Cần kiêng gì sau sinh mổ để vết thương nhanh lành và không để lại di chứng là câu hỏi mà rất nhiều sản phụ quan tâm bởi sinh mổ tạo xâm lấn lớn trên cơ thể mẹ, nếu để nhiễm trùng sẽ rất nguy hiểm.
Người ta thường ví quá trình đau đẻ đau như bẻ gãy 20 cái xương sườn cùng lúc. Với phụ nữ mổ đẻ, vết mổ rất dài và sâu nên sau khi hết thuốc mê, mẹ sẽ cảm thấy đau đớn vô cùng. Nếu không kiêng khem cẩn thận, vết mổ không chỉ lâu hồi phục mà còn có thể bị nhiễm trùng và để lại những hậu quả về lâu về dài nên mẹ bầu cần đặc biệt lưu ý.
Thông thường, các bác sĩ sản khoa hay khuyên mẹ bầu nên kiêng cữ trong khoảng 42 ngày sau khi sinh mổ là tốt nhất. Tuy nhiên, nếu càng kiêng cữ được lâu thì sau này mẹ sẽ không cảm thấy đau nhức mỗi khi trái gió trở trời và thời gian kiêng cữ sau sinh mổ sẽ phải lâu hơn so với những mẹ bầu sinh thường được.
Sau sinh mổ, mẹ cần kiêng khem một số vấn đề dưới đây để vết mổ nhanh hồi phục, mẹ nhanh khỏe lại để có thể chăm sóc bé yêu tốt nhất.
Không nên nằm ngửa trên mặt phẳng
Tư thế nằm sau sinh đối với sản phụ sinh mổ là rất quan trọng, không phải mẹ muốn nằm như thế nào cũng tốt cả. Ngay sau khi sinh, mẹ nên nằm ngửa để ổn định vết mổ. Khi hết thuốc tê, mẹ hãy trở mình nằm nghiêng bởi nếu nằm ngửa lâu trên mặt phẳng sẽ khiến tử cung co thắt mạnh hơn và mẹ cảm thấy đau đớn vô cùng. Khi nằm, mẹ nên kê gối mỏng sau lưng để cảm thấy dễ chịu hơn.
Sinh mổ khiến mẹ mất sức nhiểu nên cần kiêng khem cẩn thận để nhanh hồi phục
Không nằm một chỗ quá lâu
Sau khi sinh mổ, các sản phụ thường được khuyên nằm nghỉ ngơi để không ảnh hưởng đến vết mổ. Tuy nhiên, mẹ không nên nằm một chỗ quá lâu. Sau khi sinh khoảng 24 giờ, mẹ hãy cố gắng đứng dậy đi lại và vận động nhẹ nhàng để kích hoạt hệ tiêu hóa hoạt động trở lại, đồng thời giúp phòng ngừa tắc nghẽn tĩnh mạch và chứng dính ruột rất nguy hiểm.
Nếu mẹ chưa thể đứng dậy đi lại thì thỉnh thoảng hãy thay đổi tư thế nằm, và massage cổ tay, lòng bàn chân để máu được lưu thông tốt hơn.
Không nên ăn quá no sau mổ
Ca sinh mổ lấy đi rất nhiều sức lực của mẹ nên thông thường sau khi sinh mẹ rất dễ bị đói và muốn ăn nhiều để hồi phục. Tuy nhiên, không phải cứ ăn thật no là tốt vì khi mổ, ruột và thành dạ dày của mẹ đều bị tác động khiến cho việc tiêu hóa thức ăn kém hiệu quả hơn. Vì vậy, nếu ăn quá no sẽ khiến thức ăn bị tích tụ lại và gây nên tình trạng táo bón, đầy hơi.
Ngoài ra, ăn quá no cũng ảnh hưởng đến vết mổ do dạ dày phình to gây áp lực lên da bụng và vết mổ vì thế mà căng ra, gây đau, lâu lành, thậm chí gây rỉ máu ở vết mổ.
Không tắm nước lạnh
Đây là kiêng cữ sau sinh mổ mẹ nhất định phải tuân thủ. Sau khi sinh, cơ thể sản phụ rất yếu nên rất dễ bị nhiễm lạnh, nhiễm trùng. Vì vậy, mẹ tuyệt đối không nên tắm nước lạnh, nhất là tắm về đêm hoặc uống nước lạnh vì sẽ gây tổn thương cho cơ thể. Tốt nhất, mẹ nên tắm và uống nước ấm để đảm bảo an toàn.
