Phụ nữ sinh con bằng đường nào

Cách rặn đẻ như thế nào đúng là băn khoăn của rất nhiều mẹ bầu chuẩn bị lâm bồn. Người ta thường ví von cơn đau đẻ của phụ nữ với mức độ đau của việc gãy 18 chiếc xương sườn cùng lúc. Dẫu biết như vậy nhưng nếu sản phụ biết thở và rặn đúng cách thì quá trình sinh sẽ không còn là nỗi lo lắng nữa và mẹ sẽ bình an vượt cạn thành công. 

Giai đoạn 1: Giai đoạn mở – Xóa, mở cổ tử cung

Giai đoạn đau hạ thấp tử cung, lúc này mức độ các cơn đau co thắt tử cung ngày càng tăng mạnh và cổ tử cung cũng bắt đầu được giãn ra. Có thể nói rằng đây là giai đoạn kéo dài nhất gây đau đớn, vất vả nhất mà người mẹ nào cũng cần phải trải qua trong quá trình sinh con.

Thời gian của các cơn co thắt cách nhau 1 – 2 phút. Các cơn đau dữ dội sẽ xuất hiện ở các vị trí như vùng bụng, đau lưng dưới, đau tức tầng sinh môn, chân tay run rẩy, nóng lạnh thất thường.

Đây là giai đoạn bắt đầu, thường là giai đoạn dài nhất. Trong giai đoạn này, cổ tử cung sẽ phải mở ra được từ 9 -10 cm. Các cơn đau đẻ thường được ngắt quãng, kéo dài.

Giai đoạn 2: Giai đoạn đẩy bé ra – Sổ thai nhi

Khi cổ tử cung đã được giãn nở đến mức nhất định cùng với sự can thiệp của các bác sĩ chuyên khoa thì thai nhi sẽ được lấy ra ngoài qua âm đạo với những cơn co thắt. Đau mở tử cung báo hiệu sinh nở.

Đối với những mẹ mang thai lần đầu đẻ thường, thời gian rặn đẻ là 1 tiếng đồng hồ còn đối với trường hợp mang thai lần thứ 2 sẽ diễn ra nhanh chóng hơn.

Tuy nhiên ở giai đoạn này vẫn diễn ra các cơn đau co thắt nhưng mức độ đã giảm hơn so với ở giai đoạn 1. Giai đoạn 2 của ca sinh nở bắt đầu khi cổ tử cung đã mở ra hoàn toàn và kết thúc bằng sự kiện mà bà bầu mong đợi từ lâu: Em bé chào đời.

Phụ nữ sinh con bằng đường nào

Giai đoạn mở – Xóa, mở cổ tử cung

Giai đoạn 3: Giai đoạn sau sinh – Sổ nhau thai 

Giai đoạn 3 của một ca sinh nở kéo dài từ lúc em bé ra đời cho đến khi cho ra nhau thai cùng với dây rốn. Giai đoạn này mẹ sẽ đau thúc dồn dập để đẩy em bé ra. Khi em bé đã chào đời thì cổ tử cung vẫn tiếp tục co bóp để nhau thai bong ra khỏi thành tử cung và được đẩy ra từ đường âm đạo.

Lúc này mức độ đau chỉ như các cơn đau bụng ở chu kỳ kinh nguyệt, việc cần làm của các mẹ là cố rặn để đẩy hết nhau thai ra ngoài. Như vậy là hoàn tất quá trình chuyển dạ, vượt cạn an toàn.

Phụ nữ sinh con bằng đường nào

Giai đoạn sau sinh – Sổ nhau thai

Mặc dù thiên chức của phụ nữ là làm mẹ thế nhưng không phải bỗng nhiên họ biết cách đẻ sao cho đúng phương pháp. Việc rặn đẻ đúng cách trong quá trình chuyển dạ sinh con đóng vai trò rất quan trọng, không những làm giảm bớt sự vất vả trong ca sinh cho đội ngũ y bác sĩ đỡ đẻ mà còn giúp quá trình “vượt cạn” diễn ra nhanh chóng. Thai phụ sẽ không phải đối mặt với tình trạng mất sức, tổn thương đường sinh dục hoặc băng huyết sau sinh hay em bé cũng không bị ngạt khi phải ở trong bụng mẹ quá lâu. 

