BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘITÀI LIỆU TẬP HUẤNHƢỚNG DẪN THỰC HIỆN CHƢƠNG TRÌNH MÔN TIN HỌC[Trong Chƣơng trình Giáo dục phổ thông 2018]HÀ NỘI, 20191TÁC GIẢ VÀ CỘNG TÁC VIÊNNhóm biên soạn [khoa Công nghệ thông tin, Đại học Sư phạm Hà Nội]:1. PGS. TS. Hồ Cẩm Hà2. TS. Đỗ Trung Kiên3. TS. Phạm Thị Anh Lê4. TS. Nguyễn Thế Lộc5. ThS. Kiều Phương Thùy6. TS. Nguyễn Chí Trung2MỤC LỤCA.MỤC TIÊU ................................................................................................. 6B.NỘI DUNG TẬP HUẤN ............................................................................. 61.Nội dung 1: Tìm hiểu đặc điểm và quan điểm xây dựngchƣơng trình môn Tin học.................................................................. 61.1.Mục tiêu ........................................................................................... 61.2.Nguồn tài liệu, học liệu .................................................................... 71.3.Tiến trình tổ chức hoạt động ............................................................ 71.4.Dự kiến sản phẩm hoạt động và định hướng đánh giá quá trình .... 102.Nội dung 2: Tìm hiểu mục tiêu của chƣơng trình môn Tinhọc và yêu cầu cần đạt về phẩm chất, năng lực ............................. 102.1.Mục tiêu ......................................................................................... 102.2.Nguồn tài liệu, học liệu .................................................................. 102.3.Tiến trình tổ chức hoạt động .......................................................... 102.4.Dự kiến sản phẩm hoạt động và định hướng đánh giá quá trình .... 143.Nội dung 3: Nội dung giáo dục môn Tin học trongChƣơng trình giáo dục phổ thông 2018 .......................................... 153.1.Mục tiêu ......................................................................................... 153.2.Nguồn tài liệu, học liệu .................................................................. 153.3.Tiến trình tổ chức hoạt động .......................................................... 153.4.Dự kiến sản phẩm hoạt động và định hướng đánh giá quá trình .... 184.Nội dung 4: Thực hiện dạy học hình thành và phát triểnnăng lực theo môn học ...................................................................... 194.1.Mục tiêu ......................................................................................... 194.2.Nguồn tài liệu, học liệu .................................................................. 194.3.Tiến trình tổ chức hoạt động .......................................................... 1934.4.Dự kiến sản phẩm hoạt động và định hướng đánh giá quá trình .... 26C.DỰ KIẾN KẾ HOẠCH TẬP HUẤN [2 ngày] ............................................ 27D.ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ TẬP HUẤN........................................................... 27PHỤ LỤC 1. CÁC GIÁO ÁN MINH HỌA...................................................... 28Giáo án minh họa cấp Tiểu học .......................................................... 28Giáo án minh họa cấp Trung học cơ sở .............................................. 34Giáo án minh họa cấp Trung học phổ thông....................................... 41PHỤ LỤC 2. ĐỀ KIỂM TRA MINH HỌA........................................ 54PHỤ LỤC 3. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................... 664KÝ HIỆU VIẾT TẮTSTTViết đầy đủViết tắt1.CSKhoa học máy tính [Computer Science]2.CTChương trình3.CTGDPTChương trình giáo dục phổ thông4.CTTT [2017]Chương trình GDPT tổng thể [7/2017]5.CTTH [2018]Chương trình GDPT môn Tin học [12/2018]6.DLHọc vấn số hóa phổ thông [Digital Literacy]7.GVGiáo viên8.HDCT [2019] Hướng dẫn thực hiện CT GDPT [2018]9.HVHọc viên10.HSHọc sinh11.ICTCông nghệ thông tin và truyền thông [Informationand Communication Technology]12.THCSTrung học cơ sở13.THPTTrung học phổ thông14.TLHĐ [2019] Tài liệu hỏi đáp15.INFO [2019]INFOGRAPHIC và VIDEO5NỘI DUNG KHOÁ TẬP HUẤNA. MỤC TIÊUSau khóa tập huấn, học viên:– Giải thích được tầm quan trọng của việc hiểu chương trình môn học trongtriển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, so sánh được vai trò củachương trình và sách giáo khoa của chương trình GDPT mới với cácchương trình GDPT đã triển khai từ trước đến nay.