Ở bài 4 vật lý lớp 9 chúng tôi sẽ giới thiệu đến các em học sinh và các bạn đọc nội dung về đoạn mạch nối tiếp một cách đầy đủ nhất, giúp các em hiểu được nội dung, đặc điểm cũng như công thức để áp dụng để giải các bài tập cũng như trong thực tế sau này.
Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mạch nối tiếp
– Đoạn mạch gồm n điện trở mắc nối tiếp được biểu diễn như hình vẽ:
Trong đó: R1, R2,…,Rn là các điện trở
UAB là hiệu điện thế hai đầu đoạn mạch
U1, U2,…,Un lần lượt là hiệu điện thế trên mỗi điện trở
I1, I2,…,In lần lượt là cường độ dòng điện qua mỗi điện trở
IAB là cường độ dòng điện qua mạch chính
+ Cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch bằng cường độ dòng điện chạy qua từng điện trở:
IAB = I1 = I2 = … = In
+ Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch gồm các điện trở mắc nối tiếp bằng tổng các hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở thành phần:
UAB = U1 + U2 + … + Un
– Trong đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp, hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở tỉ lệ thuận với điện trở đó.
Vị trí tương đối của hai đường tròn, công thức toán học chuẩn
Lý thuyết tính chất của hai tiếp tuyến cắt nhau
Các cách nhận biết tiếp tuyến của đường tròn, bài tập vận dụng
Điện trở tương đương của đoạn mạch nối tiếp :
Điện trở tương đương của đoạn mạch nối tiếp
Điện trở tương đương [Rtđ] của một đoạn mạch gồm nhiều điện trở là một điện trở có thể thay thế cho các điện trở đó, sao cho với cùng một hiệu điện thế thì cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch vẫn có giá trị như trước.
Điện trở tương đương của đoạn mạch bằng tổng các điện trở thành phần.
Với đoạn mạch gồm n điện trở mắc nối tiếp: Rtđ = R1 + R2 +…+ Rn
Chú ý:
Ampe kế, dây nối trong mạch thường có giá trị rất nhỏ so với điện trở của đoạn mạch cần đo cường độ dòng điện, nên ta có thể bỏ qua điện trở của ampe kế và dây nối khi tính điện trở của mạch nối tiếp.
Ứng dụng đời sống :
Dãy đèn điện gồm nhiều bóng đèn sợi đốt nhỏ mắc nối tiếp nhau, Trong bóng đèn này có gắn một băng kép [thanh lưỡng kim nhiệt]. Băng kép này tạo thành một công tắc nhiệt C. Ban đầu công tắc này đóng nên khi nối dây đèn vào nguồn điện, dòng điện đi qua dây đèn khiến các đèn trong dãy sáng. Đèn sáng lên sẽ khiến công tắc C ngắt mạch. Do các đèn mắc nối tiếp nên các đèn trong dãy đều tắt. Sau đó đèn nguội đi, công tắc C lại đóng mạch và các đèn lại sáng lên. Quá trình này cứ thế lặp đi lặp lại khiến dãy đèn bật tắt liên tục.
Bài tập vận dụng :
Câu 1 :
cho mạch điện có sơ đồ như hình 4.2
Câu 2 :
Cho hai điện trở R1=R2 = 20Ω được mắc như ở sơ đồ hình 4.3 a.Tính đoạn trở tương đương của đoạn mạch đó
Lời giải :
Các dạng bài vật lý 9 liên quan :
Thực hành cách xác định điện trở của một dây dẫn bằng ampe kế và vôn kế
Khái niệm định luật ôm, điện trở của dây dẫn
Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn
Đoạn mạch nối tiếp là gì? Điện trở R, U mắc nối tiếp công thức và bài tập
Ở bài viết này Cunghocvui sẽ gửi đến các bạn những kiến thức lý thuyết về đoạn mạch nối tiếp lớp 9 đầy đủ nhất như: thế nào là đoạn mạch nối tiếp, nêu đặc điểm của đoạn mạch mắc nối tiếp,... Cùng với các bài tập đoạn mạch mắc nối tiếp lớp 9.
