Thời gian ốm nghén kéo dài bao lâu

Ốm nghén là dấu hiệu biểu hiện có thai phổ biến ở mẹ bầu. Đây không phải tình trạng bệnh lý nghiêm trọng gây nguy cơ xấu đến sức khỏe của bé cưng trong bụng. Nế

Ốm nghén do mang thai là gì? Ốm nghén là tổng hợp của các biểu hiện khó chịu xảy ra giai đoạn đầu của thai kỳ. Trong đó, nổi bật nhất là triệu chứng buồn nôn và nôn ói. Có đến khoảng từ 50% đến 90% phụ nữ mang thai phải chịu đựng các cơn buồn nôn và ói mửa mỗi ngày khi trải qua giai đoạn ốm nghén. Tuy nhiên, chỉ có 1% trong số đó thực sự được xem là ốm nghén nặng và cần đến trợ giúp y tế.

Khi mới mang thai, nhiều phụ nữ thường bị buồn nôn vào buổi sáng. Thông thường, tình trạng này là vô hại. Buồn nôn vào buổi sáng có thể gây khó chịu nhưng triệu chứng này thường biến mất khi bạn mang thai khoảng 12 tuần. Thời điểm xảy ra dấu hiệu ốm nghén đầu tiên khác nhau ở sản phụ này so với sản phụ khác. Tuy nhiên, hầu hết các phụ nữ bắt đầu cảm thấy khó chịu do thai kì bắt đầu khoảng nửa chừng trong ba tháng đầu tiên, giữa tuần thứ sáu và tuần thứ tám của tuổi thai. Nói một cách khác, mẹ bầu hoàn toàn không có triệu chứng gì bất thường trước tuần lễ thứ sáu. Và điều này cũng có nghĩa là cơn nôn ói đầu tiên đột ngột vào ngay lúc thức dậy sau những ngày trễ kinh là tin báo hiệu bạn đã mang thai.

Phân biệt giữa nôn nghén thông thường và chứng ốm nghén nặng Một số bà bầu chỉ cảm thấy buồn nôn thoáng qua một, hai lần trong ngày. Tình trạng này được xem là ốm nghén nhẹ. Trường hợp ốm nghén nặng là khi cơn buồn nôn kéo dài vài giờ mỗi ngày và xảy ra nôn ói thường xuyên hơn. Việc có điều trị ốm nghén hay không phụ thuộc vào mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống của bà mẹ mang thai, chứ không phải là tình trạng ốm nghén nhẹ hay nặng. Hội chứng nôn nghén là dạng ốm nghén nặng nhất của thai kỳ, với tỷ lệ xảy ra khoảng 3%. Phụ nữ được chẩn đoán bị nôn nghén khi trọng lượng cơ thể trước khi sinh giảm tới 5% và bị mất nước nghiêm trọng [do nôn ói quá nặng]. Bà bầu bị nôn nghén cần điều trị để ngăn chặn tình trạng nôn mửa, cân bằng nước và điện giải cho cơ thể. Đôi khi sản phụ cần phải nhập viện để theo dõi.

Ốm nghén nặng xảy ra khi nào?

• Có tiền sử HG nghĩa là bạn từng bị ốm nghén nặng khi mang thai lần trước
• Mang song thai hoặc đa thai
• Thừa cân
• Mang thai lần đầu
• Bệnh nguyên bào nuôi [bệnh do có sự gia tăng của tế bào bên trong tử cung].

• Ăn không ngon
• Nôn nhiều hơn 3 hoặc 4 lần một ngày
• Mất nước
• Cảm thấy xây xẩm, chóng mặt
• Giảm 2 – 10kg cân nặng hoặc 5% trọng lượng cơ thể vì nôn quá nhiều.

