Soạn bài ngữ văn lớp 7 bánh trôi nước năm 2024

Soạn bài Bánh trôi nước lớp 7 chi tiết nhất, hướng dẫn trả lời câu hỏi đọc hiểu và bài tập trang 95, 96 SGK Ngữ văn 7 tập 1.

Tài liệu hướng dẫn soạn bài Bánh trôi nước của nữ sĩ Hồ Xuân Hương trong chương trình Ngữ văn lớp 7 được Đọc Tài Liệu biên soạn nhằm giúp các bạn học sinh nắm chắc kiến thức trong bài và hướng dẫn trả lời câu hỏi trang 95, 96 SGK Ngữ văn 7 tập 1.

Ý nghĩa bài thơ Bánh trôi nước cho thấy Hồ Xuân Hương rất trân trọng vẻ đẹp cũng như phẩm chất trong trắng, son sắt của người phụ nữ Việt Nam ngày xưa, vừa cảm thương sâu sắc cho thân phận chìm nổi của họ.

Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm

1. Tác giả

- Hồ Xuân Hương (1772 - 1822), quê ở Nghệ An, là nhà thơ tài hoa, độc đáo nhất trong nền văn học trung đại Việt Nam

- Được mệnh danh là bà chúa thơ Nôm

2. Tác phẩm

- Bánh trôi nước là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật thơ Hồ Xuân Hương

- Nội dung chính: Thông qua hình ảnh bánh trôi nước để phản ánh thân phận và phẩm chất người phụ nữ trong xã hội cũ, trân trọng vẻ đẹp của họ, cảm thông cho số phận của họ.

- Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật

- Bố cục: Chia làm 2 phần

+ Hai câu đầu: Hình ảnh bánh trôi nước

+ Hai câu cuối: Nhan sắc, thân phận và phẩm chất của người phụ nữ qua hình ảnh bánh trôi nước.

Soạn bài Bánh trôi nước chi tiết

Gợi ý trả lời câu hỏi đọc hiểu và luyện tập soạn bài Bánh trôi nước trang 95, 96 SGK Ngữ văn 7 tập 1.

Đọc - hiểu

1 - Trang 95 SGK

Bài thơ Bánh trôi nước thuộc thể thơ gì? Vì sao lại xác định như vậy?

Trả lời

Bài Bánh trôi nước thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. Vì bài thơ có bốn câu, mỗi câu bảy chữ, hiệp vần ở chữ cuối câu 1, câu 2 và câu 4.

2 - Trang 95 SGK

Nghĩa thứ nhất của bài thơ thuộc về nội dung miêu tả bánh trôi nước khi đang được luộc chín. Nghĩa thứ 2 thuộc về nội dung phản ánh vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong xã hội cũ. Từ sự gợi ý trên em hãy trả lời các câu hỏi sau:

1. Với nghĩa thứ nhất, bánh trôi nước được miêu tả như thế nào?

2. Với nghĩa thứ hai vẻ đẹp phẩm chất cao quý và thân phận chìm nổi của người phụ nữ được gợi lên như thế nào?

3. Trong hai nghĩa, nghĩa nào quyết định giá trị bài thơ? Vì sao?

Trả lời

1. Với nghĩa thứ nhất, bánh trôi nước đã được miêu tả như một vật thể có màu trắng của bột, hình dạng viên tròn, nếu nhào bột mà nhiều nước quá thì nát (nhão), ít nuớc quá thì rắn (cứng). Khi luộc trong nước sôi, bánh chín thì nổi lên, bánh chưa chín thì còn chìm xuống.

2. Với nghĩa thứ hai, người phụ nữ được gợi lên qua một số nét:

- Hình thể: trắng, đẹp

- Phẩm chất: không bị cảnh ngộ chi phối, luôn giữ lòng son sắt, thủy chung

- Thân phận: chìm nổi bấp bênh giữa cuộc đời.

3. Trong hai nghĩa này, nghĩa thứ hai là nghĩa chính. Nghĩa trước là phương tiện để nhà thơ chuyển tải nghĩa thứ hai. Nhờ có nghĩa thứ hai mà bài thơ mới có giá trị tư tưởng.

Xem ngay bài văn mẫu: Phân tích vẻ đẹp của người phụ nữ qua bài Bánh trôi nước

Soạn bài Bánh trôi nước phần Luyện tập

Câu hỏi: Hãy ghi lại những câu hát than thân đã được học ở bài 4 bắt đầu bằng hai chữ Thân em. Từ đó, tìm mối liên quan trong cảm xúc giữa hai bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương với các câu hát than thân thuộc ca dao, dân ca.

Trả lời

Câu ca dao "Thân em ...":

- "Thân em như trái bần trôi,

Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu"

- "Thân em như hạt mưa sa,

Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày"

Mối liên hệ: tác phẩm Bánh trôi nước và các bài ca dao bắt đầu bằng thân em, đều cho thấy số phận bấp bênh, bất hạnh của người phụ nữ trong xã hội cũ. Họ không có quyền tự quyết định số phận của mình.

Tổng kết

* Với ngôn ngữ bình dị, bài thơ Bánh trôi nước cho thấy Hồ Xuân Hương vừa rất trân trọng vẻ đẹp, phẩm chất trong trắng, son sắt của người phụ nữ Việt Nam ngày xưa, vừa cảm thương sâu sắc cho thân phận chìm nổi của họ.

