Có khi nào bạn gặp một số từ viết tắt như VP, STD, CU, CUL,.. và chúng khiến bạn xoắn não. Chắc chắn bạn sẽ ngã ngửa khi biết nghĩa sau khi dịch thuật tiếng Anh sang tiếng Việt. Bất kì chữ viết nào trên thế giới cũng có xuất hiện các từ viết tắt. Xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể là quy ước chung của xã hội hoặc là sự phát triển của ngôn ngữ để bắt kịp với thời đại. Nào hãy cùng khám phá hơn 100 từ viết tắt tiếng Anh sau khi dịch nghĩa sang tiếng Việt như thế nào nhé.
Trong giao tiếp tiếng Anh, người bản xứ sử dụng từ viết tắt là khá nhiều. Dần dần số lượng từ viết tắt tiếng Anh cũng khá lớn. Trong một cuộc giao tiếp bạn sẽ thấy sự xuất hiện liên tục của các từ viết tắt. Muốn hiểu nhanh ý muốn truyền đạt của đối phương, bạn phải nắm được ý nghĩa của những từ viết tắt này.
Ngành du lịch, khách sạn cũng là ngành thường xuyên sử dụng các từ viết tắt tiếng Anh. Ngay cả ở tại Việt Nam, những người làm việc trong ngành du lịch, khách sạn cũng thường giao tiếp với nhau bằng những từ viết tắt này. Các hướng dẫn viên du lịch, người làm trong ngành này hay đơn giản bạn là người đam mê du lịch đây đó, thì cũng cập nhật các từ viết tắt tiếng Anh chuyên ngành này. Sau đây là nghĩa của chúng sau khi được dịch thuật tiếng Anh.
- SGL [Single bed room]: Phòng có 1 giường cho 1 người ở
- SWB [Single With Breakfast]: Phòng một giường có bữa sáng
- TWN [Twin bed room]: Phòng có 2 giường cho 2 người ở.
- STD [Standard]: Phòng tiêu chuẩn
- ROH [Run of the house]: bất cứ phòng nào còn trống.
- SUP [Superior]: Chất lượng cao hơn phòng Standard với diện tích lớn hơn hoặc hướng nhìn đẹp hơn.
- DLX [Deluxe]: Loại phòng thường ở tầng cao, diện tích rộng, hướng nhìn đẹp và trang bị cao cấp.
Tiếng Anh cũng có rất nhiều từ viết tắt để chỉ học vị nghề nghiệp.Và điều đáng nói là người bản xứ rất thường sử dụng các từ viết tắt này trong giao tiếp hằng ngày. Đặc biệt là những bạn chuẩn bị du học tại quốc gia có sử dụng tiếng Anh thì cần phải nắm vững được nghĩa của các từ tiếng Anh viết tắt này:
- B.A – Bachelor of Arts [cử nhân khoa học xã hội]
- B.S – Bachelor of Science [cử nhân khoa học tự nhiên]
- MBA – The Master of business Administration [Thạc sĩ quản trị kinh doanh]
- M.A – Master of Arts [Thạc sĩ khoa học xã hội]
- M.PHIL or MPHIL – Master of Philosophy [Thạc sĩ]
- PhD – Doctor of Philosophy [Tiến sĩ]
- JD – Juris Doctor [tạm dịch: Bác sĩ Luật]
- PA – Personal Assistant [Trợ lý cá nhân]
- MD – Managing Director [Giám đốc điều hành]
- VP – Vice President [Phó chủ tịch]
- SVP – Senior Vice President [Phó chủ tịch cấp cao]
- EVP – Executive Vice President [Phó chủ tịch điều hành]
- CMO – Chief Marketing Officer [Giám đốc Marketing]
- CFO – Chief Financial Officer [Giám đốc tài chính]
- CEO – Chief Executive Officer [Giám đốc điều hành]
Khi trò chuyện với nhau, các bạn trẻ rất thường sử dụng các từ viết tắt tiếng Anh. Bạn cảm thấy chúng thật khó hiểu vì không biết lũ bạn đang nói về cái gì? Vậy thì hãy cùng cập nhật ngay một số từ viết tắt tiếng Anh trong giao tiếp hằng ngày thông dụng này nhé.
