Hướng dẫn trả lơi câu hỏi Sách Cánh Diều Soạn văn 6 bài Về thăm mẹ được biên soạn theo chương trình đổi mới của Bộ giáo dục. Hi vọng, với cách hướng dẫn cụ thể và giải chi tiết học sinh sẽ nắm bài học tốt hơn.
– Đọc trước bài thơ Về thăm mẹ tìm hiểu thêm về tác giả Đinh Nam Khương
– Hãy tưởng tượng em đang trên đường trở về nhà để gặp lại người thân sau một chuyến đi xa. Cảm xúc, suy nghĩ trong em lúc đó như thế nào?
1. Tìm hiểu về tác giả:
Đinh Nam Khương sinh năm 1949, quê Hương Sơn, Mỹ Đức, Hà Nội. Ông là phó chủ tịch Hội Đông y Mỹ Đức, Hà Nội, hội viên Hội nhà văn Việt nam, hiện sinh sống và làm việc tại Hà Nội.
Giải thưởng:
– Giải A cuộc thi thơ 1981-1982 – Báo Văn nghệ
– Tặng thưởng bài thơ hay nhất 1992 – Báo Văn nghệ Quân đội
– Tặng thưởng chùm thơ hay nhất 2001 – Báo Văn nghệ
– Giải B cuộc thi thơ Lục bát 2002-2003.
2. Hãy tưởng tượng em đang trên đường trở về nhà để gặp lại người thân sau một chuyến đi xa. Cảm xúc, suy nghĩ trong em lúc đó rất hồi hộp mong chờ giây phút gặp mặt họ.
Từ nhan đề bài thơ và tranh minh họa, hãy đoán xem người trong tranh là ai. Tâm trạng của người đó như thế nào?
Chú ý thể thơ, chỉ ra vần, nhịp, hình ảnh trong bài thơ
Dấu ba chấm trong dòng thơ ở khổ cuối có tác dụng gì?
Từ nhan đề bài thơ và tranh minh họa, hãy đoán xem người trong tranh là ai. Tâm trạng của người đó như thế nào?
Người trong tranh là người con đang ngồi buồn bã ngắm nhìn khung cảnh ngôi nhà sau một thời gian đi xa
Chú ý thể thơ, chỉ ra vần, nhịp, hình ảnh trong bài thơ
– Thể thơ: Lục bát
– Nhịp thơ: 4/2, 4/4
– Vần:
+ Chữ thứ 6 của câu 6 vần với chữ thứ 6 câu 8
+ Chữ thứ 8 của câu 8 vần với chữ thứ 6 câu 6
Dấu ba chấm trong dòng thơ ở khổ cuối có tác dụng gì?
- Thể hiện cảm xúc nghẹn ngào không nói thành lời của tác giả
1. Bài thơ là lời của ai? Thể hiện cảm xúc về ai? Cảm xúc như thế nào? [Đối chiếu với dự đoán ban đầu của em để xác nhận hoặc điều chỉnh].
2. Cảnh vật quanh ngôi nhà của người mẹ hiện lên với những hình ảnh nào? Những hình ảnh ấy đã giúp tác giả thể hiện được tình cảm gì?
3. Xác định biện pháp tu từ ở khổ thơ thứ hai và chỉ ra tác dụng của biện pháp ấy.
4. Điều gì làm người con “Nghẹn ngào thương mẹ nhiều hơn…”?
5. Nhận xét cách gieo vần lục bát trong câu: “Áo tơi qua buổi cày bừa / Giờ còn lủn củn khoác hờ người rơm.”.
6. Hình dung và tái hiện lại cảnh người con về thăm ngôi nhà của mẹ trong bài thơ bằng cách vẽ tranh minh hoạ hoặc miêu tả bằng lời văn.
1. Bài thơ là lời của người con. Thể hiện cảm xúc về mẹ.
Cảm xúc nghẹn ngào, nhớ thương mẹ hiền sau bao ngày đi xa
2. Hình ảnh ngôi nhà của mẹ hiện ra đơn sơ, mộc mạc và rất đỗi thân thương với chum tương đã đậy, chiếc nón mê cũ, cái áo tơi qua bao buổi cày bừa đã ngắn ngủn, đàn gà con vào ra quanh cái nơm hỏng vành,…
3. Biện pháp nghệ thuật ẩn dụ:” nón mê”, ” áo tơi” cho hình ảnh người mẹ lam lũ
4. Người con nghẹn ngào vì:
– Vì người con cảm nhận được tình yêu thương của mẹ khi nhìn thấy trái chín trên cây mẹ vẫn để phần.
– Vì người con nhận thấy sự tảo tần của mẹ khi mọi vật trong nhà đều do bàn tay mẹ vun vén, xếp đặt, chăm chút.