– Giải thích được những thay đổi về vai trò và vị trí của môn Tin học thểhiện những quan điểm mới về thay đổi giáo dục phổ thông để đáp ứngmột giai đoạn phát triển mới của đất nước.– Trình bày được mục tiêu của môn Tin học ở toàn bộ bậc học phổ thông, ởmỗi cấp học và diễn giải được mục tiêu cụ thể của từng mạch kiến thức,từng định hướng phân hóa ở cấp THPT. Diễn giải được mối quan hệ giữa05 thành phần của năng lực Tin học với 03 mạch kiến thức cốt lõi và 07chủ đề nội dung xuyên suốt các cấp học.– Diễn giải được những điểm mới về nội dung chương trình môn học. Lýgiải được sự cần thiết phải hiểu rõ những yêu cầu cần đạt. Phân tích đượcyêu cầu cần đạt ở một số chủ đề nội dung mới hoặc cách tiếp cận mới.– Trình bày được định hướng về phương pháp dạy học, hình thức tổ chứcdạy học, và phương pháp kiểm tra đánh giá môn Tin học theo tiếp cậnphát triển năng lực. Minh họa được bằng các ví dụ cụ thể.– Tạo được các sản phẩm theo từng hoạt động tập huấn và bài thu hoạch saukhóa tập huấn theo qui định.B. NỘI DUNG TẬP HUẤN1.1.1.Nội dung 1: Tìm hiểu đặc điểm và quan điểm xây dựng chƣơng trìnhmôn Tin họcMục tiêuSau khi hoàn thành nội dung 1, học viên:– Hiểu được vai trò và vị trí của môn Tin học trong chương trình giáo dục phổthông tổng thể.– Phân tích được đặc điểm môn Tin học trong giáo dục phổ thông, mối quan hệcủa môn Tin học với các môn học khác.6– Giải thích được tầm quan trọng của việc hiểu chương trình môn học trongtriển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, so sánh được vai trò củachương trình và sách giáo khoa của chương trình GDPT mới với các chươngtrình GDPT đã triển khai từ trước đến nay.– Giải thích và phân tích được quan điểm xây dựng chương trình môn Tin học.1.2.Nguồn tài liệu, học liệu– Mục I và mục II trong tài liệu Chương trình giáo dục phổ thông môn Tinhọc.– Tài liệu THCT [2019], tài liệu hỏi đáp, INFOGRAPHIC và VIDEO1.3.Tiến trình tổ chức hoạt độngHoạt độngThời gianHoạt động 1: Tìm hiểu vị trí, vai trò, đặc điểm môn Tin họctrong chương trình giáo dục phổ thông30 phútHoạt động 2: Tìm hiểu quan điểm xây dựng chương trình mônTin học, đánh giá tầm quan trọng của việc hiểu chương trìnhmôn học trong triển khai CTGDPT mới30 phútHoạt động 1: Tìm hiểu vị trí, vai trò, đặc điểm môn Tin học trong chươngtrình giáo dục phổ thôngMục tiêu hoạt động– HV tìm hiểu và trình bày được vị trí, vai trò môn Tin học trong chương trìnhGDPT– HV tìm hiểu và trình bày được các đặc điểm chính của môn Tin học, giảithích và minh hoạ những điểm khác so với đặc điểm môn Tin học hiện hành– HV giải thích và nêu được ví dụ minh hoạ về mối quan hệ của Tin học vớicác môn học khácSản phẩm của hoạt động– Báo cáo [bằng powerpoint] trình bày về vị trí, vai trò, đặc điểm của môn TinhọcHoạt động của giảng viên– Giảng viên đặt vấn đề và hướng dẫn tìm hiểu các vấn đề cơ bản về đặc điểmmôn Tin học 2018; hướng dẫn học viên đọc Chương trình môn Tin học, mụcI và II tài liệu TEXT [Tìm hiểu chương trình môn Tin học trong GDPT72018]; yêu cầu học viên trình bày tóm tắt và phân tích các đặc điểm của mônTin học trong chương trình GDPT 2018.– Giảng viên tổ chức lớp thành các nhóm để tìm hiểu các nội dung trên.– Sau 15 phút các nhóm báo cáo và thảo luận theo các câu hỏi định hướng dướiđây.Câu hỏi định hƣớng1. Vị trí và vai trò của môn Tin học trong CTGDPT mới có khác gì so với vịtrí và vai trò của môn Tin học hiện hành ?2. Phân tích vai trò của môn Tin học trong bối cảnh cuộc cách mạng côngnghiệp 4.0 ở hiện tại và tương lai3. Những đặc điểm nào của môn Tin học cần được nhấn mạnh với giáoviên? [Những đặc điểm này sẽ làm cho giáo viên dạy Tin học ở PT gặpkhó khăn gì?]4. Cho biết sự hỗ trợ của môn Tin học đối với các môn học khác và tác độngcủa các môn học vào phát triển giáo dục Tin học ?Hoạt động 2: Tìm hiểu quan điểm xây dựng chương trình môn Tin học trongchương trình giáo dục phổ thôngMục tiêu hoạt động– Giải thích và minh hoạ được bằng ví dụ các quan điểm xây dựng chươngtrình môn Tin học– HV giải thích được tầm quan trọng của việc hiểu chương trình môn học trongtriển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, so sánh được vai trò củachương trình và sách giáo khoa của chương trình GDPT mới với CTGDPThiện hành [ban hành 2016].Sản phẩm của