- TBC – to be continued [còn nữa]
- THX/TNX/TQ/TY- thank you [cảm ơn]
- TIA – Thanks in advance [cảm ơn trước]
- TTYL – Talk to you later [nói chuyện sau nhé]
- LOL – laugh out loud [cười lớn]
- NP – no problem [không có vấn đề gì]
- ROFL – rolling on the floor laughing [cười lăn lộn]
- ANW- anyway [dù sao đi nữa]
- b/c – because [bởi vì]
- BRB – be right back [quay lại ngay]
- BTW – by the way [nhân tiện]
- CU/ CUL – see you / see you later [hẹn gặp lại]
- CWYL – chat with you later [nói chuyện với cậu sau nhé]
- DGMW – Don’t get me wrong [đừng hiểu lầm tôi]
- IDK – I don’t know [tôi không biết]
- IIRC – if I recall/remember correctly [nếu tôi nhớ không nhầm]
- WTH – What the hell? [cái quái gì thế?]
- WTF – What the f***? [cái quái gì thế?]
Các từ viết tắt trong tiếng Anh thật sự rất thông dụng. Chúng không chỉ xuất hiện trên mạng xã hội, trong các group chat. Ngay cả trong đời sống sinh hoạt hằng ngày, trên thông báo, văn bản, nhãn mác,… bạn cũng sẽ dễ dàng bắt gặp một số từ viết tắt mà nếu không dịch tiếng Anh ra tiếng Việt chắc bạn cũng sẽ phải bó tay như:
- approx. – approximately [xấp xỉ]
- appt. – appointment [cuộc hẹn]
- apt. – apartment [căn hộ]
- A.S.A.P. – as soon as possible [càng sớm càng tốt]
- B.Y.O.B. – bring your own bottle [ sử dụng cho những bữa tiệc nơi khách phải tự mang đồ uống đến hoặc những nhà hàng không bán đồ uống có cồn]
- dept. – department [bộ]
- D.I.Y. – Do it yourself [Tự làm/ sản xuất]
- est. – established [được thành lập]
- P.S. – Postscript [Tái bút]
- tel. – telephone [số điện thoại]
- temp. – temperature or temporary [nhiệt độ/ tạm thời]
- TGIF – Thank God It’s Friday [Ơn Giời, thứ 6 đây rồi]
- vet. – veteran or veterinarian [bác sĩ thú y]
- vs. – versus [với]
- E.T.A. – estimated time of arrival [Thời gian dự kiến đến nơi]
- FAQ – Frequently Asked Questions [Những câu hỏi thường xuyên được hỏi]
- FYI – For Your Information [Thông tin để bạn biết]
- min. – minute or minimum [phút / tối thiểu]
- misc. – miscellaneous [pha tạp]
- no. – number [số]
Điểm sơ qua bạn cũng thấy sự đa dạng của các từ viết tắt trong tiếng Anh đúng không nào? Nếu không dịch thuật tiếng Anh sang tiếng Việt như vậy thì bạn cũng sẽ khó đoán ra nghĩa của chúng đúng không nào?
Lợi ích của việc sử dụng từ viết tắt là nó giúp bạn tiết kiệm thời gian hơn rất nhiều. Tuy nhiên, trong giao tiếp bạn cũng cần hạn chế sử dụng từ viết tắt. Chỉ nên chỉ sử dụng những từ viết tắt thông dụng và trong giao tiếp trò chuyện hằng ngày. Với những loại giấy tờ quan trọng, bạn cần viết rõ từ ra.
Thực tế trong tiếng Anh còn rất nhiều từ viết tắt khác có mặt trong mọi lĩnh vực, ngành nghề. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc dịch thuật tiếng Anh các văn bản có sử dụng quá nhiều tiếng Anh thì hãy đến với công ty dịch thuật HACO nhé.
Công ty dịch thuật HACO là công ty dịch thuật với thâm niên hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành. Không chỉ biên dịch, thông dịch tiếng Anh, HACO còn nhận dịch đa ngôn ngữ tiếng Trung, tiếng Hàn, tiếng Nhật, tiếng Nga và nhiều ngôn ngữ khác trên thế giới. Thế mạnh của HACO là dịch đa ngành, đa lĩnh vực. Bằng những kinh nghiệm vốn có, đội ngũ phiên dịch viên chuyên nghiệp, chắc chắn sẽ mang đến cho bạn những bản dịch chất lượng nhất.
