Nguyên nhân hậu quả giải pháp của ô nhiễm nước
|
Ô nhiễm môi trường nước đang có khuynh hướng gia tăng mạnh đang là vấn đề đáng được báo động ở Việt Nam nói riêng và trên toàn thế giới nói chung. Nguồn nước sạch sử dụng trong sinh hoạt của con người ngày một cạn kiệt Show
Mục lục
Ô nhiễm môi trường nước là gì?Ô nhiễm môi trường nước có tên gọi bằng tiếng Anh là Water Pollution, sử dụng để chỉ ra hiện tượng nguồn nước (bao gồm cả nước mặt và nước ngầm) bị nhiễm bẩn, thành phần thay đổi chất lượng theo chiều hướng xấu, trong nước có những chất độc hại tác động nghiêm trọng đến tới sống, sức khỏe con người và hệ sinh vật. Thể hiện ô nhiễm môi trường nước thường thấy nhất là trong nước có màu lạ (màu vàng, màu đen, màu nâu đỏ,…), mùi lạ (mùi hôi tanh, thối, mùi thum thủm,…) và xuất hiện váng, nổi bọt khí, có rất nhiều sinh vật sống trong nước bị chết. Thực trạng ô nhiễm môi trường nước nước hiện nayHiện nay các lĩnh vực công nghệ, công nghiệp ngày càng phát triển nhằm đáp ứng và nâng cao chất lượng đời sống của con người. Nhưng đi chung theo đó cũng chính là các hệ lụy có thể hủy hoại không gian sống của con người và những sinh vật, thực vật trên địa cầu. Lạm dụng nguồn nước đã làm cho tình trạng ô nhiễm môi trường nước ở mức đáng báo động. Châu Á chính là châu lục có mức độ ô nhiễm cao nhất trên toàn cầu, tình trạng những chất độc trong nước ở đây cao gấp 3 lần so với chỉ số trung bình trên toàn cầu. Tại Bangladesh khoảng 1,2 triệu dân phải dùng nguồn nước ô nhiễm khi chỉ có 15% là nước sạch đạt chuẩn. Đáng chú ý đây chỉ là các con số thống kê về thực trạng ô nhiễm nước trên thế giới với nguồn nước bề mặt, còn các nguồn nước ngầm đang bị ô nhiễm cũng chính là vấn đề nan giải của tất cả các nước trên thế giới. Theo số liệu thống kê ô nhiễm nguồn nước của UNEP thì 60% nguồn nước trên các dòng sông của 3 châu lục Á-Phi-Âu đều bị ô nhiễm. Theo Unicef thì 5 đất nước có nguồn nước ô nhiễm nặng nhất là: Indonesia, Thái Lan, Philippines, Trung Quốc và Việt Nam. 200 triệu dân của Indonesia đang thiếu nước sạch trầm trọng, trong khi đó chính phủ nước này chưa có giải pháp cụ thể nào để khắc phục hậu quả trên thì ý thức người dân ở đây vẫn chưa thể cải thiện khiến cho nguồn nước tại quốc gia này ngày càng ô nhiễm trầm trọng. Chương trình “Sông sắt” của chính phủ nhằm phân tích chất lượng nguồn nước thải của những công ty, doanh nghiệp dù rằng đã cải thiện phần nào tính trạng ô nhiễm môi trường nước nhưng vẫn chưa đủ để ngăn chặn hiện trạng ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng này. Tại Việt Nam có khoảng 17 triệu dân chưa thể tiếp cận với nước sạch (báo cáo mới nhất của viện Y học lao động và Vệ sinh môi trường). Họ phải dùng nguồn nước ô nhiễm từ nước mưa, nước giếng khoan, và nước máy lọc chưa đảm bảo an toàn. Tại Hà Nội có hơn 1.000m3 rác thải và khoảng 400.000m3 nước thải thải ra môi trường mỗi ngày nhưng chỉ có khoảng 10% trong số ấy được xử lý. Lượng nước thải của Thủ đô đổ hết ra những sông ngòi, kênh rạch như: Sông Tô Lịch, sông Nhuệ, sông Đà, hồ Linh Đàm,… Đáng chú ý nhất là con sông Tô Lịch từng được xem là “Long Mạch của Thủ đô” thì nay trạng thái ô nhiễm đã rất cao. Nước bốc mùi hôi thối khiến người dân, du khách chẳng thể “thở nổi” khi