Tại sao test nhanh âm tính nhưng pcr dương tính

Chị Hoàng Linh 31 tuổi, tiếp xúc F0 trong công ty, triệu chứng ho, ngứa cổ họng, ba lần test nhanh trong ba ngày liên tiếp vẫn âm tính, đến tối ngày thứ ba bắt đầu sốt. Chị xét nghiệm PCR, kết quả dương tính, nồng độ virus [CT] 25. Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, trị số CT càng nhỏ thể hiện nồng độ virus càng cao; CT≥30 là một trong các tiêu chí để F0 được xem là khỏi bệnh. Như vậy CT của chị Linh là 25 tức ở mức thấp.

"Tôi đã tiêm ba mũi vaccine, ho đờm trong họng, không mệt, kết quả xét nghiệm PCR rõ ràng nên yên tâm điều trị và thoải mái tâm lý hơn là cứ sống trong lo lắng nghi nhiễm", chị chia sẻ.

Anh Quân, 33 tuổi; anh Tùng, 31 tuổi sống tại TP Thủ Đức, từng tiếp xúc nhiều F0, ăn uống chung nhau. Cả hai test nhanh âm tính, triệu chứng hơi tức ngực nhẹ, hồi hộp, kết quả xét nghiệm PCR dương. Sau 7 ngày, các triệu chứng biến mất, xét nghiệm âm tính, không lây cho người trong gia đình.

Kết quả xét nghiệm PCR của chị Linh dương tính, trước đó 3 lần test nhanh âm tính. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Đồng Thành phố, giải thích người có triệu chứng điển hình của Covid-19 song test nhanh âm tính có thể đang trong thời gian ủ bệnh hoặc đã nhiễm nhưng nồng độ virus ở mức độ thấp. Do đó, xét nghiệm kháng nguyên kết quả âm tính giả, xét nghiệm PCR dương tính. Một số người thao tác tự lấy mẫu test nhanh có thể không đúng cách dẫn đến kết quả xét nghiệm không chính xác [âm giả trong khi thực tế dương].

"Một số người bị cúm song nhầm tưởng mình mắc Covid-19 vì các triệu chứng gần giống nhau", bác sĩ Tiến nói. Người dân mang tâm lý sợ hãi [dẫn đến đánh trống ngực, hồi hộp] và cảnh giác hơn khi sốt, ho hoặc đau đầu, nhất là có yếu tố dịch tễ tiếp xúc F0.

Ngoài ra, các nghiên cứu trên thế giới đi đến kết luận là xét nghiệm nhanh ít nhạy hơn đối với chủng Omicron so với chủng Delta.

Chia sẻ trên Forbes, tiến sĩ Gerald W. Fischer dẫn nghiên cứu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh [CDC] Mỹ cho thấy tỷ lệ xét nghiệm âm tính giả ở người mắc Covid có triệu chứng là 20%, người không triệu chứng là 59%. Xét nghiệm PCR có tỷ lệ âm tính giả thấp hơn. Nghiên cứu trước đó của Viện Johns Hopkins cũng chỉ ra rằng lấy mẫu quá sớm trong giai đoạn đầu mắc bệnh có thể dẫn đến kết quả sai.

Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy một số loại kit kém nhạy cảm hơn với chủng Omicron, đặc biệt trong những ngày đầu mắc Covid-19. Theo dữ liệu sơ bộ từ một nghiên cứu đăng tải trên medRxiv, khảo sát hơn 700 người, một loại kit test phổ biến ở Mỹ phát hiện hơn 95% người nhiễm Omicron có tải lượng virus cao. Tuy nhiên khi tải lượng virus thấp, kit test bỏ sót khoảng 35% ca nhiễm.

Dữ liệu vào cuối tháng 12/2021 của Cơ quan Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ [FDA] công nhận xét nghiệm kháng nguyên vẫn hiệu quả với ca nhiễm Omicron, song độ nhạy đã giảm. Thông báo này dựa trên nghiên cứu của Đại học Emory, trực thuộc Viện Y tế Quốc gia, so sánh hiệu suất xét nghiệm nhanh trên các mẫu nhiễm hai chủng Omicron và Delta.

Bruce Tromberg, Giám đốc Viện Kỹ thuật Sinh học và Hình ảnh Y sinh Quốc gia của NIH, Mỹ, cũng cho rằng kit thử nhanh phát hiện biến chủng Omicron kém hơn Delta.

