Ngoài bố cục ra, thì văn bản cũng cần phải mạch lạc để người đọc người nghe thấy dễ hiểu và hứng thú. Hôm nay GiaiNgo sẽ hướng dẫn độc giải soạn bài mạch lạc trong văn bản nhé!
Hướng dẫn soạn bài mạch lạc trong văn bản trang 31 SGK Ngữ văn 7. Sau đây GiaiNgo sẽ giúp các độc giả chuẩn bị bài tập ở nhà được tốt hơn trước khi tới lớp.
Tóm tắt bài mạch lạc trong văn bản
Nội dung giáo án soạn bài mạch lạc trong văn bản này sẽ giải đáp chi tiết cho các độc giả về những nội dung liên quan đến văn bản ngay nhé!
Mạch lạc trong văn bản
Đầu tiên soạn bài mạch lạc trong văn bản là những câu hỏi liên quan đến làm rõ nội dung phần 1.
Câu 1a trang 31 Ngữ văn 7 tập 1
Mạch lạc trong văn bản có những tính chất gì?
Hướng dẫn giải:
Mạch lạc trong văn bản gồm có các tính chất:
- Trôi chảy thành dòng, thành mạch.
- Tuần tự đi qua khắp các phần, các đoạn trong văn bản.
- Thông suốt, liên tục không đứt đoạn.
Câu 1b trang 31 Ngữ văn 7 tập 1
Trong văn bản, mạch lạc là sự tiếp nối của các câu, các ý theo một trình tự hợp lí. Em có tán thành ý kiến đó không? Vì sao?
Hướng dẫn giải:
Trong văn bản, mạch lạc là sự tiếp nối của các câu, các ý theo trình tự hợp lí. Vì các câu, các ý ấy thống nhất xoay quanh một ý chung.
Sau khi soạn bài mạch lạc trong văn bản khái niệm và 2 bài tập dẫn chứng thì cùng GiaiNgo tới phần tiếp theo nhé!
Các điều kiện để văn bản có tính mạch lạc
Tiếp theo soạn bài mạch lạc trong văn bản sẽ đến với 3 câu hỏi nhỏ. Mục đích chứng minh những điều kiện cần để văn bản có tính mạch lạc.
Câu 2a trang 31 Ngữ văn 7 tập 1
Hãy cho biết toàn bộ sự việc trong văn bản xoay quanh sự việc chính nào. Sự chia tay và những con búp bê đóng vai trò gì trong truyện? Hai anh em Thành và Thủy có vai trò gì trong truyện?
Hướng dẫn giải:
- Văn bản Cuộc chia tay của những con búp bê kể về nhiều sự việc chia tay của 2 anh em.
- Trong đó “sự chia tay “và “những con búp bê” là sự kiện chính, còn hai anh em Thành, Thủy là nhân vật chính của truyện.
Câu 2b trang 32 Ngữ văn 7 tập 1
Theo em, đó có phải chủ đề liên kết các sự việc nêu trên thành một thể thống nhất không? Đó có thể xem là mạch lạc của văn bản không?
Hướng dẫn giải:
- Hai anh em Thành Thủy phải chia tay, những con búp bê không chi tay.
- Giống như tình cảm của hai anh em mãi gắn bó, không gì có thể chia cắt được.
→ Đó là mạch lạc của văn bản.
Câu 2c trang 32 Ngữ văn 7 tập 1
Những mối liên hệ giữa các đoạn ấy có tự nhiên, hợp lí không?
Hướng dẫn giải:
Các đoạn được nối với nhau bởi các mối liên hệ sau:
- Liên hệ thời gian.
- Liên hệ không gian.
- Liên hệ tâm lí.
- Liên hệ ý nghĩa.
→ Mối liên hệ giữa các đoạn rất tự nhiên và hợp lí.
Qua những câu hỏi soạn bài mạch lạc trong văn bản trên, chắc hẳn bạn đã nắm rõ nội dung lý thuyết của bài đúng không nào!
Nội dung ghi nhớ
Phần nội dung lí thuyết cuối cùng của soạn bài mạch lạc trong văn bản là nội dung ghi nhớ, chốt lại những vấn đề cần lưu ý sau đây!
- Văn bản cần phải mạch lạc.
- Một văn bản có tính mạch lạc là văn bản:
- Các phần, các đoạn, các câu trong văn bản đều nói về một đề tài, biểu hiện một chủ đề chung xuyên suốt.
- Các phần, các đoạn, các câu trong văn bản được tiếp nối theo một trình tự rõ ràng, hợp lí, trước sau hô ứng nhau. Nhằm làm cho chủ đề liền mạch và gợi được nhiều hứng thú cho người đọc [người nghe].
Bài tập luyện tập nội dung soạn bài mạch lạc trong văn bản
Hướng dẫn luyện tập soạn bài mạch lạc trong văn bản ngắn gọn giúp các em chuẩn bị tốt kiến thức trước khi tới lớp.
Bài 1 trang 32 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Hãy tìm hiểu tính mạch lạc của:
a] Văn bản Mẹ tôi. [Ét-môn-đô đơ A-mi-xi]
b] Một trong 2 văn bản sau:
Phần trả lời soạn bài mạch lạc trong văn bản:
a. Tính mạch lạc của văn bản Mẹ tôi được trình bày theo các ý:
[1]: Lí do người bố viết thư: phê bình, trách giận người con vì thiếu lễ phép với mẹ[2]: Vai trò to lớn, tình yêu thương vô bờ bến và những hi sinh cao cả mà người mẹ dành cho con vô diều kiện.[3]: Yêu cầu người con tự kiểm điểm để có hành động đúng đắn.
