Tiêm vaccine phòng COVID-19 cho người dân. Ảnh: TTXVN
Cục Y tế Dự phòng [Bộ Y tế] vừa có văn bản gửi Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương về việc xây dựng kế hoạch tiêm mũi 4 vaccine phòng COVID-19.
Theo đó, ngày 25/4, Hội đồng tư vấn sử dụng vaccine Bộ Y tế đã họp để xem xét các nội dung về việc triển khai tiêm vaccine trong đó có việc tiêm vaccine phòng COVID-19 nhắc lại lần 2 [mũi 4].
Hội đồng đã thống nhất, việc tiêm mũi 4 sử dụng các loại vaccine gồm: Vaccine mRNA [vaccine do hãng Pfizer hoặc Moderna sản xuất]; vaccine do Astra Zeneca sản xuất; vaccine cùng loại với mũi 3.
Mũi 4 được tiêm sau khi tiêm mũi 3 ít nhất là 4 tháng.
Với người đã mắc COVID-19 sau tiêm mũi 3, sẽ hoãn tiêm 3 tháng sau khi mắc COVID-19.
Cục Y tế dự phòng đề nghị Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương có trách nhiệm rà soát, cập nhật thông tin về mũi 4 và xây dựng kế hoạch tiêm mũi 4 vaccine phòng COVID-19 gửi về Bộ Y tế.
Dịch Covid-19 đã diễn ra hơn 2 năm nhưng vẫn diễn biến vô cùng phức tạp do nhiều biến chủng mới với khả năng lây lan nhanh, di chứng nặng như Delta hay Omicron. Để ngăn chặn dịch cũng như bảo vệ sức khỏe thì việc tiêm phòng vắc xin là vô cùng quan trọng, người dân cần tiêm đủ mũi cơ bản và mũi tăng cường để đảm bảo miễn dịch tốt. Vậy có cần thiết tiêm mũi 3 không, tiêm mũi 3 cách mũi 2 bao nhiêu thời gian?
1. Có cần tiêm vắc xin mũi 3 không?
Tiêm vắc xin là cách phòng bệnh truyền nhiễm, bệnh do virus hiệu quả và chủ động được đánh giá tốt nhất hiện nay. Tuy nhiên theo thời gian, do ảnh hưởng của nhiều yếu tố mà sau khi tiêm vắc xin một khoảng thời gian, kháng thể có trong cơ thể sẽ giảm dần dẫn đến khả năng phòng bệnh kém đi.
Tiêm vắc xin là cách phòng Covid-19 hiệu quả nhất
Với vắc xin phòng Covid-19 cũng vậy, theo các nghiên cứu, kháng thể sẽ giảm dần sau khi tiêm vắc xin từ 4 - 6 tháng với 2 mũi tiêm cơ bản. Do vậy, tiêm tăng cường với mũi thứ 3 là cần thiết với tất cả các đối tượng, nhất là khi dịch bệnh đang phổ biến, bất cứ ai và bất cứ lúc nào cũng có thể bị nhiễm bệnh.
Với những hiệu quả trong công tác phòng bệnh, các chuyên gia đã khuyến cáo người dân nên chủ động tiêm vắc xin mũi 3 tăng cường.
2. Tiêm mũi 3 cách mũi 2 bao nhiêu thời gian?
Thời gian tiêm mũi 3 được khuyến cáo với người bình thường là 6 tháng kể từ mũi tiêm cuối cùng tùy vào loại vắc xin cũng như tình trạng sức khỏe. Tuy nhiên, theo diễn biến dịch bệnh thực tế đang ngày càng phức tạp, các chủng virus mới xuất hiện nhiều hơn, Bộ Y tế đã có hướng dẫn cụ thể hơn về tiêm mũi tăng cường với một số đối tượng đặc biệt.
Có thể tiêm mũi 3 rút ngắn sau 28 ngày kể từ mũi tiêm thứ 2
Cụ thể, mũi tiêm vắc xin bổ sung tăng cường được rút ngắn thời gian hơn so với mũi tiêm trước đó. Người có bệnh lý nền, có sức khỏe không tốt và là đối tượng dễ bị tổn thương nghiêm trọng nếu không may nhiễm phải virus được hướng dẫn nên chủ động tiêm sớm hơn từ 28 ngày đến 3 tháng sau khi tiêm xong liều cơ bản.
Tuy nhiên trước khi tiêm mũi tăng cường, người có sức khỏe yếu, đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương sẽ cần kiểm tra sức khỏe cẩn thận đảm bảo đủ điều kiện tiêm. Sau khi tiêm, cũng cần theo dõi sát sao phản ứng nghiêm trọng có thể gặp do tác dụng phụ của vắc xin. Đối với những đối tượng người từ 18 tuổi trở lên, khỏe mạnh khoảng cách sau mũi cuối cùng của liều cơ bản ít nhất 3 tháng.
Tốt nhất người dân nên đến cơ sở y tế để được tư vấn về thời điểm tiêm mũi nhắc lại phù hợp để vừa đảm bảo miễn dịch chủ động chống lại virus Covid-19 vừa đảm bảo sức khỏe. Giống như tiêm mũi cơ bản, sau khi tiêm mũi bổ sung, khả năng miễn dịch của cơ thể đạt mức cao nhất khoảng 2 tuần sau khi tiêm.
3. Những điều cần biết về tiêm vắc xin mũi 3
Do triển khai nhanh chóng nên thông tin về các loại vắc xin phòng Covid-19 cũng còn hạn chế, trong đó có tiêm mũi nhắc lại. Mới đây Bộ Y tế đã áp dụng giấy xác nhận tiêm mới với thông tin có thể cập nhật tối đa 7 mũi tiêm gồm cả tiêm cơ bản và tiêm nhắc lại, nghĩa là người dân có thể tiêm nhắc lại nhiều lần ở các mốc thời gian phù hợp để đạt khả năng miễn dịch tốt nhất.
Tiêm nhắc lại giúp người tiêm đạt mức miễn dịch tốt nhất
Dưới đây là một số thắc mắc được nhiều bệnh nhân quan tâm được các chuyên gia MEDLATEC giải đáp, hãy cùng tham khảo.
3.1. Tiêm vắc xin mũi 3 có thể gặp tác dụng phụ nào?
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ CDC, tác dụng phụ phổ biến khi tiêm mũi 3 là sốt, nhức đầu, mệt mỏi và đau bắp tại vị trí tiêm. Hầu hết người tiêm mũi nhắc lại cho biết, tác dụng phụ họ gặp phải nhẹ hơn và ít hơn so với các mũi tiêm trước, điều này được lý giải là do cơ thể đã thích nghi tốt hơn từ các lần tiêm trước.
Hầu hết người tiêm đều chỉ gặp tác dụng phụ ở mức nhẹ đến trung bình. Ngoài các tác dụng phụ nhẹ trên, cần lưu ý một số trường hợp gặp phản ứng nặng như dị ứng, phản vệ,… Lúc này, cần liên hệ với cơ sở y tế để được cấp cứu chống sốc, đảm bảo sức khỏe và tính mạng cho người bệnh.
3.2. Có thể tiêm vắc xin mũi 3 loại nào?
Dựa trên nghiên cứu đánh giá mức độ an toàn và đáp ứng miễn dịch được tạo ra bởi mũi vắc xin tăng cường, có thể thấy việc sử dụng cùng loại hay khác loại với mũi tiêm cơ bản đều có khả năng tạo miễn dịch tốt. Khả năng tạo miễn dịch này ở mỗi người với mỗi loại vắc xin là khác nhau, tuy nhiên việc dùng lẫn vắc xin không gây ra ảnh hưởng quá lớn.
Lựa chọn loại vắc xin tiêm nhắc lại phụ thuộc vào lịch sử tiêm chủng và nguồn vắc xin
Người dân khi đăng ký tiêm nhắc lại sẽ được tư vấn về loại vắc xin cũng như như thời điểm tiêm chủng thích hợp. Việc lựa chọn vắc xin tiêm có thể phụ thuộc vào nguồn cung vắc xin của cơ sở cung cấp. Miễn dịch đều sẽ đạt mức cao nhất sau khoảng 2 tuần sau khi tiêm.
