Ý nghĩa cuộc đời là gì

WGPSG -- Trong cuộc sống, có lẽ không ít lần mỗi người chúng ta tự hỏi: Tôi sống trên đời này để làm gì? Đâu là ý nghĩa thật sự cho cuộc đời của tôi? Tại sao tôi không tìm thấy niềm vui và ý nghĩa cho cuộc đời của mình? Tôi phải làm gì để nhận ra ý nghĩa và cứu cánh cho cuộc đời của mình? Quả thật, những câu hỏi như thế rất mang tính hiện sinh đối với bất kỳ một cá nhân nào. Tuy nhiên, không phải ai cũng tự đặt ra cho mình những câu hỏi như vậy. Không phải ai cũng dễ dàng trả lời cho mình về những vấn nạn cốt lõi liên quan đến vận mệnh con người như đã vừa nêu. Để khám phá ra ý nghĩa cho cuộc đời của mình, và để sống cho những điều mà chúng ta cho là ý nghĩa là cả một hành trình, cả một vấn đề, là cả một cuộc đời.

Trước hết, hòa theo dòng chảy của thời gian và của kiếp người, nhiều lúc chúng ta cảm nhận rằng: cuộc sống của tôi sao thật chán nản, nặng nề, mệt mỏi và tuyệt vọng. Quả thật, nhiều lần chúng ta không tìm được ý nghĩa, định hướng, không tìm niềm vui và hạnh phúc thật sự cho cuộc đời của mình. Vì vậy, có những lúc chúng ta buông xuôi mặc cho dòng đời xuôi ngược với biết bao nghiệt ngã, cay đắng của kiếp người. Có những lúc chúng ta muốn ngủ một giấc ngủ thật dài, không muốn giao tiếp với bất kỳ một ai, như để quên đi tất cả những phiền muộn, sầu não của bản thân. Thực tế cuộc sống hiện đại hôm nay cho thấy, con số những người trẻ tự tử ngày càng gia tăng, điển hình như ở các nước công nghiệp phát triển như Nhật Bản và Hàn Quốc. Con số những người trẻ sống không định hướng, ước mơ và hoài bão, sống không có tương lai, sống trong ma túy, tình dục, rượu bia v.v… không ngừng gia tăng.

Vậy thì, điều gì làm cho chúng ta chán nản, tuyệt vọng, điều gì làm cho nhiều người trẻ hôm nay kết thúc cuộc đời của mình như thế? Chắc chắn sẽ có rất nhiều nguyên nhân đưa ra để trả lời cho những vấn nạn như thế: người ta chán nản vì những chuyện đổ vỡ, không hạnh phúc trong đời sống hôn nhân gia đình; người ta mệt mỏi và bi quan sau những thất bại, sai lầm trong công việc, và trong nhiều mối tương quan với tha nhân; hay người ta tuyệt vọng, thù hận vì bị phản bội trong tình yêu; người ta thất vọng với những yếu đuối, những khuyết điểm và sai lầm của bản thân v.v… Tuy nhiên, tựu trung lại, có lẽ sẽ liên quan đến vấn đề cốt lõi này: Phải chăng con người hôm nay không tìm được ý nghĩa thật sự cho cuộc đời của mình: Tôi sống mà không biết tôi sống để làm gì? Phải chăng điều cốt lõi quyết định cho việc chúng ta chán nản, buông xuôi, tuyệt vọng, tự tử, sa đọa v.v… đó chính là những khủng hoảng đức tin trong đời sống Kitô hữu của mình: Chúng ta không cần nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc đời? Những cảm thức tôn giáo, cảm thức đức tin dường như không có ích lợi gì, để giúp chúng ta vượt qua những khủng hoảng, bế tắc trong cuộc sống. Rốt cuộc, Thiên Chúa chẳng có liên hệ gì đến thực tế cuộc sống của mỗi người chúng ta.

Bạn thân mến, chúng ta hãy bình tĩnh đón nhận những âu lo khắc khoải về những vấn nạn cuộc sống như đã nêu trên. Tuy nhiên, chúng ta không phải chấp nhận với thái độ thụ động, nhưng luôn tìm ra những phương thế để vượt qua. Tất nhiên, sẽ không bao giờ có một giải pháp thỏa đáng cho mọi vấn nạn trong cuộc sống này. Vậy thì, làm thế nào để chúng ta tìm ra ý nghĩa thật sự cho cuộc đời của mình? Nếu nhìn với góc độ hiện sinh cuộc sống thì chúng ta sẽ tìm ra nhiều phương pháp như tư duy tích cực, xác định mục tiêu, sống có mục đích v.v… Bên cạnh đó, nếu nhìn với góc độ tâm linh, nhận định của nhà triết học Kierkegaard thật ý nghĩa cho chúng ta. Ông đặt chúng ta trước hic et nunc [ở đây và bây giờ], nghĩa là chúng ta hãy sống với giây phút hiện tại. Dĩ nhiên, cuộc đời mỗi con người ai cũng có quá khứ và thậm chí đó là những quá khứ đáng buồn. Dù vậy, triết lý hiện sinh “ở đây và bây giờ” giúp chúng ta can đảm vượt lên quá khứ, sống hết mình với giây phút hiện tại và hướng tới tương lai. Từ đó, chúng ta khám phá ra bản thân, khám phá ra mối tương quan với tha nhân và sâu xa là bắt đầu đặt mình trong mối tương quan với Thiên Chúa. Điều này muốn nói với chúng ta điều gì? Phải chăng mỗi người Kitô hữu chúng ta cần dành ra những phút giây hồi tâm, suy nghĩ và cầu nguyện. Chính những phút giây đặt mình đối diện với Thiên Chúa, chúng ta nhận ra con người thật của mình: những yếu đuối, sai lầm, những tâm tư, ước muốn, những phiền não trong tâm hồn v.v… Và chính những phút giây đối diện với Thiên Chúa, chính ân sủng của Thiên Chúa sẽ chữa lành, thanh luyện và biến đổi cuộc đời mỗi người chúng ta.

Cuối cùng, mỗi người chúng ta: người sống đời tu hay người sống đời thường, tất cả đều luôn đi tìm ý nghĩa và hạnh phúc cho cuộc đời của mình. Có rất nhiều con đường để đi tìm hạnh phúc trong đời. Có rất nhiều lựa chọn trong cuộc đời: người chọn làm linh mục, tu sĩ, người chọn làm bác sĩ, kỹ sư, nhân viên xã hội, hay diễn viên, ca sĩ v.v… Tuy nhiên, ý nghĩa của cuộc đời chắc chắn phải khởi đi từ Thiên Chúa, bởi vì chính Ngài là cội nguồn của mọi điều Chân – Thiện – Mỹ, của Tình yêu, Sự sống và của mọi ý nghĩa và hạnh phúc đích thực cho con người. Vì thế, điều cốt lõi làm nên ý nghĩa cho cuộc đời này phải chăng là tình yêu thương như lời một tác giả đã viết như sau: “Có gì đẹp trên đời hơn thế, người yêu người sống để yêu nhau.” Ước gì, mỗi người Kitô hữu chúng ta nhận ra điều cốt lõi của cuộc sống này, đó là yêu và được yêu. Để rồi, trong mỗi ngày sống, trong mọi suy nghĩ, hành động, và trong mọi chức vụ, nghề nghiệp, chúng ta luôn hướng đến tha nhân bằng trái tim yêu thương thật lòng như Chúa đã yêu thương chúng ta. Và chính khi đó, chúng ta sẽ tìm ra ý nghĩa thật sự và cốt lõi cho cuộc đời chúng ta.