Bài 8: Pháp luật với sự phát triển của công dân
1. Quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân
a. Quyền học tập của công dân
* Khái niệm
Mọi công dân đều có quyền học tập từ thấp đến cao, có thể học bất cứ ngành, nghề nào, có thể học bằng nhiều hình thức và có thể học thường xuyên, học suốt đời.
*Nội dung
- Mọi công dân đều có quyền học không hạn chế: Tiểu học à sau đại học.
- Công dân có thể học bất cứ ngành, nghề nào phù hợp với năng khiếu, khả năng, sở thích và điều kiện của mình.
- Công dân có quyền học thường xuyên, học suốt đời: thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau và ở các loại hình trường, lớp khác nhau.
- Mọi công dân đều được đối xử bình đẳng về cơ hội học tập.
b. Quyền sáng tạo của công dân
* Khái niệm
Quyền sáng tạo của công dân là quyền của mỗi người được tự do nghiên cứu khoa học, tự do tìm tòi, suy nghĩ để đưa ra các phát minh, sáng chế, sáng kiến, cải tiến kĩ thuật, hợp lí hóa sản xuất; quyền về sáng tác văn học, nghệ thuật, khám phá khoa học để tạo ra các sản phẩm, công trình khoa học về các lĩnh vực của đời sống xã hội.
- Quyền sáng tạo gồm:
+ Quyền tác giả.
+ Quyền sở hữu công nghiệp.
+ Quyền hoạt động khoa học, công nghệ.
- Công dân tạo ra nhiều tác phẩm và công trình trong các lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và khoa học kĩ thuật.
- Pháp luật, một mặt khuyến khích tự do sáng tạo, mặt khác bảo vệ quyền sáng tạo, trừng trị nghiêm khắc những hành vi xâm phạm quyền sáng tạo của công dân.
c. Quyền được phát triển của công dân
* Khái niệm
Quyền được phát triển là quyền của công dân được sống trong môi trường xã hội và tự nhiên có lợi cho sự tồn tại và phát triển về thể chất, tinh thần, trí tuệ, đạo đức; có mức sống đầy đủ về vật chất; được học tập, nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí, tham gia các hoạt động văn hóa; được cung cấp thông tin và chăm sóc sức khỏe; được khuyến khích, bồi dưỡng để phát triển tài năng.
* Nội dung
- Một là, quyền được hưởng thụ đời sống vật chất và tinh thần đầy đủ để phát triển toàn diện.
+ Mức sống đầy đủ, điều kiện nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí phù hợp với điều kiện kinh tế của đất nước.
+ Được hưởng sự chăm sóc y tế, đặc biệt trẻ em phải được hưởng chế độ chăm sóc sức khỏe ban đầu và phòng bệnh.
+ Được tiếp cận với các phương tiện thông tin đại chúng, vui chơi, giải trí, tham gia vào các công trình văn hóa công cộng.
- Hai là, quyền được khuyến khích, bồi dưỡng để phát triển tài năng.
+ Những người phát triển sớm về trí tuệ có quyền được học trước tuổi, học vượt lớp, học rút ngắn thời gian so với quy định chung.
+ Người học giỏi, có năng khiếu được ưu tiên tuyển chọn vào các trường đại học.
+ Những người có tài được tạo mọi điều kiện để làm việc và phát triển, cống hiến tài năng cho Tổ quốc.
2. Ý nghĩa quyền học tập, sáng tạo, phát triển của công dân
- Là quyền cơ bản của công dân, thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ xã hội ta.
- Là cơ sở, điều kiện cần thiết để con người được phát triển toàn diện.
- Đáp ứng và bảo đảm nhu cầu học tập của mỗi người, thực hiện công bằng xã hội trong giáo dục, tạo điều kiện để ai cũng được học hành.
- Tạo điều kiện để những người học giỏi, tài năng phấn đấu học tập, nghiên cứu để trở thành nhân tài cho quê hương, đất nước.
3. Trách nhiệm của NN và công dân
a. Trách nhiệm của Nhà nước
- Ban hành chính sách, pháp luật, thực hiện đồng bộ các biện pháp cần thiết để quyền này thực sự đi vào đời sống của mỗi người dân.
- Nhà nước thực hiện công bằng xã hội trong giáo dục: chính sách về học phí, học bổng, giúp đỡ học sinh nghèo, học sinh vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn,…
- Nhà nước khuyến khích, phát huy sự tìm tòi, sáng tạo trong nghiên cứu khoa học.
