Tại sao phủ định biện chứng mang tính kế thừa

Tính kế thừa của phủ định biện chứng thể hiện cái mới ra đời

A. do phủ định yếu tố tiêu cực từ cái cũ. 

B. do phủ định yếu tố tích cực từ cái cũ. 

C. phủ định hoàn toàn cái cũ. 

D. được bắt nguồn từ cái cũ.

Câu nào dưới đây thể hiện đặc điểm kế thừa của phủ định biện chứng?

A. Người có lúc vinh, lúc nhục.

B. Giấy rách phải giữ lấy lề

C. Một tiền gà, ba tiền thóc

D. Ăn cây nào, rào cây nấy

Thế giới vận động và phát triển không ngừng, vô cùng, vô tận. Các sự vật, hiện tượng trong thế giới luôn thay thế nhau. Sự thay thế đó gọi là sự phủ định. Có những sự phủ định chấm dứt sự phát triển – sự phủ định sạch trơn, phủ định siêu hình; nhưng cũng có những sự phủ định tạo ra điều kiện, tiền đề cho quá trình phát triển của sự vật, hiện tượng – đó là sự phủ định biện chứng.

Những nội dung liên quan:

Đặc điểm của phủ định biện chứng

Phủ định biện chứng là quá trình tự thân phủ định, tự thân phát triển, là một mắt khâu trên con đường dẫn tới sự ra đời của cái mới tiến bộ hơn so với cái bị phủ định.

Phủ định biện chứng là sự thay thế hình thức tồn tại này bằng hình thức tồn tại khác của một sự vật, hiện tượng nào đó trong quá trình hình thành, tồn tại, phát triển và diệt vong của nó. Nói cách khác, phủ định biện chứng là tiền đề, điều kiện cho sự phát triển; cho sự vật, hiện tượng mới ra đời thay thế sự vật, hiện tượng cũ và là yếu tố liên hệ giữa sự vật, hiện tượng cũ với sự vật, hiện tượng mới; là quá trình tự phủ định, tự phát triển của sự vật, hiện tượng; là mắt xích trong sợi xích dẫn tới sự ra đời của sự vật, hiện tượng mới, tiến bộ hơn so với sự vật, hiện tượng cũ.

Phủ định biện chứng có hai đặc trưng cơ bản là tính khách quan và tính kế thừa:

– Tính khách quan của phủ định biện chứng

Tính khách quan thể hiện ở chỗ: nguyên nhân của sự phủ định nằm trong chính bản thân sự vật, hiện tượng. Đó là kết quả chuyển hoá của các mặt đối lập nhằm giải quyết những mâu thuẫn bên trong bản thân sự vật, hiện tượng và của quá trình tích luỹ về lượng dẫn đến nhảy vọt về chất. Qúa trình đó hoàn toàn không phụ thuộc vào ý thức của con người.

– Tính kế thừa của phủ định biện chứng

Tính kế thừa thể hiện ở chỗ: phủ định biện chứng không phải là sự phủ định sạch trơn. Ngược lại, với phủ định biện chứng, cái mới ra đời trên cơ sở cái cũ, chỉ loại bỏ những yếu tố đã lỗi thời, lạc hậu, cản trở sự phát triển của cái mới ở cái cũ, đồng thời giữ lại và cải biến những yếu tố tích cực cho phù hợp với cái mới từ cái cũ.

=> Như vậy: CHỈ có phủ định biện chứng mới đồng thời có hai tính chất là tính khách quan và tính kế thừa. Đặc biệt, tính kế thừa là đặc trưng cơ bản NHẤT của phủ định biện chứng. Nó chính là đặc trưng quan trọng nhất để phân biệt phủ định biện chứng với phủ định sạch trơn, phủ định siêu hình.

Phủ định biện chứng giữ vai trò [có ý nghĩa trong việc] tạo ra những điều kiện, tiền đề phát triển của sự vật bởi vì: phủ định biện chứng là sự tự thân phủ định – xuất phát từ nhu cầu tất yếu của sự phát triển. Đồng thời quá trình phủ định đó, một mặt kế thừa được những yếu tố của sự vật cũ, cần thiết cho sự phát triển của nó, tạo ra khả năng phát huy mới của các nhân tố cũ; mặt khác lại khắc phục, lọc bỏ, vượt qua được những hạn chế của sự vật cũ, nhờ đó sự vật phát trển ở trình độ cao hơn.