Ốm nghén thường nặng nhất vào giai đoạn nào? Ốm nghén khi mang thai còn có tên gọi là “bệnh buổi sáng” [Morning sickness] do các triệu chứng thường nặng nề vào lúc mới thức dậy. Tuy thế, phần lớn các mẹ bầu đều có thể bị ảnh hưởng tại bất cứ thời điểm nào trong ngày, nhất là khi có sự kích thích về mùi, vị thức ăn hay cả âm thanh, ánh sáng, nơi đông người. Không những thế, mẹ bầu còn gặp phải cảm giác chán ăn, thường xuyên thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, không thể tập trung vào bất cứ điều gì khác hơn ngoài cảm giác buồn nôn, nhức đầu, chóng mặt, rối loạn giấc ngủ... Đỉnh điểm của các rối loạn này cũng thay đổi trên từng sản phụ nhưng phần lớn là tập trung nhiều quanh tuần lễ thứ chín của thai kì. Một số giả thiết được đặt ra để giải thích cho vấn đề này là do đây là mốc thời gian hình thành trọn vẹn các cơ quan của bào thai. Dưới sự huy động một lượng lớn các nguyên liệu, chất xúc tác, phản ứng chuyển hóa và nồng độ hormone tăng trưởng, những cơn “bùng nổ sinh hóa” khiến cơ thể người mẹ mất căn bằng và hoạt động của các hệ cơ quan từ đó cũng bị xáo động theo. Sau những ngày “thai hành” vất vả, hầu hết các phụ nữ sẽ cảm thấy thuyên giảm vào tuần thứ 16. Chỉ một số nhỏ [khoảng 10%] còn bị buồn nôn và nôn kéo dài trong suốt thai kỳ đến lúc sinh.

Tình trạng buồn nôn và nôn khi mang thai thường không gây hại cho sức khỏe của cả thai phụ và thai nhi. Tuy nhiên, sản phụ cần phải tìm cách khắc phục bằng cách bổ sung đủ nước và điện giải để tránh bị mất nước và giảm cân quá mức, ảnh hưởng đến cân nặng của thai nhi sau khi sinh. Mất nước quá mức có thể dẫn đến rối loạn ở tuyến giáp, gan và nước ối.

• Nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc và thư giãn càng nhiều càng tốt. Stress và mệt mỏi có thể khiến tình trạng ốm nghén trở nên tồi tệ hơn. Do đó, nếu có thể bạn nên tạm nghỉ việc một thời gian ngắn để không làm tình trạng tồi tệ thêm nữa.
• Uống nước thường xuyên để tránh mất nước. Bạn nên uống từng ngụm nhỏ và thường xuyên. Việc này có thể giúp ngăn ngừa nôn hơn là bạn uống một lượng nước lớn cùng một lúc. Hãy thử uống nước giữa các bữa ăn. Nếu bạn thấy thật khó để không nôn ra mọi thứ, bạn chỉ nên uống vài ngụm nước trong bữa ăn.
• Tránh các đồ uống lạnh, chua hay ngọt.
• Chia nhỏ các bữa ăn và hạn chế để dạ dày trống vì có thể làm bạn cảm thấy buồn nôn hơn. Bạn cần giữ lượng đường trong máu không xuống quá thấp bằng cách ăn một lượng nhỏ thức ăn ít đường, thực phẩm giàu  chất xơ hay chứa nhiều carbohydrate và ít chất béo như bánh mì, cơm hoặc mì ống.
• Ưu tiên cho các loại thực phẩm dễ ăn như bánh mì nướng hoặc bánh quy giòn. Vì các loại thực phẩm này tốt hơn so với các loại thực phẩm ngọt, cay hoặc béo. Hãy ưu tiên dùng một số loại thực phẩm có hàm lượng protein cao như thịt, trứng, các loại hạt hoặc các sản phẩm từ sữa như bánh quy giòn.
• Nếu bị ốm nghén không ăn được bạn nên bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể bằng các món ăn đơn giản như bánh quy lạt. Hãy nghỉ ngơi trong 20 phút hoặc lâu hơn trước khi ra khỏi giường và nhớ dành thời gian để làm thức ăn vào buổi sáng.
• Gừng được xem là một trong những phương pháp giúp giảm buồn nôn. Gừng tươi có thể khó sử dụng với một số mẹ bầu. Do đó, bạn hãy sử dụng gừng dưới dạng sản phẩm như bánh quy gừng, trà gừng hoặc dùng sirô gừng, viên nang hoặc viên nén.
   

