Vì sao nói Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong đời sống và tâm hồn người Việt
Truyện Kiều của Nguyễn Du - Giá trị vượt không gian và thời gianTTXVN Show Mười lăm năm sau khi Tổng thống Mỹ Bill Clinton ngâm nga hai câu (Sen tàn cúc lại nở hoa/ Sầu dài ngày ngắn đông đà sang Xuân) trong chuyến thăm lịch sử tới Việt Nam, sự kiện Phó Tổng thống Joe Biden lẩy Kiều (Trời còn để có hôm nay/ Tan sương đầu ngõ vén mây giữa trời) khi tiếp đón Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Washington hồi tháng Bảy một lần nữa "gây sốt" trong giới chính khách, ngoại giao, báo chí cũng như giới học giả và đông đảo những người mến mộ thiên tuyệt tác này của Nguyễn Du trên khắp thế giới. Truyện Kiều được trưng bày trong bảo tàng Việc hai chính khách hàng đầu Mỹ vận dụng những áng thơ Kiều trong các sự kiện quan trọng để nói về quá trình bình thường quan hệ giữa hai quốc gia cho thấy giá trị bất hủ, cũng như tầm ảnh hưởng của ''Truyện Kiều'' như một phương cách giao tiếp văn hóa hoặc ngoại giao văn hóa. Điều này còn cho thấy tính sinh động, khả năng đúc kết cô đọng, hàm súc các sắc thái tình cảm, quan hệ và năng lượng vượt thời gian của ''Truyện Kiều.'' Nguyễn Du (1766-1820) tên tự Tố Như, hiệu Thanh Hiên, biệt hiệu Hồng Sơn lạp hộ, Nam Hải điếu đồ, là một nhà thơ, nhà văn hóa lớn thời Lê mạt, Nguyễn sơ ở Việt Nam. Ông được người Việt kính trọng tôn xưng là "Đại thi hào dân tộc". Truyện Kiều và những điều hay nhất(Nguyễn Hiền, PetroTimes) Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du (1765-1820) đã được đông đảo công chúng trong và ngoài nước đón nhận. Hàng trăm năm qua, Truyện Kiều đã tạo nên những giá trị, loại hình nghệ thuật trong đời sống văn hóa, tinh thần của người dân Việt Nam. “Truyện Kiều là thi phẩm duy nhất chắp nhặt những câu thơ thành nhiều bài thơ mới”, gọi là hiện tượng Tập Kiều, đã thu hút thi sĩ văn nhân nhiều thế hệ tham gia từ thời vua Tự Đức (1847) đến Phan Mạnh Danh, Tản Đà, Vũ Hoàng Chương, Nguyễn Bính, Hoàng Trung Thông… với hàng trăm thi phẩm đủ loại từ lục bát, ngũ ngôn, tứ tự, thất ngôn, đến văn tế, hoặc Tập Kiều để dịch Hán thi… Như vậy, Truyện Kiều đã chuyển vào đời sống văn hóa một hình thái hoạt động văn chương mới (chưa có trước đó) và tồn tại qua hàng thế kỷ. Đó là hiện tượng cần ghi nhận đậm nét không chỉ trong lịch sử văn học nước ta, và cả trên văn đàn thế giới. Cơ sở để minh chứng điều này là quyển Tập Kiều - một thú chơi tao nhã (1994) đã được tái bản tới 5 lần và về sau với nhan đề Thú chơi Tập Kiều. Tranh lụa về Truyện Kiều “Truyện Kiều là thi phẩm dài có nhiều bản dịch nhất ra cùng một ngoại ngữ”. Có tới 10 bản dịch khác nhau ra tiếng Pháp thành thơ tự do, thể Alexandrins (thơ 12 chân) hoặc văn xuôi, từ Abel des Michels (2 tập) in tại Paris 1884 - 1885 đến bản Thu Giang (Paris 1915), René Crayssac và Léon Masse (Hà Nội 1926), hoặc bản của Nguyễn Văn Vĩnh thực hiện trong 28 năm (Hà Nội 1942) và của Nguyễn Khắc Viện, Xuân Phúc - Xuân Việt, Lê Cao Phan, Lưu Hoài… “Truyện Kiều là thi phẩm có nhiều người viết về phần tiếp theo nhất”, đặc điểm là tất cả đều viết bằng thơ, trong đó xưa nhất có Đào Hoa Mộng kýcủa Mộng Liên Đình với khoảng 3.000 câu lục bát, Đào Hoa Mộng ký diễn ca của Hà Đạm Hiên với 1.190 câu lục bát (Hà Nội 1917), Đoạn trường vô thanhcủa Phạm Thiên Thư với 3.296 câu (Sài Gòn 1972)…. Để minh chứng xin xem quyển Lục bát hậu Truyện Kiều,giới thiệu khá kỹ cả 7 quyển Hậu Kiềunày. "Truyện Kiều là thi phẩm duy nhất mà người ta có thể đọc ngược từ cuối lên đến đầu" để câu chuyện về nàng Kiều (đúng như nội dung trong tác phẩm của Nguyễn Du) diễn ra theo chiều của thời gian ngược lại như ta được xem một cuốn phim “tua” ngược chiều. Nhà nghiên cứu Phạm Đan Quế đã làm một việc khá kỳ công là gỡ ra và sắp xếp lại toàn bộ các câu thơ trong truyện mà “Tập Kiều” với cả 3.254 câu Kiều để có cuốnTruyện Kiều đọc ngược và Truyện Kiều như được đọc ngược từ cuối lên đến đầu sao cho câu thơ lục bát của Nguyễn Du vẫn hợp vần mà người đọc vẫn thấy thú vị. “Truyện Kiềulà thi phẩm duy nhất tạo ra quanh nó cả một loạt những loại hình văn hóa” - gọi là Văn hóa Kiều, với các hình thức thật phong phú như: bình Kiều, vịnh Kiều, bói Kiều, tập Kiều, đố Kiều, câu đối Kiều, hát nói tập Kiều, phú - văn tế Kiều, án Kim Vân Kiều, giai thoại quanh Truyện Kiều… Từ năm 2005 đến nay, Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam đã xác lập nhiều kỷ lục Việt Nam liên quan đến Truyện Kiều. Đó là các kỷ lục: Tác giả có nhiều sách viết về Truyện Kiều nhất,Người sở hữu cuốn sách dài nhất - “Kim Vân Kiều”,Vở cải lương đầu tiên có giá trị đầu tư cao nhất, Người vẽ tranh lụa về Truyện Kiều đầy đủ và nhiều tranh nhất... Xin trích giới thiệu đến độc giả một số tranh lụa về Truyện Kiều: Con nước mênh mông Cung đàn bạc mệnh Đáng giá nghìn vàng Nguồn:Báo Bình Phước văn họcnghệ thuậtTruyện KiềuNguyễn Du |