Nội dung bản Dịch thuật – Phiên dịch chính xác 100% xét trên góc độ kỹ thuật;
- Dịch thuật – Phiên dịch Đúng tiến độ;
- Bảo mật tuyệt đối văn bản Dịch thuật _ Phiên dịch;
- Dịch thuật – Phiên dịch Phục vụ chuyên nghiệp;
- Bảo hành trọn đời sản phẩm Dịch thuật – Phiên dịch
- Giá cả Dịch thuật – Phiên dịch tốt nhất, thanh toán Dịch thuật- Phiên dịch linh hoạt
Hãy liên hệ với chúng tôi, để quí khách hàng có một bản hoàn hảo:
Tel: [+84] 2435543604 Hotline: [+84] 983820520 _ [+84] 982045522
Email: _
Website: //dichthuathaco.com.vn
Fanpage: //www.facebook.com/dichthuathaco
//www.facebook.com/hacovietnamese
//www.facebook.com/bpdhaco/
Viết tắt trong ngôn ngữ chat và tin nhắn là một trong những từ khóa được gg search nhiều nhất về chủ đề viết tắt trong ngôn ngữ chat và tin nhắn. Trong bài viết này, quanlykho.vn sẽ viết bài viết hướng dẫn viết tắt trong ngôn ngữ chat và tin nhắn mới nhất 2020.
Đây là một trào lưu không ngăn chận được và sẽ k có khi nào dừng lại, cho dù có nhiều quan ngại nó sẽ tác động đến sự trong sáng của tiếng Việt.
Người like viết tắt cho rằng chat hoặc nhắn tin là sự đàm đạo riêng tư giữa hai người, không công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng, nên cũng không cần theo những quy định về câu chữ; vì vậy nó không làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt.
Để support cho những ai thích viết tắt, bài này xin trình bày 2 loại viết tắt chữ Việt:
– Viết tắt tự tạo.
– Viết tắt theo quy luật chung.
Ai phối hợp được hai loại viết tắt này sẽ cắt giảm được thì giờ và tiền nong khi chat hoặc nhắn tin.
I. VIẾT TẮT TỰ TẠO
Viết tắt tự tạo rất đa dạng ở các phòng chat hoặc ở điện thoại di động. phương pháp viết tắt k theo một quy luật chung nào. thỉnh thoảng, nó có theo một quy luật nào đó thì cũng chỉ áp dụng cho một số từ thường dùng.
• Vài ví dụ viết tắt tự tạo:
Ta dễ dàng tìm thấy nhiều gợi ý khi gõ hàng chữ như “viet tat trong ngon ngu chat va tin nhan” vào Google kiếm tìm trên internet. Sau đây là một số gợi ý viết tắt tự tạo trích từ các mạng:
– “M co dj choi o? If dj, lay cho N cun gtrinh. O ranh thi thoi.” [Em có đi chơi không? Nếu đi, lấy cho anh cuốn giáo trình. không rảnh thì thôi].
– “Mog rag e se hiu! A wen, e bun ngu ch? Bi h hon 12h rui do.” [Mong rằng em sẽ hiểu! Anh quên, em buồn ngủ chưa? ngày nay hơn 12 giờ rồi đó].
– “Bít rui, minh doi U o ntro” [Biết rồi, mình đợi bạn ở nhà trọ].
– “Chi ui! Chu e wa do ru tui min di uog nc lun thui! Se zui lem do!” [Chị ơi! Chờ em qua đó rồi tụi mình đi uống nước luôn thôi! Sẽ vui lắm đó!].
– “Trui ui, lam j ảo cac chi iu qui jan ju the? Bi h e moi roi khoi juog. Nhug chu e mut chut thui không có thực, e din day!”. [Trời ơi, sử dụng gì mà các chị yêu quí giận dữ thế? bây giờ em mới rời khỏi giường. Nhưng chờ em một tí thôi mà, em đến đây!].
xem các ví dụ trên, ta thấy ngôn ngữ chat là sự “biến hóa” tùy tiện của tiếng Việt. Ví dụ:
– “đi” thành “dj”.
