Trái quách là cái tên còn rất xa lạ với nhiều người. Tuy nhiên từ xa xưa, y học cổ truyền đã tận dụng lợi ích của loại quả này để trị nhiều bệnh khác nhau mà bạn không ngờ tới. Vậy công dụng của trái quách là gì? Cách làm món ngon từ trái quách như thế nào, mời bạn đọc theo dõi thông tin trong bài viết dưới đây.
Trái quách Trà Vinh
Cây quách thường được trồng nhiều các tỉnh Sóc Trắng, An Giang và Trà Vinh, đặc biệt là khu vực có đồng bào Khmer sinh sống. Người dân ở đây thường trồng loại cây này ở gần nhà để che bóng mát.
Quách còn có tên gọi khác là cây gáo, loại cây này cao khoảng 7m, lá nhỏ, thân giống như cây cần thăng. Theo người dân ở đây, từ khi trồng cây quách tới khi cây cho trái thời gian thường từ 4 – 7 năm, cây càng lâu năm thì sẽ càng cho nhiều trái.
Một cây quách có thể cho ra hàng trăm trái quách, loại trái cây này có đường kính từ 5 – 9 cm. Cũng giống như trái sầu riêng, khi chín trái quách tự rụng [thường rụng vào ban đêm, do vỏ cứng nên rất khó bị đập vỡ], vì vậy người dân không cần phải leo cây hái.
Trái quách có hình cầu, màu xám, thịt bên trong có nhiều sợi cứng và hạt bám trong đó, khi chưa chín phần thịt có màu trắng, khi đã chín phần thịt chuyển sang màu nâu sậm, nếu để quá chín phần thịt của trái quách sẽ lên men như mật.
Tác dụng của trái quách
Trong 100gr trái quách có chứa 31g cacbonhydrat, 2g protein tương đương bằng gần 140 calorie. Quách chín chứa nhiều beta – carotene, 1 chất tiền vitamin A, bên cạnh đó nó chứa lượng nhất định vitamin B riboflavin và thiamin, cùng một ít vitamin C.
Thông thường người ta thường dùng trái quách chín làm nước giải khát giúp thanh nhiệt, chống táo bón, người ta thường dầm quách với đá để ăn, du khách phương xa đảm bảo ăn một lần là nghiện vì mùi thơm rất lạ miệng, vị chua nhẹ, hạt giòn giòn, ngọt béo. Còn với trái quách còn xanh thường được xắt mỏng, phơi khô để điều trị tiêu chảy.
Hầu hết các nhà trồng quách đề sẵn vài chai rượu ngâm quách để thiết đãi khách hoặc sử dụng giúp bổ thận, cường gân cốt, nhuận tràng, dễ tiêu. Để có được một bình rượu ngâm trái quách, người ta dùng thìa cạo lấy toàn bộ lượng cơm trái quách và ngâm cùng rượu gạo hoặc rượu nếp.
Lá quách trị bệnh viêm loét dạ dày
Ngoài trái quách, lá quách cũng có tác dụng rất tốt trong việc trị đau dạ dày nhờ hoạt chất tanin có trong dạ dày, trái quách được sử dụng để điều trị và bảo vệ dạ dày khỏi lượng axit dư thừa, ngoài ra nước ép từ trái quách còn có tác dụng giúp giảm đau và kháng viêm hiệu quả do lượng chất nhầy trong thịt của trái quách.
Cách thực hiện như sau: Chuẩn bị 3 lá quách và 1 chén nước. Tiếp đến, bạn ngâm lá quách trong nước, để qua đêm, Sau đó bạn lọc hỗn hợp này lấy nước, bỏ lá và uống khi dạ dày còn rỗng, uống 1 lần/ ngày, liên tục trong 3 – 4 tuần.
Lưu ý khi ăn trái quách
Trái quách có tác dụng gì mong rằng bài viết đã phần nào giúp bạn hiểu rõ về loại trái cây đặc sản miền Tây này, tuy nhiên việc sử dụng cần đúng mục đích và phù hợp với thể trạng của mỗi người, cụ thể:
- Không nên ăn quá nhiều trái quách vì có thể gây đầy hơi, táo bón và gặp một số vấn đề về tiêu hóa khác.
- Người bị bệnh về tuyến giáp, phụ nữ mang bầu hoặc đang cho con bú nên hạn chế ăn trái quách.
