Tất cả mọi vết thương trên cơ thể chúng ta đều cần một khoảng thời gian nhất định để chữa lành. Song nếu đã vài tuần trôi qua mà vùng da bị thương [đứt hoặc trầy xước] vẫn không lành lại thì bạn nên chú ý những nguyên nhân sau đây để có hướng xử lý phù hợp:
Nhiễm trùng
Da là tuyến phòng vệ đầu tiên của cơ thể chống lại vi khuẩn. Nên một khi da rách hoặc trầy xước, vi khuẩn bên ngoài có thể xâm nhập vào cơ thể. Nếu vết thương bị nhiễm trùng, bạn có thể nhìn thấy khu vực xung quanh bị sưng, đỏ và đau dai dẳng, đồng thời tiết ra chất dịch có mùi hôi.
Ảnh: iStock
Dinh dưỡng kém
Chế độ ăn thiếu trái cây và rau củ cũng khiến vết thương lâu lành. Lý do là các loại vitamin sẵn có trong rau quả, đặc biệt là vitamin A và C, giúp cơ thể đẩy nhanh tốc độ chữa lành vết thương. Do vậy, để đảm bảo cơ thể hấp thu đủ nhóm vitamin nói trên, hãy tăng cường tiêu thụ cam, cải bó xôi, khoai lang và ớt chuông. Bạn cũng cần dung nạp nhiều prôtêin từ thịt nạc để đẩy nhanh tốc độ chữa lành vết thương.
Tiểu đường
Bệnh nhân tiểu đường có nguy cơ cao bị nhiễm trùng và chậm lành vết thương do lượng đường trong máu cao ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tuần hoàn và hệ miễn dịch cơ thể. Tình trạng này cũng dễ tổn thương các dây thần kinh báo hiệu cảm giác đau đớn - một nguyên nhân khiến người bệnh dễ bị thương hoặc bị thương nặng hơn mà không hay biết.
Nếu thấy các vết thương lâu lành, mọi người nên rà soát dấu hiệu của bệnh tiểu đường, đặc biệt là khi những vết thương ở chân và bàn chân cứ tái đi tái lại.
Do đang uống một loại thuốc nào đó
Một số loại dược phẩm cũng có khả năng là “thủ phạm” khiến vết thương chậm lành. Chẳng hạn, các thuốc hóa trị và xạ trị chứa thành phần hóa chất mạnh ảnh hưởng đến chức năng của hệ miễn dịch, khiến quá trình chữa lành vết thương trở nên khó khăn hơn. Trong khi đó, thuốc kháng sinh giết chết vi khuẩn “tốt” và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tại vết thương, còn thuốc chống viêm thì có thể ức chế giai đoạn viêm mà cơ thể phải trải qua trong quá trình chữa lành vết thương. Vì vậy, hãy thảo luận với bác sĩ về những mối lo này nếu nghi ngờ loại thuốc mà bạn đang uống để điều trị bệnh khác khiến vết thương lâu lành.
Tuần hoàn máu kém
Khi cơ thể đang chữa lành vết thương, các tế bào hồng cầu có nhiệm vụ mang các tế bào mới tới khu vực bị tổn thương để tái tạo da mới bằng các bó sợi collagen. Nhưng nếu hoạt động lưu thông không tốt, máu sẽ đi đến chỗ vết thương chậm hơn làm trì hoãn quá trình chữa lành. Một số nguyên nhân gây tuần hoàn máu kém bao gồm bệnh tiểu đường, béo phì, huyết khối, tích tụ mỡ trong động mạch hoặc một số chứng bệnh tiềm ẩn khác.
Loét do nằm lâu một chỗ
Tình trạng này xảy ra khi người bị bệnh phải nằm liệt giường hoặc nằm bất động trong thời gian dài. Theo đó, thể trọng của họ sẽ tạo ra sức ép đối với một số vùng cơ thể bị tì xuống giường. Sức ép này gây ra các vết lở loét có mức độ khác nhau, lâu dần có thể tạo thành vết thương hở và nhiễm trùng nếu không được chăm sóc đúng cách. Theo các chuyên gia, vết loét mức độ nhẹ sẽ nhanh chóng được chữa lành nếu người bệnh thường xuyên xoay trở để giảm áp lực cho những vùng da tì xuống giường, nhưng các vết loét mức độ vừa hoặc nặng cần được chăm sóc kỹ lưỡng bởi nhân viên y tế.
