Nguyên nhân gây viêm xoang mãn tính

Viêm xoang được hình thành là do bị nhiễm trùng trong một khoảng thời gian nhất định gây ra bởi nhiều tác nhân khác nhau. Trong đó, một số nguyên nhân phổ biến như sau:

● Ứ đọng chất nhầy: Tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và một số loại nấm phát triển trong các xoang.

● Dị ứng: Một số chất gây dị ứng xuất phát chủ yếu từ một số loại hoá chất và thức ăn làm cho niêm mạc mũi phù nề, gây bít tắc lỗ thông xoang và nhiễm trùng.

● Khả năng miễn dịch kém: Sức đề kháng kém làm giảm sức chống chọi của cơ thể với các loại vi khuẩn, làm suy yếu niêm mạc đường hô hấp, rối loạn hệ thần kinh thực vật.

● Rối loạn chức năng các cơ quan trong cơ thể: Tuyến nhầy hoạt động quá nhiều, hệ thống lông chuyển hoạt động kém, v.v.

● Viêm mũi dị ứng để lâu ngày cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến viêm xoang. Nhiều trường hợp viêm xoang là hậu quả của sâu răng, nhiễm trùng răng hàm trên.

● Chấn thương: Chấn thương vùng đầu mặt cũng có thể gây ra các tổn thương niêm mạc xoang.

Khi gặp các vấn đề nêu trên mà không được xử trí kịp thời, các niêm mạc xoang bị viêm sẽ xuất hiện mủ. Khi dịch tiết ra bị bế tắc, không thể lưu thông, vi trùng sẽ biến dần dịch thành mủ và hoại tử trong hốc xoang gây ra một số triệu chứng như đau đầu, khó thở. Nước mủ và dịch viêm chảy ra ngoài mũi và chảy xuống họng gây viêm mũi, viêm họng, tất cả các xoang thuộc đầu mặt đều có thể viêm trực tiếp hoặc lây qua bệnh viêm mũi.

Triệu chứng nhận biết viêm xoang bao gồm:

● Nghẹt mũi: Nghẹt mũi là triệu chứng đặc trưng trong viêm xoang. Người bệnh có thể bị nghẹt mũi ở một hoặc cả hai bên, kết hợp khó thở và mệt mỏi.

● Đau nhức: Viêm xoang gây ra tình trạng đau nhức. Nếu người bệnh bị viêm xoang hàm sẽ cảm thấy đau nhức ở vùng má, viêm xoang trán thì đau nhức khu vực ở giữa 2 lông mày. Cảm thấy đau nhức ở giữa 2 mắt là viêm xoang sàng trước. Cảm thấy đau nhức ở vùng gáy là viêm xoang sàng sau hoặc xong bướm.

● Chảy dịch: Dịch nhầy sẽ chảy ra phía mũi hoặc xuống họng tùy thuộc vào vị trí xoang bị viêm. Dịch chảy ra có thể có màu trắng, đục, vàng nhạt, xanh, tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh. Khi bị chảy mũi, người bệnh sẽ muốn khạc đờm liên tục.

● Không cảm nhận được mùi: Xoang bị viêm nặng có thể gây phù nề nhiều, người bệnh không còn phân biệt được mùi khi ngửi do tổn thương thần kinh khứu giác.

Một số triệu chứng khác của viêm xoang bao gồm: Đau đầu, sốt nhẹ hoặc sốt cao, chóng mặt, đau xung quanh vùng mắt, nếu viêm xoang nặng có thể bị viêm thần kinh mắt dẫn tới mờ mắt.

Một số điểm lưu ý trong phòng ngừa bệnh viêm xoang bao gồm:

● Đeo khẩu trang trước khi tiếp xúc với môi trường sống ô nhiễm như bụi bặm trên đường, công việc tiếp xúc với chất độc hại, gây dị ứng, v.v.

● Cố gắng duy trì môi trường xung quanh luôn sạch sẽ, tránh xa khói bụi, chất thải.

● Để tránh tình trạng kích thích gây ra xung huyết da, niêm mạc đường hô hấp thì không nên xoa nên mũi các sản phẩm có chứa tinh dầu hôì, quế nên mũi mỗi khi bị tắc nghẹt mũi.

● Tránh tiếp xúc với phấn hoa, nấm mốc, nước hoa, thức ăn lạ, nhiều gia vị với những người nhạy cảm, thường xuyên bị dị ứng.

● Tránh để nước vào tai và mũi, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây tổn thương các cơ quan bên trong, trong đó có các xoang.

● Những vật dụng cá nhân như: Khăn mặt, bàn chải đánh răng cần tách biệt, đặc biệt đối với người bị viêm xoang.

● Nếu có những triệu chứng như hắt hơi, chảy nước mũi, tắc mũi, cần được chuẩn đoán và chữa dứt điểm ngay từ ban đầu. Tránh trường hợp để lâu dẫn đến biến chứng viêm xoang.