hoạt động– Báo cáo [bằng powerpoint] và trình bày tóm tắt những quan điểm xây dựngchương trình theo các câu hỏi định hướng dưới đâyHoạt động của giảng viên– Giảng viên yêu cầu học viên tìm hiểu quan điểm xây dựng chương trình mônTin học 2018; hướng dẫn học viên đọc Chương trình môn Tin học, mục I vàII tài liệu TEXT [Hướng dẫn thực hiện chương trình GDPT 2018 môn Tin],yêu cầu học viên trình bày và phân tích các quan điểm xây dựng chươngtrình môn Tin trong chương trình GDPT 2018.8– Giảng viên yêu cầu học viên điền vào bảng sau [15 phút]:Quan điểm xây dựng mônTin học trong CTGDPTmớiĐiểm mớiGiải thíchđiểm mới– Giảng viên tổ chức lớp thành các nhóm để thảo luận về bảng trên [15 phút],chọn hai nhóm trình bày.– Giảng viên nhận xét về kết quả tìm hiểu, cách giải thích, thảo luận về trả lờicác câu hỏi của các nhóm.– Giảng viên nhắc lại các điểm mới về đặc điểm môn học, quan điểm xây dựngchương trình môn Tin học, giải thích những điểm cần nhấn mạnh đối vớigiáo viên.– Giảng viên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu chương trình môn họctrong triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, so sánh vai trò củachương trình và sách giáo khoa của chương trình GDPT mới đối với chươngtrình hiện hành. Giảng viên hướng dẫn học viên tìm hiểu thêm qua tài liệuHỏi đáp, INFOGRAPHIC và VIDEO.Câu hỏi định hƣớng1. Những quan điểm xây dựng chương trình môn Tin học có ảnh hưởng gìđến việc xây dựng nội dung và lựa chọn phương pháp giảng dạy môn Tinhọc? [Những quan điểm này đã góp phần tạo ra những điểm mới nào củachương trình môn Tin học?]2. Những quan điểm nào cần được nhấn mạnh với giáo viên? [Những quanđiểm nào là lợi thế của giáo viên, quan điểm nào sẽ cần giáo viên Tin họcở PT phải cập nhật kiến thức, nâng cao năng lực dạy học để triển khaiđược chương trình mới? Thuận lợi và khó khăn đó là gì?]3. Giải thích tầm quan trọng của việc hiểu chương trình môn học trong triểnkhai chương trình giáo dục phổ thông mới, so sánh được vai trò củachương trình và sách giáo khoa của chương trình GDPT mới với cácchương trình GDPT đã triển khai từ trước đến nay.4. Những quan điểm xây dựng chương trình môn Tin học có ảnh hưởng trựctiếp đến mục tiêu của chương trình hay không?91.4.Dự kiến sản phẩm hoạt động và định hướng đánh giá quá trìnhSản phẩm hoạt động– Báo cáo [bằng powerpoint] trình bày về vị trí, vai trò, đặc điểm của môn Tinhọc– Báo cáo [bằng powerpoint] trình bày quan điểm xây dựng chương trình mônTin học– Báo cáo [bằng word] tóm tắt lại những điểm chính và quan trọng rút ra đượcsau buổi tập huấn nội dung 1Đánh giá quá trình– Đánh giá các sản phẩm hoạt động của học viên– Đánh giá dựa trên quan sát quá trình hoạt động của học viên– Có thể đánh giá qua câu trả lời cho một trong các câu hỏi định hướng đã nêuở trên.Nội dung 2: Tìm hiểu mục tiêu của chƣơng trình môn Tin học và yêucầu cần đạt về phẩm chất, năng lực2.2.1.Mục tiêuSau khi hoàn thành nội dung 2, học viên: Trình bày được mục tiêu của môn Tin học ở toàn bộ bậc học phổ thông,ở mỗi cấp học và diễn giải được mục tiêu cụ thể của từng mạch kiến thức[ICT, DL, CS], từng định hướng phân hóa ở cấp THPT. Diễn giải đượcmối quan hệ giữa năm thành phần của năng lực Tin học với ba mạch kiếnthức cốt lõi và 7 chủ đề nội dung xuyên suốt các cấp học. Trình bày được các yêu cầu cần đạt về phẩm chất, năng lực chung vàphân tích được các đóng góp của môn Tin học trong việc bồi dưỡngphẩm chất, hình thành năng lực chung cho học sinh.2.2. Nguồn tài liệu, học liệu Mục III và IV của Tài liệu TEXT: Tìm hiểu chương trình môn Tin họctrong CT GDPT 2018. Chương trình môn Tin học, tài liệu hỏi đáp, INFOGRAPHIC và VIDEOvề Chương trình môn Tin học.2.3. Tiến trình tổ chức hoạt độngHoạt độngThời gian10Hoạt động 1: Tìm hiểu về mục tiêu chung và mục tiêu cụ thểcủa chương trình môn Tin học30 phútHoạt động 2: Tìm hiểu yêu cầu cần đạt về phẩm chất và nănglực chung30 phútHoạt động 3: Tìm hiểu yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù30 phútHoạt động 4: Tổng kết10 phútHoạt động 1: Tìm hiểu về mục tiêu chung và mục tiêu cụ thể của chươngtrình môn Tin học [30p]1.Mục tiêu của hoạt động- Học viên tìm hiểu và trình bày được mục tiêu chung và mục tiêu cụ thể ởtừng cấp học theo 03 mạch kiến thức lớn DL, ICT, CS.