Bod xử lý nước thải là gì

BOD, COD, DO, TSS là những chỉ số đánh giá chất lượng trong nước. Trong quá trình phân hủy các chất hữu cơ trong ao hồ, bể chứa nước thải thì việc làm sao để giảm được các chỉ số này rất được quan tâm.

Vậy những chỉ số BOD là gì? COD là gì? DO, TSS là gì? Mối quan hệ giữa COD và BOD như thế nào? Cùng tìm lời giải đáp cho những thắc mắc này qua nội dung bài viết dưới đây!

1. BOD là gì? BOD nghĩa là gì?

BOD là viết tắt của từ Biochemical (hay Biological) Oxygen Demand - là lượng oxy hòa tan trong nước cho sinh vật để phá vỡ những những vật chất hữu cơ có trong nước thải. Và nó cũng là lượng oxy hòa tan cần thiết cho sự hô hấp của các sinh vật như cá, thủy sinh, vi sinh vật.

Vi khuẩn, chất hữu cơ + O2 --> CO2 + H2O + tế bào mới + sản phẩm trung gian

BOD được tạo ra là kết quả của những hoạt động, chất thải của con người như: thực phẩm, chất hữu cơ trong cống rãnh. Điều này rất bình thường, nó giúp nguồn nước có thêm những chất hữu cơ, duy trì sự sống cho các loài sinh vật dưới nước.

Tuy nhiên, nếu nồng độ BOD quá cao, nguồn thải vào nguồn nước không được xử lý sẽ làm ô nhiễm nguồn nước. Vì thế, người ta xem xét và lấy BOD là chỉ số đánh giá chất lượng nước thải. Từ đó có những biện pháp để giảm BOD trong nước.

Theo quy ước chung, BOD được tính bằng lượng oxi chênh lệch theo mg/ lít nước. Và dưới đây là một vài thông số BOD của các loại nước thải:

- Nước sinh hoạt: 100 - 200mg/ l

- Chế biến thủy sản: 2.000 - 5.000 mg/l

- Sản xuất bia: 800 - 2.000 mg/ l

- Sản xuất cao su: 3.000 - 10.000 mg/ l

- Dệt nhuộm: 500 - 3.000 mg/ l

-....

BOD5: Để oxy hóa hết các chất hữu cơ trong nước sẽ phải mất tới 20 ngày ở 20 độ C. Để đơn giản hơn, người ta sẽ lấy chỉ số BOD đã oxy hóa được 5 ngày, hay BOD5. Lúc này chỉ số BOD trong nước đã giảm tới 80%

BOD được thử nghiệm bằng cách pha loãng mẫu nước với nước đã khử ion và bão hòa về oxi, sau đó thêm một lượng vi sinh vật cố định, rồi đậy chặt mẫu thử để ngăn ngừa oxi không tràn vào bên trong. Sau khi đậy nắp, các mẫu thử cần được để trong bóng tối với nhiệt độ khoảng 20 độ C để ngăn chặn quang hợp trong vòng 5 ngày.

2. COD

COD là viết tắt của từ Chemical Oxygen Demand - là tổng chất hữu cơ có trong nước thải và cũng là lượng oxy cần thiết để oxy hóa các hợp chất hóa học trong nước bao gồm cả vô cơ và hữu cơ.

Chỉ số COD được sử dụng rộng rãi để đo gián tiếp khối lượng các hợp chất hữu cơ có trong nước. Khi phân tích COD, ta thấy nó có chức năng tương tự như BOD, bởi cả hai đều đo được hợp chất hữu cơ trong nước. Và đây cũng là mối quan hệ của COD và BOD mà bạn nên biết

Có thể bạn quan tâm: TDS cũng là một trong những chỉ tiêu đánh giá chất lượng nước vô cùng quan trọng giống như BOD, COD, DO và TSS. 

3. DO 

DO là viết tắt của từ Dessolved Oxygen là lượng oxy hòa tan trong nước cần thiết cho sự hô hấp của các sinh vật thủy sinh trong nước. Vì vậy, Do dùng thể đánh giá mức ô nhiễm chất hữu cơ trong nước.

Nồng độ oxy tự do trong nước nằm trong khoảng 8 -10 ppm và dao động mạnh mẽ phụ thuộc vào nhiệt độ, sự phân hủy hóa chất, sự quang hợp của tảo,...

Có 2 phương pháp xác định Do đó là:

- Phương pháp winkler (hóa học)

- Phương pháp điện cực oxy hòa tan - máy đo oxy

4. TSS là gì

TSS là viết tắt của từ Turbidity & Suspendid Solids - là tổng chất rắn lơ lửng trong nước. Chỉ số này thường được do bằng máy đo độ đục. Độ đục thì được gây ra bởi hiện tượng tương tác giữa ánh sáng và các chất lơ lửng trong nước như cát, sét, tảo và những vi sinh vật cũng như các chất hữu cơ trong nước.

Các chất rắn lơ lửng phân tán ánh sáng và hấp thụ chúng để phản xạ trở lại với các thức tuy thuộc vào kích thước, hình dáng và thành phần của các hạt lơ lửng.

Đó là 4 chỉ số trong nước mà bạn nên biết khi tìm hiểu về nước thải. Green hy vọng bạn sẽ biết BOD là gì? TSS là gì? Mối quan hệ giữa COD và BOD? Điều giúp bạn hiểu hơn những chỉ số đánh giá chất lượng này.

Hiện nay bảo vệ môi trường đặc biệt là bảo vệ tài nguyên nước đang là vấn đề được quan tâm trên toàn cầu. Tuy nhiên nguồn nước đang ngày càng ô nhiễm nghiêm trọng. Một trong những nguyên nhân chủ yếu gây ô nhiễm nước là do các chất hữu cơ có trong nước. Vì vậy xử lý chất hữu cơ trong nước thải trước khi xả ra ngoài môi trường vô cùng quan trọng.