A. Lý thuyết
I. Thế nào là đoạn mạch nối tiếp
Các thiết bị điện hay dụng cụ điện được mắc nối tiếp với nhau trong mạch điện được hiểu là đoạn mạch nối tiếp
II. Nêu đặc điểm của đoạn mạch nối tiếp
Nếu hai điện trở trong đoạn mạch được mắc nối tiếp thì:
1. Cường độ dòng điện có giá trị như nhau tại mọi điểm
\[I = I_1 = I_2 = ... = I_n\]
2. Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch:
Sẽ bằng tổng hai hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở thành phần
\[U = U_1 + U_2 + ... + U_n\]
3. Điện trở tương đương của đoạn mạch bằng tổng hai điện trở thành phần
\[R_{tđ} = R_1 + R_2 + ... + R_n\]
4. Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở tỉ lệ thuận với điện trở đó
\[\dfrac {U_1}{U_2} = \dfrac {R_1}{R_2}\]
B. Bài tập đoạn mạch mắc nối tiếp lớp 9
Câu 1: Đâu là phát biểu đúng nhất khi nói về cường độ dòng điện trong đoạn mạch nối tiếp?
A. Trong đoạn mạch nối tiếp, cường độ dòng điện qua các vật dẫn phụ thuộc hoàn toàn vào điện trở các vật dẫn đó.
B. Trong đoạn mạch nối tiếp, cường độ dòng điện có giá trị giống nhau [hay như nhau] tại mọi điểm.
C. Trong đoạn mạch nối tiếp, cường độ dòng điện có giá trị chênh lệch với nhau khoảng 1 - 2 đơn vị.
D. Trong đoạn mạch nối tiếp, cường độ dòng điện có giá trị càng nhỏ nếu điện trở của vật dẫn đó càng lớn.
=> Đáp án đúng: B
Câu 2: Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch trong đoạn mạch nối tiếp sẽ như thế nào?
A. Luôn luôn nhỏ hơn tổng hiệu của các hiệu điện thế của các điện trở thành phần.
B. Lớn hơn hiệu điện thế của các điện trở thành phần.
C. Bằng các tổng hiệu điện thế của các điện trở thành phần.
D. Bằng các hiệu điện thế của các điện trở thành phần.
=> Đáp án đúng: C
Câu 3: Cho các công thức về đoạn mạch nối tiếp dưới đây, đâu là công thức sai?
A. \[I = I_1 = I_2 = ... = I_n\]
B. \[U = U_1 + U_2 + ... + U_n\]
C. \[R_{tđ} = R_1 + R_2 + ... + R_n\]
D. \[R = R_1 = R_2 = R_3 = ... = R_n\]
=> Đáp án đúng: D
Câu 4: Cho hai điện trở R1 và R2 có giá trị lần lượt bằng 12 và 18, hai điện trở được mắc nối tiếp với nhau. Hỏi điện trở tương đương R12 của đoạn mạch đó sẽ bằng giá trị nào dưới đây?
A. R12 = 30 [\[\Omega \]]
B. R12 = 18 [\[\Omega \]]
C. R12 = 12 [\[\Omega \]]
D. R12 = 6 [\[\Omega \]]
=> Đáp án đúng: A
Câu 5: Cho hai điện trở R1 và R2 có giá trị lần lượt bằng 5 và 10, hai điện trở mắc nối tiếp nhau Cho cường độ dòng điện qua điện trở R1 bằng 4A. Hỏi nhận định nào dưới đây sai?
A. Hiệu điện thế giữa hai đầu điện trở R1 có giá trị bằng 20V
B. Cường độ dòng điện qua hai đầu điện trở R2 có giá trị bằng 8A
C. Điện trở tương đương của toàn mạch có giá trị bằng 15\[\Omega \]
D. Hiệu điện thế hai đầu đoạn mạch có giá trị bằng 60V
=> Đáp án đúng: B
Câu 6: Cho hai điện trở R1 và R2 được mắc nối tiếp với ampe kế như hình hình 13 dưới đây. Giá trị điện trở lần lượt bằng 5\[\Omega \] và 10\[\Omega \], ampe kế chỉ 0,2A. Hỏi hiệu điện thế của đoạn mạch AB bằng đáp án nào dưới đây?
A. \[U_{AB}\] = 15V
B. \[U_{AB}\] = 10V
C. \[U_{AB}\] = 3V
D. \[U_{AB}\] = 2V
=> Đáp án đúng: C
Câu 7: Cho hai điện trở R1, R2, R3 có giá trị lần lượt bằng 12 -18 - 20, ba điện trở được mắc nối tiếp với nhau. Hỏi điện trở tương đương của đoạn mạch mới sẽ bằng bao nhiêu?
A. \[R_{12}\] = 50\[\Omega \]
B. \[R_{12}\]= 38\[\Omega \]
C. \[R_{12}\] = 32\[\Omega \]
D. \[R_{12}\] = 26\[\Omega \]
=> Đáp án đúng: A
Câu 8: Cho hai điện trở R1, R2, R3 có giá trị lần lượt bằng 8 -12 - 6, ba điện trở được mắc nối tiếp với nhau. Hỏi cường độ dòng điện qua mạch đó bằng bao nhiêu, biết hiệu điện thế qua đoạn mạch U = 65V.
A. I = 3A
B. I = 2,5A
C. I = 2A
D. I = 1,5A
=> Đáp án đúng: B
Câu 9: Cho hai điện trở R1, R2, R3 có giá trị lần lượt bằng 15 - 25 - 20, ba điện trở được mắc nối tiếp với nhau. Hỏi cường độ dòng điện qua mạch đó bằng bao nhiêu, biết hiệu điện thế qua đoạn mạch U = 65V.
A. I = 3A
B. I = 2,5A
C. I = 2A
D. I = 1,5A
=> Đáp án đúng: D
Câu 10: Cho hai điện trở R1, R2, R3 có giá trị lần lượt bằng 15 - 25 - 20, ba điện trở được mắc nối tiếp với nhau. Cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch bằng I = 1,5A, và hiệu điện thế qua đoạn mạch U = 65V. Người ta tiếp tục mắc thêm R4 vào mạch để làm giảm dòng điện đi chỉ còn một nửa. Hỏi R4 bằng bao nhiêu?
A. \[R_{12}\] = 60\[\Omega \]
B. \[R_{12}\]= 38\[\Omega \]
C. \[R_{12}\] = 32\[\Omega \]
D. \[R_{12}\] = 26\[\Omega \]
=> Đáp án đúng: A
Câu 11: Cho hai điện trở R1, R2, R3 có giá trị lần lượt bằng 8 -12 - 6, ba điện trở được mắc nối tiếp với nhau. Biết cường độ dòng điện và hiệu điện thế chạy qua mạch lần lượt bằng 2,5A - 65V. Hỏi rằng hiệu điện thế ở từng đầu điện trở bằng bao nhiêu?
A. Giá trị lần lượt bằng: 20V - 15V - 30V
B. Giá trị lần lượt bằng: 20V - 30V - 15V
C. Giá trị lần lượt bằng: 30V - 20V - 15V
D. Giá trị lần lượt bằng: 15V - 30V - 20V
=> Đáp án đúng: B
Cho các dữ liệu sau đây, hãy sử dụng để chọn đáp án đúng cho câu 12 - câu 13
Để mắc nối tiếp hai loại điện trở 2\[\Omega \] và 4\[\Omega \] thành đoạn mạch mà có điện trở tổng bằng 16\[\Omega \] thì:
Câu 12: Có tổng cộng bao nhiêu phương án có thể thực hiện yêu cầu vừa cho?
A. 5
B. 4
C. 3
D. 2
=> Đáp án đúng: A
Câu 13: Chọn phương án sai trong các phương án dưới đây.
A. Chỉ dùng duy nhất 8 điện trở loại 2\[\Omega \]
B. Chỉ dùng duy nhất 4 điện trở loại 4\[\Omega \]
C. Dùng một loại điện trở 4\[\Omega \] và 2 điện trở loại 2\[\Omega \]
D. Dùng một loại điện trở 4\[\Omega \] và dùng 5 loại điện trở 2\[\Omega \]
=> Đáp án đúng: D
Xem thêm >>> Giải bài tập đoạn mạch mắc nối tiếp Lớp 9
Trên đây là những kiến thức lý thuyết về đoạn mạch nối tiếp 9 như thế nào là đoạn mạch mắc nối tiếp, đặc điểm của đoạn mạch mắc nối tiếp cùng các bài tập câu hỏi trắc nghiệm. Hy vọng các bài viết dưới đây sẽ giúp ích được nhiều cho quá trình học tập của các bạn học. Chúc các bạn học tập tốt