Cách băng bó vết thương hở, kín là một kỹ năng đơn giản có thể tự thực hiện ngay tại nhà. Tuy thế không phải ai cũng hiểu biết và nắm vững về kỹ thuật này. Vậy cách băng bó vết thương hở như thế nào cho đúng và đàm bào kĩ thuật cơ bản nhất. Hãy cùng nhau tìm hiểu.
Khi nào cần băng bó vết thương hở?
Việc đầu tiên và quan trọng là giữ vết thương hở luôn sạch sẽ để đảm bảo vết thương không vị nhiễm trùng, mau lành. Băng bó chính là một lớp bảo vệ giúp vết thương hở tránh khỏi các tác động bên ngoài [ bụi bẩn, vi khuẩn]. Vẫn có những câu hỏi được đặt ra là khi nào cần băng bó vết thương hở thì không có câu trả lời nào là chính xác. Bởi điều đó phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố và tình trạng vết thương mà bạn đang gặp phải. Với một số trường hợp, chúng ta nên sử dụng các sản phẩm băng/ gạc và chăm sóc vết thương chuyên dụng để hồi phục nhanh hơn. Sau đây là một số trường hợp vết thương hở cần được băng bó:
Vết thương nằm tại vị trí thường xuyên bị bẩn
Một số vị trí thường xuyên tiếp xúc với các bề mặt khác như: chân, tay rất cao có khả năng sẽ nhiễm khuẩn.Lớp bụi bẩn từ môi trường sẽ thường mang theo nhiều tiềm ẩn chứa mầm bệnh. Khi những mầm bệnh này xâm nhập vào cơ thể qua vị trí tổn thương, chúng có thể sẽ là tác nhân gây bệnh. Bới vậy vết thương cần được bảo vệ một cách tối đa tránh khỏi những tác nhân bên ngoài. Lựa chọn tốt nhất lúc này chính là băng lại vết thương. Bên cạnh đó cũng cần sử dụng một số đồ bảo hộ như: Khẩu trang, găng tay, giày để hạn chế chất bẩn tiếp xúc với vết thương.
Vết thương bị ma sát với quần áo
Tại nhiều vị trí da tiếp xúc trực tiếp với quần áo có thể xảy ra hiện tượng cọ xát. Khi vận động, ma sát giữa vết thương và quần áo sẽ được sinh ra. Chính sự ma sát này có thể làm bào mòn vùng [gây thêm xước xát] da đã tổn thương. Khi đó khiến vết thương đau hơn và mở rộng hơn nếu bị cọ xát thường xuyên. Việc băng bó sẽ tạo lớp màng chắn giúp giảm tình trạng ma sát và làm vết thương hồi phục an toàn.
Vết thương tại bộ phận thường xuyên phải hoạt động
Vết thương tại những vị trí phải tiếp xúc thường xuyên trong quá trình sinh hoạt và làm việc cụ thể là : bàn tay thì thường lâu hồi phục hơn các vị trí khác. Việc băng bó là rất cần thiết để tránh những va chạm không đáng có ảnh hưởng, tổn hại đến vết thương
Vết thương chưa đóng vảy
Nếu thấy vảy hình thành trên vết thương thì đây chính là một rào cản rất tốt, tự nhiên với các yếu tố bên ngoài. Chính nó sẽ ngăn cản vi khuẩn xâm nhập vào vết thương giúp vết thương tránh bị nhiễm trùng. Tuy vậy, vảy cũng có thể cản trở sự hình thành của tế bào mới, sẽ làm chậm quá trình phục hồi và hình thành sẹo là rất cao. Khi thấy vảy cứng hoàn toàn nhưng chưa hẳn vết thương bên dưới đã lành. Đa số ở giai đoạn này sẽ gây cảm giác ngứa ngáy, bởi đang nên da non, khó chịu nhưng hãy cố gắng không nên gãi. Việc sử dụng băng cuốn lúc này có thể gây ra tổn thương khi cọ xát khiến vết thương tăng khả năng nhiễm trùng và thời gian lành sẽ kéo dài. Vậy nên hãy băng vết thương ở giai đoạn chưa đóng vảy.
Cách băng bó vết thương hở đúng cách
1. Cách băng bó vết thương hở
Nhận định vị trí bị thương khác nhau trên cơ thể sẽ có các cách băng/bó khác nhau.
- Bước 1: Phải rửa sạch tay, đeo găng tay y tế trước khi băng vết thương.
- Bước 2: Nên làm sạch, sát trùng vết thương và nếu cần hãy sử dụng kem bôi kháng sinh.
- Bước 3: Hãy đặt một miếng vải sạch/ gạc đủ che phủ hết miệng vết thương.
- Bước 4: Dùng băng dính hay quấn băng để cố định miếng gạc.
Hãy nhớ không được quấn băng quá chặt vì có thể cản trở lưu thông máu, gây cảm giác khó chịu. Vết thương nằm ở tay/ chân, nên kiểm tra khả năng lưu thông máu bằng cách ngón tay hoặc ngón chân luôn hồng và ấm- điều kiện đảm bảo. Vết thương chuyển màu sanh hoặc lạnh, đó là dấu hiệu cho biết bạn nến thảo lỏng ngay lớp băng quấn .
Cách thay băng vết thương hở
Khi nhận thấy băng bị ướt hoặc bị bẩn thì nên thay băng ngay. Nên thay bằng hàng ngày thường xuyên khoảng 4h/ lần, gồm 5 bước cơ bản sau:
- Bước 1: Hãy từ từ, cẩn thận nới lỏng băng.
- Bước 2: Tháo băng bẩn/ cũ nhẹ nhàng, để gọn sang một bên.
- Bước 3: Nếu cần hãy tiến hành vệ sinh vết thương với các dung dịch sát khuẩn
- Bước 4: Đắp/ phủ nhẹ một miếng băng sạch, dùng băng y tế để cố định lại.
- Bước 5: Bông băng đã dùng rồi cho vào tui riêng vứt bỏ đúng nơi quy định.
Với những vết thương lớn, chảy dịch/ máu nhiều hãy sơ cứu bằng cách băng/bó lại vết thương và chuyển nạn nhận đến cơ sở y tế gần nhất. Những vết thương có diện tích nhỏ hãy vệ sinh bằng cách dung dịch sát khuẩn [nước muối sinh lý], lựa chọn các loại băng/gạc phù hợp để đẩm bảo không bị nhiễm trùng.
Đảm bảo chế độ nghỉ hơi, ăn uống, sinh hoạt điều độ và khoa học để vết thương nhanh lành.
Không phải ai cũng biết cách băng bó vết thương hở, sơ cứu vết thương tại nhà một cách khoa học, ở bài viết này, chúng tôi sẽ đưa ra những thông tin hữu ích để có thể đối phó và cấp cứu khi gặp các sự cố bị thương, bị chảy máu. Mục đích băng vết thương: cầm máu, bảo vệ, che chở vết thương tránh cọ xát va chạm.
Băng bó vết thương còn giúp hạn chế nhiễm khuẩn thứ phát, thấm hút dịch, máu, phối hợp với nẹp để cố định xương gãy tạm thời [nếu có]. Vì thế băng bó vết thương kịp thời đúng cách sẽ giúp bệnh nhân qua khỏi nguy kịch cũng như tránh các biến chứng về sau.
Khi bị thương có chảy máu sẽ cần cấp cứu và băng vết thương nhanh chóng hơn bởi chảy máu nhiều sẽ làm suy tuần hoàn của cơ thể, gây ra tổn thương các mô và các cơ quan trong cơ thể và cuối cùng làm nạn nhân tử vong. Dưới đây là những thông tin giúp bạn có thể hoàn toàn xử lý khi gặp trường hợp bị thương, xử lý vết thương tại nhà hoặc tai nạn bị chảy máu.
Cách băng vết thương hở chuẩn khoa học
Băng bó vết thương là một kỹ thuật đơn giản có thể tự thực hiện ngay tại nhà. Sau đây là hướng dẫn cách băng vết thương hở an toàn và hiệu quả nhất.
I. Khi nào cần băng vết thương hở
Giữa vệ sinh vết thương hay cách chăm sóc ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình liền thương. Quá trình tác động cũng như điều kiện ngoại cảnh, cách băng bó, lựa chọn băng gạc phù hợp đều ảnh hưởng đáng kể tới vết thương. Tùy vào tình trạng vết thương mà bạn cần băng bó hay xử lý theo khoa học. Ở nhiều trường hợp, chúng ta nên sử dụng các sản phẩm chăm sóc vết thương và băng gạc để giúp vết thương hồi phục nhanh hơn. Sau đây là một số trường hợp vết thương hở cần được băng bó.
1. Vết thương ở bộ phận thường xuyên phải hoạt động
Vết thương ở những vị trí thường xuyên phải tiếp xúc trong quá trình sinh hoạt và lao động như bàn tay có thể thường lâu các vị trí khác. Việc băng bó giúp tránh những va chạm không đáng có ảnh hưởng đến vết thương.