– Vì người con hiểu ra bao nỗi nhọc nhằn của mẹ khi nhìn thây chiếc nón mê tàn, cái áo tơi cũ mòn đã cùng mẹ lặn lội qua bao mưa nắng
5. Cách gieo vần: “Áo tơi qua buổi cày bừa / Giờ còn lủn củn khoác hờ người rơm.”.
Trong cặp lục bát trên có sự đối xứng nhau trong các thanh ở các tiếng 2,4,6. Câu lục là B – T – B “tơi- buổi- bừa”; câu bát là B – T – B – B “còn- củn- hờ- rơm”
6. Các em tự vẽ tranh hoặc có thể miêu tả:
Vào một chiều mùa đông, tôi trở về thăm nhà của mình sau những ngày học tập nơi xa. Về đến nhà tôi không thấy khói từ bếp, có lẽ mẹ tôi vắng nhà. Tôi bèn ngồi thơ thẩn trước hiên nhà đi ra đi vào ngóng mẹ về. Chợt trời đổ mưa lớn. Cạnh hiện nhà, chum nước mẹ đã đậy. Mưa rơi làm ướt cái nón mê, ướt cả cái áo tơi ngắn của mẹ khoác hờ người rơm.
Tác giả của bài thơ Về thăm mẹ tên là gì ?
Bài thơ “Về thăm mẹ” – Đinh Nam Khương là lời của người con thể hiện tình yêu thương dành cho mẹ trong một lần xa quê về thăm mẹ. Tình yêu thương bao la của cha mẹ dành cho ta thể hiện từ những điều bình dị, giản đơn nhất. Mỗi chúng ta cần biết yêu thương, trân trọng, biết ơn và hiếu thảo với cha mẹ của mình.
Chúng ta cùng nhau tìm hiểu đôi nét về nhà thơ Đinh Nam Khương và tác phẩm Về thăm mẹ [Ngữ văn 6 - Cánh Diều]
Đọc hiểu văn bản “Về thăm mẹ”
- Đinh Nam Khương -
I. Tìm hiểu chung về tác giả - tác phẩm
1. Tác giả Đinh Nam Khương
[Nguồn ảnh: sưu tầm]
- Đinh Nam Khương [1949-2018] - Quê Hương Sơn, Mỹ Đức, Hà Nội. - Ông là phó chủ tịch Hội Đông y Mỹ Đức, Hà Nội, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam. - Giải thưởng: + Giải A cuộc thi thơ 1981-1982 - Báo Văn nghệ + Tặng thưởng bài thơ hay nhất 1992 - Báo Văn nghệ Quân đội + Tặng thưởng chùm thơ hay nhất 2001 - Báo Văn nghệ + Giải B cuộc thi thơ Lục bát 2002-2003.2. Tác phẩm “Vể thăm mẹ”
a. Xuất xứ bài thơ “Về thăm mẹ” Bài thơ “Về thăm mẹ” được trích trong tập thơ “Mẹ” – 2002.
b. Thể loại
- Thể loại: thơ lục bát: + Dòng thơ: gồm các dòng lục và dòng bát xen kẽ.+ Vần: bài thơ được gieo vần đặc trưng cho thể lục bát [gieo vần chân và vần lưng]: tiếng thứ 6 của dòng lục gieo vần xuống tiếng sáu của dòng bát [đông-không, ra-oà, rồi-ngồi, bừa]; tiếng thứ tám của dòng bát gieo xuống tiếng thứ sáu của dòng lục tiếp theo [ngon-tròn, mòn – còn].
+ Nhịp thơ: ngắt nhịp chẵn 2/2/2 hoặc 4/4.c. Bố cục bài thơ “Về thăm mẹ”
Bố cục bài thơ được chia làm 3 phần : + Phần 1: Hoàn cảnh người con về thăm mẹ + Phần 2: Hình ảnh người mẹ trong cảm nhận của người con + Phần 3: Tình cảm của người con dành cho mẹ.II. Tìm hiểu chi tiết bài thơ “Về thăm mẹ”
1. Hoàn cảnh người con về thăm mẹ
- Thời gian: chiều đông
Buổi chiều là thời điểm gợi nhiều cảm xúc nhớ thương, thời gian mùa đông gợi cảm giác lạnh lẽo. - Không gian:+ Bếp chưa lên khói, mẹ không có nhà;
Vì về vào buổi chiều, lại là thời điểm mùa đông nên người con đi tìm hơi ấm trong bếp lửa của mẹ, để được gặp mẹ. Bếp lửa tượng trưng cho hơi ấm, cho mái nhà, gắn liền với hình ảnh mẹ, thể hiện sự sự tần tảo, yêu thương vun vén của người mẹ.+ Trời đang yên vậy bỗng òa mưa rơi.
Câu thơ có thể hiểu theo 2 cách : ++ Trời mưa ;++ Òa mưa rơi gợi ra hình ảnh người con òa khóc vì nhớ mẹ, thương mẹ.
=> Hoàn cảnh đặc biệt, là cơ hội để tác giả tĩnh tâm quan sát ngôi nhà để hiểu thêm về mẹ, về cuộc đời mẹ.
