Gia tốc là gì vật lý 10 năm 2024
Liên hệ giữa gia tốc với lực và khối lượng Đơn vị cơ bản và đơn vị dẫn xuất Định nghĩa đơn vị lựcBÀI 1. LỰC VÀ GIA TỐC Show
Quảng cáo
- Khi khối lượng không đổi thì độ lớn của gia tốc tỉ lệ thuận với độ lớn của lực hay \(a \sim F\) - Với lực tác dụng không đổi, xe có khối lượng lớn hơn sẽ có gia tốc nhỏ hơn. Hay vật có khối lượng càng lớn thì càng khó thay đổi vận tốc \(a \sim \frac{1}{m}\) Ví dụ: Với những vật có khối lượng khác nhau, quan sát thực tế cho thấy, vật nào có khối lượng lớn hơn thì khó tăng tốc hơn và cũng mất nhiều thời gian hơn để dừng lại \=> Độ lớn gia tốc của một vật có khối lượng xác định tỉ lệ thuận với độ lớn của lực gây ra gia tốc cho vật. Một lực có độ lớn xác định gây ra cho các vật có khối lượng khác nhau các gia tốc có độ lớn tỉ lệ nghịch với khối lượng của mỗi vật II. Đơn vị cơ bản và đơn vị dẫn xuất - Trong hệ SI có 7 đơn vị cơ bản - Các đơn vị khác đều có thể được biểu diễn qua các đơn vị cơ bản và được gọi là đơn vị dẫn xuất. Đơn vị dẫn xuất để đo một đại lượng được xác định bằng cách sử dụng định nghĩa hoặc biểu thức tính của đại lượng đó III. Định nghĩa đơn vị lực - Một niuton là độ lớn của một lực gây ra gia tốc 1 m/\({s^2}\) cho vật có khối lượng 1 kg. Do đó, 1 N = 1 kg . 1 m/\({s^2}\) = 1 kg.m/\({s^2}\) - Lực và một số đại lượng vật lí khác có đơn vị dẫn xuất được biểu diễn qua các đơn vị cơ bản theo biểu thức khá phức tạp. Khi đó để thuận tiện, người ta đặt kí hiệu riêng cho đơn vị dẫn xuất đó. Ngưới ta dùng đơn vị N thay cho kg.m/ Gia tốc là gì? Công thức tính gia tốc như thế nào? Mời các bạn tìm hiểu về đại lượng vật lý quan trọng này trong bài viết dưới đây. Gia tốcGia tốc là gì?Gia tốc là đại lượng vật lý đặc trưng cho sự thay đổi của vận tốc theo thời gian. Nó là một trong những đại lượng cơ bản dùng để mô tả chuyển động. Đơn vị của gia tốc thường là độ dài chia cho bình phương thời gian. Đơn vị chuẩn thường được sử dụng là: m/s² (mét trên giây bình). Phân loại gia tốcMột số loại gia tốc thường được gặp trong chương trình vật lý THPT sau đây.
Công thức tính gia tốc tổng quátCông thức tính gia tốc tổng quát: Trong đó: Công thức tính gia tốc tức thờiGia tốc tức thời của vật là biểu diễn cho sự thay đổi vận tốc của vật đó trong một khoảng thời gian vô cùng nhỏ (tức thời). Công thức: Trong đó với: v là vận tốc đơn vị m/s t là thời gian đon vị s Công thức tính gia tốc trung bìnhGia tốc trung bình của vật biểu diễn cho sự thay đôi vận tốc của vật đó trong một khoảng thời gian nhất định. Gia tốc trung bình là biễn thiên của vận tốc được chia cho biến thiên thời gian. Công thức: Trong đó:
Lưu ý: Trong trường hợp vật chuyển động tròn đều, thì v và R đều là các đại lượng không đổi. Do đó gia tốc pháp tuyến trong trường hợp này là gia tốc hướng tâm và không đổi. Công thức tính gia tốc tiếp tuyếnGia tốc tiếp tuyến là đại lượng mô tả cho sự thay đổi độ lớn vecto vận tốc. Gia tốc tiếp tuyến có các điểm lưu ý sau:
Công thức gia tốc tiếp tuyến: Quan hệ giữa gia tốc tiếp tuyến và gia tốc pháp tuyến: Gia tốc trong chuyển động hình cong bao gồm hai phần:
Công thức tính gia tốc trọng trườngGia tốc trọng trường là đại lượng của gia tốc do lực hấp dẫn tác dụng lên vật. Khi bỏ qua ma sát do lực cản không khí, theo nguyên lý tương đương thì mọi vật đều chịu một gia tốc trong trường hấp dẫn là giống nhau đối với tâm khối lượng của vật. Gia tốc trọng trường giống nhau đối với mọi vật chất và khối lượng. Gia tốc trọng trường thường do lực hút của tái đất gây nên thường khác nhau tại các điểm và dao động từ: 9.78-9.83. Tuy nhiên, trong các bài tập thì người ta thường lấy bằng 10 m/s2 Công thức tính gia tốc toàn phầnGia tốc toàn phần hiểu đơn giản là tổng của hai gia tốc là gia tốc tiếp tuyến và gia tốc pháp tuyến theo vecto. Công thức tính như sau: |