– “không” thành “0”, “ko”, “k”, “kh”, “kg”, …
– “bây giờ” thành “bi h”.
– “biết rồi” thành “bit rui”.
– Chữ “qu” thành “w”.
– Chữ ““gì” thành “j”.
– Chữ “ơ” thành “u”.
– Chữ “ô” thành “u”.
– Chữ “ă” thành “e”.
– Chữ “ng” ở cuối thì chỉ còn chữ “g”.
– M = E = em.
– N = A = anh
– Chèn tiếng Anh vào như: if = nếu, U = you = bạn, …
Nói chung, các bạn trẻ thích cách sử dụng các chữ trên vì nó ngộ ngộ, lạ và rất “xì-tin” [style]. hơn nữa, khi sử dụng những chữ kiểu này trong ĐT sẽ hạn chế số lần nhấn vào bàn phím cũng như tiết kiệm ký tự. ví dụ, khi mong muốn nhắn chữ “Đi” trong ĐT, phải bấm số 3, rồi 3 lần số 4 thì hiện tại chỉ cần bấm số 3 và số 5 là có được chữ “Dj” khẩn trương mà người nhận luôn luôn hiểu được ta vừa mới nói gì.
• Chèn tiếng nước ngoài:
Để thể hiện “đẳng cấp nhắn tin”, bên cạnh việc nhắn mau, ít ký tự, những người nhắn tin còn thông qua thể loại chèn tiếng nước ngoài vào inbox. Ngôn ngữ được chọn hàng đầu chính là tiếng Anh vì đối với các ngôn ngữ không giống, tiếng Anh được xem là thứ ngôn ngữ “hot” nhất so với giới trẻ bây giờ.
Chỉ cần gõ “viet tat tieng anh trong sms chat email” vào Google search, hoặc vào mạng //abbreviations.com , là tìm thấy các bảng liệt kê hàng nghìn hướng dẫn viết tắt các từ tiếng Anh thường dùng trong inbox inbox, chat, mail, Twitter, v.v….
Bài này chủ ý về viết tắt chữ Việt nên không bàn nhiều viết tắt tiếng nước ngoài. Chỉ xin nêu một suy nghĩ là dù có nhiều chỉ trích việc chèn tiếng nước ngoài sẽ ảnh hưởng đến sự trong sáng của tiếng Việt, nhưng chắc chắc việc này vẫn khó mà ngăn chận được vì ít nhiều nó cũng rút ngắn thời gian viết cho các bạn biết tiếng Anh.
ví dụ các sms ngắn gọn chèn tiếng Anh khá đa dạng giống như sau:
– “ss” viết tắt của từ “sister” nghĩa là chị.
– “2day U co ranh o?” [Hôm nay bạn có rảnh không?].
– “I nho. Thanks U da nhac!” [Tôi nhớ. cám ơn bạn đã nhắc!].
– “g9” = “goodnight” = chúc ngủ ngon.
– “2day” = “today” = hôm nay.
– “2nite” = “tonight” = tối nay.
– v.v.…
• Tiếng Việt thời @:
Để minh họa thêm hướng dẫn viết tắt tự tạo, xin trích lại bài “Tiếng Việt thời @” của Joseph Ruelle [Joe], sinh năm 1978, người Canada. Anh Joe nổi tiếng vì viết blog bằng tiếng Việt rất có duyên và hóm hỉnh.
“Sáng nay mình ngủ dậy và quyết định học kiểu chat trên Internet của thanh niên Viet Nam.
Thứ nhất, mình quyết định thay chữ “ô” bằng chữ “u” – nhưng chỉ trong mụt số trường hợp đặc biệt thui! Trong mụt số trường hợp khác, mình sẽ bỏ chữ “ô” hẳn ra. Nếu viết quá chuẩn thì văn của mình sẽ nặng nề, khiến cho người xem thấy chán. Tức là phải sửa lun – mình không mún sử dụng người khác bùn đâu!
không phải riêng nguyên âm thui đâu mà cũng có nhiều phụ âm nên bỏ ra. Chữ “n” là mụt trong nhữg “nghi phạm” nổi bật nhất. Vâg, chữ ấy thỉnh thoảng rất phí – nhưg cũg có nhiều chữ phí khác nữa, chưa xog đâu!
