Hội chứng không dung nạp lactose là gì?
Nếu mắc hội chứng không dung nạp lactose [lactose intolerance] có nghĩa là cơ thể không sản xuất đủ enzym lactase để tiêu hóa lactose - loại đường chính trong sữa bò và các sản phẩm từ sữa.
Việc thiếu hụt enzyme lactase này sẽ khiến dạ dày không tiêu hóa được đường lactose và gây ra các vấn đề về đường tiêu hóa. Các vấn đề này thường sẽ gây khó chịu nhưng không gây nguy hiểm cho sức khỏe.
Tỷ lệ mắc hội chứng có thể cao hơn ở trẻ sinh non
Cơ thể trẻ sinh non đôi khi không sản xuất đủ lượng enzyme lactase khi mới chào đời vì enzym này thường được sản sinh nhiều hơn trong tam cá nguyệt cuối của thai kỳ.
Hội chứng không dung nạp lactose sẽ thực sự xuất hiện khi bé bắt đầu vào tiểu học hay khi bước vào tuổi vị thành niên.
Nguyên nhân của hội chứng không dung nạp lactose
Hiện nay vẫn chưa thể lý giải tại sao có người không dung nạp được lactose trong khi nhiều người khác lại có thể uống sữa bình thường, tuy nhiên con số này cũng không phải là hiếm. Tại Mỹ có khoảng 30 đến 50 triệu người mắc hội chứng này.
Di truyền học cũng có thể là một nguyên nhân:
Có khoảng 90% người Mỹ gốc Á cũng như khoảng 75% người Mỹ gốc Phi, người Mỹ gốc Tây Ban Nha, Do Thái và người Mỹ bản địa trưởng thành đều không dung nạp được lactose. Chỉ có khoảng 15% người gốc Bắc Âu mắc hội chứng này.
Rất hiếm khi trẻ vừa sinh ra đã mắc chứng không dung nạp lactose, trừ khi cả bố và mẹ đều mắc hội chứng này.
Di truyền từ bố và mẹ cũng có thể khiến con mắc bệnh
Nếu trường hợp này xảy ra, trẻ ngay từ khi lọt lòng sẽ bị tiêu chảy nặng vì không thể dung nạp được lactose cả trong sữa mẹ và sữa công thức có nguồn gốc từ sữa bò.
Trẻ sẽ cần một loại sữa công thức không chứa lactose đặc biệt dành riêng cho trẻ sơ sinh bất dung nạp lactose.
Nếu con yêu bị tiêu chảy nặng, có thể là do cơ thể bé tạm thời gặp khó khăn trong việc sản xuất enzym lactase và bé có thể sẽ xuất hiện triệu chứng không dung nạp lactose trong 1 đến 2 tuần.
Một số loại thuốc cũng có tác dụng phụ khiến cơ thể sản xuất ít enzym lactase hơn bình thường gây ra chứng không dung nạp lactose tạm thời.
Một số người mắc các bệnh về ruột trong thời gian dài như bệnh Celiac [không dung nạp gluten] hay bệnh Crohn [viêm ruột từng vùng] đôi khi cũng sẽ mắc chứng không dung nạp lactose.
Triệu chứng của hội chứng không dung nạp lactose
Nếu mắc hội chứng này, bé có thể sẽ bị đau quặn bụng, tiêu chảy, đầy hơi, xì hơi nhiều sau khi uống sữa mẹ hoặc ăn các sản phẩm từ sữa, như phô mai hoặc sữa chua [khi bé bắt đầu ăn dặm] khoảng 30 phút đến 2 tiếng [không nên cho bé uống sữa bò nếu chưa được 1 tuổi].
Một số người không dung nạp lactose vẫn có thể ăn uống một lượng nhỏ sữa hoặc đồ ăn từ sữa mà không có vấn đề gì. Ngược lại có những người chỉ cần ăn phải một chút thức ăn chứa sữa cũng sẽ xuất hiện triệu chứng khó chịu.
Không dung nạp lactose có giống như dị ứng sữa không?
Câu trả lời là không. Dị ứng sữa là một phản ứng miễn dịch, trong khi không dung nạp lactose là một hội chứng do hệ tiêu hóa.
Các triệu chứng đôi khi xuất hiện giống nhau, ví dụ như dị ứng sữa hay không dung nạp lactose đều gây ra đau bụng và tiêu chảy sau khi uống sữa hoặc ăn các sản phẩm chứa sữa.
Các triệu chứng bất dung nạp đường lactose ở trẻ sơ sinh có thể giống với dị ứng sữa
Nhưng nếu bé có các triệu chứng như nổi mẩn đỏ, ngứa, sưng phù mặt, sưng môi, sưng miệng hoặc phát ban, chảy nước mắt, chảy nước mũi thì có thể bé bị dị ứng với protein trong sữa bò.
Làm thế nào để biết chắc chắn trẻ không dung nạp lactose?
Như đã nói ở trên, hội chứng này thường xuất hiện khi trẻ vào tiểu học hoặc bước vào giai đoạn vị thành niên, tuy nhiên nếu nghi ngờ con không dung nạp lactose, mẹ nên đưa con đến bác sĩ để xét nghiệm bất dung nạp lactose.