- Nhà nước bảo đảm những điều kiện để phát hiện bồi dưỡng nhân tài cho đất nước: Mở trường chuyên ở cấp THPT, cấp học bổng cho sinh viên học giỏi,…
- Chú ý bồi dưỡng, trân trọng, tôn vinh, sử dụng và đãi ngộ xứng đáng các nhân tài có cống hiến quan trọng cho đất nước.
b. Trách nhiệm của công dân
- Có ý thức học tập tốt, xác định đúng đắn mục đích học tập.
- Có ý chí vươn lên, luôn chịu khó tìm tòi và phát huy tính sáng tạo trong học tập, nghiên cứu khoa học, lao động sản xuất.
- Có ý thức góp phần nâng cao dân trí của công dân Việt Nam, làm cho đất nước ta trở thành một nước phát triển, văn minh.
4. Sơ đồ tư duy
Mọi công dân đều được đối xử bình đẳng về
Công dân có thể học bất cứ ngành, nghề nào phù hợp với
Nội dung nào sau đây không thể hiện quyền học tập của công dân?
Nội dung nào dưới đây không thuộc quyền sáng tạo?
Nội dung nào dới đây không thể hiện quyền được phát triển của công dân?
Trách nhiệm của công dân trong thực hiện quyền sáng tạo?
Trường hợp nào dưới đây được ưu tiên tuyển chọn vào các trường đại học?
Việc làm nào dưới đây giúp thực hiện quyền sáng tạo của công dân?
Đáp án là A
Lời giải: Quyền học không hạn chế của công dân có nghĩa là công dân có quyền học ở mọi bậc học thông qua thi tuyển hoặc xét tuyển.
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Do không đủ điều kiện để theo học đại học sau khi tốt nghiệp THPT, nên H đã lựa chọn hệ vừa học vừa làm. Trong trường hợp này, H đã thực hiện quyền nào dưới đây?
Xem đáp án » 18/06/2021 8,104
Nội dung nào sau đây không đúng với quyền học tập của công dân?
Xem đáp án » 18/06/2021 4,101
Thực hiện tốt quyền học tập sẽ đem lại
Xem đáp án » 18/06/2021 3,895
Công dân được vui chơi, giải trí, tham gia vào các công trình văn hóa là thể hiện quyền nào dưới đây của công dân?
Xem đáp án » 18/06/2021 3,814
Quan điểm nào dưới đây sai khi nói về quyền học tập của công dân?
Xem đáp án » 18/06/2021 2,274
Công dân có thể học bất cứ ngành nghề nào phù hợp với năng khiếu, sở thích và điều kiện của mình là nội dung
Xem đáp án » 18/06/2021 1,886
Trong kỳ xét tuyển đại học, cao đẳng năm 2018 bạn A đã lựa chọn đăng ký xét tuyển vào ngành kế toán Học viện Ngân hàng vì đã từ lâu A mơ ước trở thành kế toán. Việc làm này thể hiện nội dung nào trong thực hiện quyền học tập của A?
Xem đáp án » 18/06/2021 1,659
Công dân có thể học hệ chính quy, hệ giáo dục thường xuyên, hệ tại chức, hệ từ xa, học ở các trường chuyên biệt là thể hiện công dân
Xem đáp án » 18/06/2021 1,632
Công dân có quyền học thường xuyên, học suốt đời là thể hiện nội dung của quyền nào dưới đây?
Xem đáp án » 18/06/2021 1,432
Phát biểu nào sau đây sai về quyền học tập của công dân?
Xem đáp án » 18/06/2021 1,183
Công dân có thể học bác sĩ, kĩ sư, học sư phạm, học khoa học tự nhiên, hoặc khoa học xã hội là thể hiện công dân
Xem đáp án » 18/06/2021 844
Pháp luật quy định công dân có quyền theo học các ngành nghề khác nhau, phù hợp với năng khiếu, khả năng, sở thích và điều kiện của mình là thể hiện
Xem đáp án » 18/06/2021 791
Để con được vào trường chuyên của tỉnh, ông bà U, V đã đưa cho chị T 20 triệu đồng để chị T nhờ ông S chạy điểm. Anh X là người yêu của chị T biết chuyện đã nhắn tin đe dọa ông U và buộc ông U phải chi 50 triệu đồng để giữ im lặng. Những ai dưới đây đã vi phạm quyền học tập của công dân?
Xem đáp án » 18/06/2021 771
Là một học sinh lớp 12 nhưng H thường xuyên nghỉ học, bỏ giờ, không học bài trước khi đến lớp. Việc làm này của H chưa thể hiện trách nhiệm trong thực hiện quyền nào của công dân?
Xem đáp án » 18/06/2021 759
Để phát triển về thể chất, công dân còn quyền được hưởng sự chăm sóc y tế. Đây là nội dung thuộc quyền nào dưới đây của công dân?
Xem đáp án » 18/06/2021 698