Chúng ta tìm hiểu về BOD – thông số đo ô nhiễm chất hữu cơ

BOD (Biochemical oxygen demand) hay còn gọi là nhu cầu oxy sinh học là lượng oxy cần thiết để vi sinh vật oxi hóa các chất hữu cơ có khả năng phân hủy sinh học trong điều kiện hiếu khí.

BOD là thông số thể hiện mức độ ô nhiễm chất hữu cơ trong nước. Nếu giá trị BOD cao chứng tỏ nguồn nước đang ô nhiễm chất hữu cơ nghiêm trọng và ngược lại. Chính vì thế, việc xác định chỉ số BOD trong nước thải là điều vô cùng cần thiết. Nếu chỉ số này vượt ngưỡng quy chuẩn đề ra cần có các biện pháp xử lý thích hợp.

Vậy có những phương pháp nào để xử lý BOD trong nước thải?

Các chất hữu cơ có trong nước thải được xử lý qua nhiều giai đoạn khác nhau. Tuy nhiên chủ yếu là bằng phương pháp sinh học trong giai đoạn xử lý bậc hai. Đầu tiên khi đi vào hệ thống xử lý nước thải, khoảng 30% BOD sẽ được xử lý tại giai đoạn xử lý sơ bộ bằng các công trình như song chắn rác, bể tách dầu mỡ, bể lắng sơ bộ.

Hình ảnh song chắn rác

Sau khi qua xử lý sơ bộ, nước thải chứa chất rắn hữu cơ được chuyển đến và xử lý bậc hai chủ yếu bằng phương pháp sinh học như quá trình hiếu khí, thiếu khí, kỵ khí hoặc kết hợp các quá trình này lại với nhau để đạt hiệu quả xử lý tốt nhất.

Xử lý BOD bằng phương pháp sinh học dựa trên nguyên tắc dùng vi sinh vật xử lý các chất hữu cơ trong nước tạo thành sản phẩm không gây độc hại cho môi trường. Chất hữu cơ được coi là thức ăn cho sự sinh trưởng và phát triển của vi sinh vật. Vi sinh vật tiêu hóa chất hữu cơ tạo thành sinh khối, CO2 và nước.

Tùy theo hệ vi sinh vật mà có thể xử lý bằng phương pháp hiếu khí, thiếu khí, kỵ khí. Đôi khi có thể kết hợp các phương pháp lại với nhau để đạt hiệu quả tốt nhất.

Sơ đồ phân chia các phương pháp xử lý sinh học

Xử lý BOD trong nước thải bằng phương pháp sinh học hiếu khí

Phương pháp này sử dụng hệ vi sinh vật hiếu khí. Trong đó có sự tham gia của oxy để phân hủy các chất hữu cơ dễ phân hủy sinh học.

            Xử lý bằng phương pháp hiếu khí có thể xảy ra ở điều kiện tự nhiên hoặc nhân tạo. Nhưng trong các công trình nhân tạo người ta tạo điều kiện tối ưu cho quá trình. Vì vậy hiệu suất và tốc độ quá trình cao hơn rất nhiều so với quá trình tự nhiên.

Hình ảnh sơ đồ xử lý BOD bằng phương pháp sinh học hiếu khí

Xử lý BOD trong nước thải bằng phương pháp sinh học thiếu khí

Phương pháp sinh học thiếu khí là phương pháp sử dụng vi sinh vật để xử lý nito trong điều kiện thiếu khí tạo thành sinh khối mới và N2.

Phương pháp này cần được kết hợp với các phương pháp hiếu khí hoặc kị khí để hiệu quả xử lý đạt kết quả cao.

Hình ảnh dây chuyền xử lý BOD bằng phương pháp kết hợp thiếu khí – hiếu khí

Xử lý BOD trong nước thải bằng phương pháp sinh học kỵ khí

Phương pháp sinh học kỵ khí là phương pháp sử dụng vi sinh vật kỵ khí xử lý chất ô nhiễm trong điều kiện không có oxi.

Quá trình xử lý kỵ khí được chia thành bốn giai đoạn: Thủy phân polyme, lên men các aminoaxit và đường (Axit hóa) , phân hủy kỵ khí (Axetic hóa) và hình thành khí metan (Metan hóa)

Hình ảnh cấu tạo bể UASB (sinh học kỵ khí) để xử lý BOD trong nước thải

BOD có trong những loại nước thải, nhà máy nào?

            Các loại nước thải chứa chất hữu cơ dễ phân hủy sinh học sẽ có chỉ số BOD. Những loại nước thải như nước thải sinh hoạt, nước thải dệt nhuộm,… sẽ có nồng độ BOD cao.

Nếu BOD trong nước thải không được xử thì ảnh hưởng thế nào đến hệ thống?

Nếu hàm lượng BOD trong nước thải không được xử lý mà xả ra ngoài môi trường, chúng sẽ lấy oxy để phân hủy. Vì vậy oxy trong nước sẽ bị sụt giảm. Nước thải có nồng độ BOD càng cao thì lượng oxy trong nước càng thấp. Nếu không xử lý lượng BOD thì các sinh vật trong nước sẽ chết vì thiếu oxy. Đồng thời nước thải sẽ có mùi hôi khó chịu do BOD phân hủy kỵ khí.

Trên đây là những thông tin cơ bản và cần biết về BOD cũng như các phương pháp xử lý mà chúng tôi muốn gửi đến bạn đọc. Nếu có vấn đề nào còn thắc mắc hãy liên hệ ngay cho chúng tôi theo số máy 0972221068 hoặc trang web https://xulymoitruong360.com để được hỗ trợ và tư vấn.