Bác sĩ sẽ hỏi và xác định xem các triệu chứng con gặp phải có phải là do không dung nạp lactose hay không và có thể sẽ đề nghị mẹ không cho trẻ uống sữa và ăn thực phẩm chứa sữa trong vài tuần để theo dõi các phản ứng của trẻ.
Cách chữa bất dung nạp lactose
Có cách nào chữa trị hội chứng này không?
Rất tiếc, câu trả lời là không. Tuy nhiên mẹ có thể làm những việc sau để hạn chế các triệu chứng ở con nếu con không may mắc phải hội chứng không dung nạp lactose.
Đọc kĩ bao bì sản phẩm
Mẹ phải tránh tất cả các loại sữa và thực phẩm có chứa sữa. Một số sản phẩm quen thuộc tưởng chừng như vô hại nhưng lại có thể chứa sữa cần để ý: Bánh quy, bánh kếp, ngũ cốc ăn sáng, khoai tây ăn liền, bơ thực vật, salad trộn, bánh mì,...
Mẹ nên đọc kỹ thông tin trước khi chọn mua sản phẩm
Mẹ nên để ý và tránh các loại thực phẩm có chứa các thành phần như: Váng sữa, sữa đông, pho mát, sản phẩm từ sữa, sữa bột và bột sữa không béo.
Rất may là giờ đây các thành phần chứa sữa [và một số chất dễ gây dị ứng khác] được quy định phải ghi rõ trên bao bì, vì thế nên mẹ có thể dễ dàng nhận ra và lựa chọn thực phẩm phù hợp cho con mình.
Theo dõi phản ứng của con
Một số người không dung nạp lactose vẫn có thể tiêu hóa một chút sữa trong khi số khác lại phản ứng với một lượng sữa dù rất ít. Vì thế mẹ nên cho bé thử và quan sát xem cơ thể con có thể tiêu hóa được bao nhiêu sữa.
Ví dụ như cho con ăn một số loại phô mai chứa ít sữa hơn các loại khác, chúng có thể được tiêu hóa dễ dàng hơn. Và sữa chua men sống cũng có thể dễ tiêu hóa hơn sữa và các loại sản phẩm chứa sữa khác vì nó có các lợi khuẩn có lợi cho tiêu hóa.
Nhưng nếu con cực kì nhạy cảm, mẹ nên tránh tất cả các loại sữa và sản phẩm chứa sữa. Hoặc chỉ cho con ăn rất ít sữa thôi. Con có thể dễ dàng tiêu hóa sữa hơn nếu ăn cùng các loại thực phẩm khác, vì thế mẹ có thể cho con ăn sữa trong bữa ăn.
Chắc chắn đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của con
Nếu phát hiện ra con không thể uống sữa và ăn các sản phẩm từ sữa, mẹ cần bổ sung cho con các nguồn canxi khác để con có thể phát triển xương và răng một cách tốt nhất.
Các nguồn canxi khác có thể kế đến: Rau có lá xanh đậm, nước ép trái cây, sữa đậu nành, đậu phụ, bông cải xanh, cá hồi đóng hộp, cam và bánh mì không chứa sữa.
Ngoài việc bổ sung canxi cho bé sơ sinh qua sữa mẹ, mẹ có thể tham khảo nguồn thực phẩm giàu canxi và các dưỡng chất khác
Các chất dinh dưỡng quan trọng khác cũng cần được quan tâm là vitamin A, vitamin D, vitamin B2 và phốt pho.
Hiện nay, các sản phẩm không chứa lactose được bày bán rất nhiều tại các cửa hàng, siêu thị. Các sản phẩm này có thể chứa đầy đủ dinh dưỡng như sữa mà lại không chứa lactose, phù hợp với những người mắc chứng không dung nạp lactose.
Và cuối cùng, nếu cảm thấy khó khăn trong việc cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho con mà không cần sữa và các sản phẩm từ sữa thì hãy trao đổi với bác sĩ dinh dưỡng về việc dùng thực phẩm chức năng bổ sung dưỡng chất cho trẻ và nhớ tuân thủ tuyệt đối chỉ dẫn của bác sĩ nhé!
Nguồn: Babycenter
Hội chứng không dung nạp lactose khá phổ biến và là mối lo của nhiều bậc cha mẹ có con nhỏ. Hội chứng có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Vậy cụ thể hội chứng này là gì và mức độ nguy hiểm như thế nào? Cùng tìm hiểu và tìm ra giải pháp để khắc phục nỗi lo cho các bậc phụ huynh.
1. Không dung nạp lactose ảnh hưởng gì đến sức khỏe?
Hội chứng không dung nạp lactose là tình trạng cơ thể không có khả năng tiêu hóa lactose [đường sữa]. Đây là loai đường có trong sữa và các chế phẩm từ sữa, bao gồm cả sữa mẹ.