Ví dụ về phủ định biện chứng

Ví dụ 1: Quá trình vận động của tư bản [k] từ hình thái tư bản tiền tệ sang hình thái tư bản hàng hoá [tư liệu sản xuất và sức lao động] là một sự phủ định trong quá trình vận động, phát triển của tư bản. Quá trình này có sự thay đổi hình thái tồn tại của tư bản nhưng nội dung giá trị của tư bản được bảo tồn dưới hình thái mới – hình thái có khả năng khi tiêu dùng trong sản xuất thì chẳng những có khả năng tái tạo giá trị cũ mà còn có khả năng làm tăng giá trị mới của tư bản.

Ví dụ 2: Quá trình vận động, phát triển của xã hội loài người: xã hội chiếm hữu nô lệ ra đời là sự phủ định đối với xã hội nguyên thuỷ, đến lượt nó lại bị xã hội phong kiến phủ định,… [Phủ định của phủ định].

>>> Xem thêm: Phủ định siêu hình là gì? Cho ví dụ?

Ví dụ 3: Quá trình “hạt giống nảy mầm”. Trong trường hợp này: cái mầm ra đời từ cái hạt; sự ra đời của nó là sự phủ định biện chứng đối với cái hạt, nhờ đó giống loài này tiếp tục quá trình sinh tồn và phát triển.

Các tìm kiếm liên quan đến đặc điểm của phủ định biện chứng, đặc điểm của phủ định biện chứng ví dụ, ví dụ tính khách quan của phủ định biện chứng, tính chất của phủ định biện chứng, tại sao phủ định biện chứng có tính kế thừa, ví dụ về quy luật phủ định của phủ định, câu hỏi về quy luật phủ định của phủ định, đặc trưng của phủ định của phủ định, phủ định của phủ định là gì, ví dụ về phủ định biện chứng và siêu hình, phủ định biện chứng là gì gdcd 10, liên hệ thực tiễn quy luật phủ định của phủ định, bài giảng quy luật phủ định của phủ định, ví dụ về phủ định của phủ định trong học tập

Biện chứng, Phủ định, Phủ định biện chứng, 12247

Câu hỏi:Tính kế thừa của phủ định biện chứng thể hiện cái mới ra đời?

A. Do phủ định yếu tố tiêu cực từ cái cũ

B. Do phủ định yếu tố tích cực từ cái cũ

C. Phủ định hoàn toàn cái cũ

D. Được bắt nguồn từ cái cũ

Trả lời:

Đáp ánđúng: A. Do phủ định yếu tố tiêu cực từ cái cũ

Tính kế thừa của phủ định biện chứng thể hiện cái mới ra đờido phủ định yếu tố tiêu cực từ cái cũ.

Cùng Top lời giải tìm hiểu vềtính kế thừa của phủ định biện chứng nhé!

Theo triết học Mác Lênin thì bất cứ một sự vật một hiện tượng nào trongthế giới đều phải trải qua quá trình sinh ra, quá trình tồn tại, phát triển và sau đó là diệt vong.

Mỗi một sự vật mới ra đời chính là kết quả của sự phủ định sự vật cũ, điều này cũng có nghĩa là sự phủ định chính là tiền đề và là điều kiện cho sự phát triển liên tục, cho sự ra đời của cái mới thay thế cái cũ, đây chính là phủ định biện chứng.

Vậy chúng ta cùng tìm hiểu kĩ hơn về đặc điểm của phủ định biện chứng nhé !

1. Đặc điểm và khái niệm của phủ định biện chứng

Dophủ định biện chứng làkết quả sự phát triển tự thâncủasự vật do đó nó không thểlàsự thủ tiêu haylàsự tự phá huỷ hoàn toàn nhữngcáiđã cũ.Cái mớichỉ được ra đời dựa trên nền tảngcủa cáicũ

Phủ định biện chứng có các đặc điểm như sau:

Đặc điểm về tính khách quan:vì nguyên nhân của sự phủ định nằm ngay trong bản thân sự vật. Đó chính là giải quyết những mâu thuẫn bên trong sự vật. Nhờ việc giải quyết những mâu thuẫn mà sự vật luôn luôn phát triển. Mỗi sự vật có phương thức phủ định riêng tuỳ thuộc vào sự giải quyết mâu thuẫn của bản thân chúng. Điều đó cũng có nghĩa, phủ định biện chứng không phụ thuộc vào ý muốn, ý chí của con người. Con người chỉ có thể tác động làm cho quá trình phủ định ấy diễn ra nhanh hay chậm trên cơ sở nắm vững quy luật phát triển của sự vật.