- Học viên giải thích được sự khác nhau về mục tiêu của môn Tin học giữagiai đoạn giáo dục cơ bản và giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp,đồng thời đưa ra được các minh chứng cho sự khác nhau đó.2.Sản phẩm của hoạt động- Bản trình bày của các nhóm về mục tiêu cụ thể của chương trình môn Tinhọc.3.Hoạt động của báo cáo viên- Báo cáo viên trình chiếu poster về mục tiêu, yêu cầu cần đạt về năng lựcTin học [trích trong tài liệu Infographic trang 2-3-4] [15 phút]- Chia lớp thành 3 [hoặc 6 nhóm] tùy số lượng học viên- Nêu tài liệu THCT [2019] cho học viên đọc và nghiên cứu theo nhóm- Đưa ra câu hỏi định hướng, tổ chức cho học viên thảo luận và kết luận.Câu hỏi định hƣớng1. Mục tiêu của môn Tin học ở trường phổ thông góp phần hình thànhcác phẩm chất và năng lực chung nào?2. Thầy/ cô hãy so sánh mục tiêu cụ thể ở hai giai đoạn Giáo dục cơ bảnvà Giáo dục định hướng nghề nghiệp. Dựa vào những căn cứ nào màxác định mục tiêu cụ thể khác nhau ở hai giai đoạn đó.3. Hãy so sánh và tìm minh chứng cho sự tăng trưởng về yêu cầu pháttriển năng lực Tin học từ cấp Tiểu học lên cấp THCS.11Hoạt động 2: Tìm hiểu yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực chung [30phút]1.Mục tiêu của hoạt động- Học viên phân tích được sự góp phần hình thành và phát triển các phẩmchất, năng lực chung của môn Tin học.2.Sản phẩm của hoạt động- Poster [khuyến khích dạng Infographic] về sự đóng góp của môn họctrong việc bồi dưỡng phẩm chất, hình thành và phát triển năng lực chungcho học sinh.3.Hoạt động của báo cáo viên- Chia lớp thành 3 [hoặc 6 nhóm] tùy số lượng học viên- Nêu tài liệu THCT [2019] cho học viên đọc và nghiên cứu theo nhóm- Đưa ra câu hỏi định hướng, tổ chức cho học viên thảo luận và kết luậnvấn đề.Câu hỏi định hƣớng:1. Chương trình Giáo dục phổ thông tổng thể đưa ra những yêu cầu cầnđạt về phẩm chất và năng lực chung nào?2. Thầy/ cô hãy xây dựng một poster trình bày về sự đóng góp của mônTin học trong việc bồi dưỡng phẩm chất, hình thành và phát triển nănglực chung cho học sinh.3. Phẩm chất, năng lực chung nào mà dạy học Tin học có nhiều cơ hộigóp phần hình thành và phát triển?Hoạt động 3: Tìm hiểu yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù [30 phút]1.Mục tiêu của hoạt động- Học viên trình bày được 05 năng lực đặc thù của môn Tin học.- Học viên xây dựng được bảng kiểm các biểu hiện của năng lực ở mỗi cấphọc2.Sản phẩm của hoạt động- Bảng kiểm các biểu hiện của năng lực ở mỗi cấp học có dạng:Năng lựcthành phầnCấp họcTiểu họcTHCS12THPTĐịnhhƣớngTHƢDĐịnhhƣớngKHMTNLa:………… Các biểu hiện Cácbiểu Cácbiểu Các biểucủa năng lực hiệncủa hiệncủa hiệncủaanăng lực anăng lực anăng lực aNLb:………… Các biểu hiện Cácbiểu Cácbiểu Các biểucủa năng lực hiệncủa hiệncủa hiệncủabnăng lực bnăng lực bnăng lực b……………..3.……………... ………….………….………….Hoạt động của báo cáo viên- Chia lớp thành 4 nhóm- Giới thiệu tài liệu THCT [2019] cho học viên đọc và nghiên cứu theonhóm- Đưa ra câu hỏi định hướng, tổ chức cho học viên thảo luận và kết luậnvấn đề.Câu hỏi định hƣớng:1. Năng lực Tin học gồm có những thành phần nào? [Cho biết cấu trúccủa năng lực Tin học?]2. Thầy/ cô hãy lựa chọn một cấp học và nêu các biểu hiện của từngthành phần năng lực đó [theo bảng kiểm ở trên].3. Sau khi học xong một cấp học, học sinh có những biểu hiện như thếnào thì chúng ta có thể nói rằng dạy học môn Tin học đã đạt được mụctiêu đặt ra cho cấp học đó?Hoạt động 4: Tổng kết [10 phút]1.Mục tiêu của hoạt động- Tổng kết những điều đã được tìm hiểu, những việc cần nghiên cứu thêm.- Gợi mở các vấn đề cho buổi tập huấn tiếp theo.2.Hoạt động của báo cáo viên- Lựa chọn một vài sản phẩm tốt trong các sản phẩm ở các hoạt động trênđể ghim ở vị trí dễ quan sát.13- Tổng kết các vấn đề đã được tìm hiểu thông qua các sản phẩm đó: Mụctiêu, yêu cầu cần đạt về phẩm chất, năng lực chung và năng lực Tin học.- [Sử dụng menti.com nếu có thể] Cho học viên viết các câu hỏi/ thắc mắccủa mình sau khi tìm hiểu các vấn đề đã được nêu ra. Lựa chọn để giảiđáp một vài câu hỏi hoặc gợi mở những câu hỏi đó sẽ được tìm hiểu trongnội dung của các buổi tập huấn tiếp theo.2.4.Dự kiến sản phẩm hoạt động và định hướng đánh giá quá trìnhSản phẩm hoạt động- Bản trình bày của các nhóm về mục tiêu cụ thể của chương trình môn Tinhọc.