Bạn đã bao giờ từng thắc mắc “độ ẩm là gì? Độ ẩm tuyệt đối là gì? Những thông số này đang thể điều gì? hay chưa. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những vấn đề liên quan đến độ ẩm của không khí.
Đang xem: Công thức tính độ ẩm
Độ ẩm tuyệt đối là gì?
Độ ẩm tuyệt đối là một đại lượng dùng để thể hiện lượng tồn tại trong một thể tích hỗn hợp dạng khí nhất định. Đơn vị phổ biến nhất dùng để tính độ ẩm tuyệt đối là gam trên mét khối, ký hiệu là g/m³. Ngoài ra, tuỳ vào từng quốc gia mà sẽ có các đơn vị khác nhau thuỳ theo đặc điểm của quốc gia đó. Chẳng hạn như: đơn vị đo độ ẩm tuyệt đối ở Mỹ là Pounds trên foot khối, hay một số khu vực còn sử dụng kết hợp đơn vị của hệ đo lường Anh với metric.
Tìm hiểu về độ ẩm tuyệt đối
Nếu chúng ta đem toàn bộ lượng nước có trong một mét khối không khí để cô đọng lại vào trong một vật chứa, thì chúng ta có thể đem cân vật chứa đó và xác định được độ ẩm tuyệt đối. Độ ẩm tuyệt đối được tính bằng tỷ số giữa khối lượng hơi nước [đơn vị: gam] trên thể tích của một hỗn hợp khí nào đó [đơn vị: m3] chứa nó. Công thức tính độ ẩm tuyệt đối của không khí:
Trong đó:
AH: là độ ẩm tuyệt đối của một lượng thể tích không khí đang được xác địnhm: khối lượng nước có trong một lượng thể tích xác địnhV: thể tích của hỗn hợp khí đang chứa khối lượng nước m
Độ ẩm tuyệt đối thay đổi theo áp suất của không khí. Cụ thể, khi áp suất không khí tăng lên, kéo theo nhiệt độ không khí tăng, nhiệt độ không khí tăng dẫn đến lượng hơi nước bốc hơi tăng lên. Chính vì điều này, độ ẩm tuyệt đối trong hoá học kỹ thuật được định nghĩa là khối lượng hơi nước trên một đơn vị khối lượng của không khí khô, hay còn được gọi là tỷ số trộn khối. Cách quy đổi này giúp cho việc tính toán cân bằng nhiệt độ và khối lượng trở nên thuận tiện hơn.
Theo đó, cách tính khối lượng nước trên mỗi đơn vị thể tích như trên được đặt tên là “độ ẩm thể tích”. Để tránh gây ra sự nhầm lẫn, British Standard BS 1339 [sửa đổi năm 2002] đã đề xuất hạn chế sử dụng thuật ngữ “độ ẩm tuyệt đối”. Định lượng này cần phải được kiểm tra cẩn trọng, do vậy các bảng tra độ ẩm tuyệt đối của không khí thường dùng đơn vị g/kg hoặc kg/kg, tuy nhiên chúng đều có thể được thay thế sang các đơn vị đo khối lượng khác.
Các thuật ngữ khác của độ ẩm không khí
Độ ẩm tương đối
Độ ẩm tương đối có khái niệm là tỉ số của áp suất hơi nước hiện tại của một hỗn hợp khí bất kỳ với lượng hơi nước so với áp suất hơi nước bão hoà, có đơn vị tính là %. Ngoài ra, độ ẩm tương đối còn là tỉ số khối lượng nước có trọng một đơn vị thể tích hiện tại so với khối lượng nước trên cùng thể tích đó khi bão hoà. Trong trường hợp hơi nước bão hoà, hỗn hợp khí và hơi nước đạt đến một giới hạn, người ta gọi đó là “điểm sương”.
Xem thêm: Hướng Dẫn Cách In Hình Tô Màu Miễn Phí Với 4 Trình Duyệt, 10 Trang Web Tải Tranh Tô Màu Miễn Phí
Độ ẩm tuyệt đối là gì và cách tính
Cách tính độ ẩm tương đối như sau:
Trong đó:
RH: là độ ẩm của không khí tương đươngep: áp suất suất riêng của nướces: áp suất hơi nước đã được cân bằng
Điểm sương có ý nghĩa gì?