đi ngang qua đây. Tại cụm khu công nghiệp Thanh Lương Hồ Chí Minh ước lượng mỗi ngày có khoảng 5.000m3 nước thải ô nhiễm từ những nhà máy giấy, bột giặt, nhuộm…. Tại những khu vực kênh quanh các quận 8,11,6,.. đang bị ô nhiễm nặng. Đặc biệt nhất là kênh Tàu Hủ khi đây là nơi tập kết lượng nước, rác thải tại các quận đổ về. Đa số hộ dân sống tại đây phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm nguồn nước nặng và mùi hôi thối từ kênh Tàu Hủ bốc lên mỗi ngày. Tác động tới đời sống, sức khỏe của các hộ dân sống quanh đây. Theo Bộ Y tế, Bộ nông nghiệp và Phát triển nông thôn thì trung bình mỗi năm có đến 9000 người chết do sử dụng nguồn nước bẩn và có hơn 100.000 người mắc ung thư. Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước là gì?Ô nhiễm nước do quá trình tăng dân sốSự bùng nổ dân số phát triển thành nguyên nhân ô nhiễm môi trường nước. Lúc con người càng ngày càng rộng rãi trên Trái Đất dân số tăng vọt kéo theo rất nhiều hệ lụy liên hệ tới nhu cầu ăn uống, sinh hoạt, chuyển động, vun đắp, sản xuất nông nghiệp, công nghiệp. Tất cả các hoạt động trong đời sống đều chẳng thể thiếu yếu tố nước. Cho nên, con người với một loạt các hoạt động phát triển có tác động rất lớn tới môi trường tự nhiên nói chung, môi trường nước nhắc riêng Ô nhiễm nước từ các rác thải sinh hoạtHiện tại, những phương tiện thông tin đại chúng đề cập ngày càng nhiều tới vấn đề rác thải nhựa trong sinh hoạt. Vấn nạn này đã, đang là tác nhân gây ô nhiễm nguồn nước rất nghiêm trọng. Vậy rác thải nhựa là do đâu? Nguyên nhân ô nhiễm nước do chính lối sống sinh hoạt, thói quen sử dụng quá nhiều đồ nhựa của con người. Nhận thức được việc rác thải nhựa đang là mối đe dọa của toàn nhân loại, những năm trở gần đây, nhiều người đã có ý thức hơn trong việc sử dụng đồ nhựa. Xu hướng về sống xanh và bảo vệ môi trường năm 2021 cũng như việc giữ gìn sức khỏe của công đồng đã được đề cao hơn bao giờ hết. Ô nhiễm nước từ rác thải y tếỞ Việt Nam, những con số thống kê hiện nay cho thấy nhiều bệnh viện và cơ sở y tế trên cả nước đều chưa có được hệ thống xử lý nguồn nước thải đạt chuẩn. Bạn hãy hình dung rằng: Với lượng bệnh nhân rất lớn được tiếp nhận tại các bệnh viện cùng các giải pháp xử lý khám chữa bệnh và dịch vụ y tế. Nếu những cơ sở này không có phương hướng rác thải dụng cụ, thiết bị y tế đúng cách thì quả là mối nguy với môi trường. Ô nhiễm nước do các điều kiện của tự nhiênLũ lụt, gió bão, tuyết tan, hạn hán,… là các nguyên nhân ô nhiễm nước nghiêm trọng đến nguồn nước trên toàn cầu. Chắc hẳn điều này ai cũng đều cảm nhận được. Cùng với những tác nhân gây ô nhiễm nước này thì hiện tượng động thực vật chết cũng tác động rất lớn đến nguồn nước trong tự nhiên. Cụ thể như: Ao, hồ, sông, suối, nguồn nước ngầm, nước mưa và cả nước biển nữa cũng đều bị tác động. Ô nhiễm nước trong quá trình sản xuất nông nghiệpKhởi nguồn dẫn đến ô nhiễm môi trường trước hết nguyên nhân ô nhiễm môi trường nước bắt nguồn từ các hoạt động sản xuất nông nghiệp như trồng trọt, chăn nuôi. Theo đấy, những loại thức ăn thừa chưa qua xử lý, phân và nước tiểu của vật nuôi xả trực tiếp ra ngoài chính là các tác nhân dễ dàng nhận thấy nhất. Không những thế, trong quá trình sản xuất nông nghiệp, việc người