-/-

Trên đây là hướng dẫn soạn bài Bánh trôi nước lớp 7 chi tiết theo phần đọc - hiểu và luyện tập của sách giáo khoa. Các em cũng đừng bỏ qua nội dung tuyển chọn soạn văn 7 cả năm học để chuẩn bị và ôn tập kiến thức tốt nhất nhé!

Soạn Văn 7: Bánh trôi nước được VnDoc sưu tầm và giới thiệu tới các bạn học sinh tham khảo để hiểu rõ về Hồ Xuân Hương đã miêu tả lại hình dáng của chiếc bánh cũng như các công đoạn làm ra chiếc bánh trôi từ đó nhìn ra được số phận người phụ nữ thông qua hình ảnh bánh trôi nước để chuẩn bị tốt cho bài giảng của học kì mới sắp tới đây của mình.

Bánh trôi nước

Nội dung bài thơ Bánh trôi nước

Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn Mà em vẫn giữ tấm lòng son.

Hồ Xuân Hương

Tác giả Hồ Xuân Hương:

• Năm sinh - năm mất: chưa rõ
• Quê quán: Quỳnh Lưu, Quỳnh Đôi, Nghệ An
• Nơi sống: từng sống ở phường Khán Xuân, gần Hồ Tây, Hà Nội
• Mệnh danh: bà chúa thơ Nôm
• Tác phẩm tiêu biểu: Bánh trôi nước, Cái quạt, Miếng trầu, Thiếu nữ ngủ ngày, Tự tinh, Cái quạt...

Tác phẩm Bánh trôi nước:

• Xuất xứ: trích từ Hợp tuyển thơ văn Việt Nam tập III, xuất bản năm 1963
• Thể thơ: thất ngôn tứ tuyệt
• Ngôn ngữ: chữ Nôm
• PTBĐ: tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm

Đọc - hiểu văn bản

Câu 1 trang 95 Ngữ Văn 7 Tập 1

Bài Bánh trôi nước thuộc thể thơ gì? Vì sao?

Xem đáp án

- Bài Bánh trôi nước thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt (Đường luật).

- Bởi vì:

• Bài thơ có 4 câu, mỗi câu 7 chứ
• Ngắt nhịp 4/3 truyền thống
• Vần chân ở câu 1-2-4.

Câu 2 trang 95 Ngữ Văn 7 Tập 1

Nghĩa thứ nhất của bài thơ thuộc về nội dung miêu tả bánh trôi nước khi đang được luộc chín. Nghĩa thứ hai thuộc về nội dung phản ánh vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong xã hội cũ. Từ sự gợi ý trên, em hãy trả lời các câu hỏi sau:

1. Với nghĩa thứ nhất, bánh trôi nước đã được miêu tả như thế nào? Chú ý các từ ngữ: trắng, tròn, chìm, nổi, rắn nát, lòng son.

2. Với nghĩa thứ hai, vẻ đẹp, phẩm chất cao quý, thân phận chìm nổi của người phụ nữ được gợi lên như thế nào? Chú ý các cụm từ: vừa trắng lại vừa tròn, rắn nát mặc dầu, giữ tấm lòng son.

3. Trong hai nghĩa, nghĩa nào quyết định giá trị bài thơ? Tại sao?

Xem đáp án

1. Nghĩa thứ nhất: Bánh trôi nước được miêu tả chân thực với hình dáng tròn, màu trắng, trạng thái đang được luộc chín, phụ thuộc vào người nặn bánh.

2. Nghĩa thứ hai: Người phụ nữ được miêu tả xinh đẹp, khỏe mạnh, hoàn hảo. Thân phận thì bấp bênh, trôi nổi “bảy nổi ba chìm”, vẫn luôn son sắt chung thủy.

3. Nghĩa thứ hai là nghĩa quyết định giá trị bài thơ, giá trị hiện thực, giá trị than thân.

Luyện tập

Câu 1 trang 96 Ngữ Văn 7 Tập 1

Hãy ghi lại những câu hát than thân đã học ở bài 4 (kể cả Đọc thêm) bắt đầu bằng hai từ "Thân em". Từ đó, tìm mối liên quan trong cảm xúc giữa bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương với các câu hát than thân thuộc ca dao, dân ca.

Xem đáp án

Những câu hát than thân đã học ở Bài 4 (cả phần Đọc thêm):

- Thân em như trái bần trôi, Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu.

- Thân em như hạt mưa sa Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày.

→ Mối liên quan cảm xúc các câu hát than thân với bài thơ Bánh trôi nước: Cùng than, cùng thương về số phận bấp bênh chìm nổi, số phận bị phụ thuộc của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

Câu 2 trang 96 Ngữ Văn 7 Tập 1

Học thuộc lòng bài thơ.

---------

\>> Dưới đây là bài soạn Bánh trôi nước bản đầy đủ nếu bạn muốn xem hãy kích vào đây Soạn văn 7: Bánh trôi nước.

Ngoài đề cương ôn tập chúng tôi còn sưu tập rất nhiều tài liệu học kì 1 lớp 7 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Địa, Sinh. Hy vọng rằng tài liệu lớp 7 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới