Ô nhiễm môi trường là vấn đề quan trọng được xã hội quan tâm. Nó ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống con người, gây biến đổi khí hậu, ... Do đó, việc tìm ra nguyên nhân và hạn chế ô nhiễm môi trường là cấp thiết hiện nay. Trong bài 54 - 55 với nội dung "Ô nhiễm môi trường", chúng ta sẽ giải đáp các vấn đề này. Sau đây, Tech12h tóm tắt kiến thức trọng tâm và hướng dẫn giải các câu hỏi.
NỘI DUNG TRẮC NGHIỆM
A. Lý thuyết
I. Ô nhiễm môi trường là gì?
- Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường tự nhiên bị bẩn, đồng thời các tính chất vật lí, hóa học, sinh học của môi trường bị thay đổi, gây tác hại tới đời sống của môi trường và các sinh vật khác.
- Ô nhiễm môi trường chủ yếu do hoạt động của con người gây ra.
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt
- Khí thải độc hại: CO, SO2, CO2, NO2, ...
- Nguyên nhân: Do quá trình đốt cháy nhiên liệu
- Hậu quả: gây ô nhiễm không khí => gây hại tới sinh khỏe của các sinh vật
2. Ô nhiễm hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học
- Thuốc bảo vệ thực vật: thuốc trừ sâu, thuộc diệt cỏ, thuốc diệt nấm gây bệnh, ...
- Chất độc hóa học: điôxin, ...
- Hậu quả: tích tụ và gây ô nhiễm đất, nguồn nước, ... => ngấm và gây hại cho sinh vật
3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ
- Nguyên nhân: chủ yếu từ chất thải của công trường khai thác chất phóng xạ, nhà máy điện nguyên tử, ...
- Hậu quả: đột biến ở sinh vật, gây bệnh di truyền và bệnh ung thư ở người
4. Ô nhiễm do chất thải rắn
- Chất thải rắn gây ô nhiễm bao gồm các dạng vật liệu được thải ra qua quá trình sản xuất và sinh hoạt
- Hậu quả: gây ô nhiễm đất, nước, ... => gây hại tới sinh khỏe của các sinh vật
5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh
- Nguyên nhân: do rác thải không được thu gom và xử lí đúng cách
- Hậu quả: các sinh vật có hại phát triển => gây bệnh cho người và sinh vật khác
Câu 1: Trang 165 - sgk Sinh học 9
Những hoạt động nào của con người gây ô nhiễm môi trường?
Câu 3: Trang 165 - sgk Sinh học 9
Hãy lấy ví dụ minh họa :
- Chất thải từ các nhà máy làm ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên
- Rác thải sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường
- Mạch nước ngầm bị ô nhiễm
Câu 4: Trang 165 - sgk sinh học 9
Hãy cho biết nguyên nhân của việc ngộ độc thuốc bảo vệ thực vật sau khi ăn rau và quả.
=> Trắc nghiệm sinh học 9 bài 54: Ô nhiễm môi trường [P2]
Trả lời:
Bảng 54.1. Các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí
| Hoạt động | Nhiên liệu bị đốt cháy |
| 1. Giao thông vận tải:
– Ô tô – Tàu hỏa – Máy bay |
– Xăng dầu
– Than – Khí đốt |
| 2. Sản xuất công nghiệp:
– Sản xuất điện – Sản xuất vôi – Sản xuất xi măng |
– Than đá
– Gỗ – Đá vôi |
| 3. Sinh hoạt:
– Nấu nướng – Thắp sáng |
– Củi, ga
– Chất hóa học |
| 4. Sản xuất nông nghiệp:
– Máy cày |
– Xăng dầu |
Trả lời câu hỏi Sinh 9 Bài 54 trang 162: Kể tên những hoạt động đốt cháy nhiên liệu tại gia đình em và hàng xóm có thể gây ô nhiễm không khí.
Trả lời:
Những hoạt động đốt cháy nhiên liệu tại gia đình em và hàng xóm có thể gây ô nhiễm không khí:
– Sinh hoạt
– Giao thông vận tải
– Sản xuất nông nghiệp
Trả lời câu hỏi Sinh 9 Bài 54 trang 163: Quan sát hình 54.2, hãy cho biết:
– Các hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học thường tích tụ ở những môi trường nào?
– Mô tả con đường phân tán của các loại hóa chất đó.
Trả lời:
– Các hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học thường tích tụ ở những môi trường:
+ Trong đất
+ Nước
+ Không khí
+ Sinh vật
– Con đường phân tán của các loại hóa chất đó:
Các chất độc hóa học và chất bảo vệ thực vật theo mưa thấm xuồng đất làm ô nhiễm nguồn nước ngầm hoặc chảy xuống ao,hồ, sông, suối, đại dương, một phần hòa tan trong nước bốc hơi vào không khí và theo mưa đi khắp mặt đất.
Trả lời câu hỏi Sinh 9 Bài 54 trang 164: Điền nội dung thích hợp vào bảng 54.2 những chất thải rắn gây ô nhiễm mà em thường gặp quanh nơi ở hoặc trên đường tới trường:
Trả lời:
Bảng 54.2. Các chất thải rắn gây ô nhiễm môi trường.
| Tên chất thải | Hoạt động thải ra chất thải |
| – Giấy vụn | – Sinh hoạt, sản xuất công nghiệp |
| – Túi nilon | – Sinh hoạt, sản xuất |
| – Nhựa, xốp | – Sinh hoạt, sản xuất |
Trả lời câu hỏi Sinh 9 Bài 54 trang 164: Quan sát hình 54.5 và 54.6 hãy nêu nguyên nhân của một số bệnh ở người do sinh vật gây ra, dựa theo các mẫu câu hỏi gợi ý như sau:
– Nguyên nhân của bệnh giun sán?
– Các cách phòng tránh bệnh sốt rét?
– Nguyên nhân dẫn tới mắc các bệnh tả, lị?
Trả lời:
– Nguyên nhân của bệnh giun sán: Do thức ăn không nấu chín, không rửa sạch thức ăn có mang mầm bệnh như trứng giun, ấu trùng sán,…
– Các cách phòng tránh bệnh sốt rét: Tiêu diệt muỗi mang ký sinh trùng, diệt bọ gậy, giữ cho nơi ở thoáng mát, sạch sẽ, giữ vệ sinh nguồn nước, ngủ phải mắc màn,…
– Nguyên nhân dẫn tới mắc các bệnh tả, lị,…: Do thức ăn không vệ sinh mang các sinh vật gây bệnh như ấu trùng giun sán,….
Bài 1 [trang 165 sgk Sinh học 9] : Những hoạt động nào của con người gây ô nhiễm môi trường?
Lời giải:
Có nhiều hoạt động của con người gây ô nhiễm môi trường làm suy thoái hệ sinh thái, có hại đến sức khoẻ của con người như:
– Trong sinh hoạt hàng ngày, việc đốt cháy nhiên liệu trong các gia đình như đun than, củi, dầu mỏ khí đốt trong công nghiệp giao thông vận tải và đun nấuđã thải vào không khí nhiều loại khí độc như CO, CO2, SO2… .
– Các chất thải có nhiễm phóng xạ do các vụ thử vũ khí hạt nhân gây ra, các chất độc hóa học do chiến tranh để lại.
– Việc phun thuốc bảo vệ thực vật như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, diệt nấm không đúng liều lượng và quy cách gây ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí.
Bài 2 [trang 165 sgk Sinh học 9] : Tác hại của ô nhiễm môi trường là gì?
Lời giải:
Việc gây ô nhiễm môi trường có hại đến đời sống, sức khỏe của con người và các sinh vật khác, làm suy thoái hệ sinh thái và môi trường sống của sinh vật. Tạo điều kiện cho nhiều loài sinh vật gây bệnh phát triển, ảnh hưởng đến hệ sinh thái, gây các bệnh di truyền, ung thư cho con người.
Bài 3 [trang 165 sgk Sinh học 9] : Hãy lấy ví dụ minh họa :
– Chất thải từ các nhà máy làm ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên
– Rác thải sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường
– Mạch nước ngầm bị ô nhiễm
Lời giải:
– Nước thải từ nhà máy sản xuất bột ngọt Vedan, thải ra sông Thị Vải làm chết nhiều cá và các loài thủy sinh khác
– Kênh Nhiều Lộc, Thị Nghè trước đây thường xuyên bị người dân xung quanh vứt rác xuống dẫn đến ô nhiễm nghiêm trọng và bị tắc dòng chảy
– Bãi rác Đông Thạnh, Hóc Môn sau nhiều năm chôn lấp đã làm ảnh hưởng đến đến nguồn nước ngầm của các khu vực lân cận.
Bài 4 [trang 165 sgk Sinh học 9] : Hãy cho biết nguyên nhân của việc ngộ độc thuốc bảo vệ thực vật sau khi ăn rau và quả.
Lời giải:
Nguyên nhân của việc ngộ độc thuốc bảo vệ thực vật do ăn rau quả.
– Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật không đúng quy cách.
– Không tuân thủ quy định thời gian thu hoạch rau quả sau phun thuốc bảo vệ thực vật.