Uống bia rượu
Trong một nghiên cứu được công bố hồi năm 2014, các nhà khoa học phát hiện rằng những người có thói quen uống nhiều bia rượu dễ bị nhiễm trùng trong trường hợp nhập viện. Hơn nữa, phần lớn những ca nhiễm trùng này xảy ra ở người có vết thương do phẫu thuật. Các chuyên gia cho rằng chính thành phần cồn trong bia rượu là tác nhân làm giảm lượng bạch cầu quan trọng mà cơ thể dùng để phòng chống vi khuẩn xâm nhập, do đó vết thương cũng khó lành hơn.
Loét tĩnh mạch chân
Loét tĩnh mạch chân xảy ra khi một vết thương trên chân chậm lành, thường là ở những vùng xương như mắt cá chân. Trong nhiều trường hợp, loét tĩnh mạch chân xuất hiện do tình trạng lưu lượng máu ở chi dưới lưu thông kém, ứ đọng ở chân nên ảnh hưởng đến tốc độ chữa lành tại vết thương.
* Theo khuyến nghị của Học viện Da liễu Mỹ [AAD], đối với những vết thương không sâu, chúng ta có thể giúp nó mau lành bằng cách thực hiện các bước chăm sóc phù hợp, bao gồm:
- Nhẹ nhàng rửa sạch khu vực bị thương bằng xà bông dịu nhẹ và nước.
- Giữ ẩm vết thương để tránh hình thành lớp mài, vốn kéo dài thời gian chữa lành. Để giữ ẩm, AAD khuyên dùng sáp dầu [petroleum jelly] dạng như vaseline.
- Băng và làm sạch vết thương mỗi ngày. Miễn là vết thương luôn sạch sẽ, bạn không cần dùng thuốc mỡ kháng khuẩn.
- Tuân thủ các yêu cầu từ bác sĩ, đặc biệt là với vết thương được may miệng.
Một lưu ý quan trọng là quá trình chữa lành vết thương có thể kéo dài tối đa 3 tuần, còn nếu kéo dài lâu hơn thì bạn nên tìm chuyên gia y tế để thăm khám và chữa trị kịp thời.
AN NHIÊN [Theo Fox News]
Bệnh tiểu đường, thiểu kẽm, vitamin, sử dụng rượu bia là những nguyên nhân gây lâu lành vết thương. Đọc và tìm hiểu nguyên nhân vì sao một số người có vết thương lâu lành như vậy.
Đa số những trường hợp những người có vết thương lâu lành thường có những thiếu hụt kẽm, vitamin, bị tiểu đường, hay dùng rượu bia và dùng một số loại thuốc đặc trị, vậy làm cách nào nhận biết được?
Theo FoxNews, các vết thương ở vùng tay chân hoặc cơ thể bị trầy xước ngoài da ở cấp độ nhẹ hay nặng sẽ nhanh chóng lành lại sau vài ngày, đơn giản là họ có sức đề kháng tốt cộng với các khoáng chất vitamin vi lượng của họa đầy đủ hơn và có nhiều yếu tố sức khỏe tốt. Nhưng, nếu các vết thương lâu lành không khỏi, bạn cần chú ý đến sức khỏe của mình, bởi cơ thể đang có vấn đề gây ra lâu lành vết thương hơn.
Dưới đây là các lý do và nguyên nhân cụ thể của vết thương khó lành.
1. Nhiễm trùng
Da có các lớp biểu bì ngoài chồng xếp lên nhau bảo vệ cơ thể khỏi các vi khuẩn tác nhân gây bệnh trong môi trường và tiếp xúc trực tiếp lên các vật thể. Khi bị trầy xước da, các vi khuẩn gây bệnh dễ dàng xâm nhập vào cơ thể. Nếu vết thương bị nhiễm trùng quanh vùng da sẽ gây ra các vết trầy xước nghiêm trọng và có thể sưng và chảy máu khi bị vết thương hở. Ban đầu là máu đỏ chảy, sau đó tới huyết tương và cuối cùng là huyết thanh có nhiệm vụ bảo vệ mô bào và biểu bì chống lại sự nhiễm trùng. Khi đó, nếu đề kháng của bạn yếu, vết thương sẽ ương mủ và khó lành hơn.
