Sự khác nhau giữa văn hóa miền Bắc và miền Nam
Mục lục
TÌM HIỂU về sự KHÁC BIỆT văn hóa GIỮA các VÙNG MIỀN VIỆT NAMBạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (131.45 KB, 9 trang ) Show TÌM HIỂU VỀ SỰ KHÁC BIỆT VĂN HÓA GIỮA CÁC VÙNG MIỀN màu lương thực, cây công nghiệp hàng năm. *Danh lam thắng cảnh Vùng có nhiều thắng cảnh thiên nhiên độc đáo( vịnh Hạ Long, đảo Cát Bà, bán đoả Đồ Sơn), cùng các địa điểm du lịch lân cận như Đồng Mô- Ngải Sơn, Côn Sơn- Kiếp Bạc, Chùa Hương, rừng Cúc Phương, Tam Cốc- Bích Động… nổi tiếng của dân tộc ở Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương, Quảng Ninh….có sức hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Đây là lợi thế rất lớn để phát triển du lịch. 3. II. Con người/ Phong tục tập quán Tính cách chung của người miền Bắc: tinh tế, thâm thúy, sâu sắc, mặt khác bảo thủ hoài cổ, lối nói vòng vo tam quốc. - Nơi xuất phát các luồng di dân đi các nơi khác. Bởi thế mà người miền Bắc thì có “anh cả”, còn miền Nam thì anh cả được gọi là “ anh hai”. - Có truyền thống ăn học, tầng lớp trí thức đông đảo, luôn đề cao hệ thống trường sở và chế độ thi cử để kén chọn người hiền tài đã có cách đay gần ngàn năm. - Người Bắc có tính khoe khoang (hay khoe giàu), rất trọng sĩ diện. - Văn hoá “quà” trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống. - Phụ nữ miền Bắc nổi tiếng về sự đảm đang, thủy chung, có sự hiểu biết rộng nhưng vẫn còn đâu đó (dù là rất ít) những chị em bị ảnh hưởng bởi những phong tục tập quán xưa kia, vẫn khép kín trong lối tư duy xưa cũ. MIỀN TRUNG 1. Vị trí địa lý Trung du và miền núi Bắc Bộ giáp với 3 tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây và Vân Nam của Trung Quốc ở phía bắc, phía tây giáp Lào, phía nam giáp Đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ, phía đông giáp Vinh Bắc Bộ. 2. Điều kiện tự nhiên *Khí hậu Có điều kiện khí hậu khắc nghiệt nhất trong cả nước. Hàng năm thường xảy ra nhiều thiên tai như bão, lũ, gió Lào, hạn hán, mà nguyên nhân cơ bản là do vị trí, cấu trúc địa hình tạo ra. Vùng này cũng chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc lạnh, tuy nhiên không nhiều như ở Bắc Bộ. *Địa hình Địa hình Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung có độ cao thấp dần từ khu vực miền núi xuống đồi gò trung du, xuôi xuống các đồng bằng phía trong dải cồn cát ven biển rồi ra đến các đảo ven bờ *Đất Diện tích đất cát, sỏi, đất bạc màu chiếm tỷ lệ lớn. Có 3 loại đất chính là đất đỏ vàng phân bố ở vùng trung du miền núi, thích hợp cho trồng cây công nghiệp dài ngày và khai thác lâm nghiệp, trồng cây ăn quả; đất phù sa ven sông thích hợp cây lương thực, hoa màu, cây công nghiệp ngắn ngày; đất cát hoặc cát pha ven biển chất lượng thấp chỉ trồng một số loại cây hoa màu, trồng rừng phi lao, bạch đàn chống gió, cát. *Nước Bờ biển dài 105 km, ngư trường của tỉnh nằm trong vùng nước trồi có nguồn lợi hải sản phong phú và đa dạng với trên 500 loài hải sản các loại. Ngoài ra, còn có hệ sinh thái san hô phong phú và đa dạng với trên 120 loài và rùa biển đặc biệt quý hiếm chỉ có ở Ninh Thuận. Vùng ven biển có nhiều đầm vịnh phù hợp phát triển du lịch và phát triển nuôi trồng thủy sản và sản xuất tôm giống là một thế mạnh của ngành thủy sản. 3. Con người/ Phong tục