- Poster [khuyến khích dạng Infographic] về sự đóng góp của môn họctrong việc bồi dưỡng phẩm chất, hình thành và phát triển năng lực chungcho học sinh.- Bảng kiểm các biểu hiện của năng lực ở mỗi cấp học có dạng:Năng lựcthành phầnCấp họcTiểu họcTHCSTHPTĐịnhhƣớngTHƢDĐịnhhƣớngKHMTNLa:………… Các biểu hiện Cácbiểu Cácbiểu Các biểucủa năng lực hiệncủa hiệncủa hiệncủaanăng lực anăng lực anăng lực aNLb:………… Các biểu hiện Cácbiểu Cácbiểu Các biểucủa năng lực hiệncủa hiệncủa hiệncủabnăng lực bnăng lực bnăng lực b……………..……………... ………….………….………….Đánh giá quá trình- Đánh giá các sản phẩm hoạt động của học viên- Đánh giá dựa trên quan sát quá trình hoạt động của học viên- Bài kiểm tra ngắn dựa theo một trong các câu hỏi định hướng đã nêu ởtrên.143.Nội dung 3: Nội dung giáo dục môn Tin học trong Chƣơng trình giáodục phổ thông 20183.1. Mục tiêuSau khi hoàn thành Nội dung 3, học viên: Lý giải được sự cần thiết phải hiểu rõ những yêu cầu cần đạt nêu trongchương trình môn học [cả ở mức khái quát và cả ở mức chi tiết tương ứngvới từng chủ đề nội dung]. Phân tích được yêu cầu cần đạt ở một số chủ đề nội dung mới hoặc chủ đềnội dung có cách tiếp cận mới. Phân tích được những điểm mới trong chương trình môn Tin học 2018 sovới chương trình hiện hành.3.2. Nguồn tài liệu, học liệu Mục V của Tài liệu THCT [2019]. Chương trình môn Tin học 2018 Tài liệu hỏi đáp, INFOGRAPHIC và VIDEO về Chương trình môn Tinhọc.3.3. Tiến trình tổ chức hoạt độngHoạt độngThời gianKhởi động10 phútHoạt động 1: Tìm hiểu yêu cầu cần đạt tương ứng với chủ đềnội dung40 phútHoạt động 2: Phân tích yêu cầu cần đạt trong cùng một chủ đềtăng trưởng dần theo các lớp40 phútHoạt động 3: Tìm hiểu sự phân hóa và các cụm chuyên đề theohai định hướng khác nhau [ICT, CS]50 phútTổng kết10 phútKhởi động [10 phút]Mục tiêu của hoạt động HV nhận thức về tầm quan trọng của việc hiểu yêu cầu cần đạt.15Sản phẩm của hoạt động Bảng sắp xếp mức độ và biểu hiện về nhận thứcTiến trình hoạt động Chia thành các nhóm 3-4 học viên. Phát phiếu học tập 1 cho mỗi nhóm. Hướng dẫn các nhóm thực hiện. Mỗi nhóm thực hiện việc sắp xếp trong 5 phút. Báo cáo viên đi quan sáttoàn bộ lớp học. 2 nhóm liền kề chia sẻ và thảo luận kết quả trong 2 phút. Báo cáo viên giải thích và dẫn dắt vào chủ đề [Giải thích tầm quan trọngviệc hiểu Yêu cầu cần đạt].Hoạt động 1: Tìm hiểu Yêu cầu cần đạt tương ứng với chủ đề nội dung [40phút]Mục tiêu của hoạt động Toàn bộ học viên hiểu và trình bày được một cách nhất quán yêu cầu cầnđạt đối với một vài nội dung mới và khó.Sản phẩm của hoạt động Bản slides trình bày phân tích một số yêu cầu cần đạtTiến trình hoạt động Chia thành các nhóm 3-4 học viên Phân công mỗi nhóm tìm hiểu yêu cầu cần đạt ở một vài chủ đề nhỏ của 1trong 2 chủ đề Ứng dụng tin học Giải quyết vấn đề với sự trợ giúp của máy tính Mỗi nhóm phải phân tích làm rõ mức độ yêu cầu cần đạt. Với mỗi yêucầu cần đạt hãy phân tích: Yêu cầu cần đạt thuộc mức nào trong các mức: Biết, Hiểu, Vận dụng Lấy ví dụ minh họa yêu cầu cao trên mức và yêu cầu thấp dưới mứcquy định của chương trình. Chọn 2 nhóm đại diện cho mỗi mạch kiến thức trình bày; các nhóm khácđóng góp ý kiến; Báo cáo viên nhận xét và giải thích.Hoạt động 2: Phân tích mức độ yêu cầu cần đạt trong cùng chủ đề tăngtrưởng theo các lớp [40 phút]Mục tiêu hoạt động Học viên phân tích được mức độ các yêu cầu cần đạt trong cùng chủ đềtăng trưởng dần.16Sản phẩm của hoạt động Poster phân tích yêu cầu cần đạt của một chủ đề tăng trưởng dần [theolớp/cấp học]Tiến trình hoạt động Chia thành các nhóm 3-4 học viên Mỗi nhóm chọn 01 chủ đề [lớn hoặc nhỏ nhưng xuyên qua ít nhất 2 lớpthuộc cấp học khác nhau]. Mỗi nhóm phân tích mức độ yêu cầu cần đạt của chủ đề đã chọn để thấyđược sự tăng trưởng của yêu cầu cần đạt. Thảo luận và sử dụng Mindmaphoặc sơ đồ tiến trình để sắp xếp lại các ý tưởng phân tích, soạn dưới dạngPoster. Các nhóm dán Poster lên xung quanh lớp. Mỗi nhóm cử 1-2 thành viênđứng cạnh Poster để giải đáp các thắc mắc, các thành viên còn lại đi quanhlớp để tìm hiểu kết quả của các nhóm khác, tổng hợp các vấn đề còn chưarõ. Trong 10 phút, Báo cáo viên nhận xét về kết quả tìm hiểu và trả lời cácvấn đề còn chưa rõ của học viên.Hoạt động 3: Tìm hiểu sự phân hóa và các chuyên đề theo hai định hướng[ICT, CS] [50 phút]Mục tiêu hoạt động HV diễn giải được