Chữ “h” ở cuối mụt số từ Nhìn rất khó chịu! không hề mỗi mìn đâu mà còn rất nhiều bạn của mìn nữa cũg nói vậy – khó chịu mụt phương pháp kin khủg! [Chữ “k” ở đầu mụt số từ khác lại còn khó chịu hơn nữa, mìn hôg chịu nổi].
Có ai đồg ý với mìn rằg 2 chữ “q” và “u” xấu lắm hôg? Chữ “w” đẹp hơn nhiều chứ! Nếu chat yahoo và có người viết 2 chữ ấy thì mìn sẽ nói lun: “Trùi ui, cái gì mà wê thế!” – để họ sẽ wen với wan điểm wần chúg của giới trẻ trog wốc.
Việc thay 2 chữ xấu bằg mụt chữ xinh cũg rất lô-gíc đấy! ví dụ, 2 chữ “ch” ở cúi mụt số từ Nhìn rất mớ bòng bong. Sút ngày “ch”, “ch”, “ch”, trùi ui, lík kík lắm, lại còn cũ rík nữa, thui thay bằg chữ “k” đi, để lối viết của mìn sẽ kík thík hơn!
Tiếg Việt cũg hay dùg chữ “gì”. Cái gì? Món gì? Phố gì? Chúa ui, chán wá đi mất! Hai chữ “g” và “i” đứg cạnh nhau Nhìn rất “béo”! trái lại, chữ “j” đứg ở mụt mìn Nhìn rất “gầy”, rất “người mẫu”!
Các bạn gái ơi, hãy thay 2 chữ “ye” xấu xí bằg mỗi chữ “i” xin xắn đi! Viết “em iu anh” thì đỡ rủi ro hơn nhiều [hoặc cứ viết “iu an wá trời lun!” cho máu].
Way lại với chuyện nguyên âm, mìn hôg hiểu vì sao mụt số người luôn luôn cứ cho rằg chữ “ă” xinh hơn chữ “e”!?? Kệ nhữg người đó chứ, họ kiêu lém, cổ hủ lém!
Nhưg hôg fải chữ “ê” lúc nào cũg xinh. Câu “em k biết” chả có j hay cả. ngược lại, câu “em hôg bít j đâu” nghe easy thươg lém! Các bạn hỉu hôg? Mìn fải cố gắg để nói nhẹ chứ, đặc bịt là với fái íu. Nói cứg wá với mụt cô mìn thík thì – chít!
Nè! Ai bảo 2 chữ “a” và “y” lúc nào cũg wan trọg? Ai bảo 2 chữ “ph” lúc nào cũg lúi cún? [Hôg fải mìn!] Fí thế! Ái bảo chữ “c” lúc nào cũg hay hơn chữ “k”? Có rất nhìu trườg hợp khác nữa mà fải thay chữ xấu bằg chữ đẹp, rất tiếk mìn hôg có quá đủ thời jan để jải thík hít!
Kác nguyên và fụ âm ở trên được jải wyít xog, mìn sẽ khởi đầu tập trug vào việc viết tắt [vt]. Bh cg~ n` ng noi’ rg vt wá n` k tốt lém. Nhưg thui – vđề không fai la vt co’ tốt h không, vđề la fai vt ntn!!!
Rùi có lẽ mìn nin cho mụt chút ja vị SG vô! Cg~ n` ng HN, đặc bịt là ng trẻ, cho rg ng SG sốg 1 kách rất dzui dzẻ. Vậy chuyện thanh nin HN bắt chước thanh nin SG hôg dzô dzuyên tí j!
Mún trở thành chatter Việt Nam thiệt thì lúi vít kủa mìn nên dc bày biện bởi nhiù kon số! Thay vì “chào” bạn, mìn sẽ “2” bạn thui! Thay vì chúc bạn ngủ ngon, mìn sẽ “g9” bạn thui!
