Sau đó Quốc Toản lui về, huy động hơn nghìn gia nô và thân thuộc, sắm vũ khí, đóng chiến thuyền, viết lên cờ sáu chữ: “Phá cường địch, báo hoàng ân” [phá giặc mạnh, báo ơn vua]… Ngày 10.5.1285, có người về báo tin cho vua Trần việc thượng tướng Quang Khải, Hoài Văn hầu Quốc Toản và Trần Thông, Nguyễn Khả Lạp cùng em là Nguyễn Truyền đem dân binh các lộ đánh bại quân giặc ở các xứ Kinh Thành, Chương Dương. Quân giặc tan vỡ. Thoát Hoan, Bình Chương A Lạt rút chạy qua sông Lô…”.
Chàng thanh niên thuộc dòng dõi vương hầu, đã sớm ý thức được đất nước trước hiểm họa xâm lăng, nếu không đuổi giặc thì nước mất nhà tan, nên đã không quản ngại hy sinh góp phần cùng quân dân Đại Việt đánh tan giặc Nguyên hung hãn, từng được xem là đội quân bách chiến bách thắng vào thời kỳ ấy.
Xem lại sử, thấy hành động nghiến răng phẫn uất trước kẻ thù bạo ngược, bóp nát quả cam của Trần Quốc Toản thể hiện một cách đầy đủ phản ứng của một thanh niên trước hiện tình đất nước. “Trái tim nóng, cái đầu lạnh” là cụm từ mà thanh niên cần phải học được từ vị danh tướng trẻ tuổi triều đại nhà Trần hơn 700 năm trước. Để từ đó, chọn cho mình một cách hành xử đúng đắn, tỉnh táo trước tình huống hiện nay, không để bị kẻ xấu kích động, lợi dụng để phá quấy, gây nên những cảnh rối ren, khiến cho công cuộc bảo vệ chủ quyền đất nước gặp thêm khó khăn.
Với sự đồng lòng, nhất trí tuyệt đối, và có những danh tướng trẻ văn thao võ lược như Trần Quốc Toản, cộng với sự đồng lòng của muôn dân trăm họ, sẵn sàng bỏ qua hiềm khích của hai trụ cột triều đình là Quốc công Tiết chế Hưng Đạo vương Quốc Tuấn và Thượng tướng Thái sư Trần Quang Khải, nhà Trần đã đánh tan mọi âm mưu xâm lược của ngoại xâm phương Bắc, đem lại hòa bình no ấm cho nhân dân.
“Cường địch” nhưng không có lẽ phải, chính nghĩa thì cũng sẽ không thể nào có được lòng người. Trái lại, một đất nước dù nhỏ, nhưng dân tộc đó có ý chí quyết tâm bảo vệ bờ cõi thì cuối cùng sẽ chiến thắng, đó là chân lý đúc rút ra từ những trang sử hàng ngàn năm của dân tộc trong công cuộc gìn giữ, bảo vệ đất nước. Mà hình ảnh của chàng thanh niên Trần Quốc Toản và biết bao người con nước Việt là một minh chứng hùng hồn!
PV [Lịch sử Việt Nam]
Hướng dẫn giải bài 34 Thiếu nhi đất Việt – Đọc bài Bóp nát quả cam và trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4 trang 130, 131, 132 SGK Tiếng Việt 2 tập 2 cánh diều
CHIA SẺ
1. Nhìn tranh, cho biết các bạn nhỏ trong mỗi tranh đang làm gì?
– Bức tranh 1: Các bạn nhỏ đang tung tăng đi đến trường [hoặc đang đi học về]
– Bức tranh 2: Các bạn nhỏ đang chào cờ
– Bức tranh 3: Các bạn nhỏ đang vui chơi trên sân cỏ
2. Em biết gì về người anh hùng nhỏ tuổi trong những truyện dưới đây?
– Cả hai quyển sách đều nói về người anh hùng Trần Quốc Toản.
