Sau cuộc “nở nhụy khai hoa”, nhiều mẹ nóng lòng mong được lấy lại vóc dáng thuở xuân thì bằng cách luyện tập. Nhưng vấn đề đặt ra rằng chuyện tập thể dục sau sinh mổ bao lâu mới có thể thực hiện được.
Bởi thời gian phục hồi sau sinh mổ thường sẽ kéo dài hơn ở những mẹ chọn sinh con qua ngả âm đạo [thường mất khoảng vài tuần để cơ thể phục hồi hoàn toàn]. Điều quan trọng nhất là bạn nắm rõ đâu là thời điểm thích hợp để tập thể dục sau sinh mổ và các hình thức luyện tập phù hợp. Đừng lo lắng, Hello Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn thông qua bài viết sau.
Tập thể dục sau sinh mổ bao lâu mới có thể thực hiện được?
Trả lời cho thắc mắc “Sau sinh mổ bao lâu thì tập thể dục được” giới chuyên gia cho biết, mẹ cần dành khoảng 6 tuần để nghỉ ngơi trước khi bắt đầu việc này. Bởi sinh mổ là một cuộc đại phẫu và đây là khoảng thời gian tối thiểu để các vết thương tự chữa lành. Bác sĩ là người sẽ cho bạn lời khuyên chính xác nhất rằng khi nào bạn có thể tập luyện và các hình thức vận động phù hợp.
Trên thực tế, sau khoảng 3 – 4 tuần kể từ ngày mổ bắt thai, nhiều mẹ đã có thể thực hiện các bài tập nhẹ như đi bộ hoặc bơi lộ. Nhưng điều này còn tùy thuộc vào thể trạng của sản phụ sau ca mổ và cả sự đồng ý của bác sĩ sản khoa. Cũng trong giai đoạn từ 4 – 6 tuần sau sinh, mẹ sẽ được khuyên không nên thực hiện các bài tập tác động đến vùng core [lõi] hay nôm na là giữa cơ thể vì sẽ ảnh hưởng đến tiến độ phục hồi.
Nên hiểu rằng khả năng phục hồi sau sinh mổ tùy theo cơ địa của từng mẹ. Một vài mẹ thường xuyên bị mất máu, nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh đường ruột hoặc cục máu đông sau phẫu thuật. Trong vài trường hợp, thai phụ sinh mổ còn bị nhiễm trùng bàng quang và tử cung nên phải điều trị bằng thuốc kháng sinh dẫn đến việc phục hồi chậm.
Lời khuyên cho mẹ về việc luyện tập sớm
Vậy là bạn đã rõ sau sinh mổ bao lâu thì tập thể dục được. Trong thời gian dưỡng thương, bạn có thể thử đi bộ vì điều này giúp đẩy nhanh thời gian phục hồi. Bạn không nhất thiết phải đi bộ suốt một khoảng thời gian nhất định như 30 phút hay 1 giờ mà chỉ cần đi bộ chậm rãi vòng quanh giường bệnh đến phòng tắm, lên xuống hành lang bệnh viện. Bạn cũng có thể nâng cao mức luyện tập mỗi ngày và nhớ giữ tốc độ chậm rãi.
Có thể bạn quan tâm: 5 bài tập thể dục sau sinh mổ giúp mẹ sớm lấy lại eo thon
Nhìn chung, bạn có thể hoàn toàn khỏe mạnh vào 6 tuần sau sinh. Tuy thế, bạn vẫn có thể thấy khó khăn khi luyện tập, khó uốn dẻo, nâng tạ hoặc leo cầu thang. Đừng lo lắng vì bạn không cần làm những bài luyện tập đó cho tới khi cảm thấy thoải mái. Bên cạnh đó, bạn nhớ xem chừng bất kì triệu chứng bất thường như đau, chảy máu hoặc sốt vì đó có thể là dấu hiệu của việc nhiễm trùng sau sinh mổ.
Bạn có thể bắt đầu tập luyện các bài tập cho cơ sàn chậu vì quá trình mang thai tạo nên rất nhiều áp lực lên khu vực này. Mỗi khi bế con lên, bạn nên thắt chặt các cơ sàn chậu và cơ bụng dưới cùng một lúc. Điều này sẽ giúp bảo vệ lưng và bạn cũng không bị són tiểu.
Một khi đã thoải mái với các bài tập cơ sàn chậu, bạn có thể bắt đầu tập luyện cho phần bụng dưới.
