Cách nấu xôi quả dành dành
Bột dành dành là gì?Bột dành dànhlà một loại bột được xay ra từ quả dành dành hay còn gọi là Chi tử, một vị thuốc được sử dụng phổ biến trong YHCT. Ngoài ra, màu vàng đặc trưng của quả dành dành sau khi phơi khô còn được nghiền thànhbột dành dànhvà sử dụng làm thực phẩm tạo màu tự nhiên được các bà nội trợ tin dùng. Show
Cách dùng bột dành dành nấu xôiĐịnh lượng bột dành dành:Tỷ lệ như sau: cứ 15g 20g bột dành dành, sử dụng cho 1kg gạo xôi tùy sở thích màu vàng nhạt hay đậm (Cách ước lượng bằng hạt: 100gr hạt chia đều thành 5 hoặc 7 phần, rồi lấy 1 phần để đồ 1kg gạo) Cách làm:
Lưu ý:
Quả dành dành là quả gì?Quả dành dành còn gọi là sơn chi tử, chi tử. Tên khoa học Gardenia jasminoides Ellis (Gardenia florida L.). Thuộc họ Cà phê Rubiaceae. Cây dành dành cho ta vị thuốc gọi là chi tử. Chi tử (Fructus Gardeniae) là quả dành dành chín phơi hay sấy khô. Chi là chén đựng rượu, tử là quả hay hạt, vì quả dành dành giống cái chén uống rượu ngày xưa. Gardenia là tên nhà y học kiêm bác học, Florida là nhiều hoa. Mô tả thực vậy cây dành dànhDành dànhlà một loại cây nhỏ, cao chừng 1-2m thường xanh tốt quanh năm, thân thẳng nhẵn. Lá mọc đối, có lá kèm to, mặt trên màu sẫm, bóng. Hoa mọc đơn độc, cánh hoa màu trắng, không cuống, có mùi thơm. Nở vào mùa hè. Quả hình chén với 6-9 góc, có 2-5 ngăn, khi chín có màu vàng đỏ, chứa rất nhiều hạt, mùi thơm vị đắng. Phân bố, thu hái và chế biến quả dành dànhDành dànhmọc hoang và được trồng tại nhiều vùng ở miền Bắc nước ta. Tại miền núi, dành dành thường thấy mọc hoang ở ven suối. Tại đồng bằng, nhân dân thường trồng làm cảnh và lấy quả làm thuốc hay để nhuộm bánh trái thành màu vàng (bánh xu xê, thạch). Dành dành còn thấy mọc ở Triều Tiên, Trung Quốc, Nhật Bản. Vào tháng 8-11, quả chín, hái về ngắt bỏ cuống, để trong 5 phút rồi phơi hay sấy khô. Quả dành dànhrất hút ẩm, cho nên thường xuyên kiểm tra, thấy ẩm phải phơi hay sấy khô lại tránh ẩm mốc. Khi dùng có thể dùng sống (không chế biến gì thêm cả), có thể sao cho hơi sẫm màu hoặc có thể sao cháy đen nhưng chưa thành tro (tàn tính). Trong đông y cho rằng để sống có tác dụng thanh nhiệt (chữa sốt), sao vàng để tả hoa (nóng trong người), sao đen để cầm máu.D Thành phần hóa họcTrong dành dành có một glucozit màu vàng gọi là gardenia. Khi thủy phân, cho phần không đường gọi là adenin tương tự với chất crocetin, hoat chất của vị hồng hoa. Ngoài ra, trong dành dành còn có tanin, tinh dầu, chất pectin a-creatine là một sắc tố màu vàng, độ chảy 273°C, không tan trong phần lớn dung môi hữu cơ, tác dụng với natri, canxi và amoniac cho muối có tinh thể. Cấu tạo của adenin hay crocetin đã được xác định như sau: Trong dành dành có chứa 10 đến 20% manit. Quả dành dành có tác dụng gì?Giảm lượng sắc tố mậtNăm 1951, Lý Hy Thần (Trung Hoa tân y học báo, 2 (9): 660 669) báo cáo, nếu buộc chặt ống mật của thỏ rồi cho thỏ uống cao nước dành dành, thì lượng sắc tố mật trong máu sẽ giảm xuống. Lượng cao dành dành càng tăng thì lượng sắc tố mật trong máu càng giảm nhiều. Nếu cho uống dành dành liên tục với liều cao vừa đúng rồi mới thắt chặt ống mật thì sẽ thấy kết quả rõ rệt hơn. Cao rượu dành dành cũng cho kết quả tương tự nhưng so với cao nước thì hơi kém hơn Đối với lượng phân tiết nước mật của thỏ, cao nước dành dành cũng có tác dụng như cao rượu. Năm 1954 (Nhật Bản dược lý học tạp chí, 50 h (1): 25-26) một tác giả Nhật Bản nghiên cứu tác dụng muối natri trong dành dành trên chuột bạch nhỏ và thỏ đã chứng minh những chất đó ở có tác dụng làm tăng lượng mật phân tiết và ức chế sắc tố mật xuất hiện trong máu. Tác dụng kháng sinhMột số tác giả khác (Trung Hoa y học tạp chí 1952384 và Trung Hoa bì phu khoa tạp chí 1957, 4) có nghiên cứu và thấy nước sắc chi tử có tác dụng kháng sinh đối với một số vị trùng. Tác dụng lợi mậtQuả dành dành làm tăng tiết mật. Thực nghiệm chứng