Cách trị áp xe da

Áp xe da trông giống như mụn nhọt, nhưng lớn hơn. Nó cũng thường nằm sâu hơn dưới da. Áp-xe chứa mủ hoặc chất dịch trong và thường không đe dọa đến sức khỏe của một người. Những ổ áp xe lớn hơn có thể cần đến sự can thiệp của y tế nhưng không hẳn là nguy hiểm.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, áp xe da không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nặng. Áp-xe thường gặp ở một số vùng trên cơ thể như:

• Dưới cánh tay;
• Lưng dưới;
• Xung quanh bộ phận sinh dục;
• Hậu môn.

Các triệu chứng của áp-xe da là gì?

Một vết sưng trên da có thể là một áp xe nếu có các đặc điểm như:

• Có dạng tròn, chứa mủ;
• Đau, sưng và đỏ nóng khi chạm vào;
• Có đầu mủ nhọn ở chính giữa.

Những người bị áp xe nhiễm trùng cũng có thể bị sốt và sưng hạch bạch huyết lân cận. Áp-xe không chứa vi khuẩn thường không đau và không có dấu hiệu nhiễm trùng.

Xem thêm: Những thông tin cần biết về mụn đinh râu

Nguyên nhân nào gây nên áp-xe da?

Áp xe da có thể hình thành bởi nhiều nguyên do, nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là do nhiễm vi khuẩn. Vi khuẩn thường xâm nhập vào da qua nang lông, vết thương đâm thủng hoặc vết cắt trên da. Đôi khi áp xe hình thành xung quanh di vật chẳng hạn như một mảnh gỗ hoặc mảnh thủy tinh mắc kẹt trong da.

Vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng áp xe bao gồm:

• Staphylococcus aureus [S. aureus];
• Methicillin-resistant S. aureus [MRSA];
• Streptococcus pyogenes;
• Mycobacterium tuberculosis .

Các nguyên nhân khác ít phổ biến hơn gây áp xe da là:

• Sinh vật kỵ khí;
• Nhiễm nấm;
• Vi rút;
• Ký sinh trùng.

Một số người có nguy cơ cao bị áp xe da nhiễm trùng, bao gồm:

• Những người bị béo phì;
• Những người hút thuốc;
• Người bị bệnh tiểu đường;
• Những người có hệ thống miễn dịch bị suy giảm;
• Những người sử dụng ma túy qua đường tĩnh mạch.

Điều trị

Trường hợp áp xe bị nhiễm trùng hoặc gây đau, chuyên gia chăm sóc sức khỏe thường sẽ hút dịch bằng cách rạch dẫn lưu. Sau đó, sẽ rửa sạch khoang chứa mủ bằng dung dịch nước muối. Thông thường, vết rạch dẫn lưu thường để giúp  mủ còn lại thoát ra ngoài.

Nếu áp xe nằm sâu dưới da, có thể băng bó vết thương và các biện pháp hỗ trợ khác. Tùy thuộc vào loại nhiễm trùng, các bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh nếu cần thiết.

Trong quá trình phục hồi, nên chườm ấm để vết thương thoát dịch và ngăn áp xe tái phát. Ngoài ra, cũng có thể điều trị mụn nhọt tại nhà bằng cách sử dụng:

• Túi chườm nhiệt để tăng lưu lượng máu và giúp chống nhiễm trùng;
• Thuốc không kê đơn [OTC], chẳng hạn như thuốc mỡ kháng sinh, để làm dịu da, tăng tốc độ chữa bệnh và ngăn ngừa nhiễm trùng;
• Các loại thuốc OTC khác như thuốc chống viêm không steroid, để giúp giảm đau và sưng.

Không nên cố gắng dẫn lưu áp xe tại nhà do có nguy cơ đưa vi khuẩn vào vết thương, có thể dẫn đến biến chứng

Các biến chứng

Một ổ áp xe bị nhiễm trùng mà một người không được điều trị có thể lây lan nhiễm trùng vào máu và các hạch bạch huyết, tình trạng này có thể đe dọa đến tính mạng. Nhiễm trùng không được điều trị cũng có thể dẫn đến hoại tử mô. Điều trị có thể khó khăn trong trường hợp MRSA gây nhiễm trùng.

Phòng ngừa áp xe da

Nếu áp xe là do nhiễm trùng, có thể thực hiện các bước sau để giúp ngăn ngừa các áp xe khác hình thành bao gồm:

• Thực hành tốt vệ sinh cá nhân;
• Rửa tay thường xuyên, tránh sử dụng chung các thiết bị và vật dụng như khăn tắm để hạn chế lây nhiễm bệnh;
• Vứt bỏ băng và khăn giấy đúng cách;
• Cạo râu cẩn thận để ngăn ngừa vết sẹo và vết cắt trên da;
• Tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh;
• Bỏ hút thuốc;
• Duy trì cân nặng hợp lý.

Khi nào cần liên hệ với bác sĩ

Thông thường, áp xe da không gây ra vấn đề gì nghiêm trọng. Tuy nhiên, một số trường hợp cần sự chăm sóc y tế. Nên đến khám bác sĩ ngay lập tức nếu gặp các tình trạng như:

• Có dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng, chẳng hạn như sốt cao;
• Áp xe tái phát;
• Bị suy giảm miễn dịch hoặc mắc bệnh mãn tính hoặc bệnh tật, chẳng hạn như bệnh tiểu đường.

Tóm lược

Mặc dù hầu hết các trường hợp áp-xe da không có gì đáng lo ngại, nhưng một số có thể cần đến sự chú ý của chuyên gia chăm sóc sức khỏe. Có thể điều trị áp xe nhỏ tại nhà bằng cách chườm nóng.

Nếu một ổ áp xe lớn hoặc bị nhiễm trùng cần rạch dẫn lưu để thoát dịch tích tụ. Nếu nghi ngờ bị áp xe nhiễm trùng, nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Áp xe bị nhiễm trùng không được điều trị có khả năng đe dọa tính mạng, đặc biệt nếu nhiễm trùng do MRSA.

Xem thêm: Tại sao mủ do nhiễm trùng có màu vàng?

Giới thiệu Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương

 Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương được triển khai dịch vụ thăm khám, chăm sóc và điều trị các tình trạng về da như mụn, sẹo, nám, tàn nhang… với tiêu chí đem lại sự thay đổi tích cực về diện mạo cũng như sự hài lòng của khách hàng sau khi sử dụng dịch vụ.

Với nguồn nhân lực chất lượng có chuyên môn cao là các Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ đến từ Bộ môn Da liễu - Đại học Y Dược TPHCM & Bệnh viện Nguyễn Tri Phương có kinh nghiệm nhiều năm trong giảng dạy, nghiên cứu và điều trị Da liễu – Thẩm mỹ da; sẽ trực tiếp thăm khám, lên phác đồ điều trị và trực tiếp trị liệu cho bệnh nhân, đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Thông tin liên hệ

• Đơn vị da liễu – Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương.  
• Số 468 Nguyễn Trãi, Phường 8, Quận 5, Tp.Hồ Chí Minh.
• Hotline tư vấn đặt lịch Bác sĩ: 0899777709 / Zalo/Viber: 0899777709
• Facebook Fanpage: Thẩm mỹ da - BV Nguyễn Tri Phương

Áp xe là những ổ sưng đau, viêm và chứa đầy mủ do nhiễm khuẩn. Bạn có thể bị áp xe [còn gọi là nhọt] ở bất cứ bộ phận nào trên cơ thể.[1] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn Một số áp xe nhỏ trên da có thể lành mà không cần điều trị y khoa, nhưng các ổ áp xe lớn hoặc không tự lành phải được chăm sóc y tế. [2] X Nguồn tin đáng tin cậy National Health Service [UK] Đi tới nguồn Bạn có thể chữa trị áp xe qua việc chăm sóc tại nhà hoặc gặp bác sĩ để được điều trị bằng cách dẫn lưu áp xe và dùng thuốc.

1. 1

   Không chạm tay vào áp xe. Bạn cố gắng không sờ, cậy hoặc nặn áp xe. Hành động này có thể làm lây lan vi khuẩn, gây viêm nhiều hơn và nhiễm trùng nặng hơn.[3] X Nguồn tin đáng tin cậy National Health Service [UK] Đi tới nguồn

   • Dùng băng hoặc khăn giấy sạch thấm mủ hoặc dịch rỉ ra từ áp xe. Tránh để ngón tay chạm vào da trong khi thấm dịch. Vứt ngay miếng băng thấm dịch và không sử dụng lại.
   • Luôn rửa tay trước và sau khi chăm sóc vết áp xe để tránh ổ nhiễm trùng lây lan. Các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm như nhiễm khuẩn tụ cầu vàng kháng Methicillin [MRSA] có thể xâm nhập vào cơ thể qua áp xe.