2. Vết thương ở khu vực thường xuyên bị bẩn
Những vị trí thường xuyên tiếp xúc với các bề mặt khác như chân, tay có khả năng nhiễm bẩn rất cao. Bụi bẩn từ môi trường lại thường mang theo nhiều mầm bệnh tiềm ẩn. Khi những mầm bệnh này xâm nhập qua vị trí tổn thương vào cơ thể, chúng có thể sẽ gây bệnh. Chính vì vậy mà cần bảo vệ vết thương một cách tối đa khỏi những tác nhân bên ngoài. Lúc này, băng bó vết thương là một sự lựa chọn hợp lý. Ngoài ra cũng cần sử dụng một số đồ bảo hộ khác như găng tay, giày để hạn chế vết thương tiếp xúc với chất bẩn.
3. Vết thương bị quần áo ma sát
Ở nhiều vị trí da tiếp xúc với quần áo có thể xảy ra hiện tượng cọ xát. Trong quá trình vận động, ma sát giữa quần áo và vết thương sẽ được sinh ra. Sự ma sát này có thể làm bào mòn vùng da đã tổn thương. Từ đó khiến vết thương bị đau và mở rộng hơn nếu bị cọ xát thường xuyên. Việc băng bó sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng ma sát và giúp vết thương hồi phục tự nhiên.
4. Vết thương chưa đóng vảy
Vảy hình thành trên vết thương chính là một rào cản tự nhiên đối với các yếu tố bên ngoài. Nó ngăn vi khuẩn xâm nhập vào vết thương và giúp vết thương không bị nhiễm trùng. Tuy nhiên, vảy cũng có thể cản trở sự hình thành các tế bào mới, làm chậm quá trình phục hồi và tăng khả năng hình thành sẹo. Sau khi vảy cứng hoàn toàn, thực chất vết thương bên dưới vẫn chưa lành hẳn. Giai đoạn này thường gây ngứa ngáy nhưng tuyệt đối không nên gãi. Việc quấn băng lúc này có thể gây ra cọ xát khiến tổn thương quay trở lại. Vết thương dễ bị nhiễm trùng và kéo dài thời gian lành. Vì thế chỉ nên băng vết thương ở giai đoạn chưa đóng vảy.
Đối với trường hợp chảy máu thì xử lý như thế nào?
- Gọi xe cấp cứu/ sự trợ giúp của đội cấp cứu [nếu cần].
- Rửa tay và đi găng [nếu có]
- Bộc lộ vết thương – lấy bỏ các dị vật ở nông. Không được lấy bỏ các di vật cắm sâu vào vết thương.
- Cầm máu bằng cách băng ép trực tiếp lên vết thương, sử dụng băng vải sạch.Nếu không thể áp dụng được phương pháp băng ép trực tiếp lên vết thương, băng ép xung quanh vết thương.
- Gác chi bị thương cao hơn mức tim [nếu không có gãy xương kèm theo]. Đặt nạn nhân nằm ở tư thế thoải mái, đầu thấp.
- Dùng băng cuộn băng ép lên trên vết thương để cầm máu [có mảnh vải vô trùng đệm ở giữa].
- Đối với vết thương có dị vật sâu, băng xung qụanh dị vật để cố định vết thương.
- Nếu vết thương vẫn còn chảy máu, không được dùng thêm gạc đệm ở giữa nữa. Đánh giá lại và đặt miếng đệm mới ở vị trí chính xác để cầm máu.
- Tiếp tục theo dõi đường thở và hô hấp của nạn nhân. Theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu của sốc.
II. Các bước băng vết thương hở nhanh chóng khoa học
1. Cách băng vết thương hở
Tùy vào vị trí bị thương trên cơ thể mà có các cách băng khác nhau, tham khảo các bước cơ bản dưới đây.
Bước 1: Rửa sạch tay hoặc đeo găng tay y tế trước băng vết thương. Bước 2: Làm sạch vết thương, sát trùng vết thương và dùng kem bôi kháng sinh nếu cần. Bước 3: Đặt một miếng gạc hoặc vải sạch đủ che hết miệng vết thương. Bước 4: Quấn băng hoặc dùng băng dính cố định miếng gạc.
Không nên quấn băng quá chặt vì có thể cản trở lưu thông máu và gây cảm giác khó chịu. Nếu vết thương ở tay hoặc chân, hãy kiểm tra khả năng lưu thông máu bằng cách đảm bảo ngón tay hoặc ngón chân luôn ấm và hồng. Nếu vết thương trở nên lạnh hoặc xanh, đó là dấu hiệu cho thấy có thể bạn đã quấn băng quá chặt.