BSCK II Nguyễn Văn Thái nguyên là Bác sĩ Tai Mũi Họng và Phẫu thuật Đầu cổ tại Khoa Tai Mũi Họng – Bệnh viện Trung Ương Huế với hơn 17 năm kinh nghiệm điều trị, đặc biệt trong lĩnh vực Phẫu thuật Đầu cổ. Hiện là Bác sĩ Tai Mũi Họng tại Phòng khám Liên Chuyên khoa thuộc Khoa Khám bệnh và Nội Khoa Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Khách hàng có nhu cầu khám và điều trị bệnh viêm xoang tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.

Viêm đa xoang mãn tính là tình trạng viêm nhiễm kéo dài hơn 12 tuần ở nhiều hốc xoang. Tình trạng gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bên cạnh đó, bệnh còn rất khó điều trị dứt điểm. Vậy nguyên nhân gây bệnh và làm thế nào để nhận biết?

Menu xem nhanh:

1. Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây bệnh

Hệ thống xoang là các hốc rỗng nằm hộp sọ, toàn bộ bề mặt được phủ một lớp niêm mạc mỏng. Khi lớp niêm mạc này bị vi khuẩn, virus hoặc các tác nhân gây bệnh tấn công, sẽ gây ra hiện tượng nhiễm trùng, được gọi là viêm xoang.

Viêm đa xoang xảy ra khi niêm mạc của các hốc xoang đồng loạt bị nhiễm trùng, sưng tấy. Ban đầu, các triệu chứng của bệnh xuất hiện đột ngột mà mạnh mẽ trong khoảng 4 tuần. Nếu được can thiệp sớm và điều trị tích cực, bệnh sẽ nhanh chóng thuyên giảm và biến mất. Tuy nhiên, nhiều người chủ quan, không điều trị dứt điểm khiến bệnh kéo dài, tái diễn, trở thành mạn tính. Viêm đa xoang mãn tính không chỉ kéo dài dai dẳng, âm ỉ, mà còn rất khó chữa dứt điểm.

Viêm đa xoang xảy ra khi niêm mạc của các hốc xoang đồng loạt bị nhiễm trùng, sưng tấy.

Ngoài ra, một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng nhiễm bệnh mà chúng ta cũng không nên bỏ qua đó là:

1.1. Bệnh hen suyễn và dị ứng

Những người bị hen suyễn, dễ bị kích ứng, dị ứng thì niêm mạc mũi sẽ có phản ứng sưng nề khi tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng (khói bụi, thay đổi thời tiết, lông động vật, phấn hoa…). Khi niêm mạc mũi bị sưng, hoạt động dẫn lưu dịch hô hấp trong các xoang bị cản trở, gây tắc nghẽn và viêm nhiễm. Tuy nhiên, đây chỉ là yếu tố nguy cơ, không phải ai bị hen suyễn hay dị ứng cũng sẽ bị viêm xoang.

1.2. Môi trường sống bị ô nhiễm

Những người sống hoặc thường xuyên tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm, nhiều khói bụi hay khí thải độc hại sẽ có nguy cơ bị viêm xoang và viêm đa xoang. Bởi trong môi trường bị ô nhiễm có rất nhiều vi khuẩn, virus, các loại nấm… sinh sôi. Chúng tấn công vào các xoang thông qua đường mũi, làm suy giảm hệ miễn dịch và gây nhiễm trùng niêm mạc các hốc xoang.

Những người sống hoặc thường xuyên tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm, nhiều khói bụi hay khí thải độc hại sẽ có nguy cơ bị viêm xoang và viêm đa xoang.

1.3. Suy giảm miễn dịch

Những người bị suy giảm miễn dịch hoặc mắc bệnh làm suy giảm miễn dịch sẽ có nguy cơ cao mắc các bệnh nhiễm trùng, trong đó có viêm đa xoang. Bệnh có thể xảy ra ở mọi đối tượng nhưng phần lớn người mắc bệnh thuộc các đối tượng: Trẻ em, bà bầu, người cao tuổi và những bệnh nhân mắc tiểu đường hoặc HIV/AIDS…

1.4. Vấn đề vệ sinh

Vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh sẽ sinh sôi và phát triển mạnh mẽ nếu chúng ta không vệ sinh sạch sẽ các nguồn lây dẫn bệnh. Cụ thể, các nguồn lây dẫn bệnh là vật dụng cá nhân, tay, mũi, miệng, họng, tai… Đặc biệt, khi tai, mũi, họng bị viêm, các ổ viêm chứa vi khuẩn không được loại bỏ, vi khuẩn sẽ nhanh chóng lan rộng ra các vùng lân cận, trong đó có amidan và các hốc xoang.

1.5. Cấu trúc sinh học

Những người có cấu trúc sinh học mũi bất thường như vách ngăn mũi quá dày, bị lệch vẹo hay có gờ… đều cần cẩn trọng. Những đặc điểm này cũng làm cho dịch hô hấp trong các xoang không được lưu thông dễ dàng, dễ tắc nghẽn và ứ đọng.