Dù sao ngun ngữ kũg hôg fản ánh đc kảm xúc kủa con ng bằg hìn ảnh, và hôg có hìn hình nào fản ánh kảm xúc kủa kon ng giống như mụt gươg mặt! Hihi! Sao? Bạn hôg tin hà? Bạn không tin Mr. Joe tội nghiệp hả? Bùn kừi wá nhỉ! Mìn hôg nói dzối đâu nhá!
kÁc bẠn cÓ bÍt FíM sHiFt hÔg? MiN sẼ dZùNg kÁi Fím Áy đỂ tRaG tRí vẲn KủA MìN mỤt ChÚt. FảI LuN LuN Cố gẮg Để cHữ kỦa MìN xinh HơN ChỮ KủA nG` không giống cHứ! GỌi Là Sĩ dZiỆn ĐiẸn tỬ đẤy!! Hihi!!!!
bẬc cÚi CùG Là tHêM mÀu SắC DzÔ! CHữ hÔg mÀu giống như Xe kHô dẦu [hihi!!!] vÀ Ai cG~ BíT xE kHô dẦu hÔg cÓ jÁ tRị j đÂu!! Huhu!!! Quan sát mỤt đOạN n` mÀu SắC như thế nào tHì hOa HíT cẢ MắT!!! đẹp dzà mAn LuN!
XoG! Bh MìN vừa mới BíT cHáT ChÍt như 1 Ng Vịt cHíNh GúC rÙi! DzUi wÁ, tHíK LéM! NhƯg MìN luôn luôn hƠi Lo, hÔg BíT tƯơNg lAi kỦa nGuN nGữ TiẾg VịT tHâN iU kỦa MìN sẼ Là nTn? ThUi kỆ! Bh Là TK21 rÙi, Lo j mÀ vỚ VỉN tHế!
Kekekekekekekekekekekeke!!!!!”
[Bài “Tiếng Việt thời @” trích từ blog của Joseph Ruelle]
• ưu điểm và hạn chế của viết tắt tự tạo:
ưu điểm của viết tắt tự tạo là khi quen dùng thì cũng thành một quy luật nào đó cho một số từ thường sử dụng và ta viết được rất ngắn một số chữ thường sử dụng, giống như gợi ý “không” thành “0”, “ko”, “k”, “kh”, “kg”. Giữa tôi và bạn A, ký hiệu 0, không, k, KH hoặc kg sẽ mang ý nghĩa là “không”, nhưng có thể giữa tôi và bạn B và C thì không lại có nghĩa là “Ok”, kk có nghĩa là “very good, …”.
giới hạn của viết tắt tự tạo là:
– Chỉ viết tắt được một ít chữ thường sử dụng, chứ k ứng dụng được cho toàn bộ các từ không giống có vần tương tự.
– Ký hiệu riêng thường không thống nhất giữa các nhóm nên chỉ những người trong nhóm mới hiểu được nhau, người ngoài nhóm mong muốn hiểu cũng hơi khó và có thể hiểu lầm.
II. VIẾT TẮT THEO QUY LUẬT CHUNG
ưu điểm của viết tắt theo quy luật chung là viết tắt được rất nhiều chữ. ví dụ, nếu thuộc lòng 2 qui ước chung là “K thay cho KH” và “bỏ bớt N ở phụ âm cuối chữ NG”, ta đủ nội lực đọc ngay các chữ “kôg ká ki mag trog lòg nhữg …” là “không khá khi đưa trong lòng những …”.
giới hạn của viết tắt theo qui luật chung là có một số từ đa dạng viết không ngắn bằng phương pháp viết tắt tự tạo. ví dụ, với viết tắt tự tạo thì “0, ko, k, khách hàng, kg,…” đều mang ý nghĩa là “không” trong khi viết tắt theo quy luật chung thì phải viết là “kôg” mới mang ý nghĩa là “không”.
A. VIẾT TẮT CHỮ không DẤU
mẹo viết tắt chữ k dấu sau đây thích hợp cho những ai like tạo một “xì tin” mới trong chat hoặc nhắn tin.
Xin đọc các hướng dẫn viết tắt từ trên xuống dưới vì chúng có quan hệ tiếp nối. Hiểu xong phần trên, mới hiểu được chuẩn xác phần dưới.
1. Phụ âm đầu chữ
Có 9 qui ước:
• F thay PH …… Vd: fai = phai .
• C thay k …… Vd: ce = ke, cim = kim.
• không thay KH …… Vd: ki ko kan = khi kho khan.
• Z thay D …… Vd: zu zi = du di, zo zự = do dự.
