[Ảnh: Shutterstock]
Loài người đã trải qua nhiều giai đoạn tiến hóa. Trong các giai đoạn đó, việc tìm ra lửa là một trong những đột phá quan trọng nhất. Bình minh của văn minh loài người khởi sự từ lửa. Việc biết sử dụng lửa là đặc tính giúp phân biệt con người –động vật cấp cao, với mọi loài động vật khác. Lửa không chỉ làm chín thức ăn, chiếu sáng, sưởi ấm. Mà ý nghĩa của ngọn lửa còn gắn chặt với đời sống văn hóa và tinh thần của nhân loại.
Lửa là công cụ vĩ đại của nhân loại
Trong buổi bình minh của nhân loại, lửa là công cụ quý giá nhất. Không ai biết chính xác thời điểm lửa được tạo ra. Nhưng công dụng nguyên thủy nhất của lửa chính là làm chín thức ăn, sưởi ấm và xua đuổi thú dữ. Lửa còn là thứ quy tụ con người lại với nhau.
Bởi nhờ những công dụng này mà con người biết quây quần bên nhau để có được hơi ấm, ánh sáng và sự che chở. Dần dần, họ hình thành được thói quen giao tiếp, tham gia các hoạt động vào buổi tối. Đó cũng là lúc các câu chuyện cổ, các truyền thống văn hóa ra đời và được lưu giữ cho đến ngày nay.
Không có lửa và sự cháy, nhân loại sẽ không có những phát minh và công trình vĩ đại. Việc khám phá vũ trụ sẽ chỉ mãi là giấc mơ. Trải qua hàng chục nghìn năm, lửa đã “tiến hóa”; mang đến cho con người vô số thành tựu vĩ đại.
Khoảng năm 10.000 trước công nguyên, loài người bắt đầu từ bỏ việc săn bắt, hái lượm để thích ứng với đời sống nông nghiệp và biết cách sử dụng lửa đa dạng hơn, chẳng hạn như nướng bánh, nung gốm, xua đuổi thú dữ…
Ngày nay, với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, con người còn tạo ra lửa dưới nhiều dạng khác nhau. Nhưng chodù dưới bất kỳ hình thức nào, mục đích tạo ra lửa vẫn là để sưởi ấm, thắp sáng, ăn chín uống sôi và phục vụ cho các hoạt động sản xuất.
Lửa trong tính cách
Khi nói đến ý nghĩa của ngọn lửa trong tính cách con người, ta thường hiểu theo nghĩa bóng. Đó là một xung lực mạnh mẽ thúc đẩy mọi hoạt động.
Những người có nhiều lửa là những người ưa hoạt động, tính cách mạnh mẽ. Họ luôn tràn đầy năng lượng, sự nhiệt tình và đam mê. Đôi khi, họ trở nên bốc đồng quá mức. Sẽ không dễ dàng gì để bạn nắm bắt, kìm hãm hay hạn chế bất cứ điều gì ở những người có yếu tố lửa trong tính cách.
Lửa là biểu tượng cho sức mạnh và nghị lực
Người Hy Lạp cổ đại tôn sùng lửa như một thứ quyền lực. Và ngọn lửa có thể đốt cháy trong điều kiện khắc nghiệt nhất đã trở thành biểu tượng của Thế vận hội Olympic.
Olympia – địa điểm tổ chức Thế vận hội Olympic của Hy Lạp cổ đại có đền thờ của nữ thần Hera. Khi bắt đầu Thế vận hội, người Hy Lạp sẽ đốt cháy một cái vạc dầu trên bàn thờ này. Ngọn lửa sẽ được giữ trong suốt thời gian thế vận hội diễn ra. Ngọn lửa đó tượng trưng cho sức mạnh, nghị lực, sự tinh khiết, lý trí và hòa bình.
[Ảnh: Shutterstock]
Ý nghĩa của ngọn lửa trong đời sống tình cảm
Trong đời sống tình cảm, ý nghĩa của ngọn lửa chính là cảm hứng và đam mê. Ông bà ta từ xưa đã mượn đặc tính dễ gây cháy, gây bén của lửa để nói về quy luật tình cảm con người: Lửa gần rơm lâu ngày cũng bén. Họ còn dùng lửa để so sánh với tình yêu đôi lứa trong sáng: Đôi ta như lửa mới nhen/Như trăng mới mọc, như đèn mới khêu. Lửa và sức nóng của nó như chính những xúc cảm yêu thương khi nhớ nhung xa cách: Nhớ ai bổi hổi bồi hồi/Như đứng đống lửa như ngồi đống than.
Nếu như lửa ở bên ngoài giúp cải thiện cuộc sống, gia tăng sản xuất, thì lửa tinh thần bên trong giúp con người thực hiện được ước mơ. Bởi “Khi lửa cháy trong linh hồn con người, không điều gì là không thể” [La Fontaine]. Ngọn lửa tinh thần ấy làm cho cuộc đời trở nên ý nghĩa, cao đẹp và tràn ngập niềm vui.
Tuy nhiên, ý nghĩa của ngọn lửa còn gắn với sự tàn phá và hủy diệt. Lửa gây bỏng da, gây hỏa hoạn, cháy rừng, thiêu rụi tài sản lẫn con người. Nhưng lửa mang ý nghĩa tốt hay xấu phụ thuộc vào cách nhìn và cách sử dụng của chúng ta. Sự ra đời của năng lượng điện đã phần nào khiến vai trò của lửa bớt quan trọng. Thế nhưng, con người không thể sống thiếu lửa. Lửa mãi mãi là nguyên tố tồn tại bất diệt trong cuộc sống, dù là ở dạng vật chất hay tinh thần.
Bài: Kristen
Tiếp Thị Gia Đình
Anh/chị hiểu như thế nào về hình ảnh: Ngọn lửa tình nguyện?
Xem lời giải
Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng."
Vần thơ mang hàm nghĩa sâu sắc ngợi ca những phẩm chất cao cả của người bà, cũng là của người phụ nữ Việt Nam. Ngọn lửa của tình thương mà bà "luôn ủ sẵn" để dành cho con cháu. Ngọn lửa của niềm tin mãnh liệt, bền bỉ "dai dẳng" suốt cả đời bà, được "bà nhen" mãi mãi sáng bừng bất diệt. Lòng bà, tình thương của bà sáng bừng ngọn lửa ấy. Nghệ thuật sử dụng điệp ngữ: "rồi sớm rồi chiều", "bà nhen... bà ủ sẵn", "một ngọn lửa... một ngọn lửa..." có giá trị thẩm mĩ đặc sắc thể hiện niềm tự hào, lòng biết ơn đối với đức hi sinh, tần tảo bền bỉ của người bà kính yêu. Tình thương, đức hi sinh, tính kiên trì nhẫn nại của bà, của mẹ là nguồn nhiên liệu vô tận làm bừng sáng ngọn lửa vĩnh cửu truyền cảm ấy.