Vì sao tay chạm vào vật nóng thì rụt lại

Nêu hiện tượng xảy ra khi tay chạm vào vật nóng

khi chạm vào vật nóng hiện tượng tiếp theo xảy ra là gì đó là phản xạ gì giải thích

Câu hỏi: Cung phản xạ là gì? Nêu ví dụ về cung phản xạ

Lời giải

-Cung phản xạ là con đường mà xung thần kinh truyền từ cơ quan thụ cảm [da …] qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng [cơ, tuyến …]

Ví dụ

+ Khi tay chạm vào ngọn nến→cảm thấy đau [nhờ thụ quan cảm giác đau trong da]→xung thần kinh theo noron hướng tâmnoron trung gian ở trung ương thần kinh→phân tích xung thần kinh→noron li tâm→cơ ở tay→cơ co→rụt tay lại.

+ Kết quả của sự phản ứng được thông báo ngược lại về trung khu thần kinh nhờ noron hướng tâm, nếu phản ứng chưa chính xác hoặc chưa đầy đủ→phát lệnh điều chỉnh→ dây li tâm→cơ quan phản ứng→ Vòng phản xạ.

Cùng Top lời giải tìm hiểu chi tiết hơn về cung phản xạ nhé:

1.Cấu tạo và chức năng của noron

- Cấu tạo của một noron điển hình:

+ Thân noron có chứa nhân

+ Sợi phân nhánh ở các góc thân

+ Sợi trục ở một góc thân, bên ngoài có các bao mielin, khoảng cách giữa các bao mielin gọi là eo Ranvie

-Chức năng: có 2 chức năng cơ bản:

+ Cảm ứng: khả năng tiếp nhận các kích thích và phản ứng lại các kích thích bằng hình thức phát sinh xung thần kinh.

+ Dẫn truyền xung thần kinh: khả năng lan truyền xung thần kinh theo một chiều nhất định, từ nơi phát sinh hoặc tiếp nhận về thân noron và truyền dọc theo sợi trục nhờ xinap.

-Các loại noron: có 3 loại

2. Cung phản xạ

a. Phản xạ

-Ví dụ:

+ Sờ tay vào vật nóng→rụt tay lại

+ Nhìn thấy quả chua→tiết nước bọt

-Khái niệm: Phản xạ là phản ứng của cơ thể để trả lời kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.

-Lưu ý: Hiện tượng ở thực vật [khi chạm tay vào cây trinh nữ, lá cây cụp lại] không phải là phản xạ vì thực vật không có hệ thần kinh.

Tay chạm vào vật nóng thì rụt lại, đèn sáng chiếu vào mắt thì đồng tử [con ngươi] co lại, thức ăn vào miệng thì tuyến nước bọt tiết nước bọt... Các phản ứng đó gọi là phản xạ. Mọi hoạt động của cơ thể đều là phản xạ.

b. Cung phản xạ

-Cung phản xạ là con đường mà xung thần kinh truyền từ cơ quan thụ cảm [da …] qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng [cơ, tuyến …]

- Thành phần 1 cung phản xạ gồm 5 yếu tố: cơ quan thụ cảm, 3 noron [noron hướng tâm, noron trung gian và noron li tâm] và cơ quan cảm ứng.

c. Vòng phản xạ

Cơ quan thụ cảm tiếp nhận kích thích của môi trường sẽ phát xung thần kinh theo dây hướng tâm về trung ương thần kinh, từ trung ương phát đi xung thần kinh theo dây li tâm tới cơ quan phản ứng. Kết quả của sự phản ứng được thông báo ngược về trung ương theo dây hướng tâm, nếu phản ứng chưa chính xác hoặc đã đầy đủ thì phát lệnh điều chỉnh, nhờ dây li tâm truyền tới cơ quan phản ứng. Nhờ vậy mà cơ thể có thể phản ứng chính xác đối với kích thích

-Khái niệm: vòng phản xạ là luồng thần kinh bao gồm cung phản xạ và đường phản hồi. Đường phản hồi thông tin ngược về trung ương thần kinh để điều chỉnh phản ứng.

- Cung phản xạ:

-Các phản xạ đều được thực hiện theo một vòng khép kín

-Lưu ý: dù phản ứng chỉ 1 lần đã đáp ứng được yêu cầu trả lời kích thích thì vẫn có thông tin ngược. Vì vậy dù phản xạ đơn giản nhất thì xung thần kinh vẫn được truyền trong vòng phản xạ

3. Giải đáp các câu hỏi

1. Phản xạ là gì? Hãy lấy vài ví dụ vế phản xạ.

Trả lời:

Phản xạ là phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích của môi trường ngoài hoặc môi trường trong dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.

Ví dụ: Khi tay chạm vào vật nóng thì co tay lại, khi ăn thì tiết nước bọt, trời rét thì nổi da gà, chiếu sáng vào mắt, mắt sẽ nheo lại…

2. Từ một ví dụ cụ thể đã nêu, hãy phân tích đường đi của xung thần kinh trong phản xạ đó.

Trả lời:

Ví dụ: Chạm tay vào vật nóng thì co tay lại.

Cung phản xạ này là con đường mà xung thần kinh truyền từ cơ quan thụ cảm qua trung ương thần kinh tới cơ quan phản ứng. Cụ thể:

Câu hỏi: Trong phản xạ rụt tay khi chạm vào vật nóng thì trung tâm xử lý thông tin nằm ở đâu?

A.Bán cầu đại não

B.Tủy sống

C.Tiểu não

D.Trụ giữa

Lời giải:

Đáp án đúng: B.Tủy sống

Trung tâm xử lý thông tin nằm ở tủy sống.

