Nguồn : //www.youtube.com/watch?v=b_HTnx9IjLg&feature=youtu.be
Từ xưa đến nay, lễ nghĩa luôn là điều mà cha ông ta muốn con cháu có được, không ngừng rèn luyện để đối nhân xử thế đúng chừng mực nhất. Cha mẹ vẫn khuyên chúng ta trước khi học những kiến thức văn hóa thì cần phải rèn luyện kiến thức đạo đức, rèn luyện lễ nghĩa. Mỗi lần bước vào một ngôi trường, chúng ta vẫn thường thấy đập vào mắt là dòng chữ “Tiên học lễ, hậu học văn”. Vậy câu tục ngữ này có ý nghĩa gì trong cuộc sống của mỗi chúng ta?
“Tiên học lễ, hậu học văn” là câu tục ngữ bao gồm hai vế song song với nhau, sóng đôi nhau nhằm bổ sung ý nghĩa cho nhau, để hoàn thiện một nội dung nhất định. Câu tục ngữ ngắn gọn nhưng có nội dung sâu xa nhằm khuyên răn con người ở trên đời.
Vế thứ nhất của câu tục ngữ là “Tiên học lễ”. Tiên chính là đầu tiên, là trước hết. Lễ chính là nghi lễ, là lễ phép hay chính là đối nhân xử thế với những người và những việc xung quanh. Ý nghĩa của vế thứ nhất muốn khuyên răn chúng ta điều trước tiên cần phải học tập và trau dồi lễ nghĩa, cách ứng xử đối với người khác làm sao cho đúng mực, cho được lòng và cho phù hợp với thuần phong mĩ tục của xã hội.
Vế thứ hai là “hậu học văn”. Hậu chính là sau, văn chính là các môn học văn hóa, các kiến thức mà chúng ta học được từ bên ngoài xã hội. NHư vậy vế này muốn nói rằng sau khi đã học được lễ phép thì hãy bắt đầu học các kiến thức văn hóa, trau dồi và rèn luyện kiến thức của mình khi đã biết cách ứng xử với những người xung quanh.
Như vậy, ý nghĩa của cả câu nói chính là khuyên chúng ta nên học cách ứng xử, đối nhân xử thế với người khác trước; rồi sau đó mới bàn đến vấn đề học hỏi những kiên thức văn hóa.
Câu tục ngữ có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với mỗi chúng ta. Bởi rằng nếu một người có học vấn uyên thâm, được đi khắp năm châu bốn bể, được đất nước công nhận những cống hiến. Nhưng ngược lại người đó lại không biết cách ứng xử với mọi người, không coi cha mẹ ra gì, không coi quê hương ra gì. Như vậy thứ anh ta có được là kiến thức nhưng thứ anh ta không có được chính là lễ nghĩa. Một trong những điều làm nên nhân cách, phẩm chất của con người đó.
Khi thiếu đi nền tảng lễ nghĩa thì bản thân chúng ta trở thành một con người không có nhân phẩm. Dù kiến thức có sâu rông bao nhiêu thì cũng không có ý nghĩa gì hết.
Lễ nghĩa, đạo đức chính là nền tảng quan trọng của xã hội. Người có nhân phẩm tốt con hơn là người có kiến thức rộng và đạo đức không có. Như chúng ta đã biết đất nước cần những người tài, nhưng đất nước cần hơn những người có tâm, có tình vì dân vì nước chứ không phải có tài nhưng vô tâm và thất đức.
Mỗi người sống trong xã hội này cần phải rèn luyện đạo đức, lễ nghĩa của mình hằng ngày để trở thành một người công dân tốt. Và từ đó sẽ là nền tảng để chúng ta học hỏi kiến thức bên ngoài, trau dồi theo tháng năm để thành người tài.
Như vậy câu tục ngữ “Tiên học lễ hậu học văn” có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với mỗi người chúng ta. Nó chính là thước đo đạo đức, nhân phẩm của một người. Như Bác Hồ nói “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”.
