADN trên các NST trong mỗi tế bào khiđang ở kì sau của giảm phân II là 2pg.- Xác định số lần nguyên phân của mỗi loại tế bào sinh dục sơ khai nói trên.- Nếu tất cả các trứng sinh ra đều được thụ tinh, các hợp tử tạo thành đều trải quamột số đợt nguyên phân liên tiếp như nhau và tổng hàm lượng ADN trong nhâncủa các tế bào con sinh ra từ các hợp tử này là 256pg thì mỗi hợp tử trên nguyênphân mấy đợt?_________HẾT_________Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTSỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOHÀ TĨNHKÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNHCẤP THPT NĂM HỌC 2012 - 2013HƢỚNG DẪN CHẤM MÔN SINH HỌC LỚP 11CâuCâu1abcCâu2Điểm Nội dung[4.0đ] a] Những nhóm sinh vật nào có khả năng cố định nitơ không khí? Vì saochúng có khả năng đó?b] Vai trò của nitơ đối với đời sống cây xanh? Hãy nêu những nguồn nitơchủ yếu cung cấp cho cây?c] Chứng minh mối liên quan chặt chẽ giữa quá trình hô hấp với quá trìnhdinh dưỡng khoáng và trao đổi nitơ. Con người đã vận dụng những hiểubiết về mối quan hệ này vào trong thực tiễn trồng trọt như thế nào?0.50- Những sinh vật có khả năng cố định nitơ không khí:+ Nhóm vi khuẩn cố định nitơ sống tự do: Cyanobacteria....+ Nhóm vi khuẩn cố định nitơ sống cộng sinh: Rhizobium sống cộng sinhtrong rễ cây họ đậu....- Chúng có khả năng đó vì có các enzim nitrôgenaza nên có khả năng phá vỡ0.50liên kết 3 bền vững của nitơ và chuyển thành dạng NH30.50 - Vai trò nitơ:+ Về cấu trúc: Tham gia cấu tạo prôtêin, axit nuclêic, ATP,...+ Về sinh lý: Điều hòa trao đổi chất, sinh trưởng, phát triển [TP cấu tạo củaenzim, vitamin nhóm B, một số hooc môn sinh trưởng,...]0.50 - Nguồn Nitơ chủ yếu cung cấp cho cây là:+ Nitơ vô cơ: như nitrat [NO3-], amôn [NH4+ ]....+ Nitơ hữu cơ: như axit amin, amit....0.50- Mối liên quan chặt chẽ giữa quá trình hô hấp với quá trình dinh dưỡngkhoáng và trao đổi nitơ:+ Hô hấp giải phóng năng lượng dưới dạng ATP, tạo ra các hợp chất trunggian như các axit hữu cơ.+ ATP và các hợp chất này đều liên quan chặt chẽ với quá trình hấp thụkhoáng và nitơ, quá trình sử dụng các chất khoáng và quá trình biến đổi nitơtrong cây.0.50- Ứng dụng thực tiễn:+ Khi trồng cây, người ta phải xới đất, làm cỏ sục bùn với mục đích tạo điềukiện cho rễ cây hô hấp hiếu khí.+ Hiện nay người ta ứng dụng phương pháp trồng cây không cần đất: trồngcây trong dung dịch [Thuỷ canh], trồng cây trong không khí [Khí canh] để tạođiều kiện tối ưu cho hô hấp hiếu khí của bộ rễ.[4.0đ] a] Điểm bù ánh sáng là gì? Có thể sử dụng điểm bù ánh sáng để xác định câyưa bóng và cây ưa sáng được không? Giải thích.b] Mặc dù diện tích lỗ khí của toàn bộ khí khổng chỉ gần bằng 1% diện tíchcủa lá, nhưng lượng nước thoát ra khỏi khí khổng lại lớn hơn lượng nướcthoát qua bề mặt lá nhiều lần. Tại sao vậy?c] Tương quan tỷ lệ các phitohoocmon sau đây có ảnh hưởng như thế nào tớiHọc – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTabcCâu3asự sinh trưởng và phát triển của cây xanh: Auxin/Xitôkinin;Abxixic/Giberelin; Auxin/Êtilen; Xitôkinin/Abxixic.0.25- Điểm bù ánh sáng: Điểm bù ánh sáng là điểm cường độ ánh sáng mà ở đócường độ quang hợp và cường độ hô hấp bằng nhau.