Mẹ nên tắm sau sinh bằng vòi hoa sen, hạn chế ngâm mình trong bồn tắm. Tắm xong, mẹ cần lau khô cơ thể bằng khăn mềm. Cần chú ý đến vết mổ để tránh nhiễm trùng.
Kiêng đồ ăn tanh, dầu mỡ
Sau khi sinh, toàn bộ cơ thể của mẹ đều suy yếu, trong đó có hệ tiêu hóa. Vì vậy, nếu mẹ ăn đồ ăn tanh, nhiều dầu mỡ sẽ tạo gánh nặng cho dạ dày, dễ gây tiêu chảy, đau bụng, đầy hơi. Khi bị đau bụng sẽ gây co thắt dạ dày và cơ bụng và tác động đến vết mổ, gây đau. Tốt nhất, sau khi sinh mẹ nên ăn đồ ăn dễ tiêu hóa.
Sau sinh mổ, sản phụ nên kiêng ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng
Ngoài ra, đồ ăn tanh, nhiều dầu mỡ còn làm giảm chất lượng sữa và gián tiếp gây hại lên hệ tiêu hóa của em bé, khiến trẻ bị tiêu chảy, táo bón. Hệ tiêu hóa của bé lúc này hết sức non yếu nên mẹ cần đặc biệt lưu ý.
Sau khi sinh mổ, mẹ nên kiêng những thực phẩm như cá, cua, ốc, trái cây chua như chanh, cam chua, các loại gia vị có tính chất cay nóng như tiêu, ớt…
Không làm việc quá sớm
Sau khi sinh, mẹ nên gạt hết công việc sang một bên, tập trung nghỉ ngơi, hồi phục cơ thể để có sức chăm sóc con yêu. Vì thế, mẹ không nên làm việc sớm, hạn chế vận động vì vận động sớm khiến vết thương lâu lành, áp lực của công việc khiến mẹ bị stress, gây mất sữa…
Vệ sinh sạch sẽ vùng kín
Không chỉ sau sinh mà bất cứ thời điểm nào phụ nữ cũng cần vệ sinh sạch sẽ vùng kín để tránh viêm nhiễm. Mẹ nên rửa âm hộ mỗi ngày 3 lần bằng dung dịch vệ sinh do bác sĩ chỉ định, không nên tự ý dùng những loại dung dịch có nồng độ pH quá cao gây mất cân bằng môi trường tự nhiên của âm đạo, dễ dẫn đến tổn thương và vi khuẩn xâm nhập.
Mẹ nên mặc những chiếc quần lót bằng chất liệu 100% cotton dễ thấm hút để giữ cho âm hộ luôn khô thoáng. Không nên mặc quần lót quá chật. Nếu thấy âm đạo sưng hay có dấu hiệu bất thường cần đi khám ngay.
Quan hệ tình dục sớm
Dù sinh mổ không ảnh hưởng gì nhiều đến bộ phận sinh dục nhưng mẹ cũng không nên quan hệ tình dục quá sớm. Nguyên nhân là do vết mổ và cơ thể của mẹ cần nhiều thời gian để phục hồi. Nếu quan hệ sớm sẽ gây cọ sát và cơ thể cũng phải gồng mình gây giãn vết thương và khiến quá trình hồi phục lâu hơn.
Ngoài ra, quan hệ tình dục còn tăng nguy cơ bị lây nhiễm vi khuẩn khiến mẹ bị nhiễm trùng âm đạo. Theo các chuyên gia thì sau khi sinh mổ khoảng 6 tuần mới quan hệ là tốt nhất.
Sau sinh mổ 6 tuần thì sản phụ mới nên quan hệ tình dục trở lại
Không nịt bụng ngay sau khi sinh
Nhiều sản phụ vì sợ bụng béo, bụng phệ sau khi sinh, gây mất thẩm mỹ nên đã dùng nịt bụng để lấy lại vóc dáng một cách nhanh nhất. Tuy nhiên, dùng nịt bụng quá sớm sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ.
Nịt bụng tác động trực tiếp lên vết mổ, khiến vết mổ bị bí hơi, gây mũi, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi, phát triển và dễ bị nhiễm trùng. Ngoài ra, nịt bụng còn khiến máu khó lưu thông nên sẽ ảnh hưởng đến các cơ quan khác bên trong ổ bụng.