2. Hình ảnh người mẹ trong cảm nhận của người con
- Những sự vật gần gũi, đời thường gắn bó với mẹ :+ chum tương đã đậy;
+ nón mê ngồi dầm mưa;
+ áo tơi lủn củn;
+ đàn gà;
+ cái nơm hỏng vành;
+ trái na cuối vụ. → Các sự vật quen thuộc, đời thường, gần gũi, gắn liền với mẹ hàng ngày. → Thậm chí nhiều sự vật còn có vẻ cũ kĩ, xấu xí, không trọn vẹn. - Nghệ thuật:
+ Hình ảnh ẩn dụ "nón mê", "áo tơi" → gợi hình ảnh người mẹ lam lũ, tảo tần.
+ Liệt kê: chum tương, nón mê, áo tơi,...
+ Nhân hóa nón mê xưa đứng nay ngồi dầm mưa, áo tơi khoác hờ người rơm. - Qua đó ta thấy được: + Mẹ rất chu đáo; + Mẹ tiết kiệm, giản dị, vất vả, tảo tần nuôi con khôn lớn; + Mẹ yêu thương con, dành tất cả những gì tốt đẹp cho con. ➩ Người mẹ tần tảo, hi sinh cho con mà quên bản thân mình.
3. Tình cảm của người con dành cho mẹ
- Tâm trạng, cảm xúc: thơ thẩn, nghẹn ngào, rưng rưng [các từ láy].
- Người con có tâm trạng như vậy vì thấy được sự tảo tần, vất vả của mẹ khi mọi thứ trong nhà đều do mẹ vun vén, khi nhìn thấy mẹ lam lũ, vất vả, khi cảm nhận được tình yêu thương của mẹ. - Dấu ba chấm cuối dòng thơ: + Ý muốn chỉ còn có rất nhiều nghẹn ngào con chẳng nói thành lời, chất chứa trong lòng chẳng thể nói ra. + Câu thơ như kéo dài những niềm thương nỗi nhớ của người con dành cho mẹ. + Tạo khoảng lặng, dư âm trong lòng độc giả. Thể hiện sự xúc động nghẹn ngào, tình yêu thương, biết ơn dành cho mẹ của tác giả.III. Tổng kết
1. Nội dung bài thơ "Về thăm mẹ"
Bài thơ bày tỏ tình cảm của người con xa nhà trong một lần về thăm mẹ.2. Ý nghĩa
- Tình yêu thương bao la của cha mẹ dành cho ta thể hiện từ những điều bình dị, giản đơn nhất ; - Mỗi chúng ta cần biết yêu thương, trân trọng, biết ơn và hiếu thảo với cha mẹ của mình.3. Nghệ thuật bài thơ "Về thăm mẹ"
- Thể thơ lục bát ; - Phối hợp hài hòa các biện pháp tu từ: ẩn dụ, liệt kê, nhân hóa; - Từ láy đặc sắc.IV. Luyện tập
Câu 1: “Về thăm mẹ” được chia thành mấy phần”
A.5 B. 3 C. 2 D. 4Câu 2: Qua hai câu thơ dưới đây của bài thơ “Về thăm mẹ”, tác giả đã nhấn mạnh phẩm chất nào của người mẹ?
“Bất ngờ rụng ở trên cành Quả na trái vụ mẹ dành cho con” A. Lòng yêu thương xóm làng B. Lòng yêu thương con C. Sự mạnh mẽ, kiên định D. Sự hi sinh quên mìnhCâu 3. Hai từ “rưng rưng” “nghẹn ngào” là loại từ nào?
A. Từ đơn B. Từ ghép C. Từ láy.Xem thêm bài viết: //vnkienthuc.com/threads/a-oi-tay-me-binh-nguyen-ngu-van-6-canh-dieu.88524/
Như vậy, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về nhà thơ Đinh Nam Khương và bài thơ "Về thăm mẹ" [Ngữ văn 6 - Cánh Diều]. Hy vọng bài viết này sẽ đem lại nhiều giá trị cho quý thầy cô và các bạn học sinh. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết.Trần Ngọc
"Về thăm mẹ" - Đinh Nam Khương
Đọc bài thơ "Về thăm mẹ" của nhà thơ Đinh Nam Khương: Hình ảnh ngôi nhà của mẹ hiện ra đơn sơ, mộc mạc và rất đỗi thân thương với chum tương đã đậy, chiếc nõn mê cũ, cái áo tơi qua bao buổi cày bừa đã ngắn ngủi... Những hình ảnh này, gợi lên về hình ảnh người mẹ tần tảo, dầm mưa dãi nắng, lặng lẽ hy sinh vì gai đình, vì quê hương.
cho hỏi bài về thăm me
tôi biêt́ anh đã là1 đứa con hiếu thảo vì ????????????????????????????????????????????$$$$$$$$$$$$$$$$$$ tôi rất sorry vì anh tôi ghi như thế***135489277***đây làid cuả tôi.
Đáp án phần Luyện tập bài "Về thăm mẹ"
Câu 1: “Về thăm mẹ” được chia thành mấy phần”
D. 4
Câu 2: Qua hai câu thơ dưới đây của bài thơ “Về thăm mẹ”, tác giả đã nhấn mạnh phẩm chất nào của người mẹ?
B. Lòng yêu thương con
Câu 3. Hai từ “rưng rưng” “nghẹn ngào” là loại từ nào?
C. Từ láy.
Bức thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm trong Bài thơ Về Thăm Mẹ