3.3. Cần làm gì trước khi tiêm mũi 3?
Giống như các mũi tiêm trước, đối tượng tiêm cũng cần khám sức khỏe sàng lọc để đảm bảo sức khỏe trước khi tiêm mũi tăng cường. ngoài ra, tại điểm tiêm chủng, cần đảm bảo giãn cách khi tiêm và sau khi tiêm cần ở lại điểm tiêm chủng ít nhất 30 phút để theo dõi.
Nếu cơ thể gặp phải bất cứ dấu hiệu bất thường nào như: buồn nôn, phát ban, khó thở, sốt cao,… cần thông tin với nhân viên y tế để được hỗ trợ. Với tác dụng phụ sau tiêm, người tiêm cần nghỉ ngơi, sử dụng thuốc theo hướng dẫn và tiếp tục theo dõi tại nhà. Hầu hết trường hợp, tác dụng phụ khi tiêm mũi 3 không quá nghiêm trọng nên bạn cũng không nên quá lo lắng.
Người dân có thể gặp tác dụng phụ sau khi tiêm mũi 3
Như vậy với thắc mắc tiêm mũi 3 cách mũi 2 bao nhiêu thời gian, bạn có thể chủ động tiêm mũi 3 sau 3 - 6 tháng kể từ mũi tiêm trước đó. Miễn dịch cơ thể sẽ đạt ở mức cao nhất sau khi tiêm 2 tuần, sau đó sẽ giảm dần và bạn có thể phải tiêm mũi nhắc lại tiếp theo. Nếu cần tư vấn thêm, hãy liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56.
Cập nhật: 16:04 - 23/12/2021 | Lần xem: 276106
Với sự hỗ trợ của Nhóm Chuyên gia Tư vấn Chiến lược [SAGE] về Tiêm chủng và Nhóm Công tác về vắc xin COVID-19, Tổ chức Y tế Thế giới [WHO] tiếp tục xem xét các bằng chứng mới về sự cần thiết và thời điểm tiêm liều nhắc lại vắc xin phòng COVID-19. Đặc biệt cần quan tâm đánh giá tác động của việc xuất hiện biến thể mới Omicron trong thời gian gần đây lên hiệu quả của vắc xin.
Cho đến nay, các bằng chứng cho thấy mức độ bảo vệ của vắc-xin chống lại bệnh nặng sẽ giảm trong vòng 6 tháng sau khi tiêm đầy đủ liều cơ bản. Trong đó, thời gian bảo vệ chống lại biến thể Omicron có thể bị thay đổi và vẫn đang được nghiên cứu. Bằng chứng về hiệu quả của vắc xin đang suy giảm, đặc biệt là sự suy giảm khả năng bảo vệ chống lại bệnh nặng ở các nhóm dân số có nguy cơ cao. Do đó, đòi hỏi phải có sự phát triển và tối ưu hóa các chiến lược tiêm chủng để phòng ngừa bệnh nặng, bao gồm cả việc sử dụng có mục tiêu tiêm chủng các liều tăng cường vắc xin phòng COVID-19.
Đa số các trường hợp nhiễm COVID-19 hiện tại được quan sát thấy nằm ở những người chưa được tiêm phòng vắc xin COVID-19. Đối với những trường hợp đã tiêm ngừa nhưng vẫn nhiễm COVID-19 sau đó thì trong hầu hết các trường hợp, các biến cố này ít nghiêm trọng hơn so với những người chưa được tiêm chủng. Tuy nhiên, dữ liệu mới liên tục cho thấy sự suy giảm về hiệu quả của vắc xin chống lại sự lây nhiễm COVID-19 theo thời gian kể từ khi tiêm chủng và sự suy giảm đáng kể hơn ở người lớn tuổi. Cụ thể, hiệu quả của vắc xin chống lại bệnh nặng COVID-19 giảm khoảng 8% [khoảng tin cậy 95% [KTC 95%]: 4 - 15%] trong thời gian 6 tháng ở tất cả các nhóm tuổi. Ở người lớn trên 50 tuổi, hiệu quả của vắc xin chống lại bệnh nặng giảm khoảng 10% [KTC 95%: 6 - 15%] so với cùng kỳ. Hiệu quả của vắc xin chống lại bệnh có triệu chứng giảm 32% [KTC 95%: 11 - 69%] đối với những người trên 50 tuổi.
