Trong những bài trước các em đã dùng 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn. Nếu dùng 1 công tắc 3 cực điều khiển 2 đèn độc lập nhau được không, hoặc thay đổi màu sắc chiếu sáng trong căn phòng khác nhau? Để lắp được mạch điện như thế, các em tìm hiểu trong Bài 10: Thực hành lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn.
1. Tóm tắt lý thuyết
1.1. Dụng cụ, vật liệu và thiết bị
- Dụng cụ: kìm điện, kìm tuốt dây, dao nhỏ, tua vít, khoan điện hoặc khoan tay, bút thử điện.
- Vật liệu và thiết bị: dây dẫn điện, bóng đèn, đui đèn, công tắc 3 cực, cầu chì, bảng điện, băng cách điện, giấy ráp.
1.2. Nội dung và trình tự thực hành
a. Vẽ sơ đồ lắp đặt
- Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí
+ Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn:
- Cực 1 công tắc 3 cực nối với đèn 1
- Cực 2 công tắc 3 cực nối với đèn 2
- Công tắc 2 cực dùng để đóng hoặc ngắt nguồn điện
+ Nguyên tắc hoạt động mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn: Khi công tắc 2 cực đóng lại và công tắc 3 cực được bật về vị trí 1 thì đèn 1 sáng
+ Mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn dùng để chuyển đổi thắp sáng luân phiên 2 đèn với nhau
- Vẽ sơ đồ lắp đặt
b. Lập bảng dự trù dụng cụ, vật liệu và thiết bị
c. Lắp đặt mạch điện
Quy trình lắp đặt mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn gồm 5 bước:
- Bước 1. Vạch dấu
- Vạch dấu chính xác
- Kí hiệu riêng biệt cho lỗ luồn dây và lỗ bắt vít
- Bước 2. Khoan lỗ bảng điện
- Khoan chính xác
- Khoan lỗ bắt vít trước [Ø2], lỗ luồn dây sau [Ø5]
- Bước 3. Lắp thiết bị điện vào bảng điện
- Xác định các cực của công tắc
- Nối dây các thiết bị đóng cắt, bảo vệ trên bảng điện
- Lắp đặt các thiết bị điện vào bảng điện
- Bước 4. Nối dây mạch điện
- Lắp đặt dây dẫn từ bảng điện ra đèn
- Nối dây vào đui đèn
- Bước 5. Kiểm tra
+ Kiểm tra sản phẩm đạt chuẩn
- Lắp đặt đúng theo sơ đồ
- Các mối nối đảm bảo an toàn điện, chắc và đẹp
- Mạch điện đảm bảo thông mạch
+ Nối mạch điện vào nguồn điện và cho vận hành thử
* Một số sơ đồ lắp đặt mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai bóng đèn
1.3. Đánh giá
Đánh giá kết quả thực hành theo các tiêu chí:
- Chất lượng sản phẩm.
- Thực hiện theo quy trình.
- Ý thức học tập.
- Đảm bảo an toàn lao động.
- Vệ sinh nơi làm việc.
2. Kết luận
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Hiểu được quá trình làm việc của mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai bóng đèn
- Vẽ được sơ đồ lắp đặt và lập bảng dự trù của mạch điện
Lý thuyết tổng hợp Công nghệ 9 Bài 10: Thực hành: Lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn chọn lọc năm 2021 – 2022 mới nhất gồm tóm tắt lý thuyết và hơn 500 bài tập ôn luyện Công nghệ 9. Hy vọng bộ tổng hợp lý thuyết Công nghệ lớp 9 sẽ giúp học sinh củng cố kiến thức, ôn tập và đạt điểm cao trong các bài thi trắc nghiệm môn Công nghệ 9.
Lý thuyết Công nghệ 9 Bài 10: Thực hành: Lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn
• Nội dung chính
- Hiểu được nguyên lí làm việc của mạch điện một công tắc ba cực điều khiển 2 đèn.