Điểm sương là điểm mà ở đó độ ẩm tương đối của khối không khí đạt đến mức bão hoà là 100%. Tức là tại một mức áp suất khí quyển nào đó, nhiệt độ làm cho thành phần hơi nước trong không khí ngưng tụ và tạo thành nước. Khi điểm sương thấp hơn điểm đóng băng thì gọi là điểm băng giá. Khi đó, trong không khí sẽ có hiện tượng sương muối hay sương giá do sự ngưng đọng gây ra.
Điểm sương được xác định bởi độ ẩm không khí. Khi độ ẩm không khí càng cao, điểm sương sẽ càng gần với nhiệt độ hiện tại trong không khí. Nếu độ ẩm tương đối đạt đến 100%, điểm sương sẽ bằng hoặc cao hơn nhiệt độ không khí tại thời điểm đó.
Điểm độ ẩm tương đối bão hòa gọi là điểm sương
Độ ẩm cực đại
Độ ẩm cực đại được hiểu khá đơn giản đó là độ ẩm tuyệt đối của không khí có chứa hơi nước bão hoà. Giá trị của độ ẩm cực đại ngang bằng với khối lượng riêng của hơi nước bão hòa và tăng lên khi nhiệt độ tăng lên. Đơn vị của chúng là g/m3.
Độ ẩm tỉ đối của không khí là gì?
Độ ẩm tỉ đối được tính bằng tỉ số phần trăm giữa độ ẩm tuyệt đối với độ ẩm cực đại của không khí ở trong cùng một mức nhiệt độ. Công thức của độ ẩm tỉ đối được tính như sau:
Trong đó:
f: là ký hiệu của độ ẩm tỉ đốia: là ký hiệu của độ tuyệt đốiA: là ký hiệu của độ ẩm cực đại
Ngoài ra, người ta còn có thể tính độ ẩm tỉ đối thông qua tỉ số phần trăm giữa áp suất riêng của hơi nước và áp suất mà hơi nước bão hòa trong không khí ở trong cùng điều kiện nhiệt độ. Công thức như sau:
Trong đó:
f: là ký hiệu của độ ẩm tỉ đốip: là ký hiệu áp suất riêng của phần hơi nướcpbh: ký hiệu áp suất của phần hơi nước bão hoà
Độ ẩm không khí có ảnh hưởng như thế nào?
Một số thời điểm trong năm độ ẩm không khí cao đến 80%, thậm chí là đạt mức bão hoà. Môi trường này tạo điều kiện cho cây cối, các loài thực vật phát triển. Ngoài ra, các loại nấm mốc cũng sẽ phát triển, gây độc hại cho sức khỏe con người và làm hư hỏng các đồ dùng, vật dụng, thiết bị điện tử trong gia đình.Khi độ ẩm tỉ đối trong không khí càng nhỏ thì hơi nước thoát qua da càng nhanh. Vì vậy, khi độ ẩm càng cao thì con người càng dễ bị lạnh.
Xem thêm: Hcl + Koh Hcl Balanced Equation, Potassium Hydroxide
Sử dụng máy hút ẩm để khắc phục độ ẩm cao
Trên đây là toàn bộ những kiến thức cơ bản nhất về độ ẩm, độ ẩm tuyệt đối. Hy vọng qua những chia sẻ trên, bạn sẽ có thêm những kiến thức bổ ích cho mình.
Xem thêm bài viết thuộc chuyên mục: Công thức
Độ ẩm là một thuật ngữ chỉ lượng nước có trong một chất, một vật bất kì như Gỗ, không khí, nông sản, ngũ cốc, dược liệu … Độ ẩm cũng có độ ẩm tuyệt đối, tương đối, điểm sương
Chúng ta vẫn thường sử dụng các đồng hồ đo nhiệt độ và độ ẩm để kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, nhiệt độ điểm sương… môi trường; hay các máy đo độ ẩm gỗ, tường, bê tông; các máy đo độ ẩm hóa chất công nghiệp… để đo độ ẩm của các loại vật liệu khác liệu khác nhau. Vậy độ ẩm thực sự là gì? Hãy cùng THB Việt Nam tìm hiểu cụ thể trong bài viết này nhé.
Đang xem: Cách tính độ ẩm không khí
Độ ẩm tuyệt đối
Độ ẩm tuyệt đối là thuật ngữ được dùng để mô tả lượnghơi nướctồn tại trong một thể tích hỗn hợp dạng khí nhất định. Các đơn vị phổ biến nhất dùng để tínhđộ ẩm tuyệt đốilà gam trên mét khối [g/m³], tất nhiên điều này không có nghĩa là ta không được thay thế chúng bằng các đơn vị đo khối lượng hoặc đo thể tích khác. Pounds trên foot khối là đơn vị dùng phổ biến ởMỹ, và thậm chí đôi khi người ta còn sử dụng lẫn các đơn vị củahệ đo lườngAnh và metric với nhau.
Nếu tất cả nước trong một mét khối không khí được cô đọng lại trong một vật chứa, ta có thể đem cân vật chứa đó để xác định độ ẩm tuyệt đối. Độ ẩm tuyệt đối được định nghĩa bằng tỷ số giữa khối lượng hơi nước [thường được tính bằng gam] trên thể tích của một hỗn hợp không khí nào đó [thường được tính bằng m³] chứa nó:
trong đó:
là độ ẩm tuyệt đối của thể tích không khí được xét;
là khối lượng hơi nước chứa trong hỗn hợp khí; và là thể tích hỗn hợp khí có chứa lượng hơi nước đó.
Chú ý rằng, độ ẩm tuyệt đối thay đổi khiáp suấtkhông khí thay đổi. Điều này rất bất tiện cho các tính toán hóa học kỹ thuật [ví dụ cho máy sấy quần áo, donhiệt độcủa nó có thể thay đổi đáng kể]. Vì nguyên nhân này, độ ẩm tuyệt đối thường được định nghĩa trong hóa học kỹ thuật như là khối lượng hơi nước trên mỗi đơn vị khối lượng của không khí khô [còn được biết đến với tên gọi khác là tỷ số trộn khối]. Điều này giúp việc tính toán cân bằng nhiệt độ là khối lượng rõ ràng hơn. Vì vậy, đại lượng bằng khối lượng nước trên mỗi đơn vị thể tích như trong phương trình trên được đặt tên làđộ ẩm thể tích. Biết được nguy cơ dễ gây nhầm lẫn, chuẩnBritish StandardBS 1339 [sửa đổi năm 2002] đề xuất tránh sử dụng thuật ngữ “độ ẩm tuyệt đối”. Cần phải kiểm tra đơn vị cẩn trọng. Đa phần các bảng đo độ ẩm thường dùng đơn vị g/kg hay kg/kg, nhưng chúng đều có thể được thay thế bằng các đơn vị đo khối lượng khác.
Độ ẩm tương đối
Độ ẩm tương đối là tỷ số củaáp suất hơi nướchiện tại của bất kỳ một hỗn hợp khí nào vớihơi nướcso vớiáp suất hơi nước bão hòatính theo đơn vị là%. Định nghĩa khác của độ ẩm tương đối là tỷ số giữakhối lượngnướctrên mộtthể tíchhiện tại so với khối lượng nước trên cùng thể tích đó khi hơi nướcbão hòa. Khi hơi nước bão hoà, hỗn hợp khí và hơi nước đã đạt đếnđiểm sương. Các loại máy đo độ ẩm hiện nay được ứng dụng để đo chỉ số này.
Công thức tính
Điểm sương
Điểm sương là gì? Điểm sươngcủa một khốikhông khí, ởáp suất khí quyểncố định, lànhiệt độmà ở đó thành phầnhơi nướctrong khối không khí ngưng đọng thànhnước lỏng. Nói cách khác, điểm sương là nhiệt độ màđộ ẩm tương đốicủa khối không khí đạt đến 100%.
Khi điểm sương thấp hơnđiểm đóng băng, thì nó gọi làđiểm băng giá, thay vì tạo rasương, nó sẽ tạo rasương giáhaysương muốido sự ngưng đọng.
Điểm sương không phụ thuộc vào sự hiện diện củaôxy,nitơhay cácchất khíkhác hơi nước trong không khí. Sự hình thành của sương có thể xảy ra ở điểm sương ngay cả khi khí duy nhất tồn tại trong hỗn hợp không khí làhơi nước.