Chính vì vậy, việc được hướng dẫn cách rặn đẻ đúng, kịp thời là rất cần thiết, cần được thực hiện sớm chứ không phải khi thai phụ bắt đầu vào cuộc sinh. Thở và rặn đẻ đúng với chu kỳ cơ gò tử cung sẽ giúp thai phụ giảm được mức độ đau, thai nhi chui ra nhanh hơn cũng như tiết kiệm được sức lực trong quá trình sinh. Vậy nên, tìm hiểu về cách rặn đẻ đối với thai phụ là điều vô cùng cần thiết và quan trọng.

Hướng dẫn cách rặn đẻ và thở đúng cách khi sinh thường

Khi bắt đầu chuyển dạ thì cơn gò tử cung thường ngắn, cơn co này thường gây đau nhẹ. Càng gần đến lúc sinh thì cơn co kéo dài hơn, khi có 3 cơn co trong 10 phút và sản phụ đau bụng dữ dội là thời điểm rặn sinh đã đến.

Quá trình đau đẻ sẽ diễn ra theo chu kỳ của cơn gò tử cung. Chu kỳ của cơn gò tử cung sẽ được thể hiện qua 3 thì, cụ thể là thì co, thì kéo dài và thì nghỉ. Thì co là hiện tượng bụng của mẹ bầu có dấu hiệu căng cứng, cơn đau bắt đầu xuất hiện và tăng dần lên. Thì kéo dài là thì mà cơn đau trong lúc này đạt mức cao nhất. Tiếp đến là cảm giác đau đớn giảm dần và hoàn toàn biết mất. Giai đoạn này được gọi là thì nghỉ trong chu kỳ của cơn gò tử cung.

Vì vậy, để cuộc sinh diễn ra thuận lợi và giúp giảm đau, tránh mất sức cũng như tránhảnh hưởng đến vùng kín thì sản phụ cần biết cách thở và rặn sinh theo thì và các cơn co tử cung.

Cần tập trung vào chu kỳ của từng cơn gò tử cung của mình để thai phụ có thể thở đúng cách

  • Lúc cảm thấy cơn đau, tức là có cơn co bắt đầu xuất hiện, thai phụ nên thở nhanh dần, hít bằng mũi và thở ra bằng miệng. Đến khi cơn đau tăng dần, thai phụ sẽ phải thở nhanh và nông hơn.
  • Khi cơn đau giảm dần thì thai phụ nên thở chậm và sâu hơn, vừa thở vừa thư giãn nhằm lấy lại năng lượng chuẩn bị cho cơn co tử cung tiếp theo.
  • Theo tính chất chu kỳ của cơn co tử cung, sản phụ cần tập trung chú ý vào hơi thở
  • Khi bắt đầu cảm thấy đau, đồng thời cơn co tử cung bắt đầu, có cơn co xuất hiện sản phụ nên tập trung vào hơi thở để tập thở nhanh dần. Hít vào bằng mũi và thở ra bằng đường miệng. Cơn đau càng tăng thì thở càng nông hơn và nhanh hơn, tần suất nhịp thở tăng dần ở thì kéo dài. Cảm thấy đau càng nhiều thì thở càng nhanh hơn. Ở thì thở ra làm sao tạo được tiếng rít gần giống như tiếng huýt sáo nhỏ. Đến khi cảm thấy bớt đau thì thở chậm lại và thở sâu hơn, tần suất nhịp thở giảm dần.
  • Ở thì nghỉ giữa các cơn co tử cung, thai phụ nên thở sâu và nhẹ nhàng bình thường để lấy lại năng lượng đã bị mất đi khi thở nhanh, nông ở thì co và tích trữ năng lượng cho lần thở của cơn đau kế tiếp… Do đó, tốt nhất sản phụ nên thư giãn toàn thân.