Nguyên nhân của hội chứng này là do cơ thể không có đủ lactase – một loại enzyme trong ruột non – để có thể hấp thụ đường lactose. Có nhiều người có nồng độ lactase thấp nhưng vẫn có thể tiêu hóa sản phẩm từ sữa. Nhưng nếu ở trường hợp không dung nạp được thì sự thiếu lactase dẫn đến nhiều triệu chứng khi ăn thực phẩm từ sữa.
Người mắc hội chứng này khi uống sữa hoặc ăn uống các thực phẩm có chứa đường lactose sẽ không phân hủy và được chuyển xuống ruột già. Tại đây, lactose sẽ được các vi khuẩn phân hủy thành chất khí và lỏng. Người bệnh sẽ xuất hiện một số triệu chứng như đầy hơi, tiêu chảy. Hội chứng không dung nạp lactose không quá nguy hiểm, nhưng vẫn mang lại những cảm giác khó chịu.
Tình trạng này gây ảnh hưởng lên mọi độ tuổi, đặc biệt là người lớn. Triệu chứng thường xuất hiện sau 30 phút đến 2 tiếng sau khi ăn hoặc uống sữa hay các sản phẩm từ sữa. Dấu hiệu có thể là đau bụng, tiêu chảy, đầy bụng hoặc buồn nôn [thường ít gặp]. Dù hội chứng này không quá nguy hiểm nhưng đối với trẻ em, nó sẽ dẫn đến sự thiếu hụt chất dinh dưỡng.
2. Hội chứng không dung nạp lactose – nỗi lo của nhiều mẹ
Chúng ta biết rằng đối với trẻ sơ sinh thì sữa mẹ chính là nguồn dinh dưỡng tốt nhất. Sữa mẹ vừa là nguồn cung cấp dinh dưỡng, vừa là nguồn miễn dịch tự nhiên của các bé. Do đó hội chứng không dung nạp lactose nếu diễn ra ở trẻ sơ sinh vẫn là một vấn đề rất nghiêm trọng. Đây là những trường hợp bất dung nạp lactose bẩm sinh. Nó trở thành nỗi lo lớn của các bậc cha mẹ khi có con nhỏ.
Trường hợp không dung nạp lactose lại thường gặp hơn ở trẻ trên 5 tuổi. Lúc này trẻ không cần thiết phải uống sữa như trẻ sơ sinh. Nhưng việc uống sữa sẽ cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết để trẻ phát triển tốt hơn. Nếu bé mắc hội chứng này, bố mẹ cần cho các bé uống những loại sữa không chứa hoặc chứa ít lactose. Hoặc bố mẹ cũng có thể bổ sung các dinh dưỡng bằng những con đường khác.
Nhưng dù ở độ tuổi nào thì việc bất dung nạp lactose cũng ảnh hưởng ít nhiều đến sức khỏe của trẻ em. Đặc biệt khi không hiểu nguyên nhân, các mẹ thường rất lo lắng về các triệu chứng liên quan đến việc không dung nạp lactose. Đôi khi điều này có thể dẫn đến việc phụ huynh không hiểu rõ và áp dụng những giải pháp điều trị không phù hợp. Để tránh trường hợp này, các cha mẹ cần tìm hiểu rõ nguyên nhân.
3. Tìm ra nguyên nhân của hội chứng không dung nạp lactose
Có thể thấy không dung nạp lactose là một hội chứng dù không quá nguy hiểm nhưng cũng rất đáng lo. Đặc biệt với các gia đình có con nhỏ, việc chăm sóc về dinh dưỡng cho trẻ là rất quan trọng. Nhiệm vụ của cha mẹ là đem lại cho con điều kiện tốt nhất để phát triển, bao gồm cả việc khắc phục hội chứng không dung nạp lactose.
Tại Gene Solutions hiện có dịch vụ giải mã gen GenLove Kid dành cho trẻ em và GenLove Me dành cho người trưởng thành. Cả hai dịch vụ này đều sử dụng phương pháp giải mã gen để xác định một số vấn đề về thể chất của bé. Giải mã gen này có thể tìm ra gen MCM6 giải mã khả năng dung nạp lactose.
Việc giải mã gen để biết được bé có mắc hội chứng không dung nạp lactose là rất quan trọng, giúp cha mẹ hiểu rõ thể trạng của con và được hướng dẫn những biện pháp khắc phục tốt và nhanh nhất cho con trẻ. Đặc biệt, giải mã gen GenLove Kid của Gene Solutions còn giúp xác định nhiều yếu tố về thể chất, tiềm năng của con: hàm lượng vitamin D, nguy cơ tăng cân, dung nạp lactose, sức mạnh – sức bền, tính cách, khả năng,…
Xem thêm:
- Giải mã gen thể chất và những lợi ích thiết thực
CÔNG TY CỔ PHẦN GIẢI PHÁP GENE
Trụ sở tại TP.HCM: 186 – 188 Nguyễn Duy Dương, Phường 3, Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: 0287 101 8688 [Phím 1] – 0911 649 383
Văn phòng tại Hà Nội: Phòng 503, tòa nhà Vạn Phúc, số 2 Núi Trúc, Phường Kim Mã, Quận Ba Đình, Hà Nội
Hotline: 0287 101 8688 [Phím 2] – 0936 455 025