2. Thiếu hụt vitamin
Các vitamin A và C có trong trái cây, rau củ quả hoặc một số viên bổ sung vitamin có thể giúp mau lành vết thương. Vì vậy, khi bạn bị thương có thể bổ sung những thực phẩm nhu cam, rau bina, khoai lang, ớt chuông để giúp nhanh lành vết thương. Dĩ nhiên có một loại máy kiểm tra vitamin khoáng chất có thể biết bạn đang thiếu hụt vitamin vi lượng khoáng chất gì để cần bổ sung ngay giúp cơ thể tăng đề kháng và tăng cường sức khỏe chống chọi bệnh tật.
3. Thiếu hụt kẽm
Kẽm [Zn] là một loại khoáng chất vi lượng rất tốt cho cơ thể thường tăng đề kháng và làm lành mạnh cơ thể của bạn như: nhanh lành vết thương, chống thâm vết thương, giảm viêm da, chống rụng tóc, giảm đau bụng kinh nguyệt khi bị hành kinh. Các thực phẩm có thể bổ sung vi lượng kẽm cho cơ thể bao gồm: Hào, Cá hải sản, rau bina, đậu cove, và một số thực phẩm khác cũng như uống viên kẽm.
4. Bệnh tiểu đường
Lượng đường trong máu gây ra tình trạng ngộ độc acetate acid trong máu, mà đặc biệt người bị tiểu đường có nguy bị nhiễm trùng cao hơn người bình thường. Lượng đường glucose tăng lên trong máu có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự tuần hoàn, hệ miễn dịch và các dây thần kinh dẫn đến đau đớn, vết thương khó lành hơn. Nếu thấy các vết thương thấy lâu lành, đặc biệt là vết thương ở gót chân hoặc mu đầu bàn chân thì bạn nên đi kiểm tra và tầm soát bệnh tiểu đường.
5. Thuốc
Một số loại thuốc cũng có thể là thủ phạm khiến vết thương của bạn lâu lành hơn hẳn. Đó là do bạn bị hóa trị với các hóa chất mạnh làm cản trở hệ thống miễn dịch, làm cho quá trình làm lành vết thương khó khăn hơn. Các loại thuốc kháng sinh giết chết vi khuẩn có lợi, làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng nặng. Ngoài ra, các loại thuốc chống viêm ức chết giai đoạn viêm khiến vết thương rất khó lành. Nếu thuốc là nguyên nhân gây ra tình trạng này thì bạn nên trao đổi thực tế với bán sĩ đang điều trị cho bạn.
6. Tuần hoàn máu kém
Khi cơ thể bạn có vết thương ngoài da, các hồng cầu máu mang dinh dưỡng, các vitamin khoáng chất tới vùng da để giúp tăng sinh nội bào hạt [protein] để phục hồi da bị tổn thương. Nếu cơ thể không tuần hoàn lưu thông tốt, máu sẽ di chuyển mang dinh dưỡng đến chậm hơn, trì hoãn quá trình chữa vết thương lành. Lưu thông tuần hoàn máu kém có thể do nguyên nhân bị mỡ máu, rối loạn chuyển hóa lipid máu bởi triglycerides tăng cao. Vì vậy, bệnh tiểu đường, béo phì, bệnh mỡ máu, mỡ gan, cholesterol xấu LDL..là một trong số gây lâu lành vết thương.
7. Rượu bia
Các nghiên cứu chỉ ra rằng, uống nhiều bia rượu thường xuyên là nguyên nhân gia tăng đáng kể các ca nhiễm trùng ngoài da hoặc trong một số ca phẫu thuật y tế. Ngoài ra, uống nhiều bia rượu thường xuyên cũng làm suy giảm hệ miễn dịch, giảm lượng bạch cầu trong cơ thể, gây nhiễm trùng trong quá trình hồi phục vết thương.
Y khoa Kim Minh
[Theo FoxNews/lược dich VNExpress]