Bộ Cánh phù du [danh pháp khoa học: Ephemeroptera] là một bộ thuộc một nhóm Palaeoptera, cùng với bộ Chuồn chuồn. Bộ này có hơn 3000 loài trên toàn thế giới, được chia làm 400 chi trong 42 họ.
TiềnЄ Є O S D C P T J K Pg N
Rhithrogena germanica
Phân loại khoa họcGiới [regnum]AnimaliaPhân giới [subregnum]Eumetazoa[không phân hạng]ProtostomiaNgành [phylum]ArthropodaLớp [class]Insecta Nhánh Dicondylia Phân lớp [subclass]PterygotaLiên bộ [superordo]EphemeropteroideaRohdendorf, 1968Bộ [ordo]Ephemeroptera
Hyatt & Arms, 1891Phân bộ[2]
- Schistonota
- Pannota
Phù du là nhóm côn trùng tương đối nguyên thủy, thể hiện một số đặc điểm cổ xưa có lẽ đã hiện diện ở những côn trùng bay đầu tiên. Ấu trùng của phù du sống trong nước ngọt và chỉ sống ở môi trường nước sạch, không bị ô nhiễm. Bộ Phù du sống trong nước, có thể sống từ 1 đến 3 năm, sau khi lột xác lên bờ chúng chỉ có thể sống trong vài giờ ngắn ngủi.
Dưới đây là bản phân loại truyền thống của Peters và Campbell [1991], trong tác phẩm Côn trùng của Úc [Insects of Australia][3]
Phân bộ Pannota
- Siêu họ Ephemerelloidea
- Ephemerellidae
- Leptohyphidae
- Tricorythidae
- Siêu họ Caenoidea
- Neoephemeridae
- Baetiscidae
- Caenidae
- Prosopistomatidae
Phân bộ Schistonota
- Siêu họ Baetoidea
- Siphlonuridae
- Baetidae
- Oniscigastridae
- Ameletopsidae
- Ametropodidae
- Siêu họ Heptagenioidea
- Coloburiscidae
- Oligoneuriidae
- Isonychiidae
- Heptageniidae
- Siêu họ Leptophlebioidea
- Leptophlebiidae
- Siêu họ Ephemeroidea
- Behningiidae
- Potamanthidae
- Euthyplociidae
- Polymitarcydae
- Ephemeridae
- Palingeniidae
Bài chi tiết: Hình tượng côn trùng trong văn hóa
Tra phù du trong từ điển mở tiếng Việt Wiktionary |
Trong văn hóa thì các loài phù du hay thiêu thân có ý nghĩa ẩn dụ. Phù du hay chỉ về sự không có gì, chẳng quan trọng ["tiền bạc là phù du"[4]], rồi kiếp phù du hay đời phù du chỉ về kiếp sống, đời người nhỏ bé phiêu dạt, phiêu linh. Thiêu thân nghĩa là thiêu cháy thân xác bằng ngọn lửa, là cảnh tượng quen thuộc khi những con côn trùng nhỏ lao vào ánh đèn, ngọn lửa từ đó chỉ sự thí mạng vô ích, quay cuồng, ngày nay thường ví von với những người chơi ma túy đến hủy hoại thân xác [thiêu thân bay lắc] hay những người hám lợi cả tin, mê muội lao vào trò đen đỏ, đa cấp. Thiêu thân được nhắc đến trong bài hát "Giống như con thiêu thân lao vào trò vui thế gian, giống như con ong vàng thích tình ái mật ngọt" và bài hát có tên "Con thiêu thân" của Lâm Chấn Khang. Dân gian Việt Nam mượn hình ảnh con thiêu thân để diễn tả sự ngu dốt của con người, khi quá đam mê những thói quen có hại cho mình và người khác để rồi đánh mất chính mình mà sống trong đau khổ lầm mê. Trong văn hóa dân gian Việt Nam còn có câu chuyện "Sự tích con thiêu thân".
- ^ Hoell, H.V., Doyen, J.T. & Purcell, A.H. [1998]. Introduction to Insect Biology and Diversity, 2nd ed. Oxford University Press. tr. 320. ISBN 0-19-510033-6.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả [liên kết]
- ^ Tree of Life, Ephemeroptera
- ^ “Ephemoptera: Mayflies”. The Tree of Life Web Project. 2002. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2015.
- ^ Thành công đến và tiền bạc theo sau, Shed Simove, người dịch Lạc Nguyên, Nhà xuất bản Thanh Hóa, Thanh Hóa, năm 2017, trang 138
Wikispecies có thông tin sinh học về Bộ Phù du |
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Bộ Phù du. |
Wikisource có văn bản gốc từ các bài viết của 1911 Encyclopædia Britannica May-fly. |
- Bộ Phù du tại Encyclopedia of Life
- Bộ Phù du tại trang Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học quốc gia Hoa Kỳ [NCBI].
- Bộ Phù du 100502 tại Hệ thống Thông tin Phân loại Tích hợp [ITIS].
- McDunnough [1926]. “Phù du [[Pentagenia robusta]]”. Sách Đỏ IUCN các loài bị đe dọa. Phiên bản 2012. Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế. Tựa đề URL chứa liên kết wiki [trợ giúp]
- Tillyard [1933]. “Phù du [[Tasmanophlebi lacus-coerulei]]”. Sách Đỏ IUCN các loài bị đe dọa. Phiên bản 2012. Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế. Tựa đề URL chứa liên kết wiki [trợ giúp]
- “Phù du [[Acanthometropus pecatonica]]”. Sách Đỏ IUCN các loài bị đe dọa. Phiên bản 2012. Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế. 1996. Tựa đề URL chứa liên kết wiki [trợ giúp]
- Tree of Life info for Ephemeroptera
- Mayfly Central trên trang khoa côn trùng học, Đại học Purdue
- Bibliography of the Ephemeroptera F-G Michael D. Hubbard, lưu trữ 13/12/2007
- The Incredible World of Mayflies Tyler Kalmuck, 23/4/2010
- [1] - Tài liệu tham khảo tại Viện khoa học
Bản mẫu:Ephemeroptera
Bài viết liên quan đến côn trùng này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
|
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Bộ_Phù_du&oldid=68324580”
Con Mắt Thứ Ba |
Phù du |
Giải mã bài thơ “PHONG KIỀU DẠ BẠC” của Trương Kế |
Chuyện cây bông giấy |
Biển Hồ Pleiku |
Xin Mời Bạn Tới [Thiền Viện Thường Chiếu] |
Trà và tình bạn trong thơ |
Ngày giỗ tổ tiên nên cúng chay hay cúng mặn |
Con đã lạy xong kinh Pháp Hoa |
Thiên Đường và Địa Ngục |
Que Diêm |
Con mắt còn lại |
Đức cần kiệm, tri túc, bình dị của HT. Thích Trí Tịnh |
Triết lý cà chua – tomato |
Hãy Làm Khi Có Thể |
Dòng sông Sê San ơi ! |
Món Quà Cuộc Đời [Món Quà Tặng Mẹ!] |
Xin ghi nhận và cảm ơn 42 Trang mạng điện tử toàn cầu đã Online Nhạc & Thi phẩm: Gia Đình Phật Tử Việt Nam |
Tản mạn Cà Phê Phố Núi |
Tan nát từ những điệu nhảy |