tập quán - Người miền Trung cần cù, chịu thương, chịu khó, hiếu học, tiết kiệm. - Phụ nữ miền Trung cần cù chịu khó, có sức chịu đựng rất cao trong mọi hoàn cảnh của cuộc sống, thùy mị đoan trang nhưng sống khép kín. - Do vùng đất khắc nghiệt, nên tính cách người miền trung thường hay nóng nảy (Nghèo khổ là nỗi buồn ám ảnh nhất, gay gắt nhất. Vì thế con người miền Trung luôn là những con người dễ cáu gắt, bực tức; Sống trong sự đe doạ thường trực, người miền Trung chịu ảnh hưởng bức bối thường xuyên. Nhu cầu đột phá và khả năng bị stress rất cao.), khá keo kiệt (Người miền Trung khó thay đổi nhanh nếp sống, cách sống nên họ thích “ăn chắc, mặc bền), phân chia thì rạch ròi. - Chính yếu tố này đã tạo ra những dấu ấn đặc biệt. Hò Sông Mã, hát giặm, hát ví Nghệ Tĩnh, ca Huế, hò Huế, dân ca Nam Trung bộ và Nhã nhạc cung đình Huế - cả thảy có 7 loại hình, vượt trội so với 4 ở miền Bắc (có Hát rống quân; Hát xảm; Hát quan họ; Hát ghẹo Phú Thọ) và 1 ở miền Nam (Dân ca Nam bộ). Ca dao, dân ca miền Trung không lả lướt, uyển nhẹ như dân ca Bắc bộ, không có cái tôi cô đơn, khắc khoải và sâu thẳm như dân ca Nam Bộ nhưng thật da diết và nhiều lắm những trăn trở, những nỗi buồn. Ca dao, dân ca miền Trung không có được nhịp điệu tươi vui như “Tình bằng có cái trống cơm” hay là điệu nhí nhảnh, rộn rã như “Ới con ngựa, ngựa ô”, mà man mác buồn, nỗi cám cảnh tụ lại thành những tiếng thở dài - đó là giai điệu chính của những câu hò, câu hát. - Miền trung khắc nghiệt, cay đắng của cuộc sống đã tạo nên nhu cầu bứt phá, thay đổi cũng như làm nênkhả năng chịu đựng đến mức phi thường. Sự gan lỳ, ý nghĩ chấp nhận, liều mình đã làm cho miền Trung tự lâu đời là cái nôi thành công của Lê Lợi, nơi sinh ra của kiêu binh thời Trịnh Nguyễn, bãi chiến trường của nhiều cuộc chiến tranh. Không phải ngẫu nhiên mà Bắc Trung bộ là nơi đến của vua Hàm Nghi. Càng không ngẫu nhiên miền Trung đã sinh ra những con người mà sự nghiệp của họ gắn liền với sự bất tử như Lê Lợi, Nguyễn Hoàng, Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Phạm Hồng Thái, Trần Phú, Nguyễn Thị Minh Khai, Lê Duẩn, Võ Nguyễn Giáp và Hồ Chí Minh... III. MIỀN NAM 1. Vị trí địa lý Nam Bộ bao gồm 17 tỉnh từ Bình Phước trở xuống phía nam và hai thành phố: Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Cần Thơ. 2. Điều kiện tự nhiên *Khí hậu Nam Bộ nằm trong vùng đặc trưng của khí hậu nhiệt đới gió mùa và cận xích đạo, nền nhiệt ẩm phong phú, ánh nắng dồi dào, thời gian bức xạ dài, nhiệt độ và tổng tích ôn cao. Khí hậu hình thành trên hai mùa chủ yếu quanh năm là mùa khô và mùa mưa. Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, mùa khô từ tháng 12 tới tháng 4. *Danh lam thắng cảnh • Chợ Bến Thành (Thành phố Hồ Chí Minh): Nằm ở trung tâm thành phố. Năm 1859. Khởi công xây dựng từ năm 1912 và khánh thành năm 1914. Năm 1985, Ủy ban Nhân dân thành phố và Quận 1 cho chỉnh trang, sửa chữa lớn. Hiện nay có khoảng 3.000 hộ kinh doanh trong chợ. Hình ảnh chợ Bến Thành được dùng làm biểu tượng cho thành phố Hồ Chí Minh. • Chợ Lớn (Thành phố Hồ Chí Minh): Khu mua bán sầm uất nhất thành phố, với rất đông người gốc Hoa sinh sống. • Địa đạo Củ Chi: Thuộc xã Phú Mỹ Hưng, huyện Củ Chi, cách trung tâm Tp. Hồ Chí Minh 70 km về phía tây bắc. Ðịa đạo này là