– Những thông tin cơ bản về Trần Quốc Toản:
* Trần Quốc Toản sinh năm 1267
* Ông lớn lên khi cả nước ta đang chuẩn chị chiến dịch chống quân Nguyên Mông sang xâm lược nước ta lần thứ 2
* Năm 1282, triều Trần đã tổ chức một cuộc hội nghị quân sự rất đặc biệt tại bến Bình Than. Do còn ở tuổi vị thành niên nên Trần Quốc Toản không được tham dự. Ông lấy đó làm điều hổ thẹn và căm tức lắm, tay đang cầm quả cam mà bóp nát lúc nào không hay.
BÓP NÁT QUẢ CAM
1. Giặc Nguyên cho sứ thần sang, giả vờ mượn đường để xâm chiếm nước ta. Trần Quốc Toản vô cùng căm giận.
2. Sáng nay, biết vua họp bàn việc nước ở dưới thuyền rồng, Quốc Toàn quyết gặp vua. Đợi từ sáng đến trưa vẫn không gặp được, cậu bèn xô mấy người lính gác, xăm xăm đi xuống bến.
3. Vừa lúc ấy, vua cùng các vương hầu bước ra ngoài mui thuyền. Quốc Toản bèn chạy đến, quỳ xuống tâu:
– Cho giặc mượn đường là mất nước. Xin bệ hạ cho đánh!
Vua truyền cho Quốc Toản đứng dậy, ôn tồn bảo:
– Quốc Toản còn trẻ mà đã biết lo việc nước, ta có lời khen. Nói rồi, vua ban cho Quốc Toản một quả cam.
4. Quốc Toản tạ ơn vua, chân bước lên bờ mà lòng ấm ức: “Vua ban cho cam quý nhưng vẫn không cho dự bàn việc nước”. Nghĩ đến quân giặc đang lăm le đè đầu cưỡi cổ dân mình, cậu nghiến răng, hai bàn tay bóp chặt.
Quảng cáoMọi người ùa tới. Cậu xoè bàn tay phải cho họ xem cam quý vua ban. Nhưng quả cam đã nát từ bao giờ.
Theo Nguyễn Huy Tưởng
ĐỌC HIỂU BÓP NÁT QUẢ CAM
1. Giặc Nguyên có âm mưu gì đối với nước ta?
Giặc Nguyên định mượn đường để xâm chiếm nước ta.
2. Quốc Toản quyết gặp vua để nói gì?
Quốc Toản quyết gặp vua để xin vua cho đánh giặc.
3. Nhà vua khen và ban thưởng cho Quốc Toản như thế nào?
Nhà vua khen Quốc Toản còn trẻ mà biết lo việc nước, rồi ban cho một quả cam.
4. Chi tiết Quốc Toản vô tình bóp nát quả cam nói lên điều gì?
Quốc Toản vô tình bóp nát quả cam vì bị Vua xem là trẻ con và nghĩ tới quân giặc đang lăm le đè đầu cưỡi cổ dân mình.
LUYỆN TẬP
Câu 1. Đặt câu hỏi cho bộ phận câu in đậm:
a] Nhà vua họp bàn việc nước ở dưới thuyền rồng.
b] Sáng nay, Quốc Toản quyết định đến gặp vua.
c] Vừa lúc ấy, vua cùng các vương hầu bước ra.
Trả lời:
a] Nhà vua họp bàn việc nước ở đâu?
b] Khi nào Quốc Toản quyết đến gặp vua?
c] Vua cùng các vua hầu bước ra khi nào?
Câu 2. Hãy nói lời ngạc nhiên, thán phục của em khi đọc câu chuyện trên.
“Em rất thán phục sự dũng cảm của Trần Quốc Toản.”
2. Đọc đoạn 3, 4 câu chuyện Bóp nát quả cam, thay nhau hỏi và trả lời:
a] - Hỏi: Vì sao Vua tha tội và ban cho Quốc Toản cam quý?
- Trả lời: .................
b] - Hỏi: Vì sao Quốc Toản vô tình bóp nát quả cam?
- Trả lời: .................
a] - Hỏi: Vì sao Vua tha tội và ban cho Quốc Toản cam quý?
- Trả lời: Vua không những tha tội mà còn ban cho Quốc Toản cam quý vì thấy Quốc Toản còn trẻ mà đã biết lo việc nước.
b] - Hỏi: Vì sao Quốc Toản vô tình bóp nát quả cam?