Các món ăn làm từ trái quách
Ngoài việc cung cấp thông tin cho câu hỏi trái quách có tác dụng gì thì chuyên mục của chúng tôi xin giới thiệu tới bạn đọc cách làm một số món ăn từ trái quách như sau:
Trái quách ghém cùng mắm
Mắm cá chốt, cá trẽn hay cá sặc trộn cùng đường, ớt tỏi là những món chấm khá hấp dẫn thường được sử dụng cùng với các loại rau sống như bông súng, cải thảo, xà lách… kèm theo vài lát chuối chát hoặc khế chua để thêm đậm vị. Ngoài ra người ta còn nạo cơm của trái quách để làm nhân cuốn cùng với rau và chấm mắm.
Vị chua ngọt của miếng cơm quách cùng vị nồng của mắm, mùi thơm của rau tươi, và cái giòn giòn của các lát khế chua đem tới sự hấp dẫn của món ăn này. Điều đặc biệt là trái quách khi ăn không gây ngán vì không béo, lại có vị chua thanh, phù hợp để đổi vị trong bữa cơm thường ngày.
Trái quách dầm sinh tố
Đây là món rất lạ với du khách phương xa, nhưng tại Trà Vinh [nơi trồng quách rất phổ biến] thì đây là món được ưa chuộng trong những ngày hè nóng nực, có tác dụng giải nhiệt rất tốt. Cách làm khá đơn giản, bạn dùng muỗng múc ruột trái quách cho vào chén, thêm sữa, đường cùng nước đá, đây là một loại thức uống giải khát rất lạ miệng. Thành phẩm đạt được quách dầm sinh tố có mùi thơm phảng phất, vị chua thanh, sữa béo và đường ngọt hòa quyện cùng nhau trong từng miếng quách như kem tươi thơm, béo.
Lẩu gà nấu trái quách
Đây là món lạ nhưng cực ngon, xuất phát từ mùi vị hấp dẫn của trái quách người dân địa phương ở đây đã chế biến món lẩu gà nấu trái quách. Cơm trái quách được sử dụng làm nước dùng, thịt gà là thành phần chủ lực, giàu chất dinh dưỡng, nước súp từ trái quách có vai trò nâng cao giá trị thẩm mỹ và chất lượng cho món ăn.
Trái quách giá bao nhiêu tiền, mua ở đâu?
Khi trái quách vào mùa chín rộ ở miền Tây, người dân thường thu hoạch và bán với giá khoảng 5.000 – 10.000 đồng/trái [tùy cân nặng]. Bạn có thể mua quách tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.
Hi vọng, nội dung mà chúng tôi cung cấp trong bài viết trái quách có tác dụng gì ở trên đã mang tới nhiều thông tin hữu ích về loại đặc sản miền Tây này cho quý độc giả, từ đó giúp bạn bổ sung vào danh sách các loại quả có tác dụng chữa bệnh của mình và lựa chọn cho mình giải pháp điều trị phù hợp với thể trạng của mình nhất. Đừng quên chia sẻ thông tin về công dụng của trái quách này tới mọi người bạn nhé.
SocialForestry.org.vn được biết đến là cổng điện tử cung cấp những thông tin, kiến thức liên quan tới sức khỏe hệ tiêu hóa nói chung và các bệnh về dạ dày nói riêng. Chúng tôi luôn tập chung để xây dựng và phát triển website với hệ thống nội dung đầy đủ và chính xác, nhằm cung cấp các lý thuyết và kinh nghiệm trong việc chăm sóc và điều trị sức khỏe cho các độc giả một cách tốt nhất.
Quả quách là quả của cây quách, hay còn có tên gọi khác là cây cần thăng. Cây quách có tên khoa học là Limonia acidissima L. [Feronia limonia [L]], thuộc họ Cam [Rutaceae]. Cây quách có nguồn gốc từ vùng sinh thái
Indomalaya, cây phân bố ở Ấn Độ, Bangladesh, Sri Lanka, Đông Dương… Ở Việt Nam, cây quách có nhiều ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, miền Tây, nhiều nhất là tỉnh Trà Vinh. Cây quách mọc rải rác trong rừng, sau đó được người dân trồng lấy bóng mát và lấy quả.
Cây quách cao khoảng 7- 10m, trồng khoảng 4 năm thì kết trái, càng lâu năm trái càng nhiều. Hoa quách màu trắng kem, xanh lục hay hơi hồng tía, thành chùm đơn ở kẻ lá, ngắn hơn quả. Quả có dạng quả mọng, gần đầu hình cầu, đường kính 7-8cm, da nhám, màu xám trắng. Quả quách tròn tròn cỡ gáo dừa khô, có lẽ vì thế mà dân gian còn gọi nó là cây gáo hay trái gáo.
Quả quách chưa chín có phần thịt màu trắng, khi chín phần thịt chuyển sang màu nâu sậm cho đến màu đen. Nếu để chín quá thì sẽ bị lên men. Hạt nhiều, thuôn dẹt, dài 5-6mm, có lông.