Khi nhiệt độ cao hơn điểm sương thìáp suất thành phầncủa hơi nước tăng lên vànướccó thể bay hơi vào không khí.
Xem thêm: #50 + Mẫu Hoa Văn Cửa Sắt Cnc Đơn Giản Đẹp Hiện Đại, #50 + Mẫu Cổng Cửa Sắt Cnc Đẹp Nhất 2021
Điếm sương xác địnhđộ ẩm tương đối. Khi độ ẩm tương đối cao, điểm sương gần với nhiệt độ hiện tại của không khí. Nếu độ ẩm tương đối là 100%, điểm sương sẽ bằng hoặc cao hơn nhiệt độ không khí lúc đó. Nếu độ ẩm tương đối giảm điểm sương sẽ thấp hơn đối với cùng một nhiệt độ của khối không khí.
Nhiều người có cảm thấy khó chịu với điểm sương cao. Những người đã quen vớikhí hậu lục địathông thường bắt đầu cảm thấy khó chịu khi điểm sương đạt tới khoảng 15° – 20°C. Phần lớn những người sống trong khu vực này sẽ cho rằng điểm sương trên 21°C là rất ngột ngạt.
Ý nghĩa của điểm sương là xác định được nhiệt độ điểm sương sẽ giúp người dùng dự báo được tình hình thời tiết cũng như kiểm soát được chất lượng không khí để có biện pháp điều chỉnh phù hợp. Điều này rất có ý nghĩa trong các ứng dụng đời sống: dự báo thời tiết, bảo quản các loại nông sản, ngũ cốc, thực phẩm… bảo vệ sức khỏe. Hầu hết các nhiệt ẩm kế di động hiện nay đều được tích hợp tính năng này.
Độ ẩm cực đại
Nếu độ ẩm tuyệt đối của không khí càng cao thì lượng hơi nước có trong 1m3 không khí càng lớn nên áp suất riêng phần p của hơi nước trong không khí càng lớn.Áp suất này không thể lớn hơn áp suất hơi nước bão hòa po ở cùng nhiệt độ cho trước nên độ ẩm độ ẩm tuyệt đối của không khí ở trạng thái bão hòa hơi nước có giá trị cực đại và được gọi là độ ẩm cực đại A.Độ ẩm cực đại có độ lớn bằng khối lượng riêng của hơi nước bão hòa trong không khí tính theo đơn vị g/m3.Chú ý: độ ẩm cực đại được lấy bằng khối lượng riêng của hơi nước bão hòa, ví dụ: độ ẩm cực đại ở 28oC là 27,2[g/m3].
Độ ẩm tỉ đối
Độ ẩm tuyệt đối a chưa cho biết không khí ẩm nhiều hay ẩm ít, vì nhiệt độ càng thấp thì hơi nước càng dễ bão hòa và độ ẩm tuyệt đối càng gần độ ẩm cực đại.
Để mô tả mức độ ẩm của không khí ở mỗi nhiệt độ, người ta dùng độ ẩm tỉ đối B.
Độ ẩm tỉ đối f là đại lượng đo bằng tỉ số phần trăm giữa độ ẩm tuyệt đối a và độ ẩm cực đại A của không khí ở cùng nhiệt độ cho trước:
Trong khí tượng học, độ ẩm tỉ đối f được tính gần đúng theo công thức:
Ý nghĩađộ ẩm tỉ đốicho ta biết mức độ ẩm của không khí. Không khí càng ẩm thì độ ẩm tỉ đối của nó càng cao.
Xem thêm: Căn Cứ Cách Tính Thuế Nhà Đất Hàng Năm, Cách Tính Tiền Thuế Sử Dụng Nhà Đất Hàng Năm
Những thông tin hữu ích trên đây chắc hẳn đã giúp bạn hiểu hơn về độ ẩm là gì và các loại độ ẩm. Hi vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn ứng dụng được nhiều trong cuộc sống: theo dõi thời tiết; bảo quản các loại đồ dùng, máy móc, thiết bị, các loại thực phẩm tốt hơn; ..bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình, …
Xem thêm bài viết thuộc chuyên mục: Cách tính