Nguồn : //thuvienvanmau.com/giai-thich-cau-tuc-ngu-tien-hoc-le-hau-hoc-van.html
Từ bao đời nay, ông cha ta luôn nêu cao và giữ gìn truyền thống đạo đức của dân tộc. Bao giờ mọi người cũng xử sự với nhau bằng lễ nghĩa, xem lễ nghĩa là bài học hàng đầu đối với con người. Ngay từ lúc còn bé thơ, chúng ta cũng luôn được cha mẹ dạy dỗ và nhắc nhở Tiên học lễ, hậu học văn. Trải qua mấy nghìn năm văn hiến, câu tục ngữ ấy vẫn luôn có giá trị, luôn là bài học quý đối với chúng ta.
Quả thật, học lễ nghĩa đầu tiên là điều cần thiết. Chính vì vậy mà ngay từ thuở còn nằm nôi, chúng ta đã được mẹ dạy lễ nghĩa qua từng lời ru, qua những câu hát trong dân gian đúc kết bao truyền thống đạo đức tốt đẹp. Lớn lên, chúng ta lại được cha mẹ hướng dẫn cho cách xử sự từ những điều đơn giản nhất, chẳng hạn lời cám ơn sau khi được cho quà, tiếng xin lỗi khi bị vi phạm, dạ thưa với người lớn tuổi, đi phải thưa, về phải trình... Rõ ràng lễ nghĩa đạo lí hầu như đã thấm nhuần trong nhận thức của mỗi chúng ta từ lúc chưa bước chân đến trường. Đến khi đi học, song song với việc tiếp thu kiến thức, ta cũng vẫn được thầy cô giáo dục lễ nghĩa, đạo đức, biết kính yêu những người thân, quý mến gần gũi bạn bè, giúp đỡ nhau khi khó khăn hoạn nạn. Như vậy ở môi trường nào, đạo lí cũng đóng vai trò chủ chốt và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Một đứa con ở nhà không nghe lời cha mẹ, vô phép, bất hiếu thì không thể nào trở thành một học sinh tốt và chắc chắn, sau này cũng không thể nào là một công dân có ích. Nếu như ai cũng xem thường phép tắc, trật tự thì trước hết, gia đình ấy cũng sẽ mất kỉ luật, không còn kỉ cương, nền nếp. Gia đình là một tế bào của xã hội, gia đình như thế thì xã hội sẽ rối loạn. Xã hội rối loạn, hỗn độn thì không thể nào văn minh tiến bộ. Cuối cùng là cảnh đất nước thua kém, sa sút mãi không thôi. Bài học đạo lí không bao giờ cũ, cũng không bao giờ hết. Học kiến thức văn hoá ta có thể học mười năm, hai mươi năm. Nhưng học làm người có khi suốt cả cuộc đời ta vẫn chưa học hết. Chính vì vậy, câu tục ngữ là một lời dạy đồng thời cũng là lời cảnh tinh vô cùng đúng đắn đối với tất cả chúng ta.
Bài làm
Đã từ bao đời nay cha ông ta luôn luôn coi trọng lễ nghĩa sau đó mới đến học thức. Một con người được đánh giá tốt đầu tiên phải là lối “ứng nhân xử thế” như thế nào. Sau đó mới cần đến những hiểu biết của người đó. Qua câu tục ngữ “Tiên học lễ hậu học văn” ta dường như thấy được bài học mà cha ông ta đã khuyên nhủ.
Quả thật, ta như biết được răng việc học lễ nghĩa đầu tiên là điều cần thiết. Chính vì vậy mà con người chúng ta ngay từ thuở còn nằm nôi thôi thì cũng đã được mẹ dạy lễ nghĩa qua từng lời ru. Và cũng thông qua những câu hát trong dân gian đúc kết bao truyền thống đạo đức tốt đẹp. Lớn lên, thì mỗi chúng ta lại như được cha mẹ hướng dẫn cho cách xử sự từ những điều đơn giản nhất, và ta như thấy được rằng chẳng hạn lời cám ơn sau khi được cho quà, và ta như thấy được chính tiếng xin lỗi khi bị vi phạm, hat là việc dạ thưa với người lớn tuổi, đi phải thưa, về phải trình… Rõ ràng, con người mà có lễ nghĩa đạo lí thì như đã thấm nhuần trong nhận thức của mỗi chúng ta từ lúc nhỏ khi còn chưa bước chân đến trường.
