Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

• Hệ trục Oxyz với các vectơ trên các trục Ox, Oy, 0z theo thứ tự là ,,.•

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

•.=.=.= 0

• Trong không gian nếu có hệ trục toạ độ Oxyz thì được gọi là không gian toạ độ Oxyz hay(O; ,,)

• Ox : trục hoành; Oy : trục tung ; Oz : trục cao.

Bạn đang xem: Phương trình trục oy trong oxyz

1. Thuật ngữ, tính chất và kí hiệu cần nhớ

• Hệ trục Oxyz với các vectơ trên các trục Ox, Oy, 0z theo thứ tự là

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
.

• 

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

•  

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
.
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
.
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 =  
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = 0

• Trong không gian nếu có hệ trục toạ độ Oxyz thì được gọi là không gian toạ độ Oxyz hay (O;  

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
)

• Ox : trục hoành; Oy : trục tung ; Oz : trục cao.

• Các mặt phẳng toạ độ: (Oxy) ; (Oyz); (Oxz).

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

2. Toạ độ của một điểm

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

• M(x ; y ; z) ⇔ 

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = x. 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 + y.
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 + z.
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
.

• Ý nghĩa hình học : Nếu I, J, K lần lượt là hình chiếu vuông góc của M lên các trục Ox, Oy, Oz thì:

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

• M ∈ (Oxy) ⇔ z = 0 ; M ∈ (Oxz) ⇔ y = 0 và M ∈ (Oyz) ⇔ x = 0.

• M ∈ Ox ⇔  M(x ; 0 ; 0); M ∈ Oy ⇔  M(0 ; y ; 0) và M ∈ 0z ⇔  M(0 ; 0 ; z). Gốc toạ độ là O(0 ; 0 ; 0).

• Toạ độ một số điểm thường dùng:

- Trung điểm của đoạn AB:

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

- Trọng tâm tam giác ABC:

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

- Trọng tâm tứ diện ABCD:

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

3. Toạ độ của vectơ và các tính chất của toạ độ vectơ.

∗ Định nghĩa: Trong không gian toạ độ Oxyz cho vectơ

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
. Tồn tại duy nhất bộ số thực (x ; y ; z) sao cho
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = x.
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 + y.
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 + z.
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
, (x ; y ; z) được gọi là toạ độ của
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
. Kí hiệu :
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = (x ; y ; z) hay
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 (x ; y ; z).

∗ Tính chất

Cho các vectơ

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 =(x1 ;y1 ; z1) và
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = (x2; y2; z2); k là một số thực tùy ý. Ta có các tính chất sau:

• 

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

•  

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 ± 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = (x1 ± x2 ; y1 ± y2 ; z1 ± z2)

•  k

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = (kx1; ky1; kz1)

•  

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 . 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = (x1.x2 ; y1.y2 ; z1.z2)

• 

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

∗ Liên hệ giữa tọa độ vectơ và tọa độ các điểm mút

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

4. Tích có hướng của hai vectơ

∗ Định nghĩa: Cho các vectơ 

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 =(x1 ;y1 ; z1) và 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = (x2; y2; z2). Tích có hướng (còn gọi là tích vectơ) của 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 và 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
, được kí hiệu 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
, là một vectơ được xác định bởi:

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

∗ Tính chất

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

∗ Ý nghĩa hình học

Nếu

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
là hai vectơ không cùng phương, từ một điểm O tùy ý vẽ các vectơ  
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 và
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 = 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
, ta có 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 vuông góc với mp(OAB) và 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 là diện tích hình bình hành có hai cạnh là OA và OB.

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

 Diện tích tam giác

Diện tích tam giác ABC:

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

5. Ứng dụng để tính thể tích hình hộp và tứ diện

∗ Thể tích hình hộp

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

∗ Thể tích tứ diện

Tứ diện A’ABD có thể tích bằng 

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
 thể tích lăng trụ ABD.A’B’D’ nên bằng 
Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là
thể tích hình hộp.

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

6. Phương trình mặt cầu trong không gian

• Phương trình mặt cầu tâm I(xI; yI; zI) bán kính R:

(x - xI)2 + (y - yI)2 + (z - zI)2 = R2.             (1)

• Phương trình tổng quát của mặt cầu:

x2 + y2 + z2 + 2ax + 2by + 2cz + d = 0.    (2)

(2) là phương trình mặt cầu có tâm I(-a ; -b ; -c) và bán kính 

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

• Điều kiện cần và đủ để (2) là phương trình mặt cầu là: a2 + b2 + c2 - d > 0.

• Mặt cầu tâm O bán kính R có phương trình là: x2 + y2 + z2 = R2.

Trong không gian Oxyz trục Ox có phương trình là

• Chú ý:

- Để viết phương trình mặt cầu, ta thường xác định tâm và tính bán kính mặt cầu rồi dùng dạng (1).

- Để viết phương trình mặt cầu ngoại tiếp tứ diện, ta thường dùng dạng tổng quát (dạng (2)) để đưa về giải hệ phương trình bậc nhất với các ẩn là a, b, c, d.