Bạn có thể thử bài tập đơn giản dưới đây trong 10 nhịp, bắt đầu bằng 2 lần/ngày rồi tăng dần lên 3 lần/ngày. Nếu cảm thấy khó khăn, bạn hãy bắt đầu với 5 nhịp và 2 lần mỗi ngày:
- Nằm ngửa và co chân
- Ép chặt cơ sàn chậu trong khi bạn thở ra
- Giật phần rốn lên và xuống tại cùng một thời điểm
- Cố gắng hít thở đều trong khi vẫn giữ nguyên tư thế hóp bụng trong 10 giây.
Liệu tập thể dục sau sinh mổ có ảnh hưởng đến việc cho con bú hay không?
Câu trả lời là “Không” bạn nhé! Miễn là mẹ duy trì thói quen uống đủ nước thì việc luyện tập sẽ không ảnh hưởng nhiều đến số lượng hay thành phần dinh dưỡng trong sữa mẹ. Nhưng lời khuyên là hãy hạn chế thực hiện những bài tập khiến ngực bị đau nhức. Để hạn chế vấn đề này, bạn có thể mặc áo lót thể thao khi luyện tập hoặc cố gắng cho trẻ bú mẹ trước khi bắt đầu để không gặp tình trạng ngực căng tức khó chịu.
Bạn có thể đề ra những kế hoạch nâng cao khả năng phục hồi sau phẫu thuật để có thể trở lại với những hoạt động thường ngày một cách nhanh chóng.
Nghỉ ngơi bất cứ khi nào có thể, uống nhiều nước và cẩn thận nâng đỡ vùng bụng có vết mổ khi bạn thực hiện những hoạt động thường ngày như thức dậy, đi bộ, hắt hơi hoặc ho. Ngoài ra, bạn hãy sử dụng gối mềm để đỡ cơ thể bé khi bạn cho bé bú. Ngoài ra, bạn hãy nhớ uống thuốc đúng hướng dẫn, đừng cố nâng vật nặng và không nên quan hệ tình dục sau sinh cho đến khi có sự đồng ý của bác sĩ.
Một vài mẹ sẽ cảm thấy có môt khoang trống trong lớp cơ bụng sau khi sinh, hiện tượng này tạm dịch là “tách cơ thẳng bụng”. Mẹ sinh mổ cần 4-8 tuần để hồi phục hoàn toàn. Nếu cảm thấy khó chịu vì cứ phải nằm yên, bạn có thể hỏi ý kiến bác sĩ về những bài tập nhẹ nhàng nhé.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
- Vết mổ sưng, nóng, có màu đỏ, đau hoặc rỉ dịch
- Bạn bị sốt cao hơn 38°C
- Âm đạo chảy rất nhiều máu hoặc dịch âm đạo có mùi hôi…
Thường trước khi xuất viện, bác sĩ sẽ ghi lịch hẹn yêu cầu bạn đến bệnh viện kiểm tra vào khoảng 4 tuần sau đó. Ở lần kiểm tra này, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám âm đạo, cổ tử cung, vết mổ, đo huyết áp và kiểm tra cân nặng, chỉ định bạn siêu âm để kiểm tra tử cung để đánh giá mức độ phục hồi. Từ đó, bác sĩ sẽ đánh giá được tình trạng sức khỏe của bạn và đưa ra lời khuyên thích hợp về thời điểm quan hệ sau sinh mổ an toàn, cũng như tư vấn phương pháp tránh thai sau sinh.
Thông thường, mẹ bỉm sữa chỉ nên quan hệ sau thời điểm mổ bắt con khoảng 6 tuần. Đây là thời điểm mà cơ thể bạn đã phục hồi, những cơn đau từ vết mổ đã có thể biến mất.
Nếu có băn khoăn về việc sinh mổ bao lâu thì đặt vòng được hay tránh thai sau sinh mổ, bạn hãy trao đổi ngay với bác sĩ ở lần thăm khám này. Dựa trên tình hình sức khỏe của bạn, mức độ phục hồi của tử cung, bác sĩ sẽ giải đáp chính xác cho bạn và tư vấn về thời điểm thích hợp tiến hành đặt vòng tránh thai hay áp dụng hình thức tránh thai phù hợp.