Do đó, nếu muốn dùng nịt bụng như một cách lấy lại vóc dáng sau sinh, mẹ chỉ nên dùng sau khi vết mổ đã hoàn toàn hồi phục và cơ thể mẹ hoàn toàn khỏe mạnh.
Sau sinh mổ, cơ thể mẹ có thể có một vài phản ứng như bị sốt hay ra sản dịch. Mẹ cần quan sát kỹ triệu chứng để có thể xử trí kịp thời và chính xác.
Sốt: Sốt có thể là phản ứng của cơ thể khi bị nhiễm trùng nhưng cũng có thể do mẹ mặc quá ấm, cơ thể thiếu nước, hoặc do mẹ nằm than. Lúc này mẹ nên uống nhiều nước và quan sát. Nếu đã mặc thoáng mát hơn mà vẫn không cải thiện thì nên đi khám để phòng ngừa tình trạng nhiễm trùng vết mổ.
Sản dịch: Bị ra sản dịch trong vài ngày sau sinh mổ là dấu hiệu hết sức bình thường cho thấy tử cung của mẹ đang hồi phục tốt. Mẹ không cần quá lo lắng về dấu hiệu này. Trong khoảng 3 – 4 ngày đầu sau sinh mổ, sản dịch có màu đỏ tươi, dần dần lượng máu bớt đi và chuyển sang màu nâu, màu hồng. Đến ngày thứ 10 sau sinh thì sản dịch có màu hơi vàng hoặc không màu.
Trường hợp sản dịch có mùi hôi hoặc đã chuyển sang không màu bỗng nhiên lại quay về màu đỏ tươi thì mẹ cần đi khám ngay vì có nguy cơ mẹ bị nhiễm trùng hậu sản hoặc bị băng huyết.
Vết mổ sưng, đau hoặc tiết dịch: Sau mổ, sản phụ nên chú ý giữ vết mổ được khô và sạch để tránh nhiễm trùng. Nếu vết mổ sưng tấy và tiết dịch vàng thì mẹ nên đi khám ngay vì đây là những dấu hiệu bất thường.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: //www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/
Khi lựa chọn sinh mổ, điều làm các sản phụ lo lắng nhất chính là vết mổ đẻ bao lâu thì lành hẳn. Tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người mà thời gian lành vết thương có thể nhanh hay chậm. Có người mất vài tuần nhưng cũng có người cần vài tháng để hồi phục hoàn toàn. Vậy khoảng thời gian này kéo dài bao lâu? Mẹ cần làm gì để vết mổ nhanh liền và không để lại sẹo?
Vết mổ đẻ bao lâu thì lành hẳn?
Theo các bác sĩ, vết mổ đẻ sẽ khép miệng trong vòng 5 tới 10 ngày. Trong khi các lớp cơ dọc theo thành bụng mất khoảng 4 đến 6 tuần để chữa lành. Cơ ở phía trong tử cung sẽ mất khoảng 12 tuần để chữa lành hoàn toàn. Kể từ ngày thứ 4 sau sinh mổ, các mẹ sẽ cảm nhận cơ thể mình có sự thay đổi rõ ràng.
Các mẹ có thể trở về nhà vào ngày thứ 4 sau khi sinh mổ. Trước khi xuất viện, các bác sĩ có thể tháo ghim ở vết mổ đẻ và băng bó cho vết thương. Mẹ cũng sẽ được tư vấn về việc chăm sóc vết mổ bao gồm việc giữ cho vết thương sạch sẽ và không bị lộn xộn. Trong thời gian này, các mẹ nên kiêng vận động mạnh để vết thương sớm hồi phục.
Sau 2 tuần mổ đẻ, các mẹ sẽ gặp bác sĩ để kiểm tra xem sau sinh vết mổ có sưng, đỏ hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng hay không. Nếu đang bị sốt cao, các mẹ nên liên hệ với bác sĩ. Sau 2 tuần, các mẹ cũng sẽ cảm thấy thoải mái hơn nhiều và đang hoàn thiện quá trình hồi phục.
Đến thời điểm này, mẹ có thể di chuyển nhanh chóng, thoải mái hơn, đi bộ lâu hơn và nhận thấy sự chảy máu giảm dần. Tuy nhiên, vẫn nên đi kiểm tra để chắc chắn không có vấn đề gì bất thường trong quá trình hồi phục vết mổ đẻ.
