Chúng ta vẫn gọi tên các thứ trong tuần là Monday, Tuesday, Wednesday,… trong tiếng Anh. Nhưng ít ai tìm hiểu nguồn gốc các thứ trong tuần xuất hiện từ đâu. Hãy tìm hiểu cùng EFC qua bài viết dưới đây nhé!
Nguồn gốc các thứ trong tuần
Sự xuất hiện của 7 ngày trong tuần bắt nguồn từ lịch của người Babylon cổ đại khoảng thế kỉ 21 TCN. Mỗi 7 ngày tương ứng với sự thay đổi hình dạng của mặt trăng: tròn, một nửa, trăng khuyết, trăng non. Bởi vì chu kì của mặt trăng là 29.53 ngày, người Babylon đã thêm 1, 2 ngày vào tuần cuối cùng của tháng.
Người Do Thái cũng lấy mốc 7 ngày cho một tuần. Cuốn sách của Genisis [7 ngày cho sáng tạo] cũng được viết trong khoảng 500 năm TCN khi ông lưu vong tới Babylon. Assyriologists, Friedrich Delitzsch và Marcello Craveri cũng gợi ý rằng người Do Thái thừa kế chu kì của mặt trăng từ người Babylon.
Người La Mã đặt tên các ngày trong tuần theo tên của các vị thần, tương ứng với 5 hành tinh và Mặt Trời, Mặt Trăng. Cho đến ngày nay, hệ thống tên gọi La Mã vẫn còn ảnh hưởng tới một số ngôn ngữ: tiếng Ý, Pháp, Tây Ban Nha. Ngoại trừ ngày Chủ nhật được dịch là “Lord’s Day” và ngày thứ bảy, gọi là “Sabbath”.
Tên các thứ trong tuần bằng tiếng Anh
Tên gọi các thứ trong tuần trong tiếng Anh vẫn chịu ảnh hưởng của yếu tố La Mã. Tuy nhiên qua nhiều thế kỉ, những tên gọi đã dần được thay đổi do ảnh hưởng bởi những huyền thoại của Đức và Bắc Âu. Họ đã chuyển thể tên gọi các vị thần La Mã thành tên gọi thân thuộc với truyền thống của họ.
- Chủ nhật: bắt nguồn từ từ cổ trong tiếng Anh “Sunnandæg”. Trong tiếng Latin, “dies Solis” gồm “dies” [ngày] và “Solis” [Mặt trời]. trong truyền thuyết, mặt trời có tên là Sunna hay Sól.
- Thứ hai: từ cổ “Mōnandæg”, khởi đầu từ tiếng Latin “dies Lunae” [Ngày Mặt trăng]. Ngày nay người ta gọi là Monday.
- Thứ ba: từ cổ “Tīwesdæg,” sau này gọi là Tiw, hay Tyr. Đây cũng là tên một vị thần Bắc Âu, trong truyền thuyết La Mã, vị thần này là vị thần chiến tranh và được đặt tên cho sao Hỏa.
- Thứ tư: gọi là “Wōden’s day.” Wōden hay Odin là vua của các vị thần Bắc Âu. Là hiện thân của phép thuật, chiến thắng và cái chết. “Wōden” là vị thần Mercury trong tiếng La Mã, cả hai vị thần đều là người dẫn lối cho linh hồn sau khi chết. “Wednesday” bắt nguồn từ từ cổ “Wōdnesdæg.”
- Thứ năm: “Thor’s day,” xuất phát từ tên của thần sấm sét Thor. Người La Mã gọi là thần Jupiter, là thần sấm sét, vua của các vị thần La Mã. Người Nauy xưa gọi vị thần sấm sét này là “Thor”, miêu tả vị thần thường di chuyển trên bầu trời trên cỗ xe dê kéo. Du nhập vào tiếng Anh, ngày này trở thành “Thursday”. tên gọi này xuất phát từ từ cổ “Þūnresdæg.”
- Thứ sáu: tên gọi của vợ thần Odin, nhiều nhà nghiên cứu gọi đó là Frigg, Freya. Nhưng cũng có người cho rằng Frigg và freya là hai người phụ nữ khác nhau. Mặc dù vậy, vợ của thần Odin được kết nối với Venus. Venus [sao Kim, thần Vệ Nữ] là một vị nữ thần La Mã tượng trưng cho tình yêu và sắc đẹp. Trong tiếng Latin, thứ Sáu được đặt theo vị thần này là “dies Veneris”. “Friday” bắt nguồn từ từ cổ “Frīgedæg.”
- Thứ bảy: Với người Đức và Bắc Âu cổ, thứ bảy không xuất phát từ một vị thần nào cả, họ giữ từ tiếng La Mã. Trong tiếng Anh, “Saturday” bắt nguồn từ thời Anglo-Saxon “Sæturnesdæg,” được dịch ra là “Saturn’s day.”
Vậy là bạn đã biết nguồn gốc các thứ trong tuần trong tiếng Anh như thế nào rồi đúng không. Hãy tìm đọc thêm về những câu chuyện cổ để hiểu rõ hơn về ý nghĩa các vị thần được nhắc đến trong bài nhé!
Một tuần có thứ Hai, thứ Ba, thứ Tư, thứ Năm, thứ Sáu, thứ Bảy, Chủ nhật, nhưng tuyệt nhiên lại không có thứ Một. Tại sao một tuần không bắt đầu bằng thứ Một mà lại là thứ Hai ? Có bao giờ bạn thắc mắc về những điều này?