• D thay Đ …… Vd: di dâu dó = đi đâu đó, zo dó = cho nên.
• J thay GI …… Vd: ju jn jay j = giu gin giay gi.
• G thay GH …… Vd: ge = ghe, gi = ghi.
• NG thay NGH …… Vd: nge = nghe, ngi = nghi.
• Q thay QU …… Vd: qay qan = quay quan, qe qan = que quan, qet = quet.
2. Phụ âm cuối chữ
Có 3 qui ước:
• G thay NG …… Vd: xoog = xoong, kog mog = khong mong.
• H thay NH …… Vd: hoah = hoanh, hueh = huenh, bah = banh.
• không thay CH …… Vd: hoak = hoach, nguek = nguech, sak = sach.
3. Vần không dấu “Nguyên âm ghép + chữ cái”
Đây là phần cuối cùng nhưng quan trọng vì trình bày mẹo viết tắt có hệ thống cho 39 vần k dấu, vốn có 3 hoặc 4 chữ cái, xuống còn 2 chữ cái mỗi vần.
Tiếng Việt hiện có tất cả 44 vần k dấu “Nguyên âm ghép + chữ cái”.
Trong đó, 5 vần: oong, oanh, uenh, oach, uech, vừa mới được viết tắt là oog, oah, ueh, oak, uek như vừa trình bày ở trên [xem gợi ý phần II.A.2].
Còn lại 39 vần:
– UA: uat,uan, uang, uay.
– OE: oet, oen, oem, oeo.
– IE: iet, iep, iec, ien, iem, ieng, ieu.
– YE: yet, yen, yem, yeng, yeu.
– OA: oat, oap, oac, oan, oam, oang, oai, oay, oao.
– UO: uot, uop, uoc, uon, uom, uong, uoi, uou.
– UYE: uyet, uyen.
Trong đó có:
– Các nguyên âm ghép: ua, oe, ie hay ye, oa, uo, uye.
– Các chữ cái cuối: t, p, c, n, m, ng, i hay y, u hay o.
39 vần nầy được viết tắt còn 2 chữ cái cho mỗi vần, bằng cách:
– rút gọn nguyên âm ghép còn một nguyên âm. Và
– Thay chữ cái cuối bằng một chữ cái khác.
đúc kết nguyên âm ghép còn một nguyên âm. Có 6 qui ước và 1 ngoại lệ:
A = ua
E = oe
I = ie, ye
O = oa …… [Ngoại lệ: A = oa cho vần “oay”]
U = uo
Y = uye
Thay chữ cái cuối bằng một chữ cái khác. Có 8 qui ước:
• D = t
• F = p
• S = c
• L = n
• V = m
• Z = ng
• J = i, y
• W = o, u
Ráp 6 nguyên âm rút gọn vào 8 chữ cái cuối khác, ta viết tắt được 39 vần trên mỗi vần chỉ còn 2 chữ cái. do đó, chỉ cần nhớ 14 qui ước trên, ta không khó khăn nhớ được 39 vần viết tắt sau:
– ad, al, az, aj … [uat, uan, uang, uay].
– ed, el, ev, ew … [oet, oen, oem, oeo].
– id, if, is, il, iv, iz, …. Iw … [iet, iep, iec, ien, iem, ieng, ieu].
– id, il, iv, iz, …. Iw … [yet, yen, yem, yeng, yeu].
– od, of, os, ol, ov, oz, oj, aj, ow … [oat, oap, oac, oan, oam, oang, oai, oay, oao].
– ud, uf, us, ul, uv, uz, uj, uw … [uot, uop, uoc, uon, uom, uong, uoi, uou].
– yd, yl … [uyet, uyen].
Sau đây là ví dụ cho 39 vần viết tắt. Các gợi ý thống kê all qui ước viết tắt ở các phần trên để cho thấy nhiều chữ được viết tắt rất gọn:
• AD = uat …… Vd: kad = khuat, lad = luat.
• AL = uan …… Vd: kal = khuan, tal = tuan.
• AZ = uang …… Vd: bag kaz = bang khuang.
• AJ = uay …… Vd: kay koa = khuay khoa. [4]
• ED = oet …… Vd: ked = khoet, loe led = loe loet.
• EL = oen …… Vd: hel = hoen.