sự phân hóa thành hai định hướng ICT và CS ở cấpTHPT, so sánh được mục tiêu của hai định hướng này. HV phân tích được mức độ yêu cầu cần đạt đối với chuyên đề ICT, CS.Sản phẩm của hoạt động Bản slides trình bày sự phân hoá ở THPT và sự khác nhau về mục tiêu củacác cụm chuyên đề thuộc hai định hướng ICT và CSTiến trình hoạt động Phân học viên vào các nhóm Phân mỗi nhóm một trong các nội dung: sự phân hoá theo hai định hướngở cấp THPT, các cụm chuyên đề theo mỗi định hướng. Ít nhất mỗi nộidung có 2 nhóm thực hiện. Mỗi nhóm thảo luận và phân tích các vấn đề theo những định hướng sauđây: Phân hoá: Sự phân hoá thể hiện trong tổ chức nội dung ra sao?17 Dựa vào đâu để thấy được mục tiêu của hai định hướng ICT vàCS có những điểm khác nhau? Cấp Tiểu học và THCS đã có sự chuẩn bị gì cho sự phân hoá ởTHPT hay chưa? Cần chuẩn bị gì cho sự phân hoá và định hướng nghề nghiệp ởtrên THPT. Các cụm chuyên đề theo mỗi định hướng: Mục tiêu của cụm chuyên đề ở hai định hướng ICT và CS khácnhau ra sao? Các nhóm cùng nội dung gộp thành một nhóm lớn, thảo luận chia sẻ kếtquả phân tích và chuẩn bị bài trình bày trên các Slides Đại diện 3 nhóm trình bày. Báo cáo viên nhận xét và góp ý các kết quả đạtđược.Tổng kết [10 phút]Mục tiêu của hoạt động Tổng kết và nhấn mạnh những điểm cần chú ý Hướng dẫn tiếp tục nghiên cứu và đề dẫn tới chủ đề tiếp theoTiến trình Báo cáo viên chốt lại các điểm cốt lõi về nội dung chương trình Tin học2018 Hướng dẫn học viên tiếp tục phát triển tìm hiểu nghiên cứu trong nhữngnội dung khác; gợi ý một số câu hỏi [Một số điểm mới khác trong chươngtrình, những nội dung nào là mới; hoặc nội dung cũ nhưng yêu cầu cần đạtmới; …..]. Báo cáo viên hướng dẫn học viên tìm hiểu thêm qua tài liệuHỏi đáp, INFOGRAPHIC và VIDEO. Nối kết tới chủ đề tiếp theo [Phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá]3.4. Dự kiến sản phẩm hoạt động và định hướng đánh giá quá trìnhSản phẩm hoạt động: Bảng sắp xếp các từ theo thứ tự chỉ mức độ và biểu hiện về nhận thức[tăng dần] Bản slides phân tích một số yêu cầu cần đạt Poster phân tích yêu cầu cần đạt của một chủ đề tăng trưởng dần [theolớp/cấp học] Bản slides trình bày sự phân hoá ở THPT và sự khác nhau về mục tiêu của18các cụm chuyên đề thuộc hai định hướng ICT và CSĐịnh hƣớng đánh giá: Đưa ra bộ Rubric đánh giá 3 sản phẩm [2 slides, 1 Poster] đạt được củahọc viên, hoặc một bài kiểm tra ngắn cuối buổi về các kiến thức nắm đượccủa học viên.4.Nội dung 4: Thực hiện dạy học hình thành và phát triển năng lực theomôn học4.1. Mục tiêuSau khi hoàn thành Nội dung 4, học viên:– Trình bày được định hướng về phương pháp dạy học và hình thức tổ chứcdạy học môn Tin học nhằm phát triển năng lực cho học sinh, minh họađược bằng những ví dụ cụ thể.– Trình bày được định hướng về phương pháp kiểm tra đánh giá môn Tinhọc theo tiếp cận phát triển năng lực, minh họa được bằng những ví dụ cụthể.– Vận dụng được những kết quả đã thu nhận được từ tập huấn để phác thảođược một vài bài soạn/giáo án và công cụ cụ đánh giá phù hợp với chươngtrình mới.– Nêu được cách thích ứng với điều kiện cụ thể của địa phương/ trườngtrong việc sử dụng phần mềm và các phương tiện dạy học Tin học.4.2. Nguồn tài liệu, học liệu Mục VI của Tài liệu THCT [2019]. Chương trình môn Tin học, tài liệu hỏi đáp, INFOGRAPHIC và VIDEOvề Chương trình môn Tin học.4.3. Tiến trình tổ chức hoạt độngHoạt độngThời gianKhởi động25 phútHoạt động 1: Tìm hiểu định hướng phương pháp và hình thứctổ chức dạy học trong CT môn Tin học45 phútHoạt động 2: Tìm hiểu định hướng đánh giá trong giáo dục tinhọc30 phút19Hoạt động 3: Thực hành xây dựng công cụ đánh giá30 phútHoạt động 4: Định hướng thiết bị và phần mềm dạy học tin họcở các cấp học tiểu học, THCS và THPT20 phútTổng kết10 phútKhởi động [25 phút]Mục tiêu của hoạt động Học viên đánh giá, phân tích, và góp ý chỉnh sửa được một giáo án đã cósao cho giáo án thể hiện rõ sự vận dụng phương pháp và hình thức tổ chứcdạy học phù hợp với tiếp cận phát triển năng lực của CT.Sản phẩm của hoạt động Kết quả đánh giá, phân tích, chỉnh sửa giáo án đã có sao cho giáo án thểhiện được việc vận dụng phương pháp, kĩ thuật dạy học và hình thức tổchức dạy học phù hợp với bài học của các cấp học cụ thểTiến trình hoạt động Chia thành các nhóm 3-4 học viên Tổ chức cho các nhóm nghiên cứu 03 bài soạn [Làm quen với Scratch Tiểu học; Giới thiệu về mạng máy tính - THCS; Thực hành làm việc vớitệp văn bản - THPT] trong tài liệu THCT [2019] và trao đổi, thảo luận đểtrả lời vào bảng kiểm dưới đây:STTBài soạn 1Tiêu chí đánh giáY/N1.Thông tin về bài học [thời lượng,vị trí, mục tiêu, yêu cầu cần đạt]được nêu rõ ràng2.Thể hiện được sự vận dụngPPDH hoặc kĩ thuật dạy học phùhợp với nội dung bài học3.Thể hiện được sự vận dụngPPDH hoặc kĩ thuật dạy học phùhợp với cấp học4.Thể hiện được hình thức tổ chức20ĐiểmBài soạn 2Y/NĐiểmBài soạn 3Y/NĐiểmdạy học phù hợp với nội dungbài học và cấp học5.Bài học được tổ chức thành cáchoạt động học hoặc tổ chứcthành các bước/pha thực hiệnnhiệm vụ học tập6.Hoạt động học [nếu có] hướngđến ít nhất một mục tiêu sư phạm[ví dụ như: Gợi nhu cầu nhậnthức, nhận dạng và thể hiện, rènluyện và phát triển tư duy chung,rèn luyện và phát triển tư duyđặc thù, bồi dưỡng và phát triểnnăng lực,…]7.Mỗi hoạt động học [nếu có] đềuđược xác định rõ ít nhất 03 yếutố cơ bản sau: Mục tiêu của hoạtđộng; Sản phẩm của hoạt động;và Cách tổ chức dạy họcHoạt động 1: Tìm hiểu định hướng phương pháp và hình thức tổ chức dạyhọc trong CT môn Tin học [45 phút]Mục tiêu của hoạt động Căn cứ vào định hướng về Phương pháp dạy học nêu trong CT môn Tinhọc, học viên lựa chọn được phương pháp dạy học và hình thức tổ chứcdạy học phù hợp với một vài chủ đề của chương trình môn Tin học. Học viên phác thảo được ý tưởng vận dụng phương pháp, kĩ thuật và cáchình thức tổ chức dạy học phù hợp với chủ đề của mình chọn của chươngtrình môn Tin học [theo một cấp học nào đó].Sản phẩm của hoạt động Bản trình bày của học viên về các phương pháp dạy học và hình thức tổchức dạy học phù hợp với một vài chủ đề của chương trình môn Tin học Phác thảo của học viên ý tưởng vận dụng phương pháp, kĩ thuật và cáchình thức tổ chức dạy học phù hợp với chủ đề của mình chọn của chươngtrình môn Tin học theo từng cấp học.Tiến trình hoạt động21 Chia thành các nhóm 3-4 học viên Nêu yêu cầu hoạt động: Các thầy cô hãy nghiên cứu 2 tài liệu chính CTTH[2018] và THCT [2019] để đề xuất phương pháp và hình thức chức dạyhọc cho các chủ đề của chương trình môn Tin học. Tổ chức cho học viên trao đổi, thảo luận để đưa ra các phương pháp vàhình thức tổ chức dạy học cho một số nội dung thuộc một trong các chủ đềsau đây của chương trình môn Tin học Chủ đề A: Máy tính và xã hội tri thức; Chủ đề B: Mạng máy tính và Internet; Chủ đề C: Tổ chức, lưu trữ, tìm kiếm và trao đổi thông tin; Chủ đề D: Đạo đức, pháp luật và văn hóa trong môi trường số; Chủ đề E: Ứng dụng tin học; Chủ đề F: Giải quyết vấn đề với sự trợ giúp của máy tính; Chủ đề G: Hướng nghiệp với tin học. Hướng dẫn hoạt động tự nghiên cứu ở nhà: Các nhóm [theo phân công cụthể] hãy soạn 03 giáo án tương ứng với cấp tiểu học, THCS, THPT trongđó thể hiện rõ sự vận dụng phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phùhợp với nội dung bài học và cấp học.Hoạt động 2: Tìm hiểu định hướng đánh giá trong giáo dục Tin học [30phút]Mục tiêu hoạt động Học viên hiểu định hướng đánh giá trong giáo dục Tin học đã được nêutrong chương trình môn học.Sản phẩm của hoạt động Bảng kiểm của học viên về cách đánh giá theo các phương diện khác nhautrong giáo dục Tin học với các ví dụ và giải thích cần thiếtTiến trình hoạt động Nêu yêu cầu 1: Các thầy cô hãy nghiên cứu 2 tài liệu chính CTTH [2018]và THCT [2019] để chỉ ra các căn cứ và nội dung đánh giá trong chươngtrình giáo dục phổ thông môn Tin học. Cùng học viên thảo luận và lần lượt trả lời các “câu hỏi nội dung” theobảng sau đây [các ý trả lời và từ khóa do học viên trình bày]Lựa chọn những phương pháp và các hình thức dạy học phù hợp với cácchủ đề của chương trình môn Tin học22Câu hỏi nội dungCác ý trả lời và từ khóaVD: Căn cứ đánh giá là các yêu cầucần đạt về phẩm chất và năng lựcđược quy định trong chương trìnhtổng thể và chương trình môn học,hoạt động giáo dục.1] Căn cứ để đánh giá năng lực vàphẩm chất trong giáo dục Tin học làgì?2] Nội dung về năng lực và phẩm chấttrong đánh giá của giáo dục Tin học làgì?3] Những nguyên tắc nào cần thực hiệnkhi thực hiện đánh giá năng lực vàphẩm chất trong giáo dục Tin học?3] Căn cứ vào mục tiêu của mỗi mạchkiến thức, nêu điểm cần chú trọng đánhgiá