Mùa quách chín thường rơi vào tháng chạp, tháng giêng. Giống như sầu riêng, quả quách khi chín tự nhiên rụng vào ban đêm. Sáng sớm, chỉ cần ra vườn nhặt vào chứ không cần leo lên cây hái. Quả nào chưa rụng mà hái xuống có khi còn sống ăn sẽ có vị chát chát. Tuy rơi từ cao xuống nhưng quả không bị dập vỡ vì quả vừa chớm chín, vỏ còn rắn.
Quách vừa chín, người ta sẽ không ăn ngay mà để dành vài ba hôm sau cho trái chín thật kỹ đến độ phần vỏ ngoài mốc trắng, mềm ra thì mới ăn. Ăn ngay cũng được nhưng vị quả lúc này không phải ngon nhất. Khi tách quả quách đã chín ra, bên trong ruột có phần cơm mềm màu nâu như màu me chín. Trong đó có nhiều hạt li ti nhỏ hơn hạt lựu, vị chua chua, ngọt ngọt, bùi bùi và giòn giòn.
Quả quách Trà Vinh giá bao nhiêu tiền 1kg?
Giá quả quách tương đối rẻ, đặc biệt khi vào mùa, trung bình giá 1kg quả quách chỉ từ 10 – 15 nghìn đồng 1kg quả quách sẽ được từ 2 – 3 quả.
Cách ăn quả quách bạn nên biết
Quả quách có thể ăn khi non hoặc khi đã chín già. Quả quách ăn non bằng cách đập vỏ, lấy phần thịt màu trắng đục, chấm muối ớt, mắm đường. Người ta còn dùng trái còn xanh ăn kèm với rau sống như chuối chát.
Quả quách chín có mùi chua rất nồng, nếu ai ngửi không quen sẽ cảm thấy hôi. Khi chín hoàn toàn sẽ cho hương vị chua ngọt dịu, và hơi có vị của trái cây lên men. Khi muốn ăn, người ta thường dùng dao để bổ hoặc đập trái quách lên bề mặt cứng để quả nứt ra. Dùng phần thịt quả màu nâu sậm, thêm đá, đường và dùng như món giải khát. Khi ăn, lưu ý nên nhả hạt. Tuy nhiên nếu nuốt phải hạt lượng ít thì bạn cũng đừng quá lo lắng vì sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe.
Thành phần dinh dưỡng trong quả quách
Trong 100gr quả quách có chứa 31g cacbonhydrat, 2g protein tương đương bằng gần 140 calorie. Quách chín chứa nhiều beta – carotene, 1 chất tiền vitamin A, bên cạnh đó nó chứa lượng nhất định vitamin B riboflavin và thiamin, cùng một ít vitamin C.
Những nghiên cứu gần đây cho thấy, toàn bộ cây quách đều dùng được và đặc biệt là quả chín có giá trị dinh dưỡng cao. Thịt quả quách chứa nước, đường, chất xơ, chất béo. Các khoáng chất vi lượng [Ca, P, K, Fe]. Ngoài ra thịt trái quách còn chứa nhiều hoạt chất có giá trị như tanin, flavonoid và coumarin.
Quả quách có tác dụng gì?
Dưới đây là những công dụng của quả quách đối với sức khỏe:
Tốt cho hệ tiêu hóa
Quả quách chứa nhiều chất xơ, giúp tăng co bóp đường ruột, làm sạch ruột chống táo bón, trĩ. Chất tanin trong trái quách được ứng dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng tiêu hóa, lỵ, tiêu chảy.
Thanh nhiệt cơ thể
Trái quách chín có thể ăn ngay hoặc dầm đá đường để làm thức uống thanh nhiệt. Loại quả này chứa nhiều vitamin C và chất khoáng. Sử dụng nó lâu ngày còn giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị tốt hội chứng thiếu vitamin C mãn tính – bệnh scurvy. Xem thêm: 10 loại trái cây giúp giải nhiệt hiệu quả vào mùa hè
Ổn định lượng đường trong máu
Quả quách có tác dụng vô cùng hữu ích trong việc kiểm soát lượng đường huyết tăng gây ra bởi florua. Lớp bột phủ bên ngoài trái quách có chứa nhiều hợp chất flavonoid, saponin, phytosterol, polyphenol và axit ascorbic đều có khả năng kiểm soát lượng đường trong máu. Chính vì vậy, ăn trái quách sẽ giúp bạn điều chỉnh và ổn định lượng đường trong máu. Xem thêm: Những loại hoa quả tốt cho người bị bệnh tiểu đường
Tăng cường hệ miễn dịch
Flavonoid là một hoạt chất chống oxy hóa mạnh. Nó còn yếu tố không thể thiếu để cơ thể hấp thu vitamin C – chất có vai trò trong sự tăng trưởng và tái tạo mô. Do đó, dùng loại quả này thường xuyên sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, làm bền mạch máu, nhanh lành vết thương.