- Lắp đặt được mạch điện một công tắc 3 cực điều khiển 2 đèn.
- An toàn điện.
I. Dụng cụ, vật liệu và thiết bị
- Dụng cụ: kìm điện, kìm tuốt dây, dao nhỏ, tua vít, khoan điện hoặc khoan tay, bút thử điện.
- Vật liệu và thiết bị: dây dẫn điện, bóng đèn, đui đèn, công tắc 3 cực, cầu chì, bảng điện, băng cách điện, giấy ráp.
II. Nội dung và trình tự thực hành
1. Vẽ sơ đồ lắp đặt
a. Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí
• Mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn dùng để chuyển đổi thắp sáng luân phiên 2 đèn hoặc cụm đèn.
• Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn:
◦ Cực 1 công tắc 3 cực nối với đèn 1.
◦ Cực 2 công tắc 3 cực nối với đèn 2.
◦ Công tắc 2 cực dùng để đóng hoặc ngắt nguồn điện.
• Nguyên tắc hoạt động mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn: Khi công tắc 2 cực đóng lại và công tắc 3 cực được bật về vị trí 1 thì đèn 1 sáng.
b. Vẽ sơ đồ lắp đặt
2. Lập bảng dự trù dụng cụ, vật liệu và thiết bị
| STT | Tên dụng cụ, vật liệu và thiết bị | Số lượng | Yêu cầu kĩ thuật |
| 1 | Kìm điện | 1 | Có vỏ cách điện |
| 2 | Tuốc nơ vít | 1 | Có vỏ cách điện |
| 3 | Kéo | 1 | Có vỏ cách điện |
| 4 | Bút thử điện | 1 | Hoạt động tốt |
| 5 | Dây điện đôi | 3m | Dẫn điện tốt |
| 6 | Bảng điện 10 x 15 cm | 1 | Không bị gãy |
| 7 | Bóng đèn; Đui đèn | 2 | 220V – 60W |
| 8 | Cầu chì | 1 | 220V – 5A |
| 9 | Công tắc 2 cực | 1 | 220V – 5A |
| 10 | Công tắc 3 cực | 1 | 220V – 5A |
3. Lắp đặt mạch điện
| Các công đoạn | Nội dung công việc | Dụng cụ | Yêu cầu kĩ thuật |
| Bước 1. Vạch dấu | Bố trí thiết bị trên bảng điện Vạch dấu các lỗ khoan | Thước, mũi vạch hoặc bút chì | Bố trí thiết bị hợp lí Vạch dấu chính xác |
| Bước 2. Khoan lỗ bảng điện | Chọn mũi khoan cho lỗ luồn dây và lỗ vít Khoan | Máy khoan Mũi khoan | Khoan chính xác lỗ khoan Lỗ khoan thẳng |
| Bước 3. Nối dây mạch điện | Nối dây các thiết bị điện trên bảng điện Nối dây ra đèn | Kìm tuốt dây, kìm điện, băng dính | Nối dây đúng sơ đồ Mối nối đúng yêu cầu kĩ thuật |
| Bước 4. Lắp đặt thiết bị điện vào bảng điện | Vít cầu chì, công tắc và ổ cắm vào các vị trí được đánh dấu trên bảng điện | Tua vít, kìm | Lắp thiết bị đúng vị trí Các thiết bị được lắp chắc, đẹp |
| Bước 5. Kiểm tra | Nối nguồn Vận hành thử mạch điện Lắp đặt thiết bị và đi dây đúng sơ đồ mạch điện | Bút thử điện | Mạch điện đúng sơ đồ Mạch điện làm việc tốt, đúng yêu cầu kĩ thuật |
- Bước 1 + Bước 2: Vạch dấu + Khoan lỗ
- Bước 3: Lắp các thiết bị
- Bước 4: Nối dây thiết bị
- Bước 5: Kiểm tra
Bài viết liên quan
« Bài kế sau Bài kế tiếp »