2. Nhận biết bệnh qua các triệu chứng sau

Có thể nói, triệu chứng của viêm đa xoang mãn tính không khác nhiều các triệu chứng của viêm đa xoang cấp tính. Tuy nhiên, triệu chứng của bệnh ở giai đoạn mạn tính sẽ dai dẳng hơn. Ngoài ra, phụ thuộc vào vị trí xoang bị viêm mà các triệu chứng sẽ xuất hiện ở khu vực lân cận:

– Các cơn đau tức xuất hiện ở các vùng xoang như mũi, má, trán, quanh mắt;

– Các cơn đau lan ra cả răng hàm trên, họng, tai, thái dương, đầu, đỉnh đầu…

– Thường xuyên ngạt mũi, ho, sốt;

– Thi thoảng bị mất vị giác, khứu giác, suy giảm thị lực;

– Hơi thở có mùi hôi do dịch viêm tràn xuống họng;

Người bị viêm đa xoang mãn tính thường cảm thấy có các cơn đau tức xuất hiện ở các vùng xoang như mũi, má, trán, quanh mắt…

3. Các phương pháp chẩn đoán và điều trị

Khi thấy có bất cứ triệu chứng nào, người bệnh cũng nên đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được tư vấn thăm khám và điều trị. Điều này giúp các triệu chứng sớm được kiểm soát, tránh chuyển biến nặng gây biến chứng.

3.1. Các phương pháp chẩn đoán viêm đa xoang mãn tính

Để chẩn đoán viêm đa xoang ở bệnh nhân, bác sĩ thường sử dụng các phương pháp:

– Chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT): Đây là hai phương pháp chẩn đoán bằng hình ảnh giúp bác sĩ có thể dễ dàng quan sát giải phẫu bên trong các hốc xoang. Từ đó, bác sĩ có thể đưa ra các đánh giá về dấu hiệu viêm, mức độ tích dịch hoặc phát hiện những bất thường trong các hốc xoang.

– Nội soi mũi: Ống nội soi có gắn camera được đưa qua mũi vào các hốc xoang giúp bác sĩ nhanh chóng tiếp cận và đưa ra được những chẩn đoán chính xác về bệnh. Từ đó, bác sĩ có thế tư vấn và đưa ra lộ trình điều trị thích hợp.

3.2. Các phương pháp điều trị viêm đa xoang mãn tính

Nguyên tắc quan trọng nhất trong điều trị viêm xoang và viêm đa xoang là kiểm soát triệu chứng, cải thiện chức năng xoang và loại bỏ nhiễm trùng. Tuy nhiên, tùy vào nguyên nhân gây bệnh, các bác sĩ sẽ tư vấn những phác đồ điều trị khác nhau, có thể là nội khoa hoặc ngoại khoa.

Trong đó, các phương pháp điều trị phổ biến là:

– Chăm sóc tại nhà: Bệnh nhân hãy dành nhiều thời gian nghỉ ngơi, bổ sung vitamin và các thực phẩm giúp tăng cường đề kháng. Ngoài ra, một số cách giúp làm giảm sự khó chịu mà mọi người có thể áp dụng là: Rửa mũi với nước muối sinh lý, chườm ấm, uống nhiều nước, ăn nhiều rau quả…

– Dùng thuốc đặc trị: Một số loại thuốc có thể dùng trong điều trị viêm đa xoang bao gồm: Thuốc kháng sinh, kháng histamin, kháng viêm toàn thân hoặc thuốc làm co mạch mũi giúp khí và dịch lưu thông dễ dàng… Tuy nhiên, người bệnh tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

– Thông rửa xoang: Phương pháp này được áp dụng khi trong xoang của người bệnh có nhiều dịch mủ tích tụ;

– Liệu pháp miễn dịch: Đây là phương pháp dành cho các bệnh nhân bị viêm đa xoang do virus. Khi đó, người bệnh nên tránh xa các tác nhân gây dị ứng. Nếu là dị ứng do thời tiết thì hãy hạn chế ra ngoài vào những ngày giao mùa.

– Phẫu thuật: Đây là phương pháp điều trị ngoại khoa, giúp loại bỏ ổ nhiễm trùng trong các hốc xoang. Đồng thời, phẫu thuật còn giúp loại bỏ khối u hoặc khối polyp bên trong mũi và chỉnh lại vách ngăn mũi bị vẹo, lệch. Phương pháp này giúp lưu thông các hốc xoang và khôi phục chức năng xoang hiệu quả.

Một số loại thuốc có thể dùng trong điều trị viêm đa xoang bao gồm: Thuốc kháng sinh, kháng histamin, kháng viêm toàn thân hoặc thuốc làm co mạch mũi giúp khí và dịch lưu thông dễ dàng…

Có thể nói, viêm đa xoang mãn tính khiến cuộc sống của rất nhiều người bệnh bị ảnh hưởng. Hy vọng qua những thông tin này, mọi người sẽ biết cách nhận biết triệu chứng bệnh để kịp thời thăm khám và điều trị.

Viêm xoang mạn tính có triệu chứng gì?

Viêm xoang mạn tính phải làm gì?

Viêm xoang mạn tính điều trị bao lâu?

Tai sao nhiều người bị viêm xoang?