- Trả lời: Quốc Toản vô tình bóp nát quả cam vì bị vua xem như trẻ con, lòng đang ấm ức, thêm phần nghĩ đến quân giặc mà sôi gan, tức giận
Haylamdo sưu tầm và biên soạn giải bài tập Tiếng Việt lớp 2 Tập 2 Bài 23: Bóp nát quả cam sách Kết nối tri thức với cuộc sống hay, chi tiết giúp bạn dễ dàng làm bài tập về nhà môn Tiếng Việt lớp 2.
Đọc: Bóp nát quả cam trang 100 - 101 - 102
* Khởi động:
Câu hỏi trang 100 sgk Tiếng Việt lớp 2: Nói tên một người anh hùng nhỏ tuổi mà em biết.
Trả lời:
- Nguyễn Bá Ngọc.
- Kim Đồng.
- Lê Văn Tám
* Đọc văn bản:
Bóp nát quả cam
* Trả lời câu hỏi:
Câu 1 trang 101 sgk Tiếng Việt lớp 2: Trần Quốc Toản xin gặp vua để làm gì?
Trả lời:
Trần Quốc Toản gặp vua để xin đánh giặc.
Câu 2 trang 101 sgk Tiếng Việt lớp 2: Tìm chi tiết cho thấy Trần Quốc Toản rất nóng lòng gặp vua.
Trả lời:
Đợi mãi không gặp được vua cậu liều chết xô mấy người lính gác, xăm xăm xuống bến.
Câu 3 trang 101 sgk Tiếng Việt lớp 2: Vua khen Trần Quốc Toản thế nào?
Trả lời:
Vua khen Trần Quốc Toản còn trẻ mà đã biết lo việc nước.
Câu 4 trang 101 sgk Tiếng Việt lớp 2: Vì sao được vua khen mà Trần Quốc Toản vẫn ấm ức?
Trả lời:
Vì nghĩ vua coi mình như trẻ con, không cho dự bàn việc nước.
Câu 5 trang 101 sgk Tiếng Việt lớp 2: Việc Trần Quốc Toản vô tình bóp nát quả cam thể hiện điều gì?
Trả lời:
Thể hiện Trần Quốc Toản là người rất yêu nước, căm thù giặc.
* Luyện tập theo văn bản đọc:
Câu 1 trang 102 sgk Tiếng Việt lớp 2: Xếp các từ ngữ dưới đây vào nhóm thích hợp.
Trả lời:
- Từ ngữ chỉ người: Trần Quốc Toản, Vua, Sứ thần, Lính.
- Từ ngữ chỉ vật: Thuyền rồng, Quả cam, Thanh gươm
Câu 2 trang 102 sgk Tiếng Việt lớp 2: Kết hợp ô chữ bên trái với ô chữ bên phải để tạo câu nêu hoạt động.
Trả lời:
Viết trang 102
Câu 1 trang 102 sgk Tiếng Việt lớp 2: Viết chữ hoa: Q
Trả lời:
- Quan sát chữ hoa Q [kiểu 2]: cỡ vừa cao 5 li, chữ cỡ nhỏ cao 2,5 li. Gồm 3 nét: cong trên, cong phải và lượn ngang.
- Quy trình viết: Đặt bút trên đường kẻ 4 và đường kẻ 5, viết nét cong trên [nhỏ] đến đường kẻ 6, viết tiếp nét cong phải [to] xuống tới đường kẻ 1 thì lượn vòng trở lại viết nét lượn ngang từ trái sang phải [cắt ngang nét cong phải], tạo vòng xoắn nhỏ ở chân chữ, dừng bút ở đường kẻ 2.
Câu 2 trang 102 sgk Tiếng Việt lớp 2: Viết ứng dụng: Trần Quốc Toản là người anh hùng nhỏ tuổi.
Trả lời:
- Viết chữ hoa T, Q, chú ý cách nối chữ, khoảng cách giữa các tiếng trong câu, vị trí đặt dấu chấm cuối câu.
Nói và nghe: Kể chuyện Bóp nát quả cam trang 103
Câu 1 trang 103 sgk Tiếng Việt lớp 2: Nêu sự việc trong từng tranh
Bóp nát quả cam
Trả lời:
- Tranh 1: Trần Quốc Toản xô ngã mấy người lính gác để được vào gặp vua, xin đánh giặc.
- Tranh 2: Trần Quốc Toản quỳ xuống tâu với vua: “Cho giặc mượn đường là mất nước. Xin bệ hạ cho đánh!” và đặt thanh gươm lên gáy xin chịu tội.
- Tranh 3: Vua nói: “Quốc Toản làm trái phép nước, lẽ ra phải trị tội. Nhưng còn trẻ mà đã biết lo việc nước, ta có lời khen.” và ban cho Quốc Toản một quả cam.
- Tranh 4: Quốc Toản xòe tay cho mọi người xem quả cam vua ban nhưng quả cam đã nát từ bao giờ.
Câu 2 trang 103 sgk Tiếng Việt lớp 2: Kể lại từng đoạn của câu chuyện theo tranh.
Trả lời:
- Tranh 1: Giặc Nguyên cho sứ thần sang giả vờ mượn đường để xâm chiếm nước ta. Thấy sứ giặc ngang ngược, Trần Quốc Toản vô cùng căm giận. Biết vua họp bàn việc nước dưới thuyền rồng, Quốc Toản quyết đợi gặp nhà vua xin đánh giặc. Đợi mãi không gặp được vua, cậu liều chết xô mấy người lính gác, xăm xăm xuống bến.
- Tranh 2: Gặp vua, Quốc Toản quỳ xuống tâu:
Cho giặc mượn đường là mất nước. Xin bệ hạ cho đánh!
Nói xong, cậu tự đặt thanh gươm lên gáy, xin chịu tội.
- Tranh 3: Vua cho Quốc Toản đứng dậy, ôn tồn bảo:
Quốc Toản làm trái phép nước, lẽ ra phải trị tội. Nhưng còn trẻ mà đã biết lo việc nước, ta có lời khen.
Nói rồi, vua bạn cho Quốc Toản một quả cam.
- Tranh 4: Quốc Toản ấm ức bước lên bờ: “vua ban cho cam quý nhưng xem ta như trẻ con, không cho dự bàn việc nước". Nghĩ đến quân giặc ngang ngược, cậu nghiến răng, hai bàn tay bóp chặt khi trở ra, Quốc Toản xoè tay cho mọi người xem cam quý. Nhưng quả cam đã nát từ bao giờ.
* Vận dụng:
Câu hỏi trang 103 sgk Tiếng Việt lớp 2: Kể cho người thân về người anh hùng nhỏ tuổi Trần Quốc Toản.
Trả lời:
Giặc Nguyên cho sứ thần sang giả vờ mượn đường để xâm chiếm nước ta. Thấy sứ giặc ngang ngược, Trần Quốc Toản vô cùng căm giận. Biết vua họp bàn việc nước dưới thuyền rồng, Quốc Toản quyết đợi gặp nhà vua xin đánh giặc. Đợi mãi không gặp được vua, cậu liều chết xô mấy người lính gác, xăm xăm xuống bến.
Gặp vua, Quốc Toản quỳ xuống tâu:
Cho giặc mượn đường là mất nước. Xin bệ hạ cho đánh!
Nói xong, cậu tự đặt thanh gươm lên gáy, xin chịu tội.
Vua cho Quốc Toản đứng dậy, ôn tồn bảo:
Quốc Toản làm trái phép nước, lẽ ra phải trị tội. Nhưng còn trẻ mà đã biết lo việc nước, ta có lời khen.
Nói rồi, vua bạn cho Quốc Toản một quả cam.
Quốc Toản ấm ức bước lên bờ: “vua ban cho cam quý nhưng xem ta như trẻ con, không cho dự bàn việc nước". Nghĩ đến quân giặc ngang ngược, cậu nghiến răng, hai bàn tay bóp chặt khi trở ra, Quốc Toản xoè tay cho mọi người xem cam quý. Nhưng quả cam đã nát từ bao giờ.