Ốm nghén đối với một số thai phụ chỉ đơn giản là sự khó chịu với thực phẩm hoặc nhạy cảm đối với mùi hoặc vị nhất định. Nhưng với một số thai phụ phụ khác thì ốm nghén là buồn nôn, nôn ói, thường diễn ra đỉnh điểm vào buổi sáng và biến mất sau bữa trưa. Tuy nhiên đối với một số thai phụ thì có thể buồn nôn và nôn ói kéo dài cả ngày, hàng giờ sau khi thức dậy. Có đến 70% phụ nữ khi mang thai bị buồn nôn và nôn ói, có những trường hợp ốm nghén kéo dài phải nhập viện.

Có đến 70% phụ nữ khi mang thai bị buồn nôn và nôn ói

Tại sao phụ nữ bị buồn nôn khi mang thai?

Chưa có một nguyên nhân chắc chắn, nhưng những thay đổi trong cơ thể người phụ nữ khi mang thai, đặc biệt là sự gia tăng của hormone thai kỳ, làm khứu giác tăng và hệ thống tiêu hóa nhạy cảm hơn.

Ốm nghén kéo dài bao lâu?

Buồn nôn thường bắt đầu vào tuần thứ 5 hoặc thứ 6 của thai kỳ và có thể nặng hơn vào đầu tháng thứ 3. Các triệu chứng thường biến mất vào khoảng đầu tam cá nguyệt thứ hai, nhưng có đến 15-20% phụ nữ có thể gặp trình trạng ốm nghén kéo dài lâu hơn.

Tuy nhiên những triệu chứng của ốm nghén hoàn toàn có thể kiểm soát và có thể được giảm bớt mà chưa cần phải sử dụng đến thuốc. Dưới đây là một số biện pháp khắc phục giúp mẹ bầu vượt qua cơn ốm nghén.

1. Chia nhỏ bữa ăn, ăn làm nhiều bữa hơn

Để bụng đói có thể khiến cho tình trạng buồn nôn tồi tệ hơn. Thay vì ăn ba bữa ăn chính trong ngày, mẹ nên thử chia ra làm nhiều bữa ăn nhỏ. Để giảm ốm nghén, bớt buồn nôn vào buổi sáng, hãy thử đặt một chút bánh quy, bánh mì khô hoặc hạt ngũ cốc cạnh giường để bạn có thể ăn một lượng nhỏ ngay khi thức dậy.

2. Làm dịu dạ dày với gừng

Nghiên cứu cho thấy rằng gừng có thể giúp giải quyết cơn đau dạ dày. Hãy thử trà gừng, ngậm gừng, một số chế phẩm khác của gừng như ô mai gừng hoặc rượu gừng làm bằng gừng thật. Miếng ngậm có chứa gừng giúp giảm nôn nghén ngay tức thì và giảm cả ốm nghén, điều này cũng rất có ích cho bà bầu ốm nghén.

3. Bỏ qua một số loại thực phẩm

Cố gắng tránh xa các thực phẩm béo và dầu mỡ, thực phẩm rất ngọt, thực phẩm cay và thực phẩm tạo khí. Đã có các báo cáo nghiên cứu thấy rằng khi sử dụng thực phẩm protein cao, carbohydrate nhiều, mặn, ít chất béo, nhạt và thực phẩm khô [ví dụ như các loại hạt, bánh quy giòn, bánh mì nướng và ngũ cốc] ít gây buồn nôn. Bạn cũng có thể chống buồn nôn trong bữa ăn bằng cách tách riêng đồ ăn và đồ uống [tránh uống đồ uống trong khi bạn đang ăn].

4. Tránh mùi mạnh

Một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm là tránh các tác nhân môi trường, đặc biệt là mùi mạnh. Giữ khoảng cách tránh khói thuốc lá, nước hoa và bất cứ thứ mùi gì khác có ảnh hưởng đến bạn. Nếu bạn nấu ăn, hãy mở các cửa sổ để giảm thiểu mùi nấu ăn.