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
Giải Bài Tập Sinh Học 9 – Bài 54: Ô nhiễm môi trường giúp HS giải bài tập, cung cấp cho học sinh những hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo, mọi hoạt động sống của con người và các loại sinh vật trong tự nhiên:
Trả lời:
Bảng 54.1. Các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí
| Hoạt động | Nhiên liệu bị đốt cháy |
|
1. Giao thông vận tải: – Ô tô – Tàu hỏa – Máy bay |
– Xăng dầu – Than – Khí đốt |
|
2. Sản xuất công nghiệp: – Sản xuất điện – Sản xuất vôi – Sản xuất xi măng |
– Than đá – Gỗ – Đá vôi |
|
3. Sinh hoạt: – Nấu nướng – Thắp sáng |
– Củi, ga – Chất hóa học |
|
4. Sản xuất nông nghiệp: – Máy cày |
– Xăng dầu |
Trả lời:
Những hoạt động đốt cháy nhiên liệu tại gia đình em và hàng xóm có thể gây ô nhiễm không khí:
– Sinh hoạt
– Giao thông vận tải
– Sản xuất nông nghiệp
– Các hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học thường tích tụ ở những môi trường nào?
– Mô tả con đường phân tán của các loại hóa chất đó.
Trả lời:
– Các hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học thường tích tụ ở những môi trường:
+ Trong đất
+ Nước
+ Không khí
+ Sinh vật
– Con đường phân tán của các loại hóa chất đó:
Các chất độc hóa học và chất bảo vệ thực vật theo mưa thấm xuồng đất làm ô nhiễm nguồn nước ngầm hoặc chảy xuống ao,hồ, sông, suối, đại dương, một phần hòa tan trong nước bốc hơi vào không khí và theo mưa đi khắp mặt đất.
Trả lời:
Bảng 54.2. Các chất thải rắn gây ô nhiễm môi trường.
| Tên chất thải | Hoạt động thải ra chất thải |
| – Giấy vụn | – Sinh hoạt, sản xuất công nghiệp |
| – Túi nilon | – Sinh hoạt, sản xuất |
| – Nhựa, xốp | – Sinh hoạt, sản xuất |
– Nguyên nhân của bệnh giun sán?
– Các cách phòng tránh bệnh sốt rét?
– Nguyên nhân dẫn tới mắc các bệnh tả, lị?
Trả lời:
– Nguyên nhân của bệnh giun sán: Do thức ăn không nấu chín, không rửa sạch thức ăn có mang mầm bệnh như trứng giun, ấu trùng sán,…
– Các cách phòng tránh bệnh sốt rét: Tiêu diệt muỗi mang ký sinh trùng, diệt bọ gậy, giữ cho nơi ở thoáng mát, sạch sẽ, giữ vệ sinh nguồn nước, ngủ phải mắc màn,…
– Nguyên nhân dẫn tới mắc các bệnh tả, lị,…: Do thức ăn không vệ sinh mang các sinh vật gây bệnh như ấu trùng giun sán,….
Lời giải:
Có nhiều hoạt động của con người gây ô nhiễm môi trường làm suy thoái hệ sinh thái, có hại đến sức khoẻ của con người như:
– Trong sinh hoạt hàng ngày, việc đốt cháy nhiên liệu trong các gia đình như đun than, củi, dầu mỏ khí đốt trong công nghiệp giao thông vận tải và đun nấuđã thải vào không khí nhiều loại khí độc như CO, CO2, SO2… .
– Các chất thải có nhiễm phóng xạ do các vụ thử vũ khí hạt nhân gây ra, các chất độc hóa học do chiến tranh để lại.
– Việc phun thuốc bảo vệ thực vật như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, diệt nấm không đúng liều lượng và quy cách gây ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí.
Lời giải:
Việc gây ô nhiễm môi trường có hại đến đời sống, sức khỏe của con người và các sinh vật khác, làm suy thoái hệ sinh thái và môi trường sống của sinh vật. Tạo điều kiện cho nhiều loài sinh vật gây bệnh phát triển, ảnh hưởng đến hệ sinh thái, gây các bệnh di truyền, ung thư cho con người.
– Chất thải từ các nhà máy làm ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên
– Rác thải sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường
– Mạch nước ngầm bị ô nhiễm
Lời giải:
– Nước thải từ nhà máy sản xuất bột ngọt Vedan, thải ra sông Thị Vải làm chết nhiều cá và các loài thủy sinh khác
– Kênh Nhiều Lộc, Thị Nghè trước đây thường xuyên bị người dân xung quanh vứt rác xuống dẫn đến ô nhiễm nghiêm trọng và bị tắc dòng chảy
– Bãi rác Đông Thạnh, Hóc Môn sau nhiều năm chôn lấp đã làm ảnh hưởng đến đến nguồn nước ngầm của các khu vực lân cận.
Lời giải:
Nguyên nhân của việc ngộ độc thuốc bảo vệ thực vật do ăn rau quả.
– Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật không đúng quy cách.
– Không tuân thủ quy định thời gian thu hoạch rau quả sau phun thuốc bảo vệ thực vật.