minh trên súc vật sau khi thắt ống tần mật, Chi tử có tác dụng ức chế không cho bilirubin trong máu tăng Dịch Chi tử làm tăng co bóp túi mật . Tác dụng cẩm máu: Chi tử sao cháy thành than có tác dụng cầm máu. Kháng khuẩnIn vitro, thuốc có tác dụng ức chế trực khuẩn lỵ, tụ cầu vàng, trực khuẩn mủ xanh . An thần: Thuốc có tác dụng chữa mất ngủ trong các bệnh vièm nhiềm do sốt cao làm não xung huyết và hưng phấn thần kinh. Chi tử có tác Giải nhiệtTác dụng ức chế trung khu sản nhiệt như Hoàng cầm, Hoàng liên nhưng yếu hơn. Tác dụng lợi mật: Quả dành dành làm tăng tiết mật. Thực nghiệm chứng minh trên súc vật sau khi thắt ống tẫn mật, Chi tử có tác dụng ức chế không cho bilirubin trong máu tăng. Dịch Tác dụng cầm máuChi tử sao cháy thành than có tác dụng cầm máu. Hạ huyết ápTrên súc vật thực nghiệm cung da chứng minh thuốc có tác dụng hạ áp.Ngoài ra trên động vật thực nghiệm, thuốc có tác dụng ức chế tế bào ung thư trong nước bụng Chống oxy hóa
Một polysaccharide hòa tan trong nước được phân lập từ quả dành dành thông qua chiết xuất bằng nước nóng sau đó là kết tủa bằng etanol. Các thử nghiệm thu dọn gốc tự do trong ống nghiệm cho thấy GP có khả năng quét sạch đáng kể, đặc biệt là đối với các gốc ABTS, DPPH và hydroxyl, điều này cho thấy rằng polysaccharide GP là một chất chống oxy hóa mới. Quả dành dành có tác dụng chống trầm cảm
Quả dành dành là một trong năm thành phần của thuốc Yueju, một loại thuốc Y học cổ truyền Trung Quốc để điều trị các hội chứng liên quan đến rối loạn tâm trạng. Gần đây, các nghiên cứu tiền lâm sàng và lâm sàng cho thấy viên uống Yueju có tác dụng chống trầm cảm nhanh chóng. Giảm tác dụng của tia UV
Chiết suất Gardenia jasminoides từ quả dành dành giúp giảm tác dụng do tia UVB gây ra và phản ứng viêm của tế bào da. Công dụng và liều dùng của quả dành dành trong điều trị bệnh
Siro nhân trần:Nhân trần 24g, chi tử 12g, nước 600ml, sắc còn 100ml, thêm đường vào cho đủ thành xirô. Chia 3 lần uống trong ngày chữa vàng da, vàng mắt, viêm gan. Chi tử hoàng nghiệt bì thang:Chi tử 5g,. hoàng nghiệt (tên khác của hoàng bá) 5g, cam thảo 2g, nước 600ml, đun sôi trong nửa giờ, chia 2 hay 3 lần uống trong ngày chữa người bị vàng da, vàng mất, sốt, tâm phiền muộn. Chữa bỏng do nước:Chi tử đốt thành than hòa với lòng trắng trứng gà bôi lên nơi bỏng Chữa trẻ con sốt nóng điên cuồng ăn không được:Chi tử 7 quả, dậu si 20g, thêm 400ml nước sắc còn 200ml, chia 3-4 lần uống trong ngày Đổ máu cam:Chi tử đốt ra than, thổi vào mũi. Dùng điều trị chứng thấp nhiệt hoàng đản:Sách Y học cổ truyền qua các thời đại đều có ghi vị Chi tử chữa chứng hoàng đản là chủ được. Từng phối hợp với nhân trần, mật gấu tác dụng chữa hoàng đản càng nhanh. Bài thuốc thường dùng: Nhân trấn cao thang (Nhân trấn cao 18-24g, Chi tử 8-16g. Đại hoàng 4-8g, sắc nước uống, thuờng dùng có gia giảm tuy tình hình bệnh lý. Dùng chữa nhiều loại bệnh chứng viêm nhiễm khác như. hội chứng cam nhiệt (mắt dô sưng đau, chảy nước mắt, miệng khô đắng, ngủ không yên, bứt rứt), Chữa viêm màng tiếp hợp cấp lưu hànhChi từ 12g, Cúc hoa 12g. Cam thảo 4g. sắc nước uống, chữa viêm bể thận, viêm duờng tiểu dùng Chi tử 12g, Cam thảo tiêu 12g, sắc nước uống lợi tiểu. Trị các chứng về huyếtTrị các chứng huyết nhiệt sinh chảy máu như ho ra máu, nôn ra máu, chảy máu cam, huyết lâm (tiểu ra máu) đại tiện có máu dùng
Tri chấn thương bong gân, trĩ:Dùng Chi tử tán bột trộn với bột mì, lòng trắng trúng gà trộn đều đắp vùng bị thuơng Hoặc trong bệnh triĩ nóng Đau dùng bột Chi tử đốt cháy đen trộn vaselin bôi vào có tác dụng giảm dau Liều dùng và chú ý:8-20g, không dùng doi với chứng tiêu lỏng hư hàn Nguồn tham khảohttps://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=35163#null https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxon/taxonomydetail?id=70315 5/5 (1 Review) About admin View all posts by admin |