Đến khi đi học, ta như thấy được rằng cùng với việc tiếp thu kiến thức chúng ta cũng vẫn được thầy cô giáo dục lễ nghĩa, đạo đức tốt đẹp. Ta như cũng đã biết kính yêu những người thân, đồng thời cũng như việc quý mến gần gũi bạn bè, giúp đỡ nhau khi khó khăn hoạn nạn. Như vậy cho dù là con người ở môi trường nào, đạo lí cũng đóng vai trò chủ chốt và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Qủa thật ta như thấy được một đứa con ở nhà không nghe lời cha mẹ, mà lại có những hành động như thật là vô phép, bất hiếu thì không thể nào trở thành một học sinh tốt và chắc chắn chúng ta biết được rằng sau này cũng không thể nào là một công dân có ích.
Bản thân của mỗi chính ta nếu như ai cũng xem thường phép tắc, trật tự thì trước hết, gia đình ấy cũng sẽ mất kỉ luật, không còn kỉ cương, nền nếp. Ta cũng như đã biết được rằng chính gia đình là một tế bào của xã hội, gia đình như thế thì xã hội sẽ rối loạn. Xã hội lúc này đây dường như cũng đang bị rối loạn, hỗn độn biết bao nhiêu thì không thể nào văn minh tiến bộ. Cuối cùng đó cũng chính là cảnh đất nước thua kém, sa sút mãi không thôi. Mỗi người như thất được bài học đạo lí không bao giờ cũ, điều đó dường như cũng không bao giờ hết. Khi con người chúng ta học kiến thức văn hoá ta có thể học mười năm, hai mươi năm. Nhưng dường như chính việc học làm người có khi suốt cả cuộc đời ta vẫn chưa học hết được. Có lẽ cho nên chính vì vậy, câu tục ngữ là một lời dạy đồng thời cũng là lời cảnh tinh vô cùng đúng đắn đối với tất cả chúng ta.
Nhưng thực tế đã chứng minh lại khác, bởi đâu phải ai cũng hiểu và thực hiện như thế. Thông qua những lời dạy vô cùng thiết thực vậy mà đã có một thời chúng ta bỏ quyên, không để ý đến. Những cái gọi là đạo đức, lễ nghĩa là nền tảng xây dựng xã hội tốt đẹp. Chúng ta dường như cũng không thể nào mà có thể biết cũng như là để xem trọng cho nên kết qụả dẫn đến tình trạng đạo đức thanh thiếu niên học sinh chúng ta càng lúc càng đi xuống.
Xã hội hiện nay còn có biết bao câu huyện đáng buồn đó chính là có những chuyện như trò đánh thầy, con đánh cha mẹ, bè bạn đâm chém, giết chóc lẫn nhau. Và có thể thấy được đáng chê trách hơn cả đó cũng chính là những người xem nhẹ đạo đức, coi thường bài học làm người. Họ dường như cũng chỉ lo học hành vun đắp kiến thức cho bản thân mà không chú ý rèn luyện đạo đức. Bản thân họ dường như cũng đã quên đi rằng, có phải cứ học giỏi là có đạo đức tốt đâu.
Tóm lại, ta như thấy được rằng chính đạo đức con người là cái đáng quý nhất, đáng trân trọng nhất. Cho nên, ta như thấy được chính bài học làm người bao giờ cũng là bài học đầu tiên, bài học suốt cả cuộc đời cho tất cả mọi người. Và dường như để có thể phấn đấu trở thành công dân tốt, hôm nay bên cạnh “Tiên học lễ, hậu học văn”, chúng ta chắc chắn cũng cần phải ghi nhớ thêm lời Bác dạy đúng đắn đó là bài học “Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó”.