- Có thể sử dụng.... để phân biệt cây ưa bóng và cây ưa sáng:0.25+ Cây ưa sáng có điểm bù ánh sáng cao, cây ưa bóng có điểm bù ánh sángthấp.0.50+ Nếu ở một cường độ ánh sáng nào đó:* một cây thải CO2, có nghĩa là cây có điểm bù ánh sáng cao → cây ưa sáng* còn một cây vẫn hấp thụ CO2, có nghĩa là cây có điểm bù ánh sáng thấp →cây ưa bóng.1.00Cơ sở vật lý của quá trình bốc hơi nước đã chứng minh rằng: các phân tử nướcbốc hơi và thoát vào không khí ở mép chậu nước dễ dàng hơn nhiều so với cácphân tử nước bốc hơi từ giữa chậu nước. Như vậy vận tốc thoát hơi nướckhông chỉ phụ thuộc vào diện tích thoát hơi mà phụ thuộc chặt chẽ vào chu vicủa các diện tích đó. Rõ ràng là hàng trăm khí khổng trên một milimet vuônglá sẽ có tổng chu vi lớn hơn rất nhiều so với chu vi lá và đó là lý do tại saolượng nước thoát qua khí khổng là chính và với vận tốc lớn.0.50- Auxin/Xitôkinin: điều chỉnh sự tái sinh rễ, chồi và ưu thế ngọn. Nếu tỉ lệnghiêng về Auxin thì rễ hình thành mạnh hơn và tăng ưu thế ngọn. Còn ngượclại chồi bên hình thành mạnh, giảm ưu thế ngọn.0.50- Abxixic/Giberelin: điều chỉnh sự ngủ nghỉ và nảy mầm của hạt. Nếu tỉ lệnghiêng về Abxixic thì hạt ngủ, nghỉ. Ngược lại thì nảy mầm.0.50- Auxin/Êtilen: điều chỉnh sự xanh, chín quả. Nếu nghiêng về Auxin quả xanhvà ngược lại thúc đẩy quả chín.0.50- Xitôkinin/Abxixic: điều chỉnh sự trẻ hoá, già hoá. Nếu nghiêng về Xitôkininthì trẻ hoá và ngược lại.[4.0đ] a] Nêu những điểm khác biệt giữa sự dẫn truyền xung thần kinh trên sợi trụcvới sự dẫn truyền xung thần kinh qua xináp hóa học.b] Ở trẻ em, nếu chế độ dinh dưỡng thiếu iốt kéo dài thì thường có biểu hiệnsuy dinh dưỡng, trí tuệ chậm phát triển. Giải thích.c] Ở người, vì sao khi bị tràn dịch màng phổi thì sẽ ngạt thở, dễ dẫn đến tửvong?d] Vì sao các loài động vật bậc thấp thường hoạt động theo bản năng là chủyếu?Dẫn truyền xung thần kinh trên sợi trục Dẫn truyền xung thần kinh qua xináp1.00Tốc độ nhanhCó thể dẫn truyền theo hai hướngngược nhau bắt đầu từ một điểm kíchthíchDẫn truyền theo cơ chế điện ....Cường độ xung luôn ổn định suốt chiềudài sợi trục.Học – Học nữa – Học mãiTốc độ chậm hơnLuôn dẫn truyền theo một chiều từmàng trước ra màng sau xinápDẫn truyền theo cơ chế điện - hóa điệnCường độ xung có thể bị thay đổi khiđi qua xináp.TUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTKích thích liên tục không làm ngừngxungbcCâu4abcKích thích liên tục có thể làm choxung qua xináp bị ngừng [mỏi xináp]+ Tyroxin là hooc môn sinh trưởng, có chức năng tăng cường chuyển hóa cơbản ở tế bào, kích thích quá trình sinh trưởng và phát triển bình thường của cơthể. Đối với trẻ em, tyroxin còn có vai trò kích thích sự phát triển đầy đủ củacác tế bào thần kinh, đảm bảo cho sự hoạt động bình thường của não bộ.0.50+ Trẻ em thiếu iốt dẫn đến thiếu tyroxin làm cho tốc độ chuyển hóa cơ bản củacác tế bào giảm xuống, cơ thể sinh trưởng và phát triển chậm, biểu hiện cáctriệu chứng suy dinh dưỡng; hệ thần kinh phát triển không hoàn thiện dẫn đếnhoạt động kém, biểu hiện chậm phát triển trí tuệ, ….1.00+ Các loài động vật bậc thấp thường có hệ thần kinh kém phát triển, vòng đờingắn.+ Hệ thần kinh kém phát triển nên khả năng lưu giữ thông tin không nhiều →khả năng hình thành các tập tính học được là rất hạn chế.+ Vòng đời ngắn → sự cũng cố các tập tính học được cũng khó thực hiệnđược → Hoạt động của động vật bậc thấp chủ yếu dựa vào các tập tính bẩmsinh.+ Sử dụng loại tập tính sẽ có ưu điểm là nhanh, đơn giản, không tiêu tốn nhiềunăng lượng và không cần phải học, nhưng có hạn chế là kém linh hoạt →giảm khả năng thích nghi của loài.[4.0đ] a] Mạch đập ở cổ tay có phải do máu chảy trong mạch gây nên hay không?b] Trường hợp nào dưới đây làm thay đổi huyết áp và vận tốc máu? Giảithích.- Đang hoạt động cơ bắp [ví dụ nâng vật nặng].- Sau khi nín thở quá lâu.- Hít phải khí CO.c] Nhận định sau đây đúng hay sai? Giải thích.“Máu trong tĩnh mạch trêngan [tĩnh mạch rời gan] có màu đỏ thẫm và có rất ít chất dinh dưỡng”.0.50- Mạch đập ở cổ tay không phải do máu chảy trong mạch gây nên.0.50- Do nhịp co bóp của tim và sự đàn hồi của thành động mạch gây ra.0.50- Tăng huyết áp và vận tốc máu do tăng tiêu thụ O2 ở cơ và tăng thải CO2 vàomáu; nồng độ oxy trong máu thấp, nồng độ CO2 trong máu cao, thụ quan hoáhọc ở xoang động mạch cảnh và cung động mạch chủ bị kích thích gửi xungthần kinh về trung khu điều hoà tim mạch làm tim đập nhanh và mạnh, do vậytăng liều lượng máu qua tim làm tăng huyết áp và vận tốc máu.0.50- Tăng huyết áp và vận tốc máu do giảm nồng độ O2 và tăng CO2 trong máusau khi nín thở lâu.0.50- Tăng huyết áp và vận tốc máu do khí CO gắn với hemôglôbin làm giảmnồng độ ôxy trong máu.0.50- Đúng ở chỗ: máu có màu đỏ thẩm vì giàu CO2, vì máu đỏ tươi xuất phát từđộng mạch chủ sau khi trao đổi khí ở các cơ quan [dạ dày, ruột, lách,…]sẽnhận CO2 thành máu đỏ thẫm theo tĩnh mạch trên gan đổ vào tĩnh mạch chủdưới trở về tim.0.50- Sai ở chỗ: ―Rất ít chất dinh dưỡng‖ vì: chúng vừa mới được hấp thu các chấtdinh dưỡng từ ruột non nên giàu chất dinh dưỡng.0.50Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTCâu5ab[4.0đ] a] Chu kỳ tế bào là gì? Ý nghĩa của việc điều hoà chu kỳ tế bào?b] Trong nhân của tế bào lưỡng bội [2n] ở người chứa khoảng 6.109 cặpnuclêôtit. Hãy cho biết trong nhân các tế bào sau đây chứa bao nhiêu cặpnuclêôtit?- Tế bào ở pha G1- Tế bào ở pha G2- Tế bào nơron- Tinh trùng.c] Quan sát các tế bào sinh dục sơ khai của ruồi giấm đực và ruồi giấm cáithực hiện nguyên phân một số đợt, sau đó tất cả các tế bào con tạo thànhđều tiến hành giảm phân tạo giao tử, nhận thấy: tổng hàm lượng ADNtrong nhân của các tế bào sinh tinh và các tế bào sinh trứng là 72pg[picrogram], tổng hàm lượng ADN trong nhân các tinh trùng tạo thànhnhiều hơn tổng hàm lượng ADN trong nhân các trứng tạo thành là 124pg.Biết hàm lượng ADN trên các NST trong mỗi tế bào khi đang ở kì sau củagiảm phân II là 2pg.- Xác định số lần nguyên phân của mỗi loại tế bào sinh dục sơ khai nóitrên.- Nếu tất cả các trứng sinh ra đều được thụ tinh, các hợp tử tạo thànhđều trải qua một số đợt nguyên phân liên tiếp như nhau và tổng hàmlượng ADN trong nhân của các tế bào con sinh ra từ các hợp tử này là256pg thì mỗi hợp tử trên nguyên phân mấy đợt?0.50- Chu kỳ tế bào là khoảng thời gian giữa 2 lần phân bào liên tiếp. Thời giancủa 1 chu kỳ tế bào tuỳ thuộc từng loại TB trong cơ thể và tuỳ thuộc từng loài.VD: chu kỳ TB ở giai đoạn phát triển phôi sớm là 15-20phút, TB ruột2lần/ngày, TB gan 2 lần/năm,…0.75- Ý nghĩa của việc điều hoà chu kỳ tế bào:+ Thời gian và tốc độ phân chia TB ở các bộ phận khác nhau của cùng 1 cơthể rất khác nhau và được điều khiển nhằm đảm bảo sự sinh trưởng và pháttriển bình thường của cơ thể.