một kỳ quan rộng lớn và dài 250 km. Ðường hầm sâu dưới đất từ 3 - 8m. Hệ thống địa đạo gồm • • • • • • 3 tầng. Tầng một cách mặt đất 3m, tầng 2 cách mặt đất 5m, tầng 3 cách mặt đất 8-10m. Vũng Tàu: Là một trung tâm du lịch lớn. Bao gồm sự kết hợp hài hoà giữa quần thể thiên nhiên biển, núi và kiến trúc đô thị cùng các công trình như tượng đài, chùa chiền, nhà thờ, thánh thất... Khu sinh thái Bình Châu - Hồ Cốc: tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, cách Thành phố Hồ Chí Minh 150 km. Bình Châu cùng với rừng ngập mặn Vàm Sát đã được Tổ chức Du lịch Thế giới (WTO) công nhận là hai trong 65 "Khu du lịch sinh thái bền vững nhất trên thế giới". Toà Thánh Tây Ninh: Được xây dựng vào năm 1935, tại làng Long Hoa, huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. Có diện tích 12km2. Được xem là một trong những Thánh địa tôn giáo lớn nhất thế giới[cần dẫn nguồn]. Là nơi đặt trung ương giáo hội của Hội Thánh Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ Tòa Thánh Tây Ninh. Cù Lao An Bình và Bình Hòa Phước: Nằm giữa sông Tiền, gồm bốn xã: An Bình, Bình Hoà Phước, Hoà Ninh, Ðồng Phú, thuộc huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long. Cù lao rộng khoảng 60km2, đất đai màu mỡ và trù phú, khu vực này có nhiều cây ăn trái như: chôm chôm, xoài, nhãn, sầu riêng... Chợ nổi Ngã Bảy: Thuộc thị xã Ngã Bảy, tỉnh Hậu Giang, là một chợ trên sông nổi tiếng của khu vực miền Tây Nam Bộ. Chợ chuyên bán các loại trái cây và nông thổ sản. Vườn Quốc gia Tràm Chim: Thuộc huyện Tam Nông, tỉnh Ðồng Tháp, có diện tích khoảng 7.588ha. Với hệ sinh vật phong phú đa dạng, là nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật, trong đó có nhiều loài chim quý hiếm trên thế giới. • • • • 3. Chùa Tây An: Thuộc xã Vĩnh Tế, thị xã Châu Ðốc, tỉnh An Giang, do một vị quan triều Nguyễn đời Minh Mạng (1820) là Tổng đốc Nguyễn Nhật An chỉ đạo xây dựng. Ngôi chùa có kiến trúc hài hoà với cảnh trí thiên nhiên, vẻ đẹp lộng lẫy. Hà Tiên: Là một thị xã biên giới, tỉnh Kiên Giang. Hà Tiên được hình thành cách đây gần 300 năm có tên tuổi gắn liền với dòng họ Mạc. Là nơi hội tụ của nhiều danh lam thắng cảnh, thiên nhiên hoang sơ, quyến rũ. Côn Đảo: Thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cách thành phố Vũng Tàu 180 km. Bao gồm 14 đảo lớn, nhỏ, có địa thế hùng vĩ, có nhiều phong cảnh và bãi biển đẹp cùng với di tích nhà tù nổi tiếng. Ðảo Phú Quốc: Nằm trong vịnh Thái Lan, thuộc huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Bao gồm 22 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó đảo Phú Quốc lớn nhất có diện tích 573 km², dài 50 km, nơi rộng nhất 25 km. Ngoài đồi núi, đảo còn có đồng bằng, rừng tự nhiên. Con người/ Phong tục tập quán - Người Nam Bộ thì hướng ngoại, cởi mở, bộc trực, thẳng thắn, thích làm ăn lớn, thích phiêu lưu mạo hiểm, rất trọng nghĩa khinh tài. - Là vùng đất mới, trên vai không trĩu nặng truyền thống hàng ngàn năm đã khiến con người Nam Bộ trở nên mạnh bạo, năng động, cởi mở… - Phụ nữ miền Nam là mẫu người mạnh mẽ trong cuộc sống, phóng khoáng, rộng rãi, thích khám phá cái mới lạ nhưng lại khá thực dụng. - Tính cách Nam Bộ là một khía cạnh văn hoá ứng xử và để lại dấu ấn rõ rệt trong mọi mặt đời sống văn hoá. Người Nam Bộ được Trịnh Hoài Đức cho là những người “trọng nghĩa khinh tài”, Lê Quý Đôn thì coi người Nam Bộ là “dân dám làm ăn lớn”, người nước ngoài thì khái quát “hiếu khách hơn bất kỳ nơi nào ở Châu Á”. - Một phần người dân Nam Bộ từ gốc gác dân tội đồ, lưu tán đã tôi luyện ở họ tính mạo hiểm, thích nay đây mai đó nhưng vẫn hướng về cội nguồn. Ở nơi đâu họ đặt chân tới thì sẽ mọc lên các miếu thờ vọng về cố hương. - Những người khai phá vùng đất mới này là những người coi nghĩa khí làm đầu, họ cư xử hào hiệp, coi khinh tiền tài, có thể vì nghĩa khí mà xả thân không nuối tiếc. Họ còn là những người mến khách, thông cảm, quý trọng nhau có thể nhường cơm xẻ áo - Trong ứng xử, họ cởi mở, chan hoà, dễ kết thân, dễ hoà vào với cộng đồng mới lạ, không sĩ diện kiểu kẻ sĩ, không đặt nặng vấn đề môm đăng hộ đối. - Người Nam Bộ xưa là những người ít học, và cũng không coi việc học hành là con đường tiến thân, đổi đời như người nông dân miền Bắc. Bởi vậy họ không phải là những con người sống nội tâm, chuộng suy tư mà là những người ưa hành động. Vì thế ứng xử của họ thường bộc trực, thẳng thắn;ngôn từ ít chữ nghĩa, văn chương chào đón. - Người Nam Bộ thích kết thân bạn bè để cùng nhau chè chén, ăn chơi xả láng, và cũng khá là ồn àonhưng sẵn trong họ một cái gì đó mang nặng âm điệu sầu tư. Nên trong cuộc vui họ ham mê hát xướng, hát bội, hát cải lương, nhất là các âm điệu vọng cổ chứa chất sầu vọng. Đó là hai mặt trong tâm lý con người Nam Bộ. - Họ còn là những người sẵn sàng tiếp nhận và hướng về cái mới rất nhanh, nhạy cảm với cái mới trong cả việc làm ăn, lẫn vui chơi giải trí. - Nam Bộ có những nét riêng so với các vùng đất có bề dày lịch sử như Bắc Bộ, Trung Bộ đó là vùng đất giàu sức trẻ. Vị thế địa chính trị, địa văn hoá của Nam Bộ, khiến nó trở thành trung tâm mà quá trình tiếp biến văn hoá diễn ra nhanh chóng cả bề mặt lẫn bề sâu, cả về lượng và chất tạo cho Nam Bộ có những đặc thù riêng. Sự khác biệt giữa người miền nam và miền bắc admin 27/05/2021 1. Văn hóa miền BắcPhong tục Tết Nguyên Đán miền BắcVăn hóa 3 miền Bắc Trung Nam được thể hiện rõ ràng qua những phong tục truyền thống vào dịp Tết . Ở miền Bắc, người dân thường rất coi trọng Tết Nguyên Đán nên Tết là dịp lễ có nhiều nghi thức, phong tục trịnh trọng để cầu mong một năm mới an lành, may mắn. Trưng hoa đào, chưng quất: Hoa đào là một đặc trưng không thể thiếu của người miền Bắc, hoa đào có màu hồng đỏ không chỉ đem lại sự may mắn cho năm mới mà còn tạo nên không khí tươi vui, rộn ràng. Mâm cỗ Tết: Người miền Bắc rất coi trọng mâm cỗ Tết nên lúc nào cũng phải đầy đủ những món như bánh chưng, dưa hành, thịt đông, canh bóng hoặc canh măng ấm áp. Mâm ngũ quả: Mâm ngũ quả được bày biện cầu kỳ với 5 loại quả gồm chuối xanh, quả phật thủ, bưởi vàng, cam, quýt đặc trưng cho ngũ hành, sự đơm hoa kết trái, viên mãn, tròn đầy. Tham Khảo Sách Văn Hóa 3 Miền Ẩm thực miền BắcVăn hóa 3 miền Bắc Trung Nam góp phần mang lại sự phong phú, đa dạng cho văn hóa ẩm thực Việt Nam. Người miền Bắc có khẩu vị chuộng những món ăn thanh đạm, nhẹ nhàng, có vị chua nhẹ. Chính điều đó đã tạo nên nét đặc trưng cho ẩm thực miền Bắc vừa tinh tế, đậm đà, vừa bình dị. Các món ăn tiêu biểu của người miền Bắc là phở Hà Nội, bún chả, bún thang, miến xào cua bể, bánh tôm Hồ Tây, thịt đông. |