2. 2

   Chườm ấm lên vùng bị áp xe. Rửa tay bằng xà phòng và nước. Đun một cốc nước đến mức ấm hoặc nóng nhưng không làm bỏng da, sau đó nhúng băng sạch hoặc mảnh vải mềm vào nước, đắp lên áp xe và vùng da xung quanh. Liệu pháp chườm gạc ấm hoặc nóng có thể giúp dẫn lưu áp xe, đồng thời giảm đau nhức và khó chịu.[4] X Nguồn tin đáng tin cậy Mayo Clinic Đi tới nguồn

   • Chườm ấm mỗi ngày nhiều lần.
   • Dùng một mảnh vải xoa nhẹ nhàng lên áp xe theo chuyển động vòng tròn để mủ có thể chảy ra. Một chút máu rỉ ra lúc này là bình thường.

3. 3

   Ngâm trong nước ấm. Đổ nước ấm vào bồn tắm hoặc vật chứa nhỏ hơn, sau đó ngâm cả người hoặc vùng da bị áp xe trong khoảng 10-15 phút. Liệu pháp ngâm nước ấm có thể giúp áp xe tự dẫn lưu một cách tự nhiên, giảm đau nhức và khó chịu.[5] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn

   • Rửa sạch bồn tắm hoặc vật chứa nước trước và sau khi ngâm.
   • Cân nhắc rắc muối nở, bột yến mạch sống, keo yến mạch hoặc muối Epsom vào nước. Những chất này có thể làm dịu da và giúp dẫn lưu nhọt một cách tự nhiên.[6] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn

4. 4

   Rửa sạch áp xe và vùng da xung quanh. Bạn cần rửa áp xe bằng xà phòng diệt khuẩn nhẹ dịu và nước ấm. Nhớ rửa sạch cả vùng da xung quanh áp xe. Dùng khăn sạch và mềm để thấm khô.[7] X Nguồn tin đáng tin cậy Mayo Clinic Đi tới nguồn

   • Rửa áp xe bằng dung dịch sát khuẩn nếu bạn thích dùng chất nào đó mạnh hơn xà phòng.[8] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn
   • Tắm vòi sen hoặc tắm bồn hàng ngày cũng giúp rửa áp xe. Việc giữ vệ sinh cá nhân tốt có thể chữa lành áp xe và giảm nguy cơ nhiễm trùng nặng hơn.[9] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn

5. 5

   Che phủ áp xe bằng băng vô trùng. Khi áp xe đã sạch, bạn hãy dùng gạc hoặc băng vô trùng phủ nhẹ lên vết thương.[10] X Nguồn tin đáng tin cậy Mayo Clinic Đi tới nguồn Để ngăn ngừa nhiễm trùng, bạn cần thay băng nếu dịch bên trong áp xe thấm qua băng, hoặc băng bị ướt hay bẩn.[11] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn

   • Bạn cũng có thể dùng tăm bông bôi mật ong lên vùng áp xe trước khi băng lại để ngăn ngừa nhiễm trùng. Nhớ đừng chấm tăm bông đã dùng vào mật ong.[12] X Nguồn tin đáng tin cậy PubMed Central Đi tới nguồn

6. 6

   Uống thuốc giảm đau. Dùng thuốc giảm đau không kê toa như ibuprofen hoặc acetaminophen. Tuân theo hướng dẫn về liều lượng trên nhãn thuốc để giảm đau và khó chịu. Những loại thuốc giảm đau như ibuprofen cũng có tác dụng giảm sưng.[13] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn

7. 7

   Giặt rửa tất cả các vật dụng đã tiếp xúc với áp xe. Để máy giặt ở chế độ nước nóng nhất. Bỏ tất cả quần áo đồ vải, kể cả khăn mặt mà bạn đã dùng để chườm áp xe vào máy giặt. Chạy máy giặt và sấy ở nhiệt độ cao. Điều này sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn còn sót lại vốn có thể gây viêm hoặc nhiễm trùng nặng hơn.[14] X Nguồn tin đáng tin cậy Mayo Clinic Đi tới nguồn

8. 8

   Mặc quần áo rộng rãi và mềm mịn. Quần áo bó sát có thể gây kích ứng da và khiến nhọt trở nặng. Bạn nên mặc quần áo nhẹ, rộng rãi, trơn mịn để cho da được thở và mau lành hơn.[15] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn

   • Chất liệu vải mềm mịn như cotton hoặc len lông cừu Merino có thể giúp da không bị ngứa và ngăn ngừa đổ mồ hôi nhiều gây kích ứng vùng da áp xe.

1. 1

   Theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng nặng hơn. Tiếp tục chăm sóc nếu vùng áp xe đang lành lại và không có dấu hiệu nhiễm trùng nặng hơn. Chú ý đến các dấu hiệu sau đây cho thấy ổ áp xe và tình trạng nhiễm trùng đang xấu đi để tìm biện pháp điều trị y tế ngay lập tức:[16] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn

   • Da đỏ hơn và đau hơn.
   • Có các vệt đỏ tỏa ra từ ổ áp xe và vùng xung quanh hướng về phía tim.
   • Vết áp xe và vùng da xung quanh rất ấm hoặc nóng khi sờ vào.
   • Nhiều mủ hoặc dịch từ áp xe chảy ra.
   • Sốt trên 38,6 độ C.[17] X Nguồn tin đáng tin cậy MedlinePlus Đi tới nguồn
   • Ớn lạnh, buồn nôn, nôn, đau đầu hoặc đau nhức cơ.

2. 2

   Hẹn gặp bác sĩ. Một vài trường hợp áp xe có thể cần đến sự chăm sóc y tế, ví dụ như áp xe ở người trên 65 tuổi.[18] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn Cho bác sĩ biết bạn đã điều trị áp xe ở nhà như thế nào và mọi thông tin khác để giúp bác sĩ điều trị. Bạn hãy đến gặp bác sĩ nếu:[19] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn

   • Áp xe ở cột sống hoặc ở giữa mặt, gần mắt hoặc mũi.
   • Áp xe không tự dẫn lưu.[20] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn
   • Áp xe phát triển to hơn hoặc có kích thước rất lớn hoặc rất đau.
   • Bạn có bệnh tiểu đường hoặc các bệnh mạn tính khác như bệnh thận hoặc gan.

3. 3

   Dẫn lưu áp xe. Để cho bác sĩ trích và dẫn lưu áp xe bằng dao mổ hoặc kim nhỏ nếu cần thiết. Thủ thuật mở và dẫn lưu áp xe có thể loại bỏ mủ hoặc dịch nhiễm trùng và giảm áp lực. Giữ sạch và khô ráo băng gạc do bác sĩ băng sau thủ thuật.[21] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn

4. 4

   Tiếp nhận điều trị bằng thuốc kháng sinh bôi ngoài da hoặc uống. Bác sĩ sẽ kê toa thuốc kháng sinh trong trường hợp áp xe đặc biệt nghiêm trọng. Bạn hãy tuân theo liều lượng bác sĩ hướng dẫn và đảm bảo uống đủ liệu trình kháng sinh. Việc uống và hoàn thành liệu trình kháng sinh có thể giúp đẩy lùi nhiễm trùng và giảm nguy cơ hình thành ổ áp xe khác hoặc tái nhiễm trùng.[26] X Nguồn tin đáng tin cậy Mayo Clinic Đi tới nguồn

   • Nếu bạn có hệ miễn dịch khỏe mạnh và vết áp xe nhỏ hoặc ở gần bề mặt da thì rất có thể không cần dùng thuốc kháng sinh.[27] X Nguồn tin đáng tin cậy American Academy of Family Physicians Đi tới nguồn

• Luôn rửa tay trước và sau khi chạm vào áp xe.[28] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn

• Không bao giờ được tự rạch hoặc mở áp xe. Thủ thuật này cần phải được bác sĩ hoặc chuyên viên y tế thực hiện.

Bài viết này đã được cùng viết bởi Sarah Gehrke, RN, MS. Sarah Gehrke là Y tá và Chuyên gia trị liệu xoa bóp được cấp phép ở Texas. Sarah có hơn 10 năm kinh nghiệm giảng dạy và thực hành liệu pháp phẫu thuật tiêm ven và tĩnh mạch [IV] bằng cách sử dụng hỗ trợ vật lý, tâm lý và tình cảm. Cô đã nhận được Giấy phép Trị liệu Xoa bóp từ Viện Trị liệu Xoa bóp Amarillo vào năm 2008 và bằng ThS. ngành Điều dưỡng của Đại học Phoenix năm 2013. Bài viết này đã được xem 170.796 lần.

Chuyên mục: Sức khỏe Tổng quan

Trang này đã được đọc 170.796 lần.