Thực chất có lẽ theo thói quen mà nhiều người trong chúng ta thường không bao giờ để tâm tới việc truy tìm nguồn gốc mọi thứ, đặc biệt như nguồn gốc của các ngày trong tuần.
Việc đặt tên các ngày trong tuần xuất phát từ các nhà chiêm tinh Ai Cập cổ đại và mỗi ngày được gắn với tên của một vị thần. Ở thời kỳ này, Chủ nhật từng được coi là ngày của Mặt Trời và là ngày đầu tiên trong tuần.
Người Ai Cập truyền lại ý tưởng về 7 ngày trong tuần cho người La Mã. Người La Mã cũng bắt đầu một tuần bằng ngày chủ nhật, còn gọi là "dies solis". Khi chuyển sang tiếng Anh trung cổ là sone[n]day và tiếng Anh hiện đại gọi là Sunday [Chủ nhật]. Việc đặt tên các ngày trong tuần xuất phát từ các nhà chiêm tinh Ai Cập cổ đại và mỗi ngày được gắn với tên của một vị thần.
Trong tiếng Latin, thứ Hai được gọi là dies lunae [được đặt theo tên Mặt trăng] và khi chuyển sang tiếng Anh cổ là Monandaeg, sau đó chuyển thành Monday trong tiếng Anh ngày nay.
Thứ Ba thường được đặt theo tên của các vị thần chiến tranh. Như ở Hy Lạp cổ đại, thứ Ba được gọi là Hemera Areos [ngày của Ares]. Và trong tiếng Anh cổ, thứ Ba là Tiwesdaeg, đặt theo tên thần chiến tranh của người Bắc Âu là Tiwaz [hay Tiw].
Thứ Tư là ngày của sứ giả của các vị thần. Ở Hy Lạp cổ đại, thứ Tư được gọi là Hemera Hermu [ngày của Hermes].
Jupiter được dành tặng cho ngày thứ Năm, dies Jovis trong tiếng La Mã. Trong khi đó, ở Anh ngày này dành cho thần Thor và được gọi là thurresdaeg, hay sau này là thur[e]sday.
Thứ Sáu dành cho Aphrodite và Venus. Ở Bắc Âu và Anh cổ, Venus gắn liền với hình tượng Frigg, nữ thần thông thái. Trong tiếng Anh cổ, ngày này gọi là frigedaeg hay fridai trong thời Trung cổ. Với nhiều nền văn hóa, thứ Bảy là ngày cuối cùng trong tuần. Trong tiếng Latin, ngày này gọi là dies Satumi, sau này chuyển thành Saterday trong tiếng Anh trung cổ.
Như vậy, nhìn chung, theo lịch sử ra đời tên gọi các thứ trong tuần, lẽ ra ngày đầu tuần của Việt Nam phải là Chủ nhật. Tuy nhiên, sự ra đời của thứ Hai không chỉ đơn giản dừng lại ở đó.
Tại sao ở Việt Nam Thứ hai là ngày đầu tuần? - Câu hỏi nhiều người thắc mắc nhưng không biết câu trả lời.
Không phải nền văn minh nào cũng coi Chủ nhật là ngày đầu tuần, nổi bật chính là các hệ ngôn ngữ Slavic. Theo đó, Chủ nhật là ngày cuối tuần và không đặt theo tên thần Mặt Trời. Và với hệ văn hóa Slavic, thứ Hai sẽ là ngày đầu tiên trong tuần.
Ở Việt Nam, quan niệm xem ngày thứ Hai là ngày đầu tuần là do các nhà truyền giáo người Bồ Đào Nha mang tới Việt Nam. Cách gọi "thứ Hai" bắt nguồn từ tiếng Bồ Đào Nha "segunda-feira", có nghĩa là phiên chợ thứ hai, trong tiếng Việt bị tỉnh lược thành "thứ hai".
Các ngày còn lại trong tuần lần lượt được gọi trong tiếng Bồ Đào Nha được đặt tên theo các phiên chợ. Thứ Ba: Terça-feira [phiên chợ thứ ba], thứ Tư: Quarta-feira [phiên chợ thứ tư], thứ Năm: Quinta-feira [phiên chợ thứ năm], thứ Sáu: Sexta-feira [phiên chợ thứ sáu], thứ Bảy: Sábado [ngày nghỉ ngơi].
Vì các ngày trước đó đã gọi là thứ Hai, thứ Ba, thứ Tư… nên tên gọi ngày nghỉ ngơi được chuyển thành ngày thứ Bảy.
Ngoài ra, qua quá trình lịch sử lâu dài hình thành nên các tên gọi các thứ trong tuần. Sau này, theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 8601 được đưa ra từ năm 1988, thứ Hai được coi là ngày đầu tiên trong tuần và quy ước quốc tế này đương nhiên được áp dụng rộng rãi ở nhiều nước trên khắp thế giới, cũng như tại các công ty đa quốc gia và Việt Nam cũng nằm trong số các nước thừa nhận thứ Hai là ngày đầu tuần.
Sưu tầm
Các chủ đề được xem nhiều
HÃY ĐĂNG KÝ CÁC KÊNH YOUTUBE CỦA CHÚNG TÔI