Các mẹ cũng có thể tham khảo thêm một số các bài tập sau đây để việc thở khi sinh được dễ dàng hơn.

Bài tập 1: Thở khi rặn đẻ

Thai phụ ngồi trên sàn, hai chân gấp lại thành hình chữ V ngược, hai bàn chân mở rộng đồng thời hai bàn tay luồn qua mặt ngoài đùi và ôm lấy đùi.

Khi được bác sĩ thông báo đã đến lúc và yêu cầu rặn thì thai phụ hãy hít một hơi thật dài, nín thở và ngậm hơi trong mồm, tiếp đó nhẩm chậm trong đầu từ 1 đến 7, đồng thời đưa hơi xuống kênh đẻ.

Bài tập 2: Thở ngắn – nhanh – nông

Khi cổ tử cung đã mở 8 – 10 cm, đầu thai nhi tụt xuống, làm chèn ép vào bàng quang, và trực tràng nên cảm giác đầu tiên của người mẹ là muốn rặn. Cơn đau dồn dập, rất mạnh trung bình khoảng 2-3 phút/cơn, cơn co kéo dài 50 – 55 giây. Khi này, thai phụ càng phải bình tĩnh hơn, thở để tránh rặn non có thể gây phù nề cổ tử cung gây khó khăn cho cuộc đẻ.

Khi cơn co bắt đầu, thai phụ tập trung thở 3 lần bằng hơi thở ngắn, đến hơi thở thứ 4 thì thổi mạnh. Lặp lại 4 lần như vậy, lần thứ 5 thì hít vào, thổi ra từ từ. Sau đó cân bằng khí.

Thai phụ luôn phải áp dụng tư thế ngồi nghỉ như sau: Hai chân khoanh tròn trước mặt, không chân nào đè vào chân nào, đầu, lưng thẳng, hai vai xuôi, hai tay đặt nhẹ lên gối và nên ngồi tập nơi yên tĩnh và thoáng khí.

Bài tập 3: Thở ngực nông

Khi cổ tử cung mở 6 – 8 cm, các cơn co lúc này diễn ra mau hơn, mạnh hơn, kéo dài hơn (40-50 giây/cơn), khoảng cách giữa các cơn khoảng 3 phút/ lần. Lúc này cơn đau tăng, nếu không ngồi được thì mẹ bầu có thể đứng.

  • Khi bắt đầu cơn đau, hãy hít một hơi thật sâu qua mũi rồi thở ra bằng miệng.
  • Sau đó thở ngắn qua miệng, nhịp thở ngắn dần theo mức tăng của cơn đau.
  • Khi cơn đau đạt đỉnh điểm hơi thở nhanh, gấp, nối tiếp nhau.
  • Khi cơn đau giảm, chuyển thở ngắn giống ban đầu.
  • Hết cơn đau, hít thật sâu rồi thổi ra và cân bằng khí.

Bài tập cân bằng khí: Lấy hai tay chụm lại đặt dọc trước mũi miệng thổi dài hơi và hít không khí trong tay mình. Khi tập thở kiểu này thai phụ sẽ cảm thấy hơi mệt, chóng mặt nhưng đây là hiện tượng sinh lí bình thường, không cần quá lo lắng.

Bài tập 4: Thở ngực chậm

Khi thấy cổ tử cung mở 2-6cm, cơn co diễn ra trong khoảng 20-25 giây, tần số thưa, khoảng cách giữa các cơn co dài (khoảng 4-5 phút xuất hiện một cơn), bạn hãy thở ngực chậm để giữ sức và lấy nhiều oxy cho hai mẹ con.

Bắt đầu cơn co, hãy hít thật sâu không khí qua mũi vào tận đáy phổi và thở ra bằng miệng để đẩy hết thán khí ra. Nếu thực hiện đúng, bạn sẽ thở khoảng 9-11 lần/phút.