Cùng Top lời giải tìm hiểu thêm về phản xạ của con người nhé!

1.Cấu tạo và chức năng của noron

a. Cấu tạo

- Mô thần kinh có cấu tạo gồm các tế bào [nơron] thần kinh

- Cấu tạo noron: Mỗi nơron đều gồm phấn thân, sợi trục, đuôi gai [ tua ngắn hay sợi nhánh]

+ Thân: chứa nhân, xung quanh là các sợi nhánh [tua ngắn]

+ Sợi trục: có bao myelin, nơi tiếp nối noron gọi là xinap.

+ Đuôi gai: nằm xung quanh nhân

b. Chức năng của nơron

Nơron có hai chức năngcơ bản là cảm ứng và dẫn truyền xung thần kinh.

+ Cảm ứng: khả năng tiếp nhận các kích thích và phản ứng lại các kích thích bằng hình thức phát sinh xung thần kinh.

+ Dẫn truyền xung thần kinh: khả năng lan truyền xung thần kinh theo một chiều nhất định, từ nơi phát sinh hoặc tiếp nhận về thân noron và truyền dọc theo sợi trục nhờ xinap.

c. Phân loại nơron

Căn cứ vào chức năng người ta phân biệt 3 loại nơron :

+ Nơron hướng tâm [nơron cảm giác] có thân nằm ngoài trung ương thần kinh, đảm nhiệm chức năng truyền xung thần kinh về trung ương thần kinh.

+ Nơron trung gian [nơron liên lạc] nằm trong trung thần kinh, đảm bảo liên hệ giữa các nơron.

+ Nơron li tâm [nơron vận động] có thân nằm trong trung ương thần kinh [hoặc ở hạch thần kinh sinh dưỡng], sợi trục hướng ra cơ quan phản ứng [cơ, tuyến], truyền xung thần kinh tới các cơ quan phản ứng.

2.Phản xạ

a.Phản xạ

- Ví dụ:

+ Sờ tay vào vật nóng → rụt tay lại

+ Nhìn thấy quả chua → tiết nước bọt

Phản xạlà mộtphản ứng của cơ thể, trả lời các kích thích của môi trườngdướisự điều khiển của hệ thần kinh. Sự khác nhau giữa phản xạ và cảm ứng ở thực vật đó chính là cảm ứng thực vật không có sự tham gia của hệ thần kinh. Cảm ứng thực vật là loại phản ứng lại kích thích của môi trường, ví dụ như hiện tượng cụp lá ở cây xấu hổ chủ yếu do những thay đổi về trương nước trong các tế bào gốc lá mà không phải là do thần kinh điều khiển.

Trong chuyển động sóng, khái niệm phản xạ là hiện tượng sóng khi lan truyền tới bề mặt tiếp xúc cả 2 môi trường bị đổi hướng lan truyền và quay trở lại môi trường nó đã tới. Các ví dụ về phản xạ thường được quan sát bởi các sóng như ánh sáng, âm thanh hay sóng nước.

Sự phản xạ của ánh sáng có thể là phản xạ định hướng hay phản xạ khuếch tán, căn cứ vào từng bề mặt tiếp xúc. Tính chất của bề mặt ít nhiều cũng sẽ ảnh hưởng tới sự thay đổi biên độ, pha hoặc trạng thái phân cực của sóng.

b.Cung phản xạ

- Cung phản xạ là con đường mà xung thần kinh truyền từ cơ quan thụ cảm [da…] qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng [cơ, tuyến…]

- Thành phần 1 cung phản xạ gồm 5 yếu tố: cơ quan thụ cảm, 3 noron [noron hướng tâm, noron trung gian và noron li tâm] và cơ quan cảm ứng.

c.Vòng phản xạ

Vòng phản xạ: luồng xung thần kinh và và đường phản hồi tạo nên vòng phản xạ.

Cơ quan thụ cảm tiếp nhận kích thích của môi trường sẽ phát xung thần kinh theo dây hướng tâm về trung ương thần kinh, từ trung ương phát đi xung thần kinh theo dây li tâm tới cơ quan phản ứng.

Kết quả của sự phản ứng được thông báo ngược về trung ương theo dây hướng tâm, nếu phản ứng chưa chính xác hoặc đã đầy đủ thì phát lệnh điều chỉnh, nhờ dây li tâm truyền tới cơ quan phản ứng.

Nhờ vậy mà cơ thể có thể phản ứng chính xác đối với kích thích

d. Phân loại phản xạ

- Phản xạ không điều kiện

Là những phản xạ tự nhiên, bẩm sinh, không dễ mất đi và mang tính chủ thể, di truyền. Do các lệnh được phát sinh từ tủy sống, thực hiện nhờ tủy sống và những bộ phận hạ đẳng của bộ não qua mối liên hệ thông thường, đơn nghĩa trước các tác động của phận tiếp nhận này hay bộ phận tiếp nhận khác bằng sự phản ứng đáp lại nhất định nhằm giúp cơ thể bảo vệ mình trước.

- Phản xạ có điều kiện

Là những phản xạ được tích lũy trong đời sống, hình thành trong những điều kiện nhất định. Phản xạ có điều kiện dễ mất đi nếu như không được tập luyện, củng cố; xảy ra không tương ứng với kích thích, số lượng vô hạn. Do các lệnh phát sinh từ não nên được hình thành theo cách tạo nên những dây liên lạc tạm thời trong vỏ não giúp cơ thể thích nghi dễ dàng với môi trường sống.