5. Thử liệu pháp mùi hương

Mùi bạc hà, chanh hoặc cam có thể giúp giảm bớt buồn nôn. Hãy thử các mùi hương dược liệu khiến bạn cảm thấy dễ chịu, thư thái và thoải mái hơn.  

6. Sử dụng, bổ sung vitamin trước sinh

Sắt là một trong những chất không thể thiếu khi bổ sung cho bà bầu trước sinh. Tuy nhiên sắt có thể làm triệu chứng buồn nôn của bà bầu nặng thêm. Vì vậy mẹ hay thử thay đổi thời gian uống vào thời gian trước khi đi ngủ thay vì uống vào buổi sáng khi đói bụng.

7. Liệu pháp thay thế

Nhiều thai phụ cảm thấy đỡ buồn nôn do thai nghén hơn bằng cách bấm huyệt hoặc châm cứu. Tuy nhiên đây chỉ là các liệu pháp hỗ trợ chứ không hoàn toàn điều trị được ốm nghén, nôn nghén.

8. Vận động, luyện tập với mức độ phù hợp

Vận động cơ thể với mức độ phù hợp trong thai kỳ cũng giúp cơ thể người mẹ khỏe mạnh và giảm được tình trạng nôn nghén thai kỳ. Mẹ hãy thử đi bộ thêm trong ngày, đi bơi hoặc tham gia lớp yoga trước khi sinh. Tuy nhiên mẹ cần ghi nhớ nên hỏi trước người hướng dẫn về mực độ luyện tập phù hợp với tình trạng thai kỳ của bản thân. Vận động cơ thể cũng được khuyên khích trong thai kỳ, mẹ bầu nên tạo thói quen luyện tập.

9. Sử dụng thuốc để điều trị ốm nghén

Hầu hết buồn nôn và ói mửa trong thai kỳ có thể được kiểm soát bằng các biện pháp trên, nhưng nếu bạn không thấy giảm ốm nghén khi đã thực hiện các cách trên thì đây là một số loại thuốc giảm nghén:

• Bổ sung vitamin B6 có thể làm giảm buồn nôn. Có thể sử dụng 25 mg, ba lần một ngày, thận trọng không vượt quá 200 mg mỗi ngày. 
   
• Doxylamine, một loại thuốc kháng histamine, dùng trong thai kỳ để giúp giảm nôn. Uống nửa viên vào buổi sáng và một viên trước khi đi ngủ, nhưng cẩn thận không dùng trước khi lái xe vì nó có thể gây buồn ngủ. Nghiên cứu chỉ ra rằng vitamin B6 và doxylamine có hiệu quả nhất khi được sử dụng cùng nhau, vì vậy có kết hợp cả hai để giảm triệu chứng tối đa.
   
• Benadryl, một loại thuốc kháng histamine khác, dùng để giảm buồn nôn và nôn. Uống một viên 25 mg, uống bốn lần một ngày. Thuốc này cũng gây buồn ngủ khi uống.

Khi nào đi khám bác sĩ?

Một số ít phụ nữ mang thai gặp phải một tình trạng được gọi là gravidarum hyperemesis [hội chứng nôn nghén], khi đó nôn mửa liên tục dẫn đến mất nước nghiêm trọng cần được truyền nước, chăm sóc và dùng thuốc điều trị. 

Các triệu chứng của hội chứng nôn nghén:

• Nôn nhiều lần, không ăn uống được gì, ăn gì nôn ra hết trong hơn 12 giờ.
   
• Dấu hiệu mất nước, chẳng hạn như đi tiểu không thường xuyên, nước tiểu sẫm màu và chóng mặt khi đứng.
   
• Nôn mửa nhiều lần trong một ngày, đặc biệt là nếu có máu trong chất nôn.
   
• Đau bụng, đau vùng chậu hoặc chuột rút.
   
• Giảm cân hơn 5 cân.

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào ở trên nên đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị, tránh những ảnh hưởng không tốt đến thai kỳ.