3. Cần lưu ý gì khi cho con bú sau sinh mổ?
Thời gian cho bé bú sau sinh mổ sẽ tùy thuộc vào sức khỏe của bạn và bé. Bạn có thể cho bé bú ngay trong một giờ đầu sau sinh hoặc nếu sinh mổ bằng hình thức gây mê toàn thân, bạn có thể chờ khoảng 4 đến 6 giờ khi thuốc mê bớt tác dụng. Sau sinh, bạn nên cho bé bú càng sớm càng tốt, điều này không chỉ tăng sức đề kháng cho bé mà còn giúp mẹ nhanh hồi phục, giảm nguy cơ băng huyết.
Theo nghiên cứu, trẻ sinh mổ thường“thiệt thòi” hơn trẻ sinh thường. Bởi trẻ sinh mổ không có cơ hội tiếp xúc với lợi khuẩn tại đường sinh tự nhiên của mẹ cũng như mất đi đi cơ hội được bú sữa non trong vòng vài giờ đầu sau sinh. Điều này khiến hệ vi sinh đường ruột dễ bị mất cân bằng, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển hệ miễn dịch và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý.
Dựa vào kết quả nghiên cứu được thực hiện với 2 triệu trẻ em tại Đan Mạch từ tháng 1/1973 đến tháng 3/2016, trẻ sinh mổ có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, viêm khớp, bệnh Celiac và bệnh viêm ruột cao hơn đáng kể so với trẻ sinh thường [9] Không chỉ dừng lại ở đó, kết quả nghiên cứu vào tháng 11/2020 được tổng hợp dữ liệu từ hơn 7 triệu ca sinh ở Đan Mạch, Scotland, Anh và Úc từ năm 1996 đến năm 2015 còn cho thấy trẻ sinh mổ có nhiều khả năng nhiễm các loại nhiễm trùng lâm sàng, đặc biệt là nhiễm trùng đường tiêu hóa, hô hấp và nhiễm virus. Nguy cơ này vẫn cao đối với trẻ em từ 2-5 tuổi. Ngoài ra, kết quả của gần 2000 bài nghiên cứu về mối liên hệ giữa trẻ sinh mổ và bệnh hen suyễn cũng cho thấy trẻ sinh mổ có nguy cơ mắc bệnh hen suyễn cao hơn.
Chính vì vậy, đối với trẻ sinh mổ, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng không thể thiếu để xây dựng hệ miễn dịch và nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Nhờ vào các chất đạm, chất béo, lactose và các loại vitamin, sữa mẹ giúp bổ sung một lượng lớn dưỡng chất giúp trẻ sinh mổ khỏe mạnh, chống lại các bệnh viêm nhiễm.
Dưỡng chất HMOs, đặc biệt là 5 HMOs, có trong sữa mẹ còn giúp trẻ tăng cường khả năng miễn dịch nhờ vào khả năng nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi trong đường ruột, giảm vi khuẩn có hại. Ngoài ra, nucleotides trong sữa mẹ còn có khả năng phát triển hàng rào niêm mạc và giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh viêm ruột hoại tử. [10] Cuối cùng, sữa mẹ còn chứa men vi sinh Bifidobacterium, giúp trẻ giảm nguy cơ mắc phải các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp.
4. Sinh mổ nên ăn gì?
“Sinh mổ nên ăn gì” là câu hỏi của rất nhiều bà mẹ sau sinh. Một chế độ dinh dưỡng đầy đủ giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục và cung cấp năng lượng là cần thiết cho cơ thể. Hãy duy trì thói quen ăn uống lành mạnh như khi bạn còn mang thai. Hãy ăn đa dạng các loại thực phẩm giàu protein, vitamin C, chất sắt để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. Do đó, có thể bác sĩ sẽ kê toa cho bạn dùng bổ sung vitamin và sắt sau sinh để ngăn ngừa tình trạng thiếu chất.
- Thực phẩm có hàm lượng protein cao: thịt, cá, thịt gà, trứng, các chế phẩm từ sữa, các loại hạt và đậu.
- Thực phẩm giàu vitamin C: cam, bưởi, dâu tây, dưa hấu và đu đủ. Đây cũng những loại trái cây tốt cho mẹ sau sinh mổ.
- Thực phẩm giàu sắt là các loại thịt đỏ [thịt bò, cá hồi], gan, đậu khô, hoa quả khô và ngũ cốc giàu chất sắt.
Ngoài ra, bạn đừng quên bổ sung vào khẩu phần ăn hàng ngày các loại thực phẩm giàu vitamin A như rau xanh, trái cây, cà rốt và khoai lang.