Ngoài ra, hãy lắng nghe cơ thể của bạn nhiều hơn. Nếu vết thương chưa lành, hãy làm mọi thứ chậm lại và nghỉ ngơi nhiều nhất có thể. Các mẹ cũng có thể sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
Tới tuần thứ 6 sau sinh mổ, hầu hết các mẹ đều đã hồi phục hoàn toàn và cảm thấy khỏe mạnh hơn. Tại thời điểm này, chỉ khâu đã tự tiêu khoảng 50%. Tử cung của các mẹ cũng sẽ trở lại kích thước bình thường. Tuy nhiên, một số phụ nữ vẫn có thể bị đau nếu va chạm mạnh vào vết mổ.
Vết mổ đẻ bao lâu thì lành hẳn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như cơ địa của mẹ, thói quen sinh hoạt cũng như chế độ ăn uống. Tuy nhiên, có một số phương pháp mà các mẹ có thể áp dụng để giúp vết mổ đẻ nhanh hồi phục.
Sử dụng thuốc giảm đau cũng là yếu tố ảnh hưởng tới việc hồi phục của vết thương. Hãy hỏi tư vấn của bác sĩ về loại thuốc giảm đau phù hợp, đặc biệt trong trường hợp bạn đang cho con bú.
Tùy thuộc vào mức độ khó chịu mà bác sĩ có thể kê toa thuốc giảm đau khác nhau. Các mẹ cũng có thể sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như thuốc Ibuprofen [Advil, Motrin] hoặc Acetaminophen [Tylenol]. Ngoài thuốc giảm đau, bạn có thể sử dụng miếng đệm sưởi ấm để giảm bớt sự khó chịu tại vết mổ đẻ.
Vết mổ đẻ bao lâu thì lành hẳn một phần phụ thuộc vào thời gian nghỉ ngơi của người mẹ. Cũng như bất kỳ cuộc phẫu thuật nào khác, cơ thể cần thời gian để hồi phục sau đó. Các mẹ nên ở lại bệnh viện trong 3 – 4 ngày sau khi sinh để theo dõi vết mổ đẻ. Khi trở về nhà, mẹ nên nghỉ ngơi thay vì vận động quá sớm. Hãy nhờ người thân làm việc nhà để có thể nằm xuống nghỉ ngơi khi có thể. Tuy nhiên, đừng nằm quá lâu vì điều này không tốt cho sự hồi phục của vết thương.
Dinh dưỡng tốt cũng quan trọng trong những tháng sau. Nó giúp việc phục hồi hoàn toàn của người mẹ nhanh hơn. Nếu bạn đang cho con bú, người mẹ sẽ vẫn là nguồn dinh dưỡng chính của bé. Ăn nhiều loại thực phẩm sẽ giúp cả mẹ và bé khỏe mạnh hơn.
Nghiên cứu cho thấy rằng ăn rau trong khi cho con bú làm tăng hương vị trong sữa mẹ, từ đó giúp tăng sự thích thú của bé với những loại rau đó khi bé lớn. Ngoài ra, uống nhiều nước cũng rất quan trọng. Mẹ nên ăn các thực phẩm dạng lỏng, giàu dinh dưỡng để tăng cường lượng sữa và không bị táo bón.
Các mẹ có thể sẽ cảm thấy hơi đau ở vết mổ hoặc cũng có thể bị chảy máu sau 6 tuần thực hiện phẫu thuật. Đây là điều bình thường và không cần quá lo lắng. Nhưng nếu gặp các triệu chứng sau đây mẹ cần liên hệ với bác sĩ ngay, bởi rất có thể đó là triệu chứng của tình trạng nhiễm trùng rất nguy hiểm:
- Đỏ, sưng hoặc mủ chảy ra từ vị trí vết mổ
- Đau quanh vết mổ đẻ
- Sốt hơn 100,4 °F [38 °C]
- Dịch tiết ra có mùi hôi từ âm đạo
- Chảy máu âm đạo nhiều
- Đỏ hoặc sưng ở chân của bạn
- Khó thở
- Đau ngực
Ngoài ra, hãy gọi cho bác sĩ nếu bạn cảm thấy buồn và tâm trạng khó cải thiện, đặc biệt nếu bạn có suy nghĩ làm tổn thương em bé. Vết mổ đẻ bao lâu thì lành hẳn cũng phụ thuộc vào cách chăm sóc bản thân cũng như tâm lý của các mẹ. Vì vậy, cần chăm sóc bản thân tốt cũng như giữ tâm trạng thoải mái. Có như vậy, việc hồi phục hoàn toàn của vết thương sau sinh mổ mới diễn ra nhanh chóng.
Tham khảo thêm: