Nguyên nhân hay bị sảy thai

SKĐS - Sẩy thai trong 3 tháng đầu được gọi là sẩy thai sớm. Ước tính khoảng 20% phụ nữ mang thai bị sẩy thai sớm, nhưng có khoảng 30% trường hợp sẩy thai không rõ nguyên nhân.

Vì vậy, phụ nữ ở tuổi sinh đẻ cần nắm rõ các nguyên nhân phổ biến gây sẩy thai sớm để có biện pháp phòng tránh.

1. Nhiễm sắc thể bất thường

Hơn một nửa các ca sẩy thai sớm là do nhiễm sắc thể không tương xứng. Nhiễm sắc thể là cấu trúc rất nhỏ trong tế bào, mang mã di truyền ADN. Trong tế bào của người bình thường  có 23 cặp nhiễm sắc thể gồm 1 nửa từ mẹ và 1 nửa từ bố. Trong quá trình thụ tinh, vì lý do nào đó do trứng hoặc tinh trùng mà các cặp nhiễm sắc thể không khớp với nhau theo đúng quy cách. Khi đó, phôi thai được thụ tinh sẽ mang nhiễm sắc thể bất thường, không phát triển được và dẫn tới sẩy thai sớm.

2. Tử cung bất thường và thiểu năng cổ tử cung

Tử cung bất thường cũng là một trong những nguyên nhân sẩy thai sớm thường gặp ở phụ nữ. Nếu tử cung bị “dị dạng” hoặc có vách ngăn sẽ cản trở phôi thai làm tổ trên thành tử cung, hoặc chặn dòng dưỡng chất cung cấp đến phôi thai dẫn đến sẩy thai sớm. Có tới 10% các ca sẩy thai được xác định là do tử cung bất thường. Ngoài ra, cổ tử cung yếu hay không hoàn thiện về chức năng cũng là yếu tố khiến thai kỳ bị chấm dứt sớm. Trong thời kỳ cuối i tam cá nguyệt đầu tiên, thai nhi đã đủ lớn để gây ra tác động lên cổ tử cung, nếu cổ tử cung quá yếu hoặc chưa hoàn thiện sẽ không giữ được bào thai nằm bên trong tử cung dẫn đến sẩy thai.

3. Rối loạn miễn dịch

Một số trường hợp, nguyên nhân sẩy thai sớm lại do tình trạng rối loạn miễn dịch của cơ thể. Khi hệ miễn dịch hoạt động không đúng chức năng, nó sẽ xem tinh trùng như một dị vật từ môi trường bên ngoài xâm nhập và tạo ra phản ứng kháng tinh trùng hay tìm cách tiêu diệt tinh trùng và gây khó khăn trong thụ tinh. Và nếu tinh trùng đã thụ tinh thành công, nhưng hệ miễn dịch của phụ nữ bị rối loạn sẽ nhầm là “vật thể lạ” và không chấp nhận bào thai này, sẽ tạo ra kháng thể phospholipid, tấn công vào bào thai, gây sẩy thai sớm.

4. Bệnh ở tuyến giáp

Nếu phụ nữ gặp các vấn đề về tuyến giáp như cường giáp, nhược giáp hoặc bệnh đái tháo đường không được kiểm soát sẽ gây ra những bất lợi lớn cho thai nhi, dễ dẫn tới sẩy thai sớm.

5. Buồng trứng đa nang

Hội chứng buồng trứng đa nang không chỉ gây vô sinh ở nữ giới mà còn là nguyên nhân gây sẩy thai sớm. Khi mắc bệnh buồng trứng đa nang, cơ thể phụ nữ sẽ có nồng độ nội tiết tố nam testosterone quá cao, gây ra các vấn đề về rụng trứng và kinh nguyệt bất thường. Đa nang buồng trứng còn dẫn tới tình trạng kháng insulin, gây cản trở sự hình thành và phát triển của lớp nội mạc tử cung, ngăn không cho bào thai bám vào thành tử cung, dẫn tới sẩy thai sớm. Khảo sát cho thấy có khoảng 5-10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản mắc phải hội chứng buồng trứng đa nang.

6. Nhiễm khuẩn

Trong cơ quan sinh sản của cả nam và nữ luôn tồn tại vi khuẩn, trong đó có nhiều vi khuẩn có lợi. Tuy nhiên, cũng có một số vi khuẩn gây ra các vấn đề về sức khỏe hoặc dẫn đến sẩy thai sớm. Hai trong số những loại vi khuẩn dễ gây sẩy thai là Mycoplasma hominis và Ureaplasma urealyticum. Khi phụ nữ nhiễm loại vi khuẩn này sẽ gây ra viêm nhiễm nội mạc tử cung, khiến bào thai không phát triển được và dẫn tới sẩy thai sớm. Tình trạng nhiễm khuẩn này không gây ra các triệu chứng điển hình, nên nếu muốn biết có bị nhiễm vi khuẩn này hay không, chỉ có thể thông qua xét nghiệm vi sinh.

7. Lối sống không lành mạnh

Đây cũng là một trong những nguyên nhân lớn khiến phụ nữ bị sẩy thai sớm. Nếu người mẹ hút thuốc lá, hoặc hít phải nhiều khói thuốc lá trong thai kỳ sẽ rất dễ bị sẩy thai. Do nicotin trong khói thuốc lá qua máu mẹ sẽ truyền qua nhau thai, gây cản trở nguồn cung cấp máu đến thai nhi. Việc uống quá nhiều rượu bia hoặc đồ uống có cồn, lạm dụng các loại thuốc, đặc biệt là kháng sinh...  cũng sẽ ảnh hưởng đến thai nhi và dẫn tới sẩy thai sớm. Ngoài ra, phụ nữ sống hoặc làm việc trong môi trường không sạch, thường xuyên tiếp xúc với các chất hóa học cũng dễ dẫn tới ngộ độc và làm gia tăng tỷ lệ sẩy thai sớm.

Sẩy thai tự nhiên là phôi thai hay thai chết hay sự tụt ra các thành phần thụ thai trước 20 tuần tuổi thai mà không có sự can thiệp. Doạ sẩy thai là chảy máu âm đạo mà không có sự giãn mở cổ tử cung xảy ra trong khoảng thời gian này và cho thấy sẩy thai tự nhiên có thể xảy ra ở những phụ nữ được khẳng định có thai sống trong buồng tử cung Chẩn đoán là theo tiêu chuẩn lâm sàng và siêu âm. Chẩn đoán là lâm sàng và đôi khi bằng siêu âm. Điều trị thường là quan sát trong hy vọng đối với doạ sẩy thai, và nếu sẩy thai tự nhiên xảy ra hoặc cho thấy không thể tránh được, quan sát hoặc nạo buồng tử cung.

Sảy thai tự nhiên, theo định nghĩa, là cái chết của thai nhi; nó có thể làm tăng nguy cơ sảy thai tự nhiên trong những lần mang thai tiếp theo.

Thai chết và sinh sớm được phân loại như sau:

• Sẩy thai Thai chết hoặc sự tụt ra của các thành phần thụ thai (thai nhi và rau thai) trước tuổi thai 20 tuần

• Sớm hay muộn

• Bị đe dọa hoặc không thể tránh khỏi

• Không hoàn toàn hoặc hoàn toản

• Bị mất

Khoảng 20 đến 30% phụ nữ được xác định có thai bị chảy máu trong 20 tuần đầu của thai kỳ; một nửa trong số họ bị sẩy thai tự nhiên. Do đó, tỷ lệ sẩy thai tự nhiên lên đến khoảng 20% ở những trường hợp mang thai đã được xác nhận. Tỷ lệ mắc phải ở tất cả các trường hợp mang thai có lẽ cao hơn bởi vì một số sẩy thai rất sớm bị nhầm lẫn với giai đoạn kinh nguyệt muộn.

Các yếu tố nguy cơ sảy thai tự phát bao gồm

• Tuổi > 35

• Tiền sử sảy thai tự phát

Các rối loạn tuyến giáp cận lâm sàng, tử cung ngả sau, và các chấn thương nhỏ chưa được chứng minh là nguyên nhân gây sẩy thai tự nhiên.