• EV = oem …… Vd: ngev ngev = ngoem ngoem.
• EW = oeo …… Vd: ngew = ngoeo. [4+4=8]
• ID = iet, yet …… Vd: fid = phiet, id = yet, kid = khiet, zid = diet. ….
• IF = iep …… Vd: dif = điep, kif = khiep, ngif = nghiep, zif = diep.
• IS = iec …… Vd: tis = tiec, vis = viec.
• IL = ien, yen …… Vd: fil = phien, il = yen, qil lyl = quyen luyen, til = tien.
• IV = iem, yem …… Vd: fiv = phiem, iv = yem, ngiv = nghiem, ziv = diem.
• IZ = ieng, yeng …… Vd: jiz = gieng, ngiz = nghieng, tiz = tieng.
• IW = ieu, yeu …… Vd: fiw = phieu, iw = yeu, nhiw diw = nhieu dieu. [12+8=20]
• OD = oat …… Vd: kod = khoat, lod = loat.
• OF = oap …… Vd: ngof = ngoap.
• OS = oac …… Vd: kos = khoac, tos = toac.
• OL = oan …… Vd: hol tol = hoan toan, kol = khoan.
• OV = oam …… Vd: ngov = ngoam.
• OZ = oang …… Vd: hoz = hoang, koz = khoang
• OJ = oai …… Vd: koj = khoai, ngoj = ngoai.
• Ngoại lệ: AJ = oay …… Vd: laj haj = loay hoay.
• OW = oao …… Vd: ngow = ngoao. [9+20=29]
• UD = uot …… Vd: nud = nuot, rud = ruot.
• UF = uop …… Vd: cuf = cuop.
• US = uoc …… Vd: fus = phuoc, thus = thuoc.
• UL = uon …… Vd: kul = khuon, lul = luon, mul = muon.
• UV = uom …… Vd: luv thuv = luom thuom, nhuv = nhuom.
• UZ = uong …… Vd: fuz = phuong, uz = uong.
• UJ = uoi …… Vd: tuj cuj = tuoi cuoi.
• UW = uou …… Vd: ruw = ruou. [8+29=37]
• YD = uyet …… Vd: kyd = khuyet, tyd = tuyet.
• YL = uyen …… Vd: kyl = khuyen, ngyl = nguyen. [2+37=39]
B. HAI ĐOẠN THƠ VIẾT TẮT CHỮ k DẤU
Một khi nhớ được toàn bộ qui ước viết tắt chữ không dấu [chỉ có 26 qui ước + 1 ngoại lệ] và hiểu các gợi ý ở trên, ta dễ dàng hiểu hai đoạn thơ sau đây.
• Đoạn đầu bài thơ “Ông đồ” của Vũ Đình Liên được viết tắt bằng chữ không dấu:
Mỗi năm hoa đào nở
Moi nam hoa dao no
Lại thấy ông đồ già
Lai thay og do ja
Bày mực tàu, giấy đỏ
Bay muc tau jay do
Bên phố đông người qua
Ben fo dog nguj qa
Bao nhiêu người thuê viết
Bao nhiw nguj thue vid
Tấm tắc ngợi khen tài
Tam tac ngoi ken tai
“Hoa tay thảo những nét
“Hoa tay thao nhug net
như phượng múa rồng bay”
Nhu fuz mua rog bay”
• Đoạn đầu “Truyện Kiều” của thi hào Nguyễn Du được viết tắt bằng chữ k dấu:
Trăm năm trong cõi người xem
Tram nam trog coi nguj ta
Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau
Chu tai chu meh keo la lấy nhau
Trải qua một cuộc bể dâu
Trai qa mot cus be zau
Những điều trông thấy mà đớn đau lòng
Nhug diw trog thay ảo dau don log
Lạ gì bỉ sắc tư phong
La j bi sac tu fog
Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen
Troi xah qen thoi ma hog dah gen
Cảo thơm lần giở trước đèn
Cao thom lan jo trus den
Phong tình cổ lục còn truyền sử xanh
Fog tih co luc con tryl su xah
C. VIẾT TẮT CHỮ CÓ DẤU
mẹo viết tắt chữ có dấu cũng theo phương pháp tựa như phương pháp viết tắt chữ không dấu.
Nguồn: //kenhsinhvien.vn/