Chống viêm nhiễm và chống khuẩn
Quả quách được biết đến với đặc tình chống khuẩn cực kỳ hiệu quả. Chiết xuất từ lá quách và vỏ trái quách có chứa các hợp chất như estragole, xanthotoxin, coumarin,… có khả năng chống lại một số loại vi khuẩn và nấm gây bệnh. Ngoài ra theo một vài nghiên cứu, chiết xuất này còn được chứng minh về đặc tính chống viêm.
Chữa hội chứng rối loạn chuyển hóa
Trái quách còn giúp hỗ trợ kiểm soát đường huyết, mỡ máu. Do đó góp phần điều trị các bệnh lý chuyển hóa như tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu.
Quả quách dùng để làm gì? Chế biến món gì ngon?
Quả quách dầm đường đá
Trái quách dầm đường đá của người miền Tây vừa ngon miệng có tác dụng giải nhiệt trong những ngày nắng nóng nên được mọi người ưa chuộng. Muốn làm món này chỉ cần bửa đôi trái quách ra, dùng muỗng nạo ruột của trái và cho vào ly để đánh đến khi thấy sền sệt, sánh lại thì cho đường và đá đập nhuyễn vào rồi bắt đầu thưởng thức. Hoặc bạn cũng có thể làm sinh tố từ trái quách.
Lẩu gà nấu trái quách
Muốn món lẩu gà đạt đến đỉnh điểm khẩu vị, trước hết phải chọn cho được một con gà trống hoặc mái thật khỏe mạnh, tốt nhất là loại gà đá hoặc gà thả vườn cho thịt săn chắc. Gà sau khi làm sạch, chặt miếng vừa ăn, ướp gia vị gồm sả, ớt, tỏi, muối, nước mắm rồi đem xào cho thịt săn lại.
Dùng cơm quả quách hòa tan với nước [1 lít nước/trái], sau đó nấu chín, vớt bỏ hạt, nêm nếm cho vừa ăn. Khi nồi nước đã sôi lên, từ từ cho thịt gà vào.
Phụ liệu dành cho nồi lẩu gà hấp dẫn nhất là cà chua, đậu bắp, rau muống, ngò gai, lá quế, mò om, ớt và các loại rau thơm. Thịt gà có thể chấm với nước mắm hòn nguyên chất hoặc muối ớt.
Trái quách ghém cùng mắm
Mắm cá chốt, cá trẽn hay cá sặc trộn cùng đường, ớt tỏi là những món chấm khá hấp dẫn thường được sử dụng cùng với các loại rau sống như bông súng, cải thảo, xà lách… kèm theo vài lát chuối chát hoặc khế chua để thêm đậm vị. Ngoài ra người ta còn nạo cơm của trái quách để làm nhân cuốn cùng với rau và chấm mắm.
Vị chua ngọt của miếng cơm quách cùng vị nồng của mắm, mùi thơm của rau tươi, và cái giòn giòn của các lát khế chua đem tới sự hấp dẫn của món ăn này. Điều đặc biệt là trái quách khi ăn không gây ngán vì không béo, lại có vị chua thanh, phù hợp để đổi vị trong bữa cơm thường ngày.
Quả quách ngâm rượu
Cách ngâm rượu quả quách vô cùng đơn giản. Đầu tiên, cạo sạch lớp vỏ cám bên ngoài trái quách, sau đó phơi vừa ráo và tạo các đường nứt trên thân trái. Sau đó cho trái quách vào bình và ngâm với rượu trắng cùng đường phèn.
Để chất lượng rượu quách đạt chuẩn nhất thì nên chọn quả quách chín cây, to tròn, không bị mốc, hỏng. Rượu ngâm là rượu trắng có chất lượng tốt, rõ nguồn gốc xuất xứ. Theo dân gian rượu quách có công dụng chữa táo bón, tăng cường gân cốt, bổ thận, cả chứng nhức đầu.
Những điều cần chú ý khi ăn quả quách
- Không nên ăn quá nhiều trái quách vì có thể gây đầy hơi, táo bón và gặp một số vấn đề về tiêu hóa khác.
- Người bị bệnh về tuyến giáp, phụ nữ mang bầu hoặc đang cho con bú nên hạn chế ăn trái quách.
Bài viết đã giúp bạn tìm hiểu chi tiết hơn về quả quách, tác dụng của quả quách đối với sức khỏe. Nếu có dịp về Trà Vinh, đừng quên thưởng thức mùi vị đặc trưng của quả quách nhé!
Mời bạn tham khảo: