Cách đánh giặc của nhà Trần trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân Mông Cổ là
(Bqp.vn) - Ba lần kháng chiến chống Nguyên - Mông không chỉ là cuá»™c Ä‘á» sức quyết liệt giữa má»™t đế quốc đầu sá» cỡ thế giá»›i vá»›i má»™t dân tá»™c nhá» bé nhÆ°ng kiên quyết đứng lên chống xâm lược để bảo vệ đất nÆ°á»›c, mà còn là cuá»™c đấu tranh gay gắt vá» tà i trà giữa hai ná»n nghệ thuáºt quân sá»± của Äại Việt và của đế quốc Nguyên - Mông. 1. Chiến lược Trong lần kháng chiến thứ nhất (1258), sau má»™t số tráºn đánh chặn kỵ binh Mông Cổ ở biên giá»›i Tây Bắc và nhất là quân tráºn Bình Lệ Nguyên, vua Trần cÅ©ng nhÆ° Lê Tần Ä‘á»u biết rằng không thể tiếp tục quyết chiến khi thế và lá»±c quân địch còn rất mạnh, cho nên đã chủ trÆ°Æ¡ng rút lui để bảo toà n lá»±c lượng. Trong lần kháng chiến thứ hai (1285), Trần Quốc Tuấn đã đóng đại bản doanh và chuẩn bị thế tráºn ở Ná»™i Bà ng để chặn đánh địch. NhÆ°ng trÆ°á»›c sức tấn công nhÆ° vÅ© bão của hà ng chục vạn quân Nguyên, nháºn thấy nếu tiếp tục quyết chiến vá»›i địch ở đấy thì chắc chắn ta không cản nổi địch mà còn bị tổn thất, nên Trần Quốc Tuấn đã kịp thá»i thay đổi ý định chiến lược, cho quân rút lui, trÆ°á»›c mắt là bảo toà n được lá»±c lượng và phá kế hoạch hợp vây của chúng. Trong cuá»™c kháng chiến lần thứ ba, do rút được kinh nghiệm hai lần trÆ°á»›c, ta không chủ trÆ°Æ¡ng quyết chiến khi quân Nguyên Ä‘ang à o ạt tiến công, mà vừa đánh chặn để tiêu hao địch, vừa rút lui để bảo toà n lá»±c lượng, đồng thá»i dẫn dắt Thoát Hoan và Ô Mã Nhi và o thế tráºn ta đã chuẩn bị sẵn. Äể là m cho địch hao mòn suy yếu theo kế "dÄ© dáºt đãi lao" - tức là lấy nhà n chá» mệt, lấy mạnh chá» yếu, lấy sung sức chá» hao mòn - tạo ra thế và thá»i cÆ¡ có lợi để phản công, bà quyết của thá»i Trần là phát huy sức mạnh của "cả nÆ°á»›c đánh giặc", váºn dụng linh hoạt các cách đánh: đánh nhá», đánh phân tán và đánh lá»›n, đánh táºp trung, kết hợp chặt chẽ các hoạt Ä‘á»™ng tác chiến của các lá»±c lượng: quân triá»u đình, quân các lá»™, các vÆ°Æ¡ng hầu và dân binh. ChÃnh nhá» tạo được thế tráºn chiến tranh nhân dân, cả nÆ°á»›c đánh giặc, kết hợp được các cách đánh và các lá»±c lượng cùng đánh nên quân và dân nhà Trần đã có được khả năng to lá»›n và tiến công địch ở khắp má»i nÆ¡i, má»i lúc, cả trÆ°á»›c mặt và sau lÆ°ng; khiến quân thù đông mà tản, nhiá»u hóa Ãt, mạnh hóa yếu, từng bÆ°á»›c bị tiêu hao, suy yếu, mệt má»i và cuối cùng bị phản công - tiến công tiêu diệt. Kỵ binh Mông Cổ cÅ©ng nhÆ° kỵ binh, bá»™ binh nhà Nguyên Ä‘á»u nổi tiếng là thiện chiến nhất Ä‘Æ°Æ¡ng thá»i; đặc biệt kỵ binh Nguyên - Mông đã từng chiến thắng ở khắp nÆ¡i, nhÆ°ng khi đến Äại Việt lại không thể "thi thố được tà i năng" nhÆ° ở những nÆ¡i khác. Vì chúng đã gặp phải má»™t phÆ°Æ¡ng thức chống đối hoà n toà n khác lạ: đó là cuá»™c chiến tranh toà n dân dÆ°á»›i sá»± chỉ huy tà i tình của má»™t bá»™ tham mÆ°u thống nhất. Äó là cách đánh "dÄ© Ä‘oản chế trÆ°á»ng", biết hạn chế sở trÆ°á»ng của giặc, phát huy mặt mạnh của ta, từng bÆ°á»›c chuyển hóa lá»±c lượng; ta cà ng đánh cà ng mạnh, cà ng thắng, địch cà ng đánh cà ng yếu, cà ng thua. Biết tránh quyết chiến khi tình thế không có lợi, nhÆ°ng khi đã tạo ra được thá»i cÆ¡, tổ tiên ta ở thá»i Trần đã biết kịp thá»i nắm lấy thá»i cÆ¡, kiên quyết tiến lên tiến công, phản công địch, già nh thắng lợi quyết định. Trong cuá»™c kháng chiến lần thứ nhất, các nhà lãnh đạo nhà Trần đã kịp thá»i phát hiện được thá»i cÆ¡ chỉ sau 9 ngà y quân địch và o được Thăng Long và đã nhanh chóng chuyển sang phản công. Cách thức phản công là chỉ giáng má»™t đòn, dùng hình thức táºp kÃch, ban đêm bất ngỠđánh úp và o kỵ binh Mông Cổ Ä‘ang ngủ say trong lêu trại ở dã ngoại - nghÄ©a là và o nÆ¡i, và o thá»i Ä‘iểm mà kỵ binh tá» ra yếu nhất, thất thế nhất. Vá»›i cách đánh thông minh nhÆ° thế của ta, kỵ binh Mông Cổ còn tên nà o chỉ còn biết tìm Ä‘Æ°á»ng mà chạy tháo thân. Trong cuá»™c kháng chiến lần thứ hai khi thá»i cÆ¡ đến, ta tiến hà nh phản công theo cách: tiêu diệt từng bá»™ pháºn địch, đánh cánh quân yếu trÆ°á»›c, đánh cánh quân mạnh sau, rồi từ tiêu diệt má»™t bá»™ pháºn tiên lên tiêu diệt đại bá»™ pháºn. Trong cuá»™c kháng chiến lần thứ ba, vá»›i thế tráºn đã chuẩn bị sẵn, ta chuyển sang phản công đồng thá»i, trên cả hai hÆ°á»›ng thủy bá»™ và đánh địch trong má»™t tình huống có lợi nhất: đó là lúc chúng đã hết sức suy yếu, mất tinh thần và đang tìm cách tháo chạy vê nÆ°á»›c. Äể đôi phó vá»›i má»™t kẻ địch đông, mạnh, có nhiá»u kinh nghiệm tác chiến chiến trÆ°á»ng xa và luôn chủ trÆ°Æ¡ng đánh nhanh thắng chóng, tổ tiên ta đã khôn khéo biết khoét sâu và o yếu Ä‘iểm cÆ¡ bản của chúng là vấn Ä‘á» lÆ°Æ¡ng thảo, háºu cần. Vì thế trong cả ba lần chiến tranh, Ä‘á»u chủ trÆ°Æ¡ng bằng má»i cách hạn chế, triệt Ä‘Æ°á»ng lÆ°Æ¡ng thảo của chúng, gây cho địch má»™t khó khăn tổ tiên ta không thể khắc phục được. 2. Chiến thuáºt Nghệ thuáºt tổ chức và thá»±c hà nh các tráºn quyết chiến chiến lược nhÆ° Äông Bá»™ Äầu (1258), ChÆ°Æ¡ng DÆ°Æ¡ng - Thăng Long (1285) và Bạch Äằng (1288) đã để lại những bà i há»c vá» việc tạo thá»i cÆ¡, chuẩn bị lá»±c lượng cho địa hình, đánh váºn Ä‘á»™ng, đánh tiêu diệt trong má»™t tráºn quyết chiến. Trong các tráºn đó, nổi báºt nhất là tráºn Bạch Äằng (1288). Trần Quốc Tuấn đã thá»±c hà nh má»™t kế hoạch tác chiến được tÃnh toán kỹ cà ng, chuẩn bị chu đáo, từng bÆ°á»›c dẫn dắt địch hà nh Ä‘á»™ng theo ý định của ông, Ä‘Æ°a chúng và o tráºn địa đã chuẩn bị sẵn và đúng thá»i Ä‘iểm thuáºn lợi, kết hợp quân mai phục thủy bá»™ vá»›i bãi cá»c ngầm được đóng sẵn và lợi dụng quy luáºt lên xuống của nÆ°á»›c triá»u, để đánh tráºn tiêu diệt chiến lược. Trong quá trình chiến tranh, các hình thức chiến thuáºt nhÆ° táºp kÃch, phục kÃch, đánh tiêu hao, quấy phá địch bằng các lá»±c lượng đã được váºn dụng linh hoạt và có hiệu quả. Khi quân Nguyên muốn đánh lá»›n thì ta đánh nhá», khi quân giặc muốn táºp trung thì ta lại phân tán, buá»™c chúng đánh theo cách đánh của ta. Khi quân địch đã suy yếu thì ta phản công, tổ chức những tráºn đánh lá»›n, bất ngá», địch không kịp và không thể táºp trung đối phó được. Trong những lần quân Nguyên Ä‘uổi theo đánh và định bắt vua Trần, quân ta thÆ°á»ng khéo léo áp dụng các thủ Ä‘oạn nghi binh, đánh lừa địch, khiến cho tÆ°á»›ng giặc tức tối, lồng lá»™n và cuối cùng bị sa và o bẫy phục kÃch của ta. Khi địch mạnh, quân ta thá»±c hiện vừa đánh chặn, vừa rút lui; khi địch thua, tháo chạy thì quân ta chặn đánh và truy kÃch kiên quyết, có hiệu quả v.v... (Bách khoa Tri thức Quốc phòng toà n dân)
Cách đánh giặc của nhà Trần trong cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên lần thứ hai không có điểm nổi bật nào sau đây
A. Đoàn kết lực lượng toàn dân đánh giặc. B. Tiến hành kế sách “Vườn không nhà trống”. C. Thực hiện kế sách “tiên phát chế nhân”. D. Tiến hành phản công giặc khi thời cơ đến. Nêu cách đánh giặc của nhà Trần trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ (1258). Em có nhận xét gì về đường lối đánh giặc của nhà Trần? |