• Tiêu chuẩn lâm sàng

• Thông thường siêu âm và định lượng beta -hCG (beta-hCG)

Tuy nhiên, siêu âm và định lượng beta-hCG huyết thanh thường được thực hiện để loại trừ thai ngoài tử cung và để xác định liệu các thành phần của thai có còn trong tử cung hay không (gợi ý rằng sẩy thai không hoàn toàn thì rõ hơn là hoàn toàn). Tuy nhiên, kết quả có thể không kết luận được, đặc biệt là trong giai đoạn thai sớm.

Hỏng thai bị nghi ngờ nếu tử cung không to dần lên hoặc nếu định lượng beta-hCG thấp so với tuổi thai hoặc không tăng gấp đôi trong vòng 48 đến 72 giờ. Thai bi hỏng được xác nhận nếu siêu âm cho thấy bất kỳ điều nào sau đây:

• Sự biến mất của hoạt động tim phôi đã được phát hiện trước đó

• Không có hoạt động như vậy khi chiều dài đầu mông thai là > 7 mm

• Không có phôi thai (xác định bởi siêu âm âm đạo) khi đường kính đường kính trung bình (trung bình của đường kính đo bằng 3 mặt phẳng trực giao) là > 25 mm

• Quan sát về doạ sẩy thai

• Nào buồng tử cung đối với sẩy thai tránh khỏi, không hoàn toàn hoặc hoàn toàn

• Hỗ trợ tinh thần

Đối với doạ sẩy thai, điều trị là quan sát. Không có bằng chứng nào cho thấy sự nghỉ ngơi trên giường làm giảm nguy cơ sẩy thai hoàn toàn sau đó.

Đối với sẩy thai không thể tránh được, không hoàn toàn hoặc mất thai, điều trị là nạo buồng tử cung hoặc chờ đợi sự tụt ra tự nhiên các thành phần của phôi thụ thai. Việc nạo bỏ thường bao gồm việc nạo hút Nạo bằng dụng cụ Tại Hoa Kỳ, phá thai đối với thai nhi là hợp pháp, mặc dù có những hạn chế cụ thể của từng bang (ví dụ: thời gian chờ bắt buộc, giới hạn về tuổi thai). Ở Mỹ, khoảng một nửa số lần mang thai... đọc thêm ở < 12 tuần, nong và nạo Nạo bằng dụng cụ khi được từ 12 đến 23 tuần, hoặc gây sẩy thai bằng thuốc Nạo phá thai Tại Hoa Kỳ, phá thai đối với thai nhi là hợp pháp, mặc dù có những hạn chế cụ thể của từng bang (ví dụ: thời gian chờ bắt buộc, giới hạn về tuổi thai). Ở Mỹ, khoảng một nửa số lần mang thai... đọc thêm khi được > 16 đến 23 tuần (ví dụ: bằng misoprostol). Càng chậm trễ trong việc nạo buồng tử cung, khả năng chảy máu từ rau thai, thủng tử cung do xương dài của thai, và khó khăn trong việc nong cổ tử cung càng cao hơn. Những biến chứng này được giảm khi sử dụng các chất trước khi làm thủ thuật để làm mềm giãn mở cổ tử cung (như laminaria), misoprostol, hoặc mifepristone (RU 486).

Nếu nghi ngờ sẩy thai hoàn toàn, nạo buồng tử cung không cần phải được thực hiện thường quy. Việc nạo tử cung có thể được thực hiện nếu xuất huyết và/hoặc nếu các dấu hiệu khác cho thấy các thành phần của phôi thụ thai có thể còn lưu lại.

Sau sẩy thai chủ động hoặc sảy thai tự nhiên, cha mẹ có thể cảm thấy đau buồn và tội lỗi. Họ nên được hỗ trợ tinh thần và, trong hầu hết các trường hợp sẩy thai tự nhiên, hãy đảm bảo rằng các hành động của họ không phải là nguyên nhân gây sẩy thai. Tư vấn chính thức hiếm khi được chỉ định nhưng nên sẵn sàng.

• Sẩy thai tự nhiên có thể xảy ra trong khoảng 10 đến 15% các trường hợp mang thai.

• Nguyên nhân sẩy thai tự nhiên đơn thuần thường không được biết.

• Cổ tử cung giãn mở có nghĩa sẩy thai là điều không thể tránh khỏi.

• Xác nhận sẩy thai tự nhiên và xác định loại bệnh dựa trên tiêu chuẩn lâm sàng, siêu âm và định lượng beta-hCG.

• Nạo tử cung thực sự là cần thiết cho sẩy thai không thể tránh được, không hoàn toàn, hoặc mất thai.

• Thông thường, việc nạo tử cung không cần thiết trong doạ sẩy thai và sẩy thai hoàn toàn.

• Sau sẩy thai tự nhiên, cung cấp sự hỗ trợ tinh thần cho cha mẹ.

Sẩy thai liên tiếp là ≥ 2 đến 3 lần sẩy thai tự nhiên liên tiếp. Xác định nguyên nhân có thể đòi hỏi sự đánh giá rộng cả cha lẫn mẹ. Một số nguyên nhân có thể được điều trị.

Nguyên nhân gây ra sẩy thai liên tiếp có thể là từ mẹ, thai nhi, hoặc rau thai.

Các nguyên nhân thường thấy ở mẹ bao gồm

• Các bất thường tử cung hoặc cổ tử cung (ví dụ như polyp, u xơ, dính buồng, chứng suy yếu cổ tử cung)

• Các bất thường về nhiễm sắc thể mẹ (hoặc cha) có thể xảy ra (ví dụ, chuyển đoạn cân bằng)

• Các rối loạn mạn tính quá mức và kiểm soát kém (ví dụ, suy giáp, cường giáp, đái tháo đường, cao huyết áp)

• Rối loạn thận mạn tính

Nguyên nhân rau thai bao gồm các rối loạn mạn tính có trước đây được kiểm soát kém (ví dụ như bệnh lupus ban đỏ hệ thống [SLE], cao huyết áp mạn tính).

Nguyên nhân ở bào thai thường

• Bất thường về nhiễm sắc thể hoặc di truyền

• Dị dạng giải phẫu

Cho dù có một tiền sử hỏng thai liên tiếp làm tăng nguy cơ thai chậm phát triển và sinh non trong những lần mang thai tiếp theo thì còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra hỏng.

• Đánh giá lâm sàng

• Các xét nghiệm để xác định nguyên nhân

Việc chẩn đoán hỏng thai liên tiếp là lâm sàng.

Đánh giá về hỏng thai liên tiếp nên bao gồm những điều sau để giúp xác định nguyên nhân:

• Sàng lọc các rối loạn huyết khối mắc phải: Anticardiolipin antibodies (IgG and IgM), anti-beta2 glycoprotein I (IgG và IgM) và kháng đông lupus

• Hormone kích thích tuyến giáp

• Kiểm tra bệnh tiểu đường

• Chụp Xquang buồng tử cung và vòi tử cung hoặc siêu âm bơm nước buồng tử cung để kiểm tra các bất thường về cấu trúc tử cung

Nguyên nhân không thể xác định ở hơn 50% phụ nữ. Việc sàng lọc các rối loạn huyết khối do di truyền không còn được đề nghị thường xuyên trừ khi được giám sát bởi bác sĩ chuyên khoa về bà mẹ - thai nhi.

• Điều trị nguyên nhân nếu có thể

Một số nguyên nhân gây hỏng thai liên tiếp có thể được điều trị. Nếu không thể xác định nguyên nhân, thì khả năng sinh con sống trong lần mang thai kế tiếp là từ 35 đến 85%.

• Nguyên nhân gây ra sẩy thai liên tiếp có thể là từ mẹ, thai nhi, hoặc rau thai.

• Bất thường nhiễm sắc thể (đặc biệt là dị bội) có thể gây ra 50% số lần mang thai tái phát.