→ Chủ đề xuyên suốt: tình cảm thiêng liêng của mẹ dành cho con cái, và sự kính trọng cần có của con cái dành cho cha mẹ → Liên kết mạch lạc.
Một trong những yêu cầu để văn bản có sức thuyết phục với người đọc là văn bản đó phải có bố cục rõ ràng. Tuy nhiên, để viết được một đoạn văn hoàn chỉnh thì yếu tố liên kết đoạn, liên kết câu và mạch lạc trong văn bản là điều kiện đủ để đoạn văn hoàn chỉnh nhất. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về mạch lạc trong văn bản để áp dụng vào viết bài văn một cách logic và có sức thuyết phục.
Liên kết trong văn bản là gì?
Liên kết trong văn bản là việc sử dụng các phương tiện liên kết như từ, ngữ nghĩa, câu để nối kết các câu, các phần, các đoạn… trong văn bản lại với nhau.
Các phương tiện liên kết gồm có 3 loại sau:
- Phép lặp: sử dụng các từ ngữ lặp lại nhiều lần để liên kết câu.
- Phép nối: Sử dụng các từ có quan hệ nối câu như các cụm từ tóm lại, bởi vì, nhưng…
- Phép thế: Sử dụng những từ có chung ý nghĩa để tránh lỗi lặp từ quá nhiều lần.
Nói đơn giản thì một đoạn văn thường có phần mở bài, thân bài, kết bài tuy nhiên để người đọc hiểu được nghĩa của toàn bộ đoạn văn thì các phép liên kết trong văn bản là điều kiện cần đoạn văn hoàn chỉnh nhất.
Xem thêm >>> Liên kết đoạn trong văn bản
Mạch lạc trong văn bản là gì?
Mạch lạc trong văn bản là các câu, các ý, các phần, các đoạn trong văn bản đều phải hướng về một sự thống nhất, một ý hay một chủ đề nào đó. Hay nói một cách đơn giản thì mạch lạc là sợi dây vô hình gắn kết các phần, các ý, các đoạn trong văn bản.
Ví dụ: Cấu tạo một chiếc điện thoại thông minh thì bố cục là các phần như màn hình, camera, bàn phím, thẻ nhớ… còn mạch lạc là các vi mạch giúp các bộ phận trên điện thoại hoạt động được.
Những điều kiện để văn bản có tính mạch lạc
- Các phần, các câu, các đoạn trong văn bản đều nói hoặc mô tả về một đề tài cụ thể, xuyên suốt trong đoạn văn bản đó.
- Các đoạn, các câu, các ý phải được trình bày tiếp nối nhau theo một trình tự rõ ràng, hợp lý, logic, trước sau hô ứng nhau làm cho chủ đề liền mạch và gây hứng thú cho người đọc, người nghe.
- Các trình tự này có thể là trình tự thời gian, không gian, diễn biến tâm lý hay các môi quan hệ tương đồng, tương phản, quan hệ nhân quả…
Giải bài tập về mạch lạc trong văn bản SGK ngữ văn 7
Bài 1 – Trang 32 sgk ngữ văn 7 tập 1
Đề bài: Hãy tìm hiểu tính mạch lạc của: Văn bản Mẹ tôi. [Ét-môn-đô đơ A-mi-xi]
— Đáp án —
Tất cả các phần, các câu, các đoạn, các chi tiết trong văn bản này đều hướng về một chủ đề duy nhất là hình ảnh người mẹ. Một người mẹ đã hy sinh tất cả vì con mình và nó có ý nghĩa thiêng liêng vô cùng to lớn, cao cả trong cuộc đời mỗi chúng ta.
Trình tự sắp xếp trong đoạn văn trên là quan hệ nguyên nhân – kết quả.
Bài 2 – Trang 32 sgk ngữ văn 7 tập 1
Hãy tìm tính mạch lạc trong đoạn thơ ” Lão nông và các con” – [La Phông-ten, Ngụ ngôn chọn lọc, Tú Mỡ dịch]
Hãy lao động cần cù gắng sức,
Ấy chân lưng sung túc nhất đời.
………..
Trước khi từ giã trần gian
Lấy câu “lao động là vàng” dạy con.
— Đáp án —
Tất cả các câu, các đoạn đều hướng đến chủ đề “lao động là vàng”, lao động sẽ tạo ra của cải, vật chất.
Mối quan hệ trình tự trong đoạn thơ trên là quan hệ nhân quả. Vì trước khi ông bố qua đời đã dặn kĩ các con là dưới đất có vàng, và hãy lao động bằng sức mình để tạo ra của cải, vật chất.
Bài tập 3: “Mùa đông, giữa ngày mùa, làng quê toàn màu vàng – những màu vàng rất khác nhau. …. Tất cả đượm một màu trù phú, đầm ấm lạ lùng. Không có cảm giác héo tàn, hanh hao lúc sắp bước vào mùa đông.
— Đáp án —
Vẽ lên một bức tranh quan cảnh ngày mùa rất là trù phú, đầm ấm, tươi sáng và tất cả các chi tiết trong đoạn trích đều hướng về quang cảnh ngày mùa tươi sáng.
Quan hệ trình tự trong đoạn văn trên là theo trình tự không gian, từ cao xuống thấp, từ gần đến xa.
Vừa rồi, Thư viện khoa học đã trình bày rất cụ thể những khái niệm, cho biết điều kiện về tính mạch lạc trong văn bản và ví dụ của nó để giúp các bạn nắm thật chắc về chủ đề kiến thức này. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết và chúc các bạn học tốt.