Theo thống kê của WHO cho thấy hiện nay có ít nhất 126 quốc gia trên toàn thế giới đã đưa ra khuyến nghị về tiêm chủng liều nhắc lại hoặc bổ sung vắc xin phòng COVID-19 và có hơn 120 quốc gia đã bắt đầu triển khai theo chương trình. Đối tượng mục tiêu được ưu tiên phổ biến nhất đối với liều nhắc lại là người lớn tuổi, nhân viên y tế và người bị suy giảm miễn dịch. Các quyết định đề xuất và triển khai về liều tăng cường vắc xin phòng COVID-19 rất phức tạp. Ngoài dữ liệu lâm sàng và dịch tễ học, cần phải xem xét các chiến lược, chương trình quốc gia và quan trọng là đánh giá mức độ ưu tiên của nguồn cung cấp vắc xin trên toàn cầu. Một số nước trên thế giới như Philippines, Anh, Đức, Hàn Quốc, Thái Lan, … đã cắt giảm khoảng thời gian sử dụng liều nhắc lại vắc xin phòng COVID-19 từ 6 tháng xuống còn ít nhất 3 tháng sau khi tiêm đủ liều thứ hai của liều vắc xin cơ bản, nhằm mục đích cố gắng ngăn chặn sự gia tăng các ca bệnh mới, đặc biệt là kiềm chế khả năng lây nhiễm của biến thể Omicron.
Tương tự, ngày 17/12/2021, Bộ Y tế cũng đã ban hành văn bản số 10722/BYT-DP. Cụ thể quy định:
+Tiêm liều bổ sung vaccine COVID-19 cho người từ 18 tuổi trở lên và đảm bảo bao phủ cho toàn bộ người từ 50 tuổi trở lên đã tiêm đủ liều cơ bản [tiêm 1 hoặc 2 hoặc 3 mũi tùy theo loại vaccine] với khoảng cách sau mũi cuối cùng của liều cơ bản từ 28 ngày đến 3 tháng bao gồm: người có tình trạng suy giảm miễn dịch vừa và nặng như người ghép tạng, ung thư, HIV;… người đã tiêm đủ liều cơ bản bằng vaccine của hãng Sinopharm hoặc vaccine Sputnik V. Loại vaccine tiêm bổ sung cùng loại với liều cơ bản hoặc vaccine mRNA.
+Tiêm liều nhắc lại vắc xin COVID-19 cho đối tượng người từ 18 tuổi trở lên đã tiêm đủ liều cơ bản hoặc liều bổ sung với khoảng cách sau mũi cuối cùng của liều cơ bản ít nhất 3 tháng.
Qua đó đặc biệt chú ý việc rút ngắn thời gian tiêm liều nhắc lại vắc xin phòng COVID-19 còn 3 tháng thay vì 6 tháng theo văn bản số 10225/BYT-DP ngày 01/12/2021 của Bộ Y tế trước đây để phù hợp với tình hình Việt Nam hiện tại. Từ đó, góp phần phòng dịch hiệu quả để tăng cường miễn dịch phòng bệnh COVID-19 cho những người đã được tiêm chủng đủ liều cơ bản.
Thủy Tiên – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM
Nguồn:
[1] //www.who.int/news/item/22-12-2021-interim-statement-on-booster-doses-for-covid-19-vaccination---update-22-december-2021
[2] //www.reuters.com/world/asia-pacific/philippines-cuts-covid-19-booster-shot-interval-three-months-2021-12-21/