Trong bối cảnh Omicron đang dần chiếm ưu thế tại Việt Nam, các bác sĩ khuyến cáo người có triệu chứng Covid điển hình song xét nghiệm nhanh âm tính cũng không nên chủ quan. "Những người này cần theo dõi 5-7 ngày, hạn chế tiếp xúc với những người xung quanh", bác sĩ Tiến khuyên. Kể cả trong trường hợp các triệu chứng trên không phải nhiễm Covid mà là cúm, vẫn nên tuân thủ biện pháp 5K để tránh lây lan cho những người xung quanh, chung sống an toàn trong đại dịch.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, cố vấn khoa Nhiễm Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1, khuyên không nên quá lo lắng nếu bạn gặp các triệu chứng cảm thông thường, chỉ nghi nhiễm khi đi kèm triệu chứng khó thở.

Kết quả xét nghiệm nhanh âm tính của anh Quân sau khi tiếp xúc F0, có triệu chứng tức ngực. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Lê Cầm

Độc giả gửi câu hỏi tại đây

Trả lời

Xét nghiệm RT-PCR là xét nghiệm sinh học phân tử, trường hợp này là nhằm xác định sự có mặt của virus SARS- CoV2 trong cơ thể. Thông thường, xét nghiệm này được chỉ định cho người bị phơi nhiễm với virus hoặc người đang được chẩn đoán nhiễm Covid-19. Thông qua xét nghiệm, bác sĩ còn có thể đánh giá tình trạng nhiễm của bệnh nhân để thuận lợi trong quá trình điều trị.

Test PCR bản chất là khuếch đại gen, nên độ nhạy rất cao, chỉ cần có mặt kháng nguyên [virus] đủ ngưỡng phát hiện là sẽ lên dương tính dù lượng virus và độc lực có thể không còn khả năng gây bệnh. CT càng cao khả năng lây nhiễm càng thấp. Theo các nghiên cứu gần nhất PCR [+], CT lớn hơn 30 được coi là còn rất ít khả năng lây nhiễm cho cộng đồng cũng như gây nên triệu chứng cho người bệnh.

Bạn không nên quá lo lắng và vẫn cần chăm sóc cơ thể cẩn thận để tăng thể lực. Bạn có thể bổ sung thêm vitamin C, kẽm... ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng. Ngoài ra, vận động nhẹ nhàng, nghỉ ngơi hợp lý... cũng rất quan trọng.

    Đang tải...

  • {{title}}

Bác sĩ Lê Thị Vân Trang
Khoa Phụ sản, Bệnh viện Quân Y 103

Từ ngày 16/12, chuyên trang Tư vấn F0 của VnExpress mở thêm mục Chia sẻ để bệnh nhân hay người nhà F0 có thể chia sẻ hành trình chữa trị tại nhà, chế độ dinh dưỡng, luyện tập, quy trình khử khuẩn, kỹ năng chăm sóc, thiết bị y tế... Độc giả chia sẻ bài viết hoặc đặt câu hỏi cho bác sĩ tại đây.

Cập nhật: 14:34 - 10/03/2022 | Lần xem: 28909

Tải lượng vi rút là số lượng vi rút có trong máu hay dịch tiết của người bệnh. Tải lượng cao có nghĩa là số lượng vi rút nhiều, đang nhân lên và khả năng lây truyền cao. Tải lượng vi rút cao thấp trong xét nghiệm COVID-19 thường được biết thông qua giá trị CT của RT-PCR. Tuy nhiên với việc làm xét nghiệm nhanh kháng nguyên tại nhà chúng ta  vẫn có thể phỏng đoán phần nào tải lượng vi rút thông qua giai đoạn bệnh.

Trong quá trình nhiễm COVID-19 và điều trị tại nhà đối với F0 không có triệu chứng hoặc có triệu chứng nhẹ, tải lượng vi rút trong cơ thể sẽ tăng lên và sau đó sẽ giảm đi theo diễn biến bệnh tự nhiên của vi rút. Các giai đoạn diễn tiến bệnh phản ánh tải lượng vi rút SARS-CoV-2 như sau:

Giai đoạn phơi nhiễm: Người bệnh mới tiếp xúc với vi rút SARS-CoV-2. Giai đoạn này xét nghiệm nhanh kháng nguyên sẽ không thể phát hiện. Thời gian của giai đoạn này có thể từ 24 – 48 giờ kể tính từ lúc tiếp xúc với mầm bệnh.

Giai đoạn ủ bệnh: giai đoạn này vi rút đã bắt đầu xuất hiện trong dịch tiết mũi họng, xét nghiệm nhanh kháng nguyên có thể phát hiện được. Tải lượng vi rút sẽ tăng dần từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 4 của bệnh. Chúng ta sẽ thấy vạch T của xét nghiệm nhanh kháng nguyên sẽ đậm dần lên. Giai đoạn này người bệnh sẽ lây nhiễm cho những người xung quanh, bắt đầu của thời kỳ lây truyền bệnh.