Đặc điểm về tính kế thừa:vì phủ định biện chứng là kết quả của sự phát triển tự thân của sự vật, nên nó không thể là sự thủ tiêu, sự phá huỷ hoàn toàn cái cũ. Cái mới chỉ có thể ra đời trên nền tảng cái cũ. Cái mới ra đời không xóa bỏ hoàn toàn cái cũ mà có chọn lọc, giữ lại và cải tạo những mặt còn thích hợp, những mặt tích cực, nó chỉ gạt bỏ ở cái cũ những mặt tiêu cực, lỗi thời, lạc hậu, gây cản trở cho sự phát triển. Do vậy, phủ định biện chứng đồng thời cũng là khẳng định.

2. Nội dung của quy luật phủ định biện chứng

- Quy luật phủ định của phủ định thể hiện sự phát triển của sự vật là do mâu thuẫn bên trong của sự vật, hiện tượng quy định. Mỗi lần phủ định là kết quả của sự đấu tranh và chuyển hoá giữa những mặt đối lập trong một sự vật, hiện tượng. Phủ định lần thứ nhất làm cho sự vật, hiện tượng cũ chuyển thành sự vật, hiện tượng đối lập với nó. Phủ định lần thứ hai dẫn đến sự ra đời của sự vật, hiện tượng mới mang nhiều nội dung tích cực của sự vật, hiện tượng bị phủ định, nhưng cũng mang nhiều nội dung đối lập với sự vật, hiện tượng đó. Kết quả là, về hình thức, sự vật, hiện tượng mới [ra đời do kết quả của sự phủ định lần thứ hai] sẽ lại trở thành sự vật, hiện tượng xuất phát [chưa bị phủ định lần nào]; nhưng về nội dung, không phải trở lại sự vật, hiện tượng xuất phát nguyên như cũ, mà chỉ là dường như lặp lại sự vật, hiện tượng cũ nhưng trên cơ sở cao hơn.

- Số lượng các lần phủ định trong một chu kỳ tuỳ theo tính chất của quá trình phát triển cụ thể; nhưng ít nhất cũng phải qua hai lần mới dẫn đến sự ra đời của sự vật, hiện tượng mới, mới hoàn thành được một chu kỳ phát triển. Sau một số lần phủ định, sự vật, hiện tượng phát triển theo đường xoáy ốc. Thực chất của sự phát triển đó là sự biến đổi, mà giai đoạn sau còn bảo tồn những gì tích cực đã được tạo ra ở giai đoạn trước. Đó là nội dung cơ bản của phủ định biện chứng. Với đặc điểm như vậy, phủ định biện chứng không chỉ là yếu tố khắc phục sự vật, hiện tượng cũ, mà còn gắn sự vật, hiện tượng cũ với sự vật, hiện tượng mới; sự vật, hiện tượng khẳng định với sự vật, hiện tượng phủ định. Vì vậy, phủ định biện chứng là vòng khâu tất yếu của sự liên hệ và sự phát triển.

VD:Hạt thóc -> Cây mạ -> Cây lúa -> Hạt thóc

- Hạt thóc cho ra đời cây mạ [đây là phủ định lần 1]

- Cây mạ cho ra đời cây lúa [đây là phủ định lần 2].

- Cây lúa cho ra bông thóc [thóc lại cho ra thóc nhưng lần này không phải là 1 hạt mà là nhiều hạt]

Kết luận:Như vậy sau hai lần phủ định sự vật dường như quay trở lại cái cũ, nhưng trên cơ sở mới cao hơn là đặc điểm quan trọng nhất của sự phát triển biện chứng thông qua phủ định của phủ định.

Video liên quan

Chủ Đề