dân sử dụng các hóa chất bảo vệ cây trái, thuốc trừ sâu, diệt cỏ,… vượt quá liều lượng cho phép cũng chính là những yếu tố gây ô nhiễm môi trường nước mặt và nước ngầm do hóa chất bị tồn dư. Thậm chí, một số người nông dân còn sử dụng những loại hóa chất bị cấm như thuốc trừ sâu Monitor, Ethiodol,… điều này không những dẫn đến ô nhiễm nguồn nước mà còn vô cùng độc hại cho người sử dụng, nhất là khi không sử dụng trang bị dụng cụ bảo hộ lao động. Bên cạnh đó, việc cất giữ, bảo quản thuốc không đúng cách, bày ở khắp nơi trong nhà cũng làm cho nguồn nước sinh hoạt bị nhiễm độc hoặc việc vứt những vỏ chai đựng hóa chất bảo vệ thực vật sau khi sử dụng xuống bờ ruộng, kênh rạch cũng là nguyên nhân gây ô nhiễm. Ô nhiễm nước trong quá trình sản xuất công nghiệpNguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước là nước thải và rác thải từ trong hoạt động sản xuất công nghiệp phần lớn đều được xả trực tiếp ra ao, hồ, sông suối mà chưa được qua xử lý. Vì thế, đây cũng chính là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm nước điển hình nhất. Trong nước thải công nghiệp có phần lớn các anion gây ô nhiễm nguồn nước là Cl-, SO42-, PO43, Na+, K+ và rất nhiều các hợp chất kim loại nặng mang độc tính cao như Hg, Pb, Cd, As, Sb, Cr, F… chúng hòa tan trong nước, khiến nguồn nước bị thay đổi tính chất theo chiều hướng có hại. Ô nhiễm môi trường nước nguyên nhân ở khía cạnh công nghiệp còn do sự ý thức trách nhiệm bảo vệ môi trường của các chủ đầu tư doanh nghiệp, một số cơ quan, tổ chức và cộng động dân cư còn khá hạn chế, chỉ chú trọng vào lợi ích kinh tế và xem nhẹ vấn đề bảo vệ môi trường xung quanh, do đó tình trạng nước nhiễm bẩn là điều đương nhiên.  >>> Có thể bạn quan tâm: Các loại hóa chất xử lý nước thải công nghiệp phổ biến Ô nhiễm nước do quá trình đô thị hóaTrong 7 nguyên nhân ô nhiễm nước được đề cập trong bài viết, không thể không nhắc đến yếu tố đô thị hóa. Đô thị hóa là quá trình cần thiết của sự phát triển xã hội. Bất cứ đất nước nào trên con đường phát triển cũng phải trải qua và sống chung với điều này. Đất đai quy hoạch thành chung cư, tòa nhà cao ốc, cây cối bị san bằng để xây nhà, xây đường, cầu vượt. Quá trình đô thị hóa nhanh chóng đã tháo gỡ đi bộ mặt của tự nhiên và thay thế đó là sự sầm uất, biểu hiện của cuộc sống hiện đại, của kinh tế phát triển. Đô thị hóa là cần thiết nhưng ý thức của những người sống trong đô thị cũng cần văn minh như chính những gì mà họ tạo dựng. Việc tiêu thụ nhiều, xả rác bừa bãi và không có ý thức bảo vệ môi trường sẽ dần hủy hoại cuộc sống của chính bản thân họ. Ô nhiễm nguồn nước không còn là vấn đề mới nhưng cũng chưa giờ cũ. Chúng ta vừa trải qua năm đầu tiên của thập niên mới 2020 với các biến động khôn lường từ dịch bệnh, thiên tai. Những điều mà tự nhiên ban trả lại con người không phải trùng hợp mà chính hệ quả không thể tránh khỏi của việc khai thác, tiêu thụ quá mức mà không biết gây dựng. Ý thức và trách nhiệm bảo vệ môi trường nói chung, bảo vệ nguồn nước nói riêng là điều cần thiết và duy nhất để con người cải thiện chất lượng cuộc sống. Hậu quả của ô nhiễm môi trường nước mang lạiHậu quả ô nhiễm nguồn nước tác động rất lớn đến hệ sinh thái trên Trái Đất và cả cuộc sống của con người.
Có rất nhiều loài thực vật và động vật phụ thuộc vào nước để tồn tại, những nguồn nước bị ô nhiễm thì chúng sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất. Ví dụ, vụ tràn dầu ở Deep Horizon năm 2010 đã tác xấu trực tiếp đến hơn 82.000 loài chim, 6.000 loài rùa, 25.900 loài động vật có vú ở biển và một số lượng không xác định các loài cá và động vật không xương sống. Trong khi, những dạng ô nhiễm khác có thể phá hủy các hệ sinh thái và gây tác động lớn đến sự cân bằng môi trường sống dưới nước, nhiều sinh vật sẽ bị xóa sổ hoàn toàn.
Hậu quả ô nhiễm nguồn nước uống bị ô nhiễm tác động vô cùng lớn đối với cuộc sống con người và nhu cầu sử dụng nước trên toàn thế giới. Trên thực tế, bất chấp các tiến bộ trong việc giám sát chất lượng nước trong các mạng lưới nước uống, ngay cả các đất nước giàu có cũng có thể gặp phải tình trạng nước uống kém vệ sinh. Ví dụ: Vào năm 2014, một thị trấn Flint ở Michigan, Hoa Kỳ, đã chứng kiến mức độ nguy hiểm của chì xâm nhập vào nguồn cung cấp nước, có nghĩa là hơn 100.000 người đã bị phơi nhiễm và ít nhất 12 người thiệt mạng.
Khi nguồn nước bị ô nhiễm những nhựa nhỏ, hóa chất, kim loại nặng có thể bám vào sinh vật biển rồi những loài động vật dưới biển mà con người sử dụng làm thức ăn. Những chất độc đó sẽ đi vào cơ thể người, bám vào da thịt, tế bào trong cơ thể gây hại đến sức khỏe con người.
Nước sạch là nguồn cung thiết yếu trong sự phát triển của nông nghiệp. Nước sử dụng để tưới cây, làm thức ăn cho gia súc, do đó nếu bị ô nhiễm nước sẽ làm hỏng đi giá trị dinh dưỡng của sản lượng do nông dân sản xuất ra hoặc tệ hơn là làm hại đối với con người. Ngay cả khi vấn đề đã được nhận ra trước khi nó có thể gây ra quá nhiều thiệt hại, tình trạng khan hiếm nước diễn ra quá lâu sẽ dẫn đến giảm sản lượng của nông nghiệp, dẫn đến nghèo đói về lương thực
Đến nay, tất cả các hậu quả của ô nhiễm môi trường nước nêu trên đều tập trung vào các tác động đến sức khỏe nhưng chi phí của việc xử lý nước bị ô nhiễm cũng có thể là chi phí tài chính đáng để nhắc đến Ví dụ như đất nước Nhật Bản, vài năm trước những nhà chức trách Nhật Bản đã thông báo rằng họ sắp hết không gian để ngăn chặn nguồn nước bị ô nhiễm do thảm họa nhà máy điện Fukushima. Các chuyên gia đã chỉ ra rằng chính phủ có khả năng phải trả ít nhất 660 tỷ USD để làm sạch hoàn toàn bụi phóng xạ trong nước. Phương pháp giúp khắc phục ô nhiễm môi trường nướcĐể khắc phục được hiện trạng ô nhiễm môi trường nước như hiện nay thì mỗi người chúng ta cần phải có ý thức chung tay góp sức để bảo vệ môi trường sống cũng như cân bằng hệ sinh thái tự nhiên. |