+ Chu kỳ TB được điều khiển bằng 1 hệ thống điều hoà rất tinh vi. Nếu TBvượt qua điểm R mới tiếp tục đi vào pha S. Nhân tố điều chỉnh điểm R làprotein không bền vững có tác dụng kìm hãm.+ Nếu các cơ chế điều hoà bị hư hỏng hoặc trục trặc, có thể bị lâm bệnh. VD:bệnh ung thư là do TB ung thư đã thoát khỏi các cơ chế điều hoà phân bào củacơ thể nên phân chia liên tục tạo thành khối u chèn ép các cơ quan.0.75- Tế bào ở pha G1 = 6.109 cặp nuclêôtit- Tế bào ở pha G2 = 12.109 cặp nuclêôtit- Tế bào nơron = 6.109 cặp nuclêôtit- Tinh trùng = 3.109 cặp nuclêôtit[Đúng 3 ý cho 0.50đ, đúng 2 ý cho 0.25đ, đúng 1 ý không cho điểm]c0.50- Gọi x là số TB sinh tinh => số tinh trùng tạo thành là 4x- Gọi y là số TB sinh trứng => số trứng tạo thành là yTB ở kỳ sau II có n NST kép tương tương với TB lưỡng bội 2n. Vậy hàmlượng ADN trong nhân TB lưỡng bội [2n] là 2 pg, TB đơn bội n là 1 pg.Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾT0.500.50d0.50Theo đề bài ta có 2x + 2y = 72 pg ; 4x –y = 124 pg => x = 32, y = 4.* Có 32 TB sinh tinh, số lần nguyên phân của các TB sinh dục sơ khai ban đầucó 5 trường hợp:+ 32 = 1. 25 => có 1 TB sinh dục sơ khai, nguyên phân 5 lần.+ 32 = 2. 24 => có 2 TB sinh dục sơ khai, nguyên phân 4 lần.+ 32 = 4. 23 => có 4 TB sinh dục sơ khai, nguyên phân 3 lần.+ 32 = 8. 22 => có 8 TB sinh dục sơ khai, nguyên phân 2 lần.+ 32 = 16. 21 => có 16 TB sinh dục sơ khai, nguyên phân 1 lần.* Có 4 TB sinh trứng => có 2 trường hợp:+ Có 1 TB sinh dục cái sơ khai ban đầu → mỗi tế bào NP 2 lần.+ Có 2 tế bào sinh dục cái sơ khai → mỗi tế bào NP 1 lầnSố lần nguyên phân của mỗi hợp tử:Có 4 trứng => tạo 4 hợp tử. 4 hợp tử nguyên phân k lần => tạo thành 4.2k tếbào con [mỗi TB con chứa 2 pg ADN] => 2 [4.2k] = 256 => 2k = 25 => k = 5=> mỗi hợp tử nguyên phân 5 lần.Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTSỞ GD&ĐT VĨNHPHÚC———————ĐỀ CHÍNH THỨCKỲ THI CHỌN HSG LỚP 11 NĂM HỌC 2011 –2012ĐỀ THI MÔN: SINH HỌCDành cho học sinh THPT không chuyênThời gian làm bài: 180 phút, không kể thời gian giaođề.———————————Câu 1.Cho sơ đồ về chu trình cố định CO2 trong pha tối ở cây ngô:CO2 -> Axit ôxalô axêtic -> AxitmalicAxit malic ->CO2Chu trìnhCanvinBensonPhôtpho enol piruvatAxitpiruvic[1][2][3]Cho biết tên chu trình trên? Các giai đoạn [1], [2], [3] diễn ra ở vị trí nào? ATPđược sử dụng ở giai đoạn nào trong chu trình trên?Câu 2.a. Đa số các loài thực vật khí khổng mở vào ban ngày đóng vào ban đêm. Tuynhiên, một số loài thực vật sống trong điều kiện thiếu nước [cây xương rồng, câymọng nước ở sa mạc...] khí khổng lại đóng vào ban ngày mở về đêm. Điều này cóý nghĩa gì với chúng. Hãy giải thích cơ chế đóng mở khí khổng của các loài này?b. Khi ta bón các loại phân đạm NH4Cl, [NH4]2SO4, NaNO3 cho đất trong thời giandài sẽ làm thay đổi đặc tính nào của đất? Giải thích?Câu 3.Hệ số hô hấp là gì? Tính hệ số hô hấp của axit stêaric [C18H36O2]? Ý nghĩa củanghiên cứu hệ số hô hấp?Câu 4.a. Sự tiêu hoá hoá học ở dạ dày diễn ra như thế nào? Thức ăn sau khi được tiêu hoáở dạ dày được chuyển xuống ruột từng đợt với lượng nhỏ có ý nghĩa gì?b. Sự khác nhau giữa tiêu hóa nội bào với tiêu hóa ngoại bào?c. Phân biệt khái niệm hô hấp ngoài và hô hấp trong?Câu 5:a. Vì sao tim hoạt động suốt đời mà không mỏi? Nếu tim của một người phụ nữđập 60 lần trong một phút, có khối lượng máu trong tim là 120ml vào cuối tâmtrương và 75 ml ở cuối tâm thu. Lượng máu được tim bơm đi trong một phút củangười phụ nữ đó bằng bao nhiêu?Học – Học nữa – Học mãiTUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTb. Huyết áp là gì? Tại sao những người huyết áp thấp hay bị chóng mặt?c. Hệ tuần hoàn ở sâu bọ có chức năng vận chuyển khí không? Tại sao?Câu 6.