ở mỗi mạch kiến thức CS, ICT,DL? Nêu yêu cầu 2: Các thầy cô hãy nghiên cứu 2 tài liệu chính CTTH [2018]và THCT [2019] để cho biết cách đánh giá trong giáo dục Tin học. Định hướng học viên nghiên cứu và thảo luận với câu hỏi sau: Các thầy/côhãy tìm hiểu xem cách đánh giá trong giáo dục Tin học được xem xét dựatrên các phương diện nào và cho ví dụ minh họa? Mỗi lần đánh giá chỉtính đến một phương diện nào đó hay kết hợp một số phương diện vớinhau? Hướng dẫn hoạt động tự nghiên cứu ở nhà: Các thầy cô hãy tự nghiên cứuthêm để điền vào bảng kiểm hướng dẫn cách đánh giá sau đây và trả lờicác câu hỏi định hướng đánh giá cho bên dưới:1] Bảng kiểm 1: Hãy đánh dấu vào các cột năng lực thích hợp trongbảng sau đây để cho biết năng lực đó có nhiều cơ hội hình thành vàphát triển cho HS thông qua các chủ đề nội dung phù hợp. Hãy cho vídụ và giải thích tại sao?Chủ đề nội dungNLaChủ đề A: Máy tính và xã hội trithức23NLbNLcNLdNLeChủ đề B: Mạng máy tính vàInternetChủ đề C:Tổ chức lưu trữ, tìmkiếm và trao đổi thông tinChủ đề D: Đạo đức, pháp luật vàvăn hóa trong môi trường sốChủ đề E: Ứng dụng Tin họcChủ đề F: Giải quyết vấn đề vớisự trợ giúp của máy tínhChủ đề G: Hướng nghiệp với Tinhọc2] Hãy giải thích vì sao có thể đánh giá năng lực Tin học qua sản phẩm,nêu ví dụ minh họa.3] “Tư duy sáng tạo thể hiện qua những ý tưởng mới so với những mẫugiải quyết vấn đề hoặc mẫu sản phẩm đã có”. Hãy cho ví dụ và giảithích về việc đánh giá tư duy sáng tạo của HS ở các cấp học Tiểu học,THCS và THPT thông qua một chủ đề nội dung cụ thể.Hoạt động 3: Thực hành xây dựng công cụ đánh giá [30 phút]Mục tiêu hoạt động Học viên hiểu được qui trình xây dựng công cụ kiểm tra đánh giá, phântích được công cụ đánh giá minh họa trong tài liệu THCT [2019] Học viên đề xuất được một công cụ đánh giá theo định hướng chươngtrình đã nêu, viết được hướng dẫn đánh giá và viết được phần phân tíchđề.Sản phẩm của hoạt động Trình bày của học viên nhằm phân tích các đề minh họa. Công cụ đánh giá do học viên đề xuất cùng với hướng dẫn đánh giá và cácphân tích.Tiến trình hoạt động Nêu yêu cầu 1: Bước đầu tiên của qui trình ra đề kiểm tra theo truyềnthống là phải tạo ma trận đề. Trong đánh giá năng lực, ma trận đề đượcxây dựng như thế nào? Các bước tiếp theo của qui trình ra đề là gì?24 Tổ chức cho học viên chia sẻ câu trả lời; Cùng học viên thống nhất một sốđiểm như sau: Trong đánh giá năng lực, ma trận đề được xây dựng bám sát vào yêucầu cần đạt được mô tả trong chương trình môn Tin học, do đó ma trậnđề phản ánh những thang đo về năng lực của HS cần đánh giá. Tùytheo mục đích cụ thể, có thể dùng thang đo Bloom nhưng chú trọngmức Vận dụng, hoặc thang đo Solo nhưng chú trọng 3 mức cuối cùngthể hiện khả năng kết nối các kiến thức để giải quyết vấn đề của HS. Qui trình ra đề gồm ít nhất hai việc [bước] sau: Xây dựng ma trận đềvà Ra đề theo ma trận. Ngoài ra còn một số việc như: Hướng dẫnchấm; Phân tích đề hoặc làm giàu thêm câu hỏi theo ma trận đề để cóthể tạo được các đề đánh giá khác nhau nhưng có cùng mục tiêu đánhgiá. Nêu yêu cầu 2: Các nhóm hãy trình bày kết quả tìm hiểu của mình về:cách ra đề [cách đặt câu hỏi, thời gian làm bài, sự phù hợp về nội dung đốivới cấp học], cách hướng dẫn đánh giá, và phân tích đề. Giới thiệu nội dung cần nghiên cứu trong tài liệu THCT [2019]; Chia cácnhóm học viên thành 3 loại nhóm: Nhóm tiểu học [nhóm nghiên cứu đềtiểu học], nhóm THCS [nhóm nghiên cứu đề THCS], nhóm THPT [nhómnghiên cứu đề THPT] Tổ chức cho các nhóm trao đổi, thảo luận: Nhận xét, bổ sung ý kiến, vàđặt câu hỏi. Hướng dẫn hoạt động tự nghiên cứu ở nhà: Hãy xây dựng công cụ đánhgiá với 3 nội dung: Đề bài, hướng dẫn đánh giá và phân tích công cụ đánhgiáHoạt động 4: Định hướng thiết bị và phần mềm dạy học tin học ở các cấp họctiểu học, THCS và THPT [20 phút]Mục tiêu hoạt động Học viên biết được nhà trường cần trang bị những thiết bị và phần mềmdạy học nào để phục vụ cho việc dạy học môn Tin học ở ở tiểu học, THCSvà THPT Học viên có khả năng thích ứng, chủ động trong việc chuẩn bị các thiết bịvà phần mềm dạy học nhằm đáp ứng mục tiêu dạy học Tin học.Sản phẩm của hoạt động Trình bày của học viên về thiết bị và phần mềm dạy học của trường mình,chia sẻ những thông tin liên quan như: khó khăn, thuận lợi, mức độ hài25