Giai đoạn lây nhiễm:  Giai đoạn lây nhiễm là giai đoạn mà khả năng lây lan của vi rút là cao nhất vào thời điểm ngày thứ 5, thứ 6. Chúng ta thấy vạch T sẽ đậm hơn vạch C của xét nghiệm nhanh kháng nguyên. Giai đoạn này sẽ kéo dài đến ngày thứ 10. Tải lượng vi rút sẽ giảm dần từ ngày thứ 7 đến ngày thứ 10. Nếu quan sát kết quả xét nghiệm nhanh, chúng ta thấy vạch T sẽ nhạt màu dần so với vạch C.

Giai đoạn hậu lây nhiễm và phục hồi: Giai đoạn này bắt đầu sau ngày thứ 10, là giai đoạn mà ngưỡng phát hiện của xét nghiệm nhanh khánh nguyên sẽ không phát hiện được vi rút, đồng nghĩa với việc lúc này người nhiễm sẽ không còn khả năng lây lan. Xét nghiệm kháng nguyên nhanh lúc này sẽ cho kết quả âm tính.

Các giai đoạn của diễn biến bệnh Covid-19 và tải lượng virus SARS-CoV-2

Tải lượng vi rút tăng dần được thể hiện qua vạch T của xét nghiệm nhanh kháng nguyên

Chúng ta lưu ý nếu xét nghiệm nhanh âm tính nhưng vẫn muốn làm xét nghiệm RT-PCR. Trong trường hợp nhận được kết quả RT-PCR dương tính với CT từ 31-36 thì chúng ta cũng không hoang mang, lo lắng. Vì lúc này kết quả RT-PCR phát hiện đó chỉ là xác của vi rút SARS-CoV-2 và khả năng lây nhiễm cho người khác rất thấp. Thời gian phục hồi của người nhiễm COVID-19 dù đã khỏe mạnh nhưng xác vi rút SARS-CoV-2 vẫn còn tồn tại trong cơ thể kéo dài đến hơn ngày thứ 25 hoặc có thể lâu hơn.

Đây cũng là cơ sở cho việc Bộ Y tế gần đây đã cập nhật điều kiện kết thúc cách ly của F0 tại nhà. SARS-CoV-2. Theo Quyết định số 250/QĐ-BYT ngày 28/1/2022, các F0 điều trị tại nhà sẽ được dỡ bỏ cách ly khi: [1] đã cách ly, điều trị đủ 7 ngày và có kết quả xét nghiệm nhanh kháng nguyên âm tính với virus SARS-CoV-2; [2] Trong trường hợp sau 7 ngày kết quả xét nghiệm nhanh vẫn còn dương tính thì tiếp tục cách ly đủ 10 ngày đối với người đã tiêm đủ liều vaccine và 14 ngày đối với người chưa tiêm đủ liều vaccine. Không cần thiết phải làm lại xét nghiệm.

Diễn giải môt số thuật ngữ:

Vạch C: vạch Control là vạch chuẩn của test.

Vạch T: vạch test thể hiện vạch của người bệnh.

N: Negative là kết quả âm tính

P: Positive là kết quả dương tính

RT-PCR: Real-time Polymerase Chain Reaction là xét nghiệm sinh học phân tử realtime RT-PCR là một phương pháp xét nghiệm xác định sự hiện diện của SARS-CoV-2 thông qua phát hiện vật liệu di truyền của nó.

Ct value [threshold cycle value]: được gọi là giá trị chu kỳ ngưỡng trong xét nghiệm sinh học phân tử. Là số chu kỳ mà máy xét nhiệm mới phát hiện được sự có mặt của vật chất di truyền của vi rút. Giá trị càng CT càng cao thì số lượng vi rút trong mẫu xét nghiệm càng thấp, khả năng lây truyền càng giảm.

Một số kiến thức hỗ trợ cho người dân:

Hướng dẫn tự lấy mẫu và thực hiện xét nghiệm nhanh kháng nguyên Covid-19: //hcdc.vn/category/van-de-suc-khoe/covid19/tin-tuc-moi-nhat/huong-dan-tu-lay-mau-va-thuc-hien-xet-nghiem-nhanh-khang-nguyen-covid19-tai-nha-d4fa6ade0c80ee0f69066a7e0b869f55.html

Cập nhật thông tin test nhanh:

//hcdc.vn/category/van-de-suc-khoe/covid19/tin-tuc-moi-nhat/cap-nhat-thong-tin-test-nhanh-d4a19c00e2d7eb23e10141e1a1569d3d.html

Võ Tuấn Linh – Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM [HCDC]

Video liên quan

Chủ Đề