Phụ nữ sinh con bằng đường nào

Hướng dẫn cách thở khi sinh thường

Tư thế nằm của thai phụ luôn phải nằm cao đầu góc 45 độ, hơi nâng mông một chút và hai tay nắm chặt 2 càng của bàn sinh, 2 chân đạp mạnh vào giá đỡ chân đồng thời lưng thẳng áp sát vào bàn sinh.

Chú ý việc rặn đẻ khi cơn gò xuất hiện phải được phối hợp nhịp nhàng với động tác hít thở. Khi sản phụ cảm nhận được cơn co tử cung là khi bụng gò cứng dần và xuất hiện cơn đau. Sản phụ nên hít vào một hơi thở thật sâu, sau đó nín thở, miệng ngậm chặt, đồng thời hai tay nắm chặt vào hai thành của bàn sinh, hai chân đạp mạnh vào hai ống treo cổ chân của bàn sinh, dồn hơi thật mạnh để đẩy hơi xuống vùng bụng dưới giúp tống xuất thai nhi ra ngoài. Khi sản phụ cảm thấy sắp hết hơi nhưng vẫn còn đau có thể hít vào một hơi khác và rặn tiếp tục cho đến khi không còn cảm thấy đau bụng nữa. 

Chú ý là trong khi rặn, sản phụ phải giữ sao cho lưng thẳng, áp sát vào bề mặt bàn sinh và phần mông phải cong lên phía trước. Đặc biệt là phải giữ sao cho khi rặn thì miệng không được phát ra bất cứ âm thanh nào. Giữa 2 cơn co tử cung, hết đau thì thở sâu điều hòa và dưỡng sức để tập trung vào đợt rặn kế tiếp.

Khi thai phụ cảm nhận cơn gò tử cung đã đến, bắt đầu dùng mũi hít một hơi dài rồi từ từ thở ra đằng miệng. Từng nhịp hít thở kết hợp với động tác rặn. Khi rặn hơi dồn xuống bụng, miệng không được phát ra âm thanh nào để giữ sức.

Sau mỗi nhịp rặn đẻ, chị em nghỉ khoảng 50 – 60 giây để lấy lại sức và sự  tập trung cho cơn gò tiếp theo. Nếu rặn đẻ khi có cơn gò tử cung thì em bé mới ra dễ dàng và nhanh chóng.

Em bé sẽ ra đời một cách tự nhiên, không cần sự can thiệp của phương pháp hỗ trợ hay dụng cụ nào nếu có sự kết hợp nhịp nhàng giữa 3 yếu tố: Lực của cơn gò tử cung, lực rặn của mẹ, lực đẩy bụng của bác sĩ đỡ đẻ. Khi em bé thập thò ở cửa âm đạo bác sĩ sẽ chủ động kéo thân người, mông, chân tay của bé ra, cuộc rặn sinh kết thúc. Nếu bé quá to có thể gây kẹt thì bác sĩ phải thực hiện thủ thuật để đỡ bé một cách an toàn.

Ở người sinh con so, cuộc rặn sinh thường sẽ kéo dài khoảng 30 – 40 phút, được chia thành nhiều đợt rặn. Sau đó thai nhi mới xổ được. Những người sinh con rạ thì cuộc rặn diễn ra ngắn hơn, chỉ còn khoảng 20 – 30 phút. Thì sổ đầu thai nhi là quan trọng nhất. Bác sĩ sẽ tiếp tục đỡ sinh, chủ động kéo thân hình, mông và chân tay em bé ra khỏi cửa mình của mẹ, cuộc rặn sinh xem như kết thúc.

Phụ nữ sinh con bằng đường nào

Hướng dẫn cách rặn khi sinh thường

Video hướng dẫn cách rặn đẻ và thở đúng cách khi chuyển dạ.

