Bánh phu thê còn gọi là gì năm 2024

Từ những nguyên liệu dân dã có sẵn, người dân Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh đã tạo nên chiếc bánh phu thê mang đậm hương vị truyền thống, giàu ý nghĩa, là lễ vật không thể thiếu trong đám cưới hỏi của người Kinh Bắc.

Huyện Từ Sơn, Bắc Ninh không chỉ nổi tiếng với hội Đền Đô mà còn có đặc sản bánh phu thê. Theo người dân địa phương, bánh phu thê có nguồn gốc từ thời Lý, khi vua Lý Anh Tông đi đánh trận, hoàng hậu ở nhà làm bánh gửi ra trận. Vua ăn bánh thấy ngon, nhớ đến tình vợ chồng nên đặt tên là bánh phu thê (còn gọi là bánh xu xê).

Từ đó, người làng Đình Bảng truyền nhau cách làm bánh phu thê, lưu giữ đến ngày hôm nay. Cùng với trầu cau, bánh phu thê thường được gói thành từng cặp, là loại bánh biểu tượng của thủy chung, mang ý nghĩa cầu chúc cho hạnh phúc vợ chồng bền chặt.

Bánh phu thê - đặc sản của người dân Đình Bảng, Từ Sơn. Ảnh: hnfood.

Nguyên liệu chính để làm bánh phu thê là bột nếp, đỗ xanh. Đầu tiên, người làm chọn nếp cái hoa vàng - loại gạo ngon được trồng ngay tại địa phương, đem ngâm, xay, rồi lọc lấy bột. Mỗi kg gạo sẽ cho khoảng 400 gram bột nếp. Bên cạnh gạo, đỗ xanh cũng là loại do bà con tự trồng. Hạt đỗ sau thu hoạch được phơi kỹ, lựa chọn rồi đem nấu chín và giã nhuyễn. Để có được mẻ bánh ngon, đạt tiêu chuẩn, khâu làm bột gạo cần tỉ mỉ, đậu xanh phải sạch, bởi nếu lẫn tạp chất bánh sẽ nhanh hỏng.

Ngoài ra, để làm vỏ bánh phu thê, bà con còn chuẩn bị thêm đu đủ xanh nạo sợi và quả dành dành khô. Đây đều là những loại cây dễ tìm, có ngay tại địa phương. Đu đủ giúp tạo độ dai, giòn, còn quả dành dành tạo màu đẹp mắt cho vỏ bánh.

Đu đủ sau khi nạo sợi được trộn với nước dành dành, tiếp đó thêm bột nếp lọc, nhào đều tay đến khi bột quánh, dẻo, nhuyễn và vàng. Khi ấy, người làm mới lấy nhân đỗ đã chín, thêm dừa tươi nạo sợi để tăng độ béo, ngậy hoặc thêm hạt sen, tùy theo công thức và khẩu vị. Người làm nặn nhân thành từng viên tròn, đặt vào lớp vỏ bột rồi gói lại bằng lá chuối tây dẻo đã làm sạch hoặc luộc chín. Trước khi gói, lá chuối được quét một lớp dầu ăn mỏng để bánh khỏi dính.

Nhân bánh được làm từ đỗ xanh, dừa nạo. Ảnh: hnfood.

Sau khi gói, bánh phu thê được cho vào nồi hấp như đồ xôi, sau cùng, gói thêm một lớp lá dong xanh, sạch, để ráo và tước bớt cọng. Bánh thành phẩm được buộc thành cặp bằng lạt điều. Theo người làm, lá dong xanh tượng trưng cho tấm lòng chung thủy, sắt son, lạt điều là sợi tơ hồng gắn kết tình vợ chồng thắm thiết.

Bánh phu thê đạt tiêu chuẩn khi phần bột trong suốt, nhìn thấy cả những sợi đu đủ và có màu vàng đẹp mắt. Ăn một miếng bánh, thực khách cảm nhận được vị giòn của đu đủ, vị dẻo của bột nếp, vị ngọt nhẹ của đường, vị béo bùi của đậu xanh, dừa hòa quyện.

Hiện nay, phường Đình Bảng có gần 1.000 hộ sản xuất bánh phu thê, tuy nhiên, đây chỉ là nghề phụ của người dân. Bánh phu thê làm tự nhiên, không chứa chất bảo quản chỉ để được trong vòng 3 ngày. Sản phẩm được tiêu thụ chủ yếu ở địa phương và một số tỉnh lân cận.

Bánh xu xuê là tên gọi chệch của chữ “phu thê”, một thứ bánh đặc sản độc đáo nổi tiếng ở làng Ðình Bảng, Tiên Sơn, Bắc Ninh, quê hương của vua Lý Thái Tổ.

Về tên gọi, ở Huế cũng có một số người gọi là bánh su sê. Đây có lẽ là cách gọi chệch âm theo thói quen thường gặp của con người nơi đây. Vì thế mà, bánh xu xê hay phu thê, cách gọi nào cũng đúng.

Ý nghĩa bánh xu xuê

Bánh phu thê – Chỉ riêng cái tên đã phần nào nói lên ý nghĩa của món bánh này. Món bánh này do vua Lý Anh Tông đặt tên, biểu thị ý tình cảm vợ chồng bền chặt, chung thủy, sắc son, yêu thương nồng thắm. Do đó, có thể dễ hiểu vì sao loại bánh này thường được dùng trong các lễ cưới hỏi.

\>>> Xem thêm: Báo giá bánh phu thê đám cưới

Sự kết hợp màu sắc hài hòa giữa màu trắng của bột lọc, cơm dừa, màu vàng của đậu xanh, màu xanh của lá dừa và màu đỏ của dây buộc dựa trên cơ sở triết lý Âm Dương Ngũ Hành của người Á Đông. Đây là biểu hiện của sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, con người và con người.

Hơn nữa, chiếc bánh xu xê dẻo ngọt, dai giòn, kết dính cũng chính là sự gắn kết bền lâu của các cặp vợ chồng. Phần vỏ bánh được gói thành hình vuông, xếp trong tráp hình tròn, mang đến ý nghĩa đủ đầy, viên mãn, trăm năm hạnh phúc của đôi vợ chồng son.

Ngày nay, nhiều đám hỏi và lễ cưới vẫn chọn bánh xu xê để làm lễ vật trong tráp hỏi vì ý nghĩa âm dương giao hòa tinh tế. Ở nhiều nơi, người ta đã sáng tạo ra nhiều màu sắc của vỏ bánh như màu đỏ, màu tím,… nhưng vẫn vuông tròn, mềm dẻo và chứa đựng trong đó ý niệm thủy chung nhắn gửi tới những đôi uyên ương vào ngày cưới.

\>>> Xem thêm: Bánh su sê – Bản sắc văn hóa vùng quê quan họ

Cách làm bánh xu xuê truyền thống tại nhà

Các bước chuẩn bị nguyên liệu và công thức làm bánh xu xê đơn giản tại nhà như sau:

Nguyên liệu làm bánh

– Bột năng: 350 gr

– Đậu xanh: 150 gr

– Dừa nạo: 100 gr

– Dừa sợi: 50 gr

– Dầu dừa: 35 ml

– Đường: 150 gr

– Nước cốt lá dứa: 450ml

– Gia vị: Muối, dầu ăn, Vừng rang

Cách chế biến

Bước 1: Làm nhân đậu xanh

Đầu tiên, bạn vo sạch đậu xanh và ngâm mềm từ 2 – 3 tiếng. Kế đến, cho đậu xanh vào nồi cùng 1/2 thìa cà phê muối, 350ml nước lọc rồi đun trên lửa vừa từ 20 – 25 phút cho đậu chín mềm.

– Nhớ trong lúc này phải thường xuyên đảo đều để đậu không bị dính khét đáy nồi.

Tiếp theo cho vào phần đậu xanh đã nấu mềm, 45gr đường, 60gr dừa nạo, 35ml dầu dừa vào chảo và sên trên lửa vừa nhỏ.

– Đến khi nhân dẻo mềm, khô ráo và không dính chảo, thì bạn vo lại thành những viên tròn, bỏ vào đĩa và đậy kín.

Bước 2: Làm vỏ bánh xu xê

– Cho bột năng, nước cốt lá dứa, 500ml nước lọc vào nồi rồi khuấy đều cho bột tan.

– Sau đó, bắc lên bếp, cho vào thêm 100gr đường, 1 muỗng cà phê muối, 50gr dừa sợi rồi khuấy liên tục và đều tay trên lửa nhỏ đến khi hỗn hợp sệt, dẻo đặc lại.

Bước 3: Gói bánh

– Phết 1 lớp dầu ăn vào khuôn bánh, sau đó cho vào 1 ít bột vỏ bánh và cho viên nhân đậu xanh vào giữa.

– Tiếp theo, lấy thêm 1 ít bột vỏ bánh dàn kín lên trên phần nhân bánh.

– Làm tương tự cho đến khi hết bột và đậu xanh.

Bước 4: Hấp bánh

– Xếp bánh vào xửng, kế tiếp đặt xửng lên 1 nồi nước sôi, đậy nắp kín và hấp trong 20 phút.

– Đến khi vỏ trong, nhìn thấy nhân bánh bên trong thì tắt bếp và chờ cho bánh nguội.

+ Nếu không có lá chuối, bạn có thể sử dụng màng bọc thực phẩm, rắc lên 1 ít mè rang, sau đó cho bánh ra rồi gói kín lại.

+ Bạn nhớ bọc thành hình vuông căng tròn cho đẹp mắt nhé!

Bánh phu thê hoàn thành thơm mùi lá dứa, giòn sần sật của vỏ bánh và sợi dừa, bùi bùi của đậu xanh. Ăn cùng 1 tách trà nóng rất hợp. Bánh xu xê làm theo cách này sẽ để được 1 – 2 ngày ở nhiệt độ thường.

Mua bánh xu xuê ngon ở đâu Hà Nội?

Bạn đang muốn mua bánh xu xê nhưng chưa tìm được địa chỉ nào uy tín, chất lượng? Hãy đến ngay với Bảo Minh. Kể từ khi thành lập vào năm 2006 đến nay, Bảo Minh tự hào là thương hiệu bánh kẹo truyền thống hàng đầu trên thị trường.

Được làm từ những nguyên liệu tươi ngon, chọn lọc kỹ càng và khắt khe nhất, bánh xu xê Bảo Minh luôn được nhiều người tiêu dùng tin tưởng lựa chọn. Bên cạnh chất lượng tốt và giá thành hợp lý, bánh phu thê của Bảo Minh luôn được sáng tạo thêm các thành phần mới và bao bì đẹp mắt. Rất thích hợp để biếu tặng và dùng trong các dịp lễ Tết.

Với hệ thống máy móc được đầu tư, đổi mới liên tục, các sản phẩm bánh kẹo truyền thống của Bảo Minh luôn đạt chất lượng cao nhất, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, thời hạn sử dụng lâu dài. Điều này giúp bánh kẹo Bảo Minh đến được với nhiều người dùng trên toàn quốc cũng như thế giới.

Bánh phu thê tên tiếng Anh là gì?

Bánh phu thê (xu xê): Vietnamese husband and wife cake.

Bánh xu xê xuất xứ từ đâu?

Bánh phu thê (hay được gọi chệch là bánh su sê hoặc bánh xu xê) là một loại bánh ngọt cổ truyền của Việt Nam. Đình Bảng là nơi gắn bó với phát tích của triều Lý và là nơi đầu tiên làm ra loại bánh này.

Bánh phu thê có từ bao giờ?

Theo người dân địa phương, bánh phu thê có nguồn gốc từ thời Lý, khi vua Lý Anh Tông đi đánh trận, hoàng hậu ở nhà làm bánh gửi ra trận. Vua ăn bánh thấy ngon, nhớ đến tình vợ chồng nên đặt tên là bánh phu thê (còn gọi là bánh xu xê).

Bánh su sê được làm từ gì?

Bánh xu xê được làm từ bột năng, có vị ngọt thanh, kết hợp với nhân đậu xanh và nhân cốm bùi bùi cực hấp dẫn. Bánh xu xê cũng thường được bày trên mâm cúng Trung thu như mang đủ sắc - hương - vị của mùa thu.