Điểm khác nhau giữa vận động khép lá, xòe lá ở cây phượng vĩ khi trời tối và sángvới vận động khép lá, xòe lá của cây trinh nữ khi có va chạm cơ học?Câu 7:Xináp là gì? Các thành phần của một xináp hóa học? Sự khác nhau giữa lan truyềnxung thần kinh trên sợi thần kinh có bao miêlin và trên sợi thần kinh không có baomiêlin?Câu 8.a. Hãy cho biết cơ sở thần kinh của tập tính?b. Phân biệt hai hình thức học tập của động vật là học ngầm và học khôn?------- Hết -----Họ và tên thí sinh:……………………………………SBD…………………SỞ GD VÀ ĐT VĨNHPHÚCCâuHƢỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI CHỌN HSG 11 NĂM2011 -2012MÔN: SINH HỌC [THPT không chuyên]Nội dung* Tên chu trình: Chu trình cố định CO2 ở thực vật C4 [Chu trình HatchSlack]........................* Vị trí xảy ra:- Giai đoạn [1] xảy ra trong lục lạp của tế bào mô1dậu...............................................................[1.0đ]- Giai đoạn [2], [3] xảy ra trong lục lạp của tế bào bómạch......................................................* ATP tham gia vào làm biến đổi hợp chất axit piruvic thành phôtpho enolpiruvic và tham gia vào chu trìnhCanvin.............................................................................................................Học – Học nữa – Học mãiĐiểm0,250,250,250,25TUYỂN TẬP 50 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI SINH HỌC LỚP 11 – CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾTa.- Ý nghĩa: Giúp cây tiết kiệm nước trong điều kiện thiếunước................................................- Cơ chế đóng, mở khí khổng của các loài thực vật sống ở vùng thiếu nước:+ Ban ngày nhiệt độ cao, cây bị hạn, hàm lượng axit abxixic trong tế bào khíkhổng tăng kích thích các bơm ion hoạt động, đồng thời các kênh ion mở dẫnđến ion rút ra khỏi tế bào => P thẩm thấu của tế bào giảm => giảm sức trươngnước => khí khổng đóng................................2[1,5đ] + Ban đêm nhiệt độ thấp, sức trương nước của tế bào khí khổng tăng => khíkhổng mở.........b. Khi ta bón các loại phân đạm NH4Cl, [NH4]2SO4, NaNO3 sẽ làm thay đổi độPH của đất...Vì:+ Bón phân NH4Cl, [NH4]2SO4 cây hấp thụ NH4+ còn lại môi trường Cl- vàSO42- sẽ kết hợp với H+ tạo HCl và H2SO4 dẫn đến môi trườngaxit....................................................................+ Bón NaNO3 cây hấp thụ NO3- còn lại Na+ kết hợp với OH- tạo môi trườngbazơ.................* Hệ số hô hấp [RQ]: là tỉ số giữa số phân tử CO2 thải ra và số phân tử O2 lấyvào khi hô hấp.* Hệ số hô hấp của axit stêaric: C18H36O2 + 26O2 = 18CO2 + 18H2O => RQ =0,69 ................3[1,0đ] * Ý nghĩa nghiên cứu hệ số hô hấp:- Cho biết nguyên liệu đang hô hấp là nhóm chất gì qua đó đánh giá tình trạnghô hấp của cây- Có biện pháp bảo quản nông sản và chăm sóc cây trồng phùhợp...........................................Học – Học nữa – Học mãi0,250,250,250,250,250,250,250,250,250,25