Nếu đây là lần đầu sản phụ sinh thường, tầng sinh môn còn khá chắc nên bác sĩ sẽ phải cắt tầng sinh môn để giúp đường ra của em bé rộng hơn, bé dễ ra hơn và hạn chế tối đa các sang chấn ở vùng đầu. Ngoài ra, việc cắt tầng sinh môn cũng giúp tránh trường hợp tầng sinh môn bị rách, dẫn đến mất thẩm mỹ và tổn thương cơ vòng hậu môn của sản phụ.

Thời gian sinh sẽ kéo dài tùy thuộc vào từng người. Tuy nhiên, thông thường quá trình sinh sẽ diễn ra trong khoảng 6 giờ đến 24 giờ. Thông thường khi bắt đầu chuyển dạ thì tần suất cơn gò khoảng 10 phút/lần, kéo dài chừng 10 -15 giây với mức độ đau vừa phải. Khi thấy có dấu hiệu trên 3 cơn co trong 10 phút và kéo dài 30 – 40 giây, thời điểm này mẹ bắt đầu được rặn. Việc xác định đúng các cơn gò tử cung của mình sẽ giúp mẹ bầu có thể điều hòa được nhịp thở đồng thời dồn sức rặn để quá trình sinh bé được nhanh và thuận lợi hơn.

Tư thế khi sinh đóng vai trò quan trọng không kém trong việc giúp cho em bé ra đời suôn sẻ hơn. Khi nằm trên bàn sinh, mẹ bầu cần chú ý để đầu của mình hướng một góc 45 độ. Hai tay nắm chặt hai thanh càng trên bàn sinh để làm điểm tựa. Hai bàn chân đạp mạnh và đúng vào vị trí của bàn để chân ở hai bên phía dưới. Đây chính là tư thế chuẩn cho thai phụ khi sinh, giúp cho quá trình vượt cạn của mẹ bầu thành công hơn.

Việc làm này sẽ giúp cuộc rặn đẻ thuận lợi hơn rất nhiều. Quá trình sinh nở là một hành trình hết sức tự nhiên, mọi đau đớn sẽ không quá to tát so với niềm hạnh phúc đón con yêu chào đời. Trong trường hợp mẹ bầu cảm thấy quá sức hãy lên tiếng yêu cầu bác sĩ trợ giúp, họ sẽ hướng dẫn lại thai phụ cách hít thở lấy hơi nhịp nhàng và hỗ trợ những điều cần thiết.

Để đảm bảo quá trình sinh bé được diễn ra tự nhiên, an toàn thì việc tìm hiểu và nắm vững các thông tin về việc hít thở và cách rặn đẻ là điều vô cùng quan trọng. Mẹ bầu cần chuẩn bị cho mình một tâm lý thoải mái, tự tin. Tránh việc nóng vội và lo lắng quá mức. Sau khi vào phòng sinh, mẹ bầu chỉ cần nhớ kỹ và thực hành theo những thông tin mình đã biết cùng với sự hướng dẫn của các bác sĩ.

Sinh nở là một quá trình thiêng liêng, cao cả nhưng cũng không kém phần ám ảnh đối với chị em phụ nữ. Chính vì vậy, việc trang bị cho mình những kiến thức trong thai kỳ và chăm sóc bé là điều cực kỳ cần thiết.

DỊCH VỤ THAI SẢN VÀ SINH CON TRỌN GÓI tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc đem đến cho các mẹ một quy trình chăm sóc toàn diện cho mẹ và bé trước – trong – sau sinh. Trong suốt quá trình mang thai, mẹ bầu sẽ được tham gia các lớp tiền sản với sự chia sẻ từ các bác sĩ, hộ sinh tại viện hướng dẫn những kỹ năng cũng như những lưu ý giúp mẹ có cuộc chuyển dạ an toàn, con chào đời khỏe mạnh. Ở mỗi buổi học, thai phụ được các chuyên gia hướng dẫn cách thở, cách rặn, cách chăm sóc bé đúng cách.

Hy vọng với gói thai sản toàn diện này thai phụ